Op de stee van Willy steet now un neemoods huus

Dorpsfiguur mevrouw Wemke Wilhelmina (Willy) Maria Hielkema-Bos is geboren op 9 maart 1930 op Zorgvlied. Zij is overleden op 11 december 2019 in Deever. Ze is begraven op de kaarkhof van Zorgvlied. Zie ook het bericht Willy Hielkema-Bos is estör’m op 11 december 2019.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet wanneer ze is verhuisd naar het huis met adres Dorpsstraat 48 op Zorgvlied. De redactie weet wel dat ze daar tot kort voor haar overlijden heeft gewoond. De redactie heeft de kleurenfoto van haar huis gemaakt op woensdag 6 november 2019. Kennelijk waren de kinderen van Willy toen al begonnen aan de grote onvermijdelijke ontruiming en opruiming, want de container naast haar huis is behoorlijk vol.
Gelet op de vorm van het huis, moet het, vóórdat mevrouw Willy Hielkema-Bos in dit huis kwam te wonen, een keuterboerderijtje zijn geweest.
Het honderd jaar oude huis is in 2020 helaas niet grondig gerenoveerd, maar gesloopt. Op het terrein is un neemoods huus gebouwd. Bewoners op Zorgvlied vinden dit neemoodse huus in zijn geheel niet passen bij de andere huizen an de Dorpsstroate. Wat vorm betreft lijkt het neemoodse huus ergens wel enigszins een klein beetje op het gesloopte huis.
De redactie heeft de twee kleurenfoto’s van het huis gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Posted in Alle Deeversen, De aandere kaante van de Deeverse bos, Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

Ut vurdrunk’n cultuurlaand in ut Olde Willemsveld

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde bijna zwart-witte kleuren foto tegen het vallen van de avond in het Olde Willemsveld bij de zandweg naar de Uilenhorst gemaakt op vrijdag 19 november 2021. Een uitsnede van deze foto is gebruikt als kopafbeelding.

Sinds een aantal jaren is het Olde Willemsveld eigendom van de Nederlandse Staat, dus van de Nederlandse belastingbetaler, met als archaïsch utopisch maakbaarheidsdoel cultuurgrond te veranderen in natuurgrond. Maar wordt het dan natuurcultuurgrond of cultuurnatuurgrond of natuureluurcultuureluurgrond of cultureluurnatuureluurgrond  ?
De Hoge Heertjes En Dametjes Van De Door De Nederlandse Staat Ingehuurde Beheerder Van Het Olde Willemsveld zijn met erg schaars Nederlands belastinggeld druk bezig van het Olde Willemsveld een soort van mislukt Verdronken Land Van Saaftinge te maken. Water, water en nog eens water. Voor een wandeling door het gebied kan je maar beter een paar hoge kaplaarzen aanschaffen. De redactie heeft het op vrijdag 19 november 2021 zonder die kaplaarzen aan den lijve ondervonden.

Maar in zo’n namaaknepmoerasgebied, zie afbeelding 3, is weinig wolvenvoedsel te vinden. Dan worden de mogelijkheden voor het herbergen van slechts één aanstaand roedeltje wolven in de Deeverse bos wel erg beperkt, want een roedeltje wolven heeft bij voldoende voedsel zeker ten minste 50 km² territorium nodig, dat is zo’n 5000 hectare, dus slechts één zo’n roedeltje wolven heeft veel méér dan de hiele Deeverse bos als leefgebied nodig. En dat blijkt nu al met die ene verkennende wolf, die om de haverklap gemakkelijk vangbare schapen buiten de voor hem blijkbaar veel te onleefbare Deeverse bos afslacht. Dus in de Deeverse bos is voor één wolf nu al te weinig gemakkelijk vangbaar wild te vinden ? Waar moet dat dan heen met slechts één aanstaand roedeltje wolven, dat uit wel ten minste tien hongerige wolven en hongerige wolfjes kan bestaan ? Dat roedeltje gaat  ’s nachts hele kuddes erg gemakkelijk vangbare schapen in de buurt van de Deeverse bos afslachten. Die liggen overdag goed verstopt geduldig op de loer om ’s nachts toe te slaan. Daar kan je eerst bliksem en daarna donder op zeggen. En wellicht is in de Deeverse bos ruimte voor twee tolerante roedeltjes wolven, omdat in de buurt van de Deeverse bos zoveel erg gemakkelijk vangbare schapen zijn. Eén roedeltje wolven aan de oostkant van de Woaterse weg en één roedeltje wolven aan de westkant van de Woaterse weg ?

