Category Archives: Boermarke van Deever

De vudieling van de boermarke van Deever

In de Provinciale en Asser Courant verscheen op 12 maart 1856 het navolgende korte bericht over het besluit tot de verdeling van de ongescheiden marke van Deever.

Diever, 8 maart.
Op vrijdag den 7 dezer heeft alhier eene vergadering plaats gehad van deelgeregtigden in de ongescheidene markte van Diever, ten einde te beraadslagen over de verdeeling der markte.
Er is besloten de markte te verdelen en voorts eene commissie te benoemen, die de zaak zal regelen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De boeren van het dorp Deever hebben de gronden van de boermarke van Deever eeuwenlang gemeenschappelijk in bezit, beheer en gebruik gehad.
Aan het einde van de achttiende eeuw vormden de boermarken een belemmering voor meer ontginning. In 1809 en 1810 kwam er wetgeving voor de verdeling van boermarken, maar deze hadden niet het gewenste effect. Bij Koninklijk Besluit van juli 1837 werd de wetgeving van 1809 en 1810 opnieuw onder de aandacht gebracht. Veel boermarken werden als gevolg daarvan wel verdeeld, waaronder die van Deever. Maar die van Deever werd pas ná 1856 verdeeld, maar wel vóór de inwerkingtreding van de échte Markewet van 10 mei 1886.

Posted in Boermarke van Deever, Canon van de gemiente Deever | Leave a comment

Huus mit starke draank vurgunning in de Saandhook

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 18 januari 1896 verscheen de volgende belangwekkende advertentie over de verkoop van onroerend goed voor de erven Roelof Bennen in Deever en voor Klaas Jans Haveman en kinderen in Deever.

Mr. J. Beckeringh van Loenen, notaris te Dwingelo, zal op vrijdag 24 januari 1896, des namiddags 2 uur, ten huize van de erven Roelof Bennen te Diever, publiek bij palmslag verkoopen:

Voor de erven Bennen,
Een huis, waarin vergunning, met erf en bijgelegen hof in de Zandhoek te Diever, bij verkoopers in gebruik;
Een daarachter staand huis, bij Koendert Keizer in gebruik;
Een huis, erf en tuin aan de Hoofdstraat te Diever, in huur bij Idema.
Hooiland: 
Vroomskamp;
Het Maatje over de vaart, ook de helft van K.J. Haveman;
Twee perceelen in het Kibbelstuk, het Wapserland en de Wapserkamp.
Weiland:
Ebbenkamp;
Bouwland:
Groote Akker achter Geertskamp;
het Kleine Akkertje;
de Zeven Schepelland met grashoek;
de Schipper;
Tusschendarp;
De Groote Volmolenakker;
Arend Rooboschje;
Giere;
Steenakker;
Kloosterveen.
Veld:
Achter ’t Zand;
Wapserveld;
Veld op Kalteren.
Zand:
het Zandslag;
een gedeelte in de ongescheidene markte van Diever;
een perceel Veld in huur bij de weduwe Geerts.

