De redactie van ut Deevers Archief heeft in het verleden veel gecorrespondeerd met wijlen Roelof Jannes Smit. Nadat hij de redactie de tekst voor het bericht Monsters neem’m veur de melkfubriek van Deever had toegestuurd, stuurde hij een kopie van het door de Duitse bezetter in maart 1945 afgegeven bewijs (zie afbeelding 1), waarop stond dat zijn fiets niet in beslag mocht worden genomen. Want hij was vergeten die kopie mee te sturen met de tekst voor het genoemde bericht. Want in het genoemde bericht beschreef hij dat hij dat bewijs een keer aan een Duitse soldaat moest laten zien. De redactie van ut Deevers Archief citeert voor alle duidelijkheid eerst het betreffende stukje tekst uit het bericht Monsters neem’m veur de melkfubriek van Deever.

Monsters nemen in de Tweede Wereldoorlog
In de winter van 1944-1945 moest ik op een morgen naar Klaas Hofstee (Klaas van Sieger) in Oll’ndeever. Die was altijd vroeg met het melken. Ik was net na spertijd in het donker van huis gegaan. Bij de melkfabriek werd ‘halt’ geroepen. Ik was toen dertien jaar. Daar stond een gewapende Duitse militair. Ik moest hem uitleggen wat ik wilde gaan doen. Ik moest ook het kistje van de fiets halen. Hij controleerde de inhoud van het kistje en bekeek het monsterboekje.
Ik toonde hem mijn Bescheinigung, dat was het papier, waaruit moest blijken dat hij mijn fiets niet mocht afpakken. Een Bescheinigung werd verstrekt aan mensen die werkzaam waren in de voedselvoorziening.
In het laatste jaar van de oorlog respecteerden de Duitsers deze vrijstelling niet meer zo nauwkeurig. Zo kon het gebeuren dat je toch de fiets kwijtraakte. Ik mocht echter doorrijden.
Het was erg koud en ik was blij dat ik bij Klaas van Sieger in de warme stal kwam.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
Waren in Deever in de winter 1944/1945 Duitse soldaten ingekwartierd ? Vanwege de aanleg van de Frieslandriegel, de Duitse verdedigingslinie tussen Zwolle en Delfzijl in Overijssel en Drente ? En zo ja, waar, bij wie ?
Klaas Hofstee werd Klaas van Sieger genoemd, omdat zijn vader Sieger heette. Hij boerkte in de boerderij die tegenwoordig het adres Holtenweg 2 in Oll’ndeever heeft.
Hij, zijn vrouw en zoon Sieger, zijn in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw verhuist naar een boerderij in Dwingel. De boerderij aan de Holtenweg heeft vele jaren leeg gestaan.
Als zoon Sieger Hofstee dit bericht leest, dan verzoekt de redactie hem vooral te reageren op dit bericht !

Afbeelding 1 – Bewijs van vrijwaring van inbeslagname van een fiets.

Op het documentje staat het volgende.

Der Beauftragte des Reichskommissars für die Provinz Drenthe
Der Leiter Ernährung und Landwirtschaft
Bescheinigung
Das Fahrrad von
Name: R.J. Smit
Wohnung: Dieverbrug 2
Geburtsdatum: 8 . 4 . 1931
Personalausweis: —————
wird zu Durchführung von Arbeiten der Ernährungssicherung dringend benötigt.
Es darf daher von keiner Wehrmacht, S.S. onder sonstigen Dienststelle beschlagnahmt werden.
Assen, den 10 Marz 1945.

Op de Bescheinigung stond het stempel van Der Reichscommissar für die besetzten Niederländische Gebiete.

De vertaling van dit documentje luidt min of meer als volgt.

De commissaris, direct geplaatst onder de rijkscommissaris, in de provincie Drenthe
Het hoofd voeding en landbouw
Bewijs
De fiets van
Naam: R.J. Smit
Woning: Dieverbrug 2
Geboortedatum: 8  april 1931
Identiteitsbewijs: ————–
is dringend nodig om werk voor voedselzekerheid uit te voeren.
En mag daarom niet door de Wehrmacht, de S.S. of een andere instantie in beslag worden genomen.
Assen, 10 maart 1945.