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan voor de broodnodige verandering de kopafbeelding van ut Deevers Archief. Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet dit kenbaar te maken aan de redactie. Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (300 dpi). Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken. Als jij een reeds getoonde kopafbeelding graag nog een keer als kopafbeelding van ut Deevers Archief wilt zien, aarzel dan niet dit kenbaar te maken aan de redactie.

Afbeelding 1
De redactie heeft deze kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021 an de weg deur ut Olde Willemsveld.

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie heeft deze kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021 bij de Tillegröppe in ut Olde Willemsveld

Posted in de Olde Willem, Kopplètie, Wolf | Leave a comment

Hoe hef ut skultehuus ur in ut echt uut eseene ?

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) verscheen op vrijdag 1 november 1935 een bericht van de heer Jan Boesjes, secretaris van de gemiente Deever, over het schultehuis an de brink van Deever en zijn bewoners.

Het schultehuis te Diever en zijn bewoners
In den jare 1604 verrees aan den Brink te Diever het gebouw, dat thans -ruim drie eeuwen later- in veler belangstelling staat. Ten zuiden van de Nederlands Hervormde Kerk werd toen namelijk gesticht het zoogenaamde schultehuis. Stichter was de toenmalige schulte van Diever Berend Ketel. Na hem hebben nog vijf leden van de familie Ketel, die alle het schulte-ambt van Diever bekleedden, het huis tot woning gekozen.
De naam schultehuis zal zich in den loop der jaren gevormd hebben, doordat de woning steeds den schultes tot huisvesting diende. Van een gebouw met een publiekrechtelijke bestemming kan niet worden gesproken. Het huis was steeds particulier eigendom en is waarschijnlijk door vererving en koop achtereenvolgens overgegaan in handen van de elkander opvolgende plaatselijke magistraatpersonen. Eigendom van een publiekrechtelijk lichaam is het gebouw nimmer geweest.
’t Is niet onmogelijk, dat op de plaats van het tegenwoordige schultehuis vroeger (vóór 1604) een tot het klooster van Ruinen behoorend gebouw heeft gestaan. Bij de restauratie welke thans plaats vindt, kwamen verschillende steenen te voorschijn, die blijkbaar tot een vorig huis behoord hebben. Het betreft hier steenen van zeer bijzondere vorm, welke vermoedelijk vroeger hebben dienst gedaan voor de bevestiging van glas-in-lood ramen. Verder legde men een vloertje bloot van geglazuurde tegeltjes.
De tand des tijds heeft ook het huis der Ketels niet ongeschonden gelaten. De verschillende eigenaren tastten zowel het uit- als het inwendige van het gebouw aan, waarbij de voorgevel er gelukkig nog het beste afkwam. Deze gevel, die na de voltooiing der restauratie een sieraad voor het dorp en meer in het bijzonder voor de brink zal zijn, geeft een voornaam uiterlijk aan het gebouw. Het jaartal 1604 is met muurankers aangebracht. Ter linkerzijde van de zware voordeur -welke voorzien is van een antieken deurklopper- bevinden zich twee, ter rechterzijde drie groote ramen met ieder niet minder dan 48 ruiten.
Boven de deur is het wapen van de familie Ketel (van Hackfort) aangebracht, namelijk in zilver een blauwe dwarsbalk met gekroonde helm. Als helmteeken een zilveren drakenkop en hals met gouden tong en blauwe halsband. De kruisjes die er op voorkomen zijn waarschijnlijk toevoegsels van een bewoner en behooren niet tot het wapen. We hopen dat bij de restauratie dit wapen van de daarop aangebrachte verflaag zal worden ontdaan.
De zijgevels en de achtergevel hebben veel te lijden gehad van diverse verbouwingen. Op een bepaalde plaats was tegen den zuidelijken zijgevel zelfs een tweede muur aan gemetseld.
In het gebouw trekt een muurvak met tegels de aandacht en ook de bewerkte zolderbalken mogen niet aan onze opmerkzaamheid ontsnappen. Momenteel omvat het huis twee groote en één kleine voorkamer, gang, keuken, achterkamer en opkamer, waaronder kelder.