Voor Klaas Jans Haveman en kinderen,
eenige perceelen veld en zand onder Diever.
Zullende na afloop worden verkocht, het op de perceelen staande houtgewas.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de advertentie in de Olde Möppeler werd Dwingel gelukkig nog geschreven met één o !
Roelof Bennen is geboren op 28 augustus 1821 in Deever. Hij is overleden op 18 februari 1895.
De grote vraag is natuurlijk welke -waarschijnlijk onverharde- weg in de gemiente Deever had in 1896 de naam Zandhoek ? Is de naam van deze weg nu misschien de Achterstraat ?
De redactie heeft uitgezocht of de in de advertentie genoemde namen van hooiland, weiland, bouwland, veld en zand wel of niet voorkomen in de publicatie Veldnamen Gemeente Diever Omstreeks 1832, hierna verder publicatie Veldnamen genoemd.
De heemkundige vereniging in de gemiente Deever heeft de publicatie Veldnamen Gemeente Diever Omstreeks 1832 in februari 2013 in een beperkte oplage uitgegeven.
De redactie heeft het hooiland met de naam Vroomskamp niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie heeft de hooilanden met de naam Kibbelstuk, Het Wapserland en De Wapserkamp niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie veronderstelt dat het hooiland met de naam Het Maatje over de Vaart in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie D2 genaamd Wittelte onder nummer 115 met de naam Het Maatje over de Vaart.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam Groote Akker achter Geertskamp in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie B4 genaamd Kalteren onder nummer 76 met de naam De Groote Akker of in sectie C2 genaamd Diever onder nummer 143 met de naam De Groote Akker.
De redactie heeft de akker met de naam Geertskamp niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie heeft de akker met de naam Het Kleine Akkertje niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie heeft de akker met de naam De Zeven Schepelland niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam De Schipper in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie C1 genaamd Diever onder nummer 15 met de naam De Schipper.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam Tusschendarp in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie C1 genaamd Diever onder nummer 117 met de naam Tusschendarp.
De redactie heeft de akker met de naam De Groote Volmolenakker niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen. De redactie veronderstelt dat de akker met de naam De Groote Volmolenakker behoort tot de akkers die in de publicatie Veldnamen worden genoemd in sectie B4 genaamd Kalteren onder nummer 49 met de naam Vulmeulakkers.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam Arend Rooboschje in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie B4 genaamd Kalteren onder nummer 40 met de naam Arendrooboschje.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam Giere behoort tot de akkers die in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie B4 genaamd Kalteren onder nummer 123 met de naam Gieren.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam Steenakker in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie B4 genaamd Kalteren onder nummer 156 met de naam Steenakkers.
De redactie veronderstelt dat de akker met de naam Kloosterveen in de publicatie Veldnamen wordt genoemd in sectie B4 genaamd Kalteren onder nummer 86 met de naam Bij Kloosterveen.
De redactie heeft de velden met de naam Achter ’t Zand, Wapserveld en Veld op Kalteren niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie heeft het zand met de naam Het Zandslag niet kunnen vinden in de publicatie Veldnamen.
De redactie is van mening dat óf de publicatie Veldnamen fouten bevat, óf de publicatie Veldnamen niet álle in 1832 bestaande veldnamen bevat, óf dat de naamgeving van akkers na het peiljaar 1832 aan veranderingen onderhevig is geweest, óf een combinatie van de drie hiervoor genoemde factoren.

Posted in Boermarke, Boermarke van Deever, Landbouw, Veldnème | Leave a comment

Un greinsstien van de marke van Deever en Wapse

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 14 november 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Harry ten Veen, een gedreven zoeker naar en bezoeker van grensstenen.

Herman Posthumus en ik hebben een markesteen op de grens van de marke van Diever en de marke van Wapse gevonden.
Ik had een link ontdekt, maar de locatie is daar fout weergegeven. Herman heeft toen de markesteen ter plekke opgespoord.
Ik heb in ut Deevers Archief gezocht naar een afbeelding van deze markesteen, maar ik heb die niet kunnen vinden, vandaar mijn reactie.
Dit is de tekst uit mijn logboekje
Markesteen Diever/Wapse – Drenthe.
Woensdag 23 augustus 2023.
Doldersummerweg, Wapse. Parkeren aan de zuidzijde.
Linksaf, na 50 m een smal paadje in, dan is de steen na 150 m te zien.
Met daarop de hoofdletter D en de hoofdletter W.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heren Herman Posthumus, ook een gedreven zoeker naar en bezoeker van grensstenen, en Harry ten Veen hebben (nog) geen coördinaten van de gevonden markesteen vastgelegd.
De markesteen ligt ongeveer op de plek die in afbeelding 1 met een zwarte pijl is aangegeven.
De grens tussen de marke van Deever en de marke van Wapse moet ten noorden van de Doldersummerweg dwars door de woeste gronden van ut Deeverse veld hebben gelopen.
De redactie kwam dank zij Harry ten Veen achter het bestaan van de belangwekkende webstee van de Vereniging Drentse Boermarken. De marke van Wittelte en de marke van Wapse zijn lid van de Vereniging Drentse Boermarken.
De heren Herman Posthumus en Harry ten Veen hebben uiteraard foto’s gemaakt van de markesteen. Zij gaven de redactie toestemming deze te mogen tonen in ut Deevers Archief. De redactie is beide heren bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De grote vragen zijn onder meer de volgende.
Ligt de grenssteen nog op zijn oorspronkelijke plaats ?
Heeft de boermarke Wapse een tekening waarop de grens tussen de marke van Diever en de marke van Wapse duidelijk is ingetekend ?
Is onderzoek gedaan en/of is gezocht naar andere markestenen ?
Is het driemarkenpunt Diever, Wapse, Wittelte bekend ? Of was het een viermarkenpunt Diever, Wapse, Wittelte, Wapserveen ?
Wellicht ligt daar een markesteen ! Dat zou wel een vondst zijn !
Of ligt het drie- of viermarkenpunt ergens in de Wapserveense A ?
Is het archief van de boermarke Wapse bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Diever bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Wittelte bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Wateren bewaard gebleven ?
Zijn deze archieven in te zien ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 3
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 4
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 5
Harry ten Veen heeft deze foto gemaakt (© Harry ten Veen). (Datum opname onbekend).
Zie ook de webstee van Harry ten Veen (http://tiny.cc/dr-drenthe)

