In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) verscheen op 23 januari 2009 een bericht over de vorderingen bij het samenstellen van het Oldendiever in de twintigste eeuw in woord en beeld , dat half november 2009 ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever werd gepresenteerd. De samenstellers van het boek behoren tot de fine fleur van de amateur-historielogen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

In opdracht van Historische Vereniging Diever
Geschiedenisboek ‘boerschap Oldendiever’

Diever – Bijna twee jaar al is een werkgroep van de Historische Vereniging Diever druk met het samenstellen van een historisch naslagwerk over ‘boerschap Oldendiever’. Bijna tweehonderd pagina’s dik moet het boek Oldendiever in de twintigste eeuw in woord en beeld worden. Half november vindt de presentatie plaats tijdens het 15-jarig bestaan van de Historische Vereniging Diever.

De meeste van de 27 hoofdstukken in het boek zijn bijna klaar, maar de komende maanden krijgt het naslagwerk definitief vorm. “Voor de zomer sluiten we het af”, vertelt Peter Kuiper. Hij is verantwoordelijk voor de teksten in het boek. In ‘Oldendiever in de twintigste eeuw in woord en beeld’ wordt kort stilgestaan bij het ontstaan van de buurtschap. Volgens Kuiper is Oldendiever de ‘baarmoeder’ van het huidige Diever. “Oldendiever bestond al voor Diever. In de achtste eeuw vestigden predikers zich in deze omgeving en die bouwden een kerk in Diever op de plaats waar die nu nog staat. Dat is het begin van het huidige Diever.”

“Vrömden en stadsen”
De samenstellers van het boek hebben zich geconcentreerd op de twintigste eeuw. “In die honderd jaar is er veel veranderd in Oldendiever”, vertelt Chris Jan Klok. Hij kan samen met Jan Blaauw rustig ‘het geweten’ van het boek worden genoemd. Als oud bewoner van Oldendiever weet Klok nog veel te vertellen over de buurtschap of liever gezegd ‘boerschap’. “Veel is er niet gebouwd. De keuterboeren zijn verdwenen en de boerderijen zijn nu mooie woonboerderijen geworden voor ‘vrömden en stadsen'”, vertelt Klok met een glimlach.  Ook de wegen zijn veranderd. “Vòòr de jaren vijftig waren alleen de Kastanjelaan en de Wittelterweg verhard. De rest van de wegen was zandweg, soms modderpoelen”, zegt bestuurslid Jan Blaauw van de Historische Vereniging Diever. “En de Steenwijkerweg bestond toen nog niet eens. Die is in de jaren zestig aangelegd.”

Moord
Voor de duik in het verleden hebben de samenstellers van het boek alle inwoners en oud-inwoners aangeschreven met het verzoek voor historisch materiaal en anekdotes. Een aantal van hen is geïnterviewd. Eén van de verhalen die in het boek niet mag ontbreken is ‘de moord in Oldendiever’. “De moord waarvan het verhaal gaat dat een boerenzoon op 1 januari 1916 zijn buurman om het leven heeft gebracht, maakte destijds diepe indruk op de inwoners van de buurtschap. De boerenzoon werd wel verdacht en verhoord in Assen, maar werd na enkele dagen wegen gebrek aan bewijs vrijgelaten. Later heeft hij zichzelf verdronken in de Drentsche Hoofdvaart”, vertelt Peter Kuiper. In het boek wordt ook gerept over de armoede en de strenge winters. “Er is zelfs een keer een kind doodgevroren.”

Voor het boek zijn ook mooie, oude foto’s van de buurtschap en de inwoners opgedoken. “We proberen in het boek, dat door Henk Daleman wordt vormgegeven, een zo compleet overzicht te geven. Zo vergelijken wij de onderkomens van toen met die van nu. Frans Kamphuis heeft daarvoor de huidige boerderijen gefotografeerd”, vertelt voorzitter van de werkgroep Ferry van der Ven, die ook nog twee nieuwtjes heeft. “In het boek is ook plaats voor twee nieuwe wandelroutes. Een korte en een lange wandeling door Oldendiever. De wandelkaarten komen los in het boek te liggen. Ook gaan we Oldendiever ook op kaart zetten. Letterlijk wel te verstaan, want de gemeente Westerveld plaatst drie borden met daarop de naam van de buurtschap. Dan is eindelijk ook voor iedereen duidelijk waar Oldendiever ligt”, besluit Van der Veen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

Het valt de redactie wel erg op dat op de hoofdpagina van de webstee van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever niet direct kan worden doorgeklikt naar de pagina die is gewijd aan de boerskop Oll’ndeever. Toch wel een blundertje van de amateur-historielogen. Wel een apart boek samenstellen over Oll’ndeever en vervolgens deze boerskop wegmoffelen op de webstee van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever 

De redactie moet met het schaamrood op de kaken erkennen dat in zijn foto-archief nog geen foto van het bord Oldendiever aanwezig is. Maar wat niet is, dat kan zeker nog komen. De redactie had  veel liever gezien dat op het bord boven de naam Oldendiever de Deeverse naam Oll’ndeever was gezet. Dat krijg je als het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever alleen maar wordt bevolkt door ‘vrömd’n en stads’n’.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van het lezen van artikelen op papier is, kan het hier weergegeven artikel ‘Geschiedenisboek ‘boerschap Oldendiever’ ‘ ook ten zeerste lezen in het hoofdstuk Oldendiever op de bladzijden 359 en 360 van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven magnum opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat boek, of dat boek bij iemand in kunnen zien.