De bewoners
Omtrent de vroegere bewoners, meer specifiek de schultes, die tevens bewoner van het huis waren, kunnen we het volgende vermelden.
De eerste bewoner, zoals gezegd tevens stichter, was Berend Ketel. Deze was in 1595 schulte van Diever en schijnt tijdens zijn leven te zijn afgetreden, in dit geval na 18 juni 1619. Hij leefde nog in 1626, doch is vóór 21 maart 1628 overleden. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Helmich Ketel, die het eerst als schulte wordt vermeld op 20 april 1622, het laatst op 20 april 1642. Op hem volgde Richard Ketel, die 9 mei 1644 als schulte in functie was en laatst bekend op 18 januari 1660. Pierre Ketel, die dan volgde, werd 28 februari 1660 door Ridderschap en Eigenerfden den Stadhouder als schulte voorgedragen (hij was toen nog minderjarig) en door dezen benoemd. Hij teekende als schulte 19 mei 1666 en stierf vermoedelijk begin 1689. Vervolgens kregen we Richard Ketel, op 11 maart 1690 door Ridderschap en Eigenerfden aan den Stadhouder voorgedragen; vermoedelijk overleden begin 1713. Opvolger van Richard Ketel was Pierre Ketel Richardzoon. Gedoopt 10 september 1704, werd hij, nog geen 10 jaar oud zijnde, op 21 maart 1713 tot schulte aangesteld. Tijdens zijn minderjarigheid (1713-1724) trad er een soort regent (‘verwalter’) voor hem op. Pierre Ketel stierf in 1737. Evenals zijn beide voorgangers was hij tevens schulte van Wapserveen. De laatstgenoemde 4 schultes Ketel waren waarschijnlijk afstammelingen in rechte linie van elkander. Met het overlijden van Pierre Ketel Richardzoon was de familieregeering der Ketels voor Diever afgesloten. Van 1595 tot 1737, dus gedurende bijna anderhalve eeuw, heeft deze familie hier het heft in handen gehad. Bijna al dien tijd bewoonden ze het huis aan den brink, dat thans nog hun wapen boven de voordeur draagt.
Omtrent latere bewoners is weinig bekend. De schultes en burgemeesters, die na de familie Ketel kwamen, hebben vermoedelijk geen van allen het schultehuis bewoond. Wel is het waarschijnlijk, dat er een bakker in gehuisvest geweest is, waarop bepaald metselwerk duidt. Ook heeft een der vroegere bewoners blijkbaar in connectie gestaan met een walvischvaarder. Op den zolder van het oude gebouw is namelijk zoolang de heugenis reikt, een graat van een walvisch geborgen geweest. Deze graat geeft een lengte van ruim 2 meter met een diameter van ± 10 centimeter en is nog volkomen gaaf. In het gerestaureerde huis zal deze bezienswaardigheid stellig de aandacht trekken.
Restauratie
Ongeveer twee jaar geleden staken eenige personen, van wie we speciaal wenschen te noemen burgemeester van Os van Diever en dr. van Giffen te Paterswolde, de hoofden bijeen om te trachten het schultehuis als historisch voorwerp te behouden. De zaak kwam vervolgens ter sprake bij de commissie van bestuur van het provinciaal museum van oudheden en geschiedkundige voorwerpen in Drente, de zogenaamde museumcommissie. Aangezien deze commissie geen rechtspersoonlijkheid bezit en dientengevolge het gebouw niet in eigendom kan verkrijgen, wendde men zich tot de stichting Oud-Drente. In deze stichting hebben zitting: voor de provincie Drente: mr. dr. R.H. baron de Vos van Steenwijk, commissaris der koningin in Drente, voorzitter, voor het provinciaal museum van oudheden enzovoort: mr. dr. J. Linthorst Homan, burgemeester van Vledder, vice voorzitter, voor de Drentse praehistorische vereniging: dr. A.E. van Giffen, directeur van het biologisch-archeologisch instituut der rijksuniversiteit te Groningen en notaris Tonckens te Assen, penningmeester.
De stichting is rechtspersoon en heeft volgens de acte van oprichting ten doel onder andere het aankoopen van uit architectonisch oogpunt belangrijke gebouwen.
De museumcommissie vond het bestuur der stichting bereid de zaak ter hand te nemen.