Afbeelding 6
Harry ten Veen heeft deze foto gemaakt (© Harry ten Veen). (Datum opname onbekend).
Zie ook de webstee van Harry ten Veen (http://tiny.cc/dr-drenthe)

Posted in Boermarke van Deever, Boermarke van Wapse | Leave a comment

Roef Offerein uut ut bestuur van de Boermarke

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant, van 12 januari 1981 verscheen het volgende bericht over het aftreden van Roelof (Roef) Offerein van de Deeverbrogge als boekhouder-secretaris van de Boermarke van Diever.

Diever. Tijdens de vergadering van de Boermarke, die in café De Lange werd gehouden, trad de heer H. Offerein (75 jaar) uit Dieverbrug af als boekhouder-sekretaris van deze organisatie. De heer Offerein blijft wel volmacht.
Door voorzitter H. Moes Dzn. werd aan de deze functionaris een wandelstok met inscriptie aangeboden. De heer Moes sprak woorden van dank voor het vele werk en de grote plichtsgetrouwheid waarmee de heer Offerein zijn werk heeft uitgevoerd.
De heer Offerein is 45 jaar lang volmacht bij de Boermarke in Diever geweest. Vanaf 1939 was hij boekhouder-sekretaris. Hij volgde toen zijn oom in deze funktie op.
Vier gulden
Deze functie is niet geheel onbezoldigd. Vanaf 1939 ontving de heer Offerein f 4,- per jaar voor zijn werkzaamheden. De heer Jan Hessels Jaczn. die tot zijn opvolger werd gekozen, ontvangt ook hetzelfde honorarium.