Eerste zorg was de aankoop van het gebouw. Dit toch verkeerde in zoodanigen staat van verwaarloozing, dat herstel dringend was. Van de eigenaresse werd het huis aangekocht voor f. 2000. Door het rijksbureau voor de monumentenzorg werden de kosten voor herstel geraamd op f. 3520. Het ministerie van onderwijs, kunsten en wetenschappen zegde een rijksbijdrage toe van f. 1408. De gemeenteraad van Diever, die ook het belang van een dergelijk gebouw voor de gemeente inzag, subsidieerde met f. 1000. De stichting Oud-Drente zelf bestemde f. 1500 uit haar kasmiddelen voor het schultehuis, terwijl van verschillende zijden kleine en grootere giften binnenkwamen of toegezegd werden. De financiële zijde was hiermee dus bijna afgewikkeld.
Met de restauratie werd onmiddellijk aangevangen. De architect Onnes van het rijksbureau voor de monumentenzorg had de plannen reeds uitgewerkt. Omdat het werk zich niet leende voor publieke aanbesteding werd met de plaatselijke timmerlieden Bennen, Nijzingh en Koning een overeenkomst aangegaan en aan dezen het bouwwerk opgedragen. Begonnen met de afbraak, bleek echter pas hoe bouwvallig het huis was. Een geheel nieuwe kap moest worden aangebracht en verschillende muurgedeelten opnieuw opgemetseld. Uitwendig is daarvan evenwel weinig te zien. De deskundige architectuur heeft daarvoor gezorgd. De uitwendige restauratie verkeert thans in een vergevorderd stadium, de inwendige moet nog plaats vinden.
Reeds herhaaldelijk hoorden we de vraag stellen: ‘Wat wil men nu met dat gebouw ?’ Het ligt in de bedoeling een of meer vertrekken tegen vergoeding beschikbaar te stellen voor het houden van vergaderingen en dergelijke. Een plaatselijke commissie zal met het dagelijksch beheer worden belast. Niet onmogelijk is, dat in het gebouw oudheidkundige voorwerpen uit deze omgeving afkomstig, welke thans in het museum te Assen zijn geborgen, worden geplaatst.
We eindigen met den wensch, dat het gerestaureerde schultehuis nog eens een veelbezocht gebouw mag worden, bezocht zoowel door vreemdelingen uit oudheidkundig oogpunt, als door de ingezetenen om er vergaderingen en dergelijke bij te wonen.
J. Boesjes.
Diever, October 1935.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
J. Boesjes is Jan Boesjes. Hij was secretaris van de gemiente Deever.
De aandacht van de redactie werd vooral getrokken door de eerste zin van de derde alinea van het verhaal van Jan Boesjes. Blijkbaar was die uiterst speculatieve veronderstelling geen belemmering om in de vijftiger jaren van de vorige eeuw de nieuwe straat over ut Bultie de naam Kloosterstraat te geven. Was Jan Boesjes een soort van spindoctor van burgemeester Jan Cornelis Meyboom met de zijnen ? Een soort van straatnamenfluisteraar ?
Tussen 1737 en 1935 liggen bijna twee eeuwen, zodat anno 1935 na tweehonderd jaar van onderhoud, verbouwingen, vernieuwingen, verval, wederopbouw, enzovoort geen sprake meer kon zijn van een gebouw dat ook maar in de verste verte leek op het gebouw waarin de schulte anno 1604 woonde. Zijn van het huis waarin de schultes woonden beschrijvingen, tekeningen, schetsen, etsen, schilderijen, notariële akten, documenten uit de periode 1595-1737 bewaard gebleven ? Zo nee, dan is het gebouw van na de ‘restauratie’ een nepgebouw. Het resultaat van koffiedik kijken, in een wazige glazen bol koekeloeren, op een ontstoken dikke duim zuigen, enzovoort.
De redactie is fervent verzamelaar van foto’s, studies, krantenberichten, tijdschriftartikelen, rapporten, dissertaties, boeken, tekeningen, posters, bestekken, enzovoort, met als onderwerp ut huus woar ooit de skulte woonde an de brink van Deever.
Dit berichtje is hier voor de dossiervorming en ter informatie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die met name is geïnteresseerd in de geschiedenis van ut huus woar ooit de skulte woonde an de brink van Deever. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan dit belangwekkende dossier verder aanvullen ?
De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