Aantekeningen van de redactie van ut Dievers Archief
Het is toch wel handig om zo nu en dan eens bij het archief van de Meppeler Courant langs te gaan om wat meer te weten te komen over het boerenleven in de gemiente Deever.
Het was wel een bijzonder gul gebaar van de ‘dikke boer’n uut Deever’ dat ze Roelof (Roef) Offerein (niet Hendrik Offerein, zie de attente reactie van kleindochter Gea Offerein) voor 45 jaar trouwe inzet voor de boermarke een wandelstok gaven, nota bene eentje met inscriptie. Wat zou de tekst van deze inscriptie zijn geweest ? Hebben de nazaten van Roelof (Roef) Offerein de stok bewaard ?
Van links naar rechts zijn op de foto te zien: Jan Hessels Jaczn, Roelof Offerein, Cornelis Seinen, Harm Moes Dzn. en Hendrik Mulder Jzn.
Jan Hessels (geboren op 4 mei 1934 in Deever, overleden op 20 augustus 2001 in Deever) was een zoon van Jacob Hessels (geboren op 3 mei 1896 in Deever, overleden op 7 maart 1979 in Deever) en Margje Veenhuis (geboren op 25 juni 1899 in Wapse, overleden op 23 mei 1985 in Deever).
Roelof (Roef) Offerein werd op 28 mei 1905 op ’t Kastiel in Deever geboren in de boerderij die nu als adres Van Osstraat 2 heeft en is op 17 mei 1983 overleden an de Deeverbrogge in de boerderij met adres Dieverbrug 33.
Cornelis Seinen (geboren op 8 september 1912 in Deever, overleden op 6 november 1989 in Deever) was getrouwd met Hendrikje Schiphorst (geboren op 5 oktober 1912, overleden op 14 oktober 1989).
Harm Moes (geboren op 3 januari 1906, overleden op 8 februari 1993) was getrouwd met Janna Eggink (geboren op 1 maart 1907, overleden op 6 december 1983). Zijn ouders waren Dirk Moes (geboren op 5 januari 1876, overleden op 14 juni 1952) en Aaltje Timmerman (geboren op 10-april 1880, overleden op 6 juli 1960).
Gegevens van Hendrik Mulder moeten nog worden uitgezocht.
De boermarke stamt uit de middeleeuwen en was van oorsprong een verband van grotere boeren die onderling het beheer en gebruik van hun gemeenschappelijke gronden regelden. Het woord marke betekent grens en werd gebruikt om het gebied aan te geven dat bij een dorp hoorde: de boermarke van Diever, de boermarke van Wapse, de boermarke van Wittelte en de boermarke van Wateren. In de tachtiger van de vorige eeuw ging het in Deever nog om het beheer van kleine resten van de oorspronkelijke boermarke, zoals bijvoorbeeld de ‘boer’nbos an de Grönnegerweg’.
De foto bij het berichtje in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) is gemaakt door de Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels, broer van dorpsfiguur Jan Hessels.

Aantekeningen van de redactie van ut Dievers Archief
De redactie ontving op 13 juni 2015 de volgende reactie van Gea Offerein.
Beste mensen,
Op jullie heel mooie website kwam ik bij het onderwerp Boermarke een stukje over mijn opa tegen.
Hij heette echter Roelof Offerein, niet Hendrik Offerein.
Hendrik Offerein is een andere persoon uit Diever, inmiddels ook overleden, neef van mijn vader en moest dus oom zeggen tegen mijn opa.
Mijn vader is Cornelis Frederik Offerein.
Met vriendelijke groet,
Gea Offerein

Posted in Aarfgood, Alle Deeversen, An de Deeverbrogge, Boermarke van Deever, Deever | Leave a comment

Huygen Groote Maeth, een veldnème uut 1639

In het Drents Archief komt in het archief van Cornelis Varlet uit de periode 1678-1720, onderdeel van de archiefstukken onder archiefnummer 0603 ‘Hollandse Participanten Dieverder en Leggeler Smildervenen’ een document uit 1639 met inventarisnummer 154 voor, zijnde de akte van transport door Hermanna Arents, weduwe van Berent Ketel, en haar zoon Hendrick Ketel, aan Steven Henricx Huygen en Hilbrant Henricx Huygen van 1/4e part van een stuk land Huygen Groote Maeth geheten, in de marke van Diever gelegen bij Vledder. Huygen Groote Maeth zal ongeveer te betekenis hebben gehad van ‘Grote Hooiland van Huygen’, het stuk land van de familie Huygen zal daarom in de buurt van de Vledder Aa hebben gelegen. In het kadasterloze tijdperk van vóór 1832 was het gebruikelijk dat elk stuk land of veld een eigen naam had. Bij de verkoop van een stuk land of veld was het blijkbaar voldoende de naam van het betreffende stuk land in de verkoopakte en de akte van transport (akte van levering) te vermelden. Merkwaardig is dat Hermanna Arents en Hendrick Ketel een deel van het stuk land met de naam Huygen Groote Maeth verkochten aan Steven Henricx Huygen en Hilbrant Henricx Huygen. Kochten de Huygen’s een stuk land dat al eerder eigendom was van de familie Huygen ?