 

Posted in Skultehuus | Leave a comment

Emigrant Klaassen kwaamp mit de busse

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) verscheen op vrijdag 25 september 1953 het volgende korte bericht over het bezoek van emigrant Klaassen aan zijn familie an de Deeverbrogge.

Emigrant na 30 jaar terug
Ruim 30 jaar geleden vertrok een zoon van de heer Klaassen naar Amerika. De laatste jaren hoorde men niets meer van hem, zodat verondersteld werd, dat hij overleden was.
Zaterdag stapte hij echter gezond en wel uit de bus. Het praten in het Nederlands had hij geheel verleerd, maar dat werd al spoedig beter.
Hij moet vreemd hebben staan kijken. In Meppel: waar is de tram naar Dieverbrug ? Te Dieverbrug: waar is Hotel Benthem ? Er kan veel veranderen in dertig jaar tijds.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is op zoek naar gegevens van emigrant Klaassen. Hij is vermoedelijk een zoon van brandstoffenhandelaar Klaassen. Emigrant Klaassen vertrok omstreeks 1923. Hij zal toen in de twintig zijn geweest, dus zal hij omstreeks 1900 zijn geboren. Maar naar welk land emigreerde hij ?
Dat zijn wel heel weinig gegevens. Maar wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie toch helpen met het oplossen van deze puzzel ?
Op 15 februari 1933 reed de laatste tram van de Nederlandse Tramweg Maatschappij (N.T.M.) over het traject Meppel-Hijkersmilde (of reed de laatste tram van Hijkersmilde naar Meppel ?) langs de Drentse Hoofdvaart, waarna de tramlijn werd opgeheven en de rails al snel daarna werden verwijderd.
In de nacht van 30 op 31 maart 1932 brandde het hotel-restaurant-café-pension van Johan Blok -vroeger hotel-logement Sjoerd Benthem- helemaal af. Al aan het einde van 1932 werd het nieuwe hotel-restaurant-café-pension Blok in gebruik genomen.

Posted in An de Deeverbrogge, Emigrant | Leave a comment

Gesigt op ut dörp Deever van Jean François Obbes

Vrijdag 9 juli 2021 was een zeer heuglijke en gedenkwaardige dag, want op die dag reikte de heer Homme Geertsma, nog steeds voorzitter van het hoofdbestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, het eerste exemplaar van de in eigen beheer uitgegeven fotobijbel Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever uit aan zijn vroegere collega de heer doctorandus Hendrikus (Rikus) Jager, voorzitter van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Westenveld. De uitreiking vond plaats in scholengemeenschap Stad en Esch op de Westeresch van Deever.

De redactie van ut Deevers Archief beschouwt deze bijna 600 bladzijden tellende fotobijbel, let op, nota bene, mind you, toch echt wel als het magnum opus van een veteranenkern van vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Op bladzijde 4 van de genoemde fotobijbel staat de volgende verouderde clichétekst.
© 2021, Historische Vereniging Gemeente Diever. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Historische Vereniging Gemeente Diever.
Dat is een stevige juridische tekst van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Toch wel een tekst om bang van te worden.

In de fotobijbel Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever is op bladzijde 52 ter illustratie een tekening van Jean François Obbes opgenomen. Deze tekening heeft als titel Gezicht Op Het Dorp Diever. Achter het dichte gebladerte van geboomte is het bovenste deel van de gemeentelijke toren te zien. Echter de redactie kan in deze fotobijbel nergens, maar dan ook nergens, de naam van de rechthebbende van deze illustratie vinden.

De redactie toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is. De redactie zou daarom de bij hem onbekende tekening met de titel Gezicht Op Het Dorp Diever van Jean François Obbes in ut Deevers Archief willen tonen.

Nu kan de redactie natuurlijk bladzijde 52 van de fotobijbel rücksichtlos op de scanner leggen, deze bladzijde scannen en van de tekening Gezicht Op Het Dorp Diever een digitaal bestand maken en vervolgens tonen in ut Deevers Archief, maar dan zou de redactie, gelet op de hiervoor weergegeven verouderde copyright-tekst, last kunnen krijgen van het hoofdbestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Die zou het wel eens totaal anders kunnen gaan doen. Daar heeft de redactie ervaring mee (with just another filthy memory) .

En om dat reële risico te vermijden doet de redactie hier de volgende oproep.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een digitaal bestand van de tekening Gezicht Op Het Dorp Diever van Jean François Obbes ? De redactie heeft zich op het internet al een slag in de rondte gezocht, maar helaas nog geen afbeelding van deze tekening kunnen vinden.

Posted in Kuunst, Tiekening | Leave a comment

Tante Aal en tante Greet bint in Broabaant estör’m

De redactie van ut Deevers Archief ontving van de heer Frank Halman een kleurenfoto van de grafsteen van zijn tante Greet en een kleurenfoto van de grafsteen van zijn tante Aal. Beide tantes zijn geboren op Zorgvlied in de gemiente Deever, maar buiten de gemiente Deever overleden. De redactie is de heer Frank Halman bijzonder erkentelijk voor zijn zoekwerk naar de twee hier afgebeelde kleurenfoto’s.

Tante Aal is Alida Elisabeth Halman.
Zij is geboren op 21 mei 1913 op Zorgvliet in de gemiente Deever. Zij is getrouwd op 23 september 1938 op 25-jarige leeftijd in Waalre met Thomas Joseph Maria Strijbos. Zij is overleden op 21 oktober 2003 in Veldhoven.
Tante Greet is Margaretha Bernardina Halman.
Zij is geboren op 9 juni 1918 op Zorgvliet in de gemiente Deever. Zij is overleden op 24 december 2008 op 90-jarige leeftijd in Waalre. Zij staat op een in 1925 gemaakte foto van leerlingen van de skoele op Woater’n.
De redactie verwijst voor de volledigheid voor meer gegevens over de familie Halman naar het bericht De fumilie Halman woonde op Woatern en Zorgvliet.
Het monogram IHS op de grafsteen van Alida Halman is de weergave van de eerste drie letters van Jezus in Griekse hoofdletters (ΙΗΣΟΥΣ): Iota, Eta en Sigma.