Posted in Boermarke van Deever, Cultuurhistorie, Veldnème, Wapse | Leave a comment

De veldnae’m in de gemiente Deever bint aarfgood

Op 18 maart 1938 verscheen in Nieuwsblad van het Noorden het volgende korte bericht.

Diever – Ten overstaan van notaris Heering vond de publieke verkoop plaats van de volgende onroerende goederen ten verzoeke van de erven L. Jonkers te Dieverbrug,
1. Huis, schuur en erf te Dieverbrug , A. Geerts, Diever, f. 1612.50,
2. Bouwterrein naast perceel 1, R. Warnders, Dieverbrug, f. 290,
3. Huis, erf en bouwland te Diever, F. Ofrein, Diever, f. 1510,
4. Bouwland Hilgensteen, F. Ofrein voornoemd, f. 1380,
5. Bouwland Hilgensteen, W. Jonkers, Dieverbrug, f. 770,
6. Bouwland Hilgensteen, dezelfde, f. 850,
7. Bouwland Zuurlandsche esch, L. Klok, Dieverbrug, f. 200,
8. Bouwland Heezenesch, H. Kloosterman, Diever, f. 95,
9. Aandeel boermarke Diever, W. Jonkers voornoemd, f. 10.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
L. Jonkers is Lambertus Jonkers (geboren op 01-12-1858, overleden op 13-02-1938).
R. Warnders is Roelof Warnders (geboren op 01-09-1893, overleden op 01-03-1972), de turfschipper.
F. Ofrein is Frederik Ofrein (geboren op 07-04-1895, overleden op 18-05-1975.
W. Jonkers is Willem Jonkers (geboren op 13-06-1905, overleden op 04-06-1993).
L. Klok is Leffert Klok (geboren op 16-07-1893, overleden op 09-06-1974).
H. Kloosterman is Harm Kloosterman (geboren op 16-01-1893, overleden op 28-03-1963).
Het bijzondere aan deze verkoop van onroerende goederen is dat de erven L. Jonkers een aandeel in de reeds verdeelde maar nog bestaande boermarke van Deever verkopen, weliswaar voor een bedrag van f. 10, maar toch. De vraag is of dit document nog in het bezit is van de nazaten van W. Jonkers ? Wie kan hier duidelijkheid over verschaffen ?
Het artikel maakt ook melding van de verkoop van drie stukken bouwland die alle drie de veldnaam Hilgensteen hebben. Met het verdwijnen van de kleine landbouw in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw, maar ook door het ruilverkavelen is ook het gebruik van oude veldnamen in de gemiente Deever verdwenen.
Wie in het Deever van de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw in de buurt van boeren is opgegroeid, zal zich bepaalde stukken landbouwgrond met een veldnaam herinneren, bijvoorbeeld Kwabbik, Buunst en Scholten’s Bultie.
Gelukkig is een gedreven, maar ondergewaardeerde vrijwilliger van de lokale heemkundige vereniging bezig geweest met het samenstellen van een eenvoudig drukwerkje (het mocht geen geld kosten), waarin op kaarten en op papier bijna alle ooit gebruikte veldnamen in de gemiente Deever zijn aangegeven. Hulde daarvoor ! Deze prestatie is groter dan het met veel gratis geld en een leger vrijwilligers samenstellen van een culturele atlas van de gemeente Westenveld.

Posted in Boer'nlee'm, Boermarke van Deever, Cultuurhistorie, Veldnème | Leave a comment

Ansichtkoate van de Schoapsdrift op Baark’nheuvel

Een schaapsdrift is een weg waarlangs een schaapsherder zijn kudde schapen dreef van een dorp naar het open veld en van het open veld naar het dorp. De kudde zelf wordt ook wel de drift genoemd.
In dorpen met een boerenverleden herinneren namen van wegen nog aan deze schaapsdriften. Een weg met de naam Schaapsdrift is onder vele andere te vinden in Vledder, Hoog Buurlo, Zevenaar, Arnhem, Woater’n, Deever, Dwingel, Doorwerth, Beek, De Bilt en Wageningen.
Deze driften zijn helaas verharde wegen geworden. Zo ook de Westerdrift in Deever. Zo ook de Bosweg in Deever.
Zeldzamer zijn schaapsdriften die zandweg zijn gebleven. Zoals bijvoorbeeld de schaapsdriften in de vroegere woeste gronden van de boermarke van Deever. Zie de bijgaande afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van een kronkelende schaapsdrift op Berkenheuvel. De foto voor deze kaart is gemaakt in de zestiger jaren van de vorige eeuw.
De erg rechte Schaapsdrift op Woater’n is helaas wel een klinkerweg geworden, zie de kleurenfoto, die de redactie van ut Deevers Archief in 2015 is gemaakt. Was deze weg in het verleden eigenlijk wel een schaapsdrift ?

Abracadabra-418Abracadabra-419

Posted in Ansigtkoate, Boermarke, Boermarke van Deever, Bosgesigte, Deever, Landgoed Berkenheuvel | Leave a comment

Tweehonderd eek’n in ut Grünedal

Op 11 januari 1919 verscheen in het Nieuwsblad van het Noorden de volgende advertentie over de publieke verkoop van bomen en schel- en weekhout in Deever..

Boomen en Schel- en Weekhout, Diever
Notaris Bon te Dwingelo zal op vrijdag 17 januari aanstaande, des voormiddags plusminus 11 uur, ten huize van B. Seinen te Diever, publiek verkoopen:
1.
Voor de Marktgenooten van Diever:
Plusminus 200 eikenboomen in het Groenendal te Diever. Aanwijzing J. Seinen.
2.
Voor Lucas Tijmes:
1 zware populier bij het huis.
3.
Voor gebroeders Offerein:
3 populieren bij het huis.
4.
Voor dezelfden en G. Krol:
de Wal in Kamp van G. Krol, die aanwijst.
5.
Voor mr. A.C. van Daalen:
5 percelen in het Oude Wapserzand.
1 perceel achter de Noordesch. Aanwijzing H. Smit op dinsdag 14 januari aanstaande.
Samenkomst voormiddag 10 uur op Berkenheuvel bij Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wie was B. Seinen, was hij caféhouder ? Of wordt hier café- en logementhouder Roelof Seinen bedoeld ?

De weg vanaf de Bosweg tot aan het Openluchtspel zou gewoon weer Groenendal moeten heten. Of veel beter in ut Deevers: Grünedal.
Een mooie klus voor de dorpskrachten van de heemkundige vereniging uut Deever om bij De Hoge Dames En Heren Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamengelijk Van De Gemeente Westenveld
 de verandering van de naam Hezenesch in Grünedal te bewerkstelligen.
Of is dit een mooi klusje voor de straatnamendeskundige van de politieke partij Dorpsbelangen ?
Met marktgenooten worden de markegenoten van de boermarke Deever bedoeld.
Jan Seinen (geboren 15 juli 1876 in Wapse, overleden op 13 december 1950 in Deever) was lid van het bestuur van de boermarke van Deever.
Lucas Tijmes (geboren op 25 maart 1855 in Beilen, overleden op 8 december 1934 in Deever).
Wie waren de gebroeders Offerein ?
Blijkbaar werd het hakhout op de wal langs de Kamp van Gerard Krol verkocht. Waar lag de Kamp van Gerard Krol ?
De naam Oude Wapser Zand komt niet voor op de wandelkaart van het landgoed Berkenheuvel.
H. Smit is Harmen (Haarm) Smit. Hij is geboren op 10 december 1867 in Deever. Hij is overleden op 11 oktober 1944 in Deever. Hij
ligt begraven op de kerkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij is de tweede boschbaas van het landgoed Berkenheuvel.
In de advertentie komen ook enige veldnamen voor: Groenendal, Kamp van Gerard Krol, Oude Wapserzand.

Posted in Boermarke van Deever, Grünedal, Landgoed Berkenheuvel, Noorderesch, Veldnème | Leave a comment

’t Is Sunt Joapik, de hongermaand is voorbij

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 25 juli 1952 verscheen het volgende bericht over het begin van de oogst van de rogge in de tijd dat de boermarke nog bestond.