Posted in Alle Deeversen, Zorgvliet | Leave a comment

Moar hoe kwaamp de gemiente an die boerdereeje ?

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 17 december 1969 het volgende bericht over een mager plan van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen om de bewoners van het dorp Deever een soort van tweedehands en tweederangs gemeenschapscentrum in een oude boerderij op ut Kastiel in de maag te splitsen. Met een beetje ontspoorde fantasie is dat gemeenschapscentrum van Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen een soort van Dingspilhuus 0.0 te noemen. De wakkere leden van de raad van de gemiente Deever trapten daar natuurlijk niet in. Die wilden de mogelijkheid van een volwaardig ontmoetingscentrum onderzoeken. De geschiedenis heeft geleerd dat dit uiteindelijk in 1974 heeft geleid tot Dingspilhuus 1.0.

Diever heeft behoefte aan gemeenschapscentrum
Commissie onderzoekt mogelijkheden
Diever – De gemeente Diever heeft geen passende bestemming kunnen vinden voor de oude boerderij aan het Kasteel, die nog maar sinds kort in haar bezit is. Het was de bedoeling om er een dienstencentrum te vestigen voor de bejaarden in het plan De Wijert. Het rijk verleent echter alleen een financiële bijdrage in de kosten wanneer tachtig bejaardenwoningen centraal liggen of er binnen een straal van 800 meter 450 bejaarden wonen, en dit blijkt voor de gemeente moeilijk te realiseren te zijn.
Het gemeentebestuur heeft ook onderzocht welke mogelijkheden er zijn om de boerderij te verbouwen tot gemeenschapscentrum, met een aula, vergaderruimte en eventueel een bibliotheek. Aan een dergelijk gebouw is in Diever grote behoefte. Uit een gesprek met een aantal besturen van plaatselijke verenigingen is echter wel komen vast te staan, dat dit plan financieel moeilijk te  verwezenlijken is.
Burgemeester en wethouders hebben om verder verval van de boerderij te voorkomen geen andere mogelijkheid gezien dan de hofstede van de hand te doen. Er was een gegadigde, de heer G. Krol, die er een pension wil vestigen.
Discussie
Het voorstel van het college vormde maandagmiddag tijdens de raadsvergadering de inzet voor een uitvoerige discussie, die op gang werd gebracht door mevrouw W. Zoer-Vos (PvdA) en haar fractiegenoot H. de Vries. Zij betreurden het dat aan de plannen een gemeenschapscentrum te stichten geen inhoud kon worden gegeven.
De boerderij ligt op een bijzonder gunstige plaats. Wanneer de gemeente de hofstede verkoopt moet maar worden afgewacht wanneer een dergelijke kans. Het raadslid P. Boelens (PvdA) had verwacht dat de raad wel met enige suggesties was gekomen. De heer K. Hessels (Protestants Christelijken) vroeg zich af of een pension kan worden gecombineerd met een gemeenschapscentrum. De pensionhouder zou bijvoorbeeld de boerderij beschikbaar kunnen stellen als vergaderruimte. Burgemeester J.C. Meyboom tenslotte: ‘Het is voor ons een bijzonder teleurstellende zaak geworden’. Het voorstel om de boerderij te verkopen (voor f. 24.500) aan de heer Krol haalde de eindstreep, met vier stemmen van de PvdA-fractie tegen.
Commissie
Dit besluit (voor f. 24.500) betekent niet dat Diever de gedachte aan een gemeenschapscentrum naast zich neer heeft gelegd. Er werd een commissie ingesteld, die zich over deze zaak zal beraden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De grote vraag is natuurlijk hoe burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen aan die kapitale boerderij op ut Kastiel waren gekomen ?
Had de voormalige eigenaar (Frederik Offerein ?) die kapitale boerderij cadeau gegeven aan de gemeente Diever ? Vast en zeker niet.
Hadden burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen die kapitale boerderij op ut Kastiel zonder goedkeuring van de raad van de gemiente Deever gekocht ? Vast en zeker niet.
Dus burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen hebben de kapitale boerderij op ut Kastiel met goedkeuring van de raad van de gemiente Deever gekocht. Voor welk bedrag heeft het bestuur van de gemiente Deever deze kapitale boerderij gekocht ?
Dus het bestuur van de gemeente Deever heeft eerst een kapitale boerderij op ut Kastiel gekocht om daarna voor deze kapitale boerderij een bestemming te bedenken ? Dat is de omgekeerde wereld. Die werkwijze was gedoemd te mislukken. Eerst een doel met daarbij een programma van eisen bedenken en dan de logische vervolgstappen nemen. Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen maakten hier een bestuurlijke blunder van de eerste orde.
De heer Gerard Krol, die toen nog een pension aan het begin van de Bosweg bij het marktterrein in Deever uitbaatte, moet zich dagenlang een slag in de rondte hebben gelachen, toen hij als enige gegadigde die kapitale boerderij op ut Kastiel voor het luttele bedrag van f. 24.500 kon kopen van de gemiente Deever. Na een verbouwing opende hij in de kapitale boerderij het pension Lindehoeve. Zie de bijgevoegde afbeelding van een in februari 1974 uitgegeven vierluiks kleuren ansichtkaart, die tevens is voorzien van het wapen van de gemiente Deever.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Lindehoeve gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Posted in Ansigtkoate, Dingspilhuus, Gemiente Deever | Leave a comment