Sunt Joapik
Vandaag is het Sunt Joapik, Sint Jacobi. De tijd van de rogge-oogst is als vanouds op deze dag aangebroken. Ten gevolge van het stijgen van de temperatuur in het begin van deze week is het koren hard aangerijpt. Is het niet:
Veertien dagen bluijen
Veertien dagen gruijen
Veertien dagen striepen
Veertien dagen riepen ?
Sommige landbouwers in onze omgeving zijn al in de rogge bezig. Vroeger was dat meer ‘geordend’, wat ook wel nodig was in verband met de ligging van de percelen op de es. Dan werd de tijd van het maaien en de tijd van het binnenhalen van de oogst bij algemeen overleg bepaald. Dan werd door klokkleppinge of met de boerhoorn het sein van beginnen en ophouden gegeven. De Boerwilkeur van Diever uit 1723 geeft hier nog regels voor.
Over het algemeen wordt de stand van het roggegewas goed genoemd, al zijn sommige percelen wat legerig. Men spreekt van goedgevulde aren.
Van ouds is de oogsttijd een belangrijke tijd; het is de oogst die de volkeren voeden moet. ”t Is Sunt Joapik; de hongermaand is voorbij’, zei men vroeger. Want de laatste maand vóór de rogge-oogst kon men wel eens krap zitten, vooral in de tijd toen de aardappelen nog niet bekend waren.
De tijd van de mooie maar zware arbeid, het oogsten van het gewas dat men zelf gezaaid heeft, is aangebroken. Het oude versje zegt:
‘Sint Jacobi reikt ons blij te moe,
Den overrijpen graanhalm toe,
Als weldaad uit den Hogen,
Op Landvolk, op,
’t Wordt meer dan tijd,
Dat ge die swellend’ aren snijdt,
Van zwaarte neergebogen.’

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie van het Deevers Archief is bezig achter de vindplaats van die ene wilkeur van de boermarke van Deever uit 1723 te komen. Daar moeten belangwekkende regels voor het oogsten van de rogge staan.
In die jaren was het nog zo dat de bouwakkers op de nes aaneengesloten lagen en niet alle bouwakkers rechtstreeks via een weg bereikbaar waren, derhalve de akkers in een bepaalde volgorde möss’n wödd’n emeeid.
De redactie wil van bezoekers van deze webstee, die het Deeverse dialect (nog) beheersen of gaan beheersen graag vernemen wat de betekenis is van de vier werkwoorden bluij’n, gruij’n, striep’m en riep’m.
Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw werd in Deever de rogge an de miete ezet, waarna een loonbedrijf de rogge döste mit un döskaaste. Op bijgaande afbeelding zijn behoorlijk wat miet’n op de Heezenesch bee’j Deever te zien.
Het deel van de Grönnegerweg bee’j Deever van de Stienakkerweg tot an ut gesticht Aarm’mhuus was gelukkig toen nog een saandweg, was dat nu nog maar zo. Naast de saandweg lag gescheiden door betonnen paaltjes een schelpenpad voor de fietsers en de wandelaars.
De Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels uut de Kruusstroate maakte bijgaande fraaie zwart-wit foto omstreeks 1960, ongetwijfeld na 25 juli, na Sunt Joapik.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Heezenesch bee’j Deever gemaakt op vrijdag 3 mei 2018 gemaakt. De redactie betreurt het zeer ten zeerste dat over de ooit zo schitterende maar nu vernielde Heezenesch, ooit Deevers cultureel erfgoed van buiten-categorie, een volstrekt overbodige asfaltweg loopt. De redactie raadt de Hoge Heren Van De Absolute En Onvermurwbare Voorkant Van Het Grote Gelijk Van De Gemeente Westenveld zeer ten zeerste aan deze asfaltweg te slopen en de oorspronkelijke situatie ter plekke te herstellen.

Posted in Boer'nlee'm, Boermarke van Deever, Haarm Hessels, Heezeresch, Landbouw, Topstuk | Leave a comment