Dörpsfiguur Jan Hessels is veul te vrog estör’m

Jan Hessels overleed op 20 augustus 2001 na een kortstondige ziekte toch nog vrij plotseling in het Bethesda-ziekenhuis in Hoogeveen. Hij is op velerlei manieren actief bezig geweest in de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.
De redactie wist in zijn jeugd in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw niet veel meer van Jan dan dat hij in die oude boerderij woonde waar je tegen aan keek als je vanaf de brink deur de Heufdstroate op weg was hen de Kruusstraote. En dat hij wat boerkte. Dat deed hij samen met zijn broer en dorpsfotograaf Harm. En dat hij vrijgezel was. En dat hij gereformeerd was.
De ouders van de redactie woonden na hun trouwen van 1948 tot 1 februari 1951, vanwege de naoorlogse woningnood, in het zomerhuisje van professor Albert Egges van Giffen op de Heezerbaarg. Over het bouwland van de familie Hessels liep destijds het zandpad naar de Heezerbaarg. Na het ploegen moest dit pad door belopen weer begaanbaar worden. De redactie wist van zijn moeder, dat zij een keer tijdens het ploegen met de redactie in de kinderwagen en zijn oudste zuster aan de hand op weg was naar het dorp. Jan was wel zo vriendelijk en behulpzaam om de kinderwagen met inhoud en al over het pas geploegde deel van de akker heen te tillen. Dat deed hij ook weer als zij met haar kinderen uit het dorp terugkwam. De redactie herinnert zich uit zijn jeugd dat hij hem in de zomer ’s middags teeg’n melk’nstied deur de Kloosterstroate zag fietsen hen mit de lege melkbusse an de hoake an de pakkiesdraèger en terogge mit de volle melkbusse veur op de stange. Hij en zijn broer weidden hun koeien ergens in Oll’ndeever.
De redactie heeft Jan meegemaakt bij activiteiten van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. De redactie heeft daar heel goede herinneringen aan. Opvallend was dat hij zijn herinneringen in een plezierig leesbare stijl op papier kon zetten. Hij had een natuurlijke behoefte in verhalen grappige voorvallen te verwerken. Die noemde hij steevast anekkedotes.
Het was niet moeilijk om hem aan te zetten tot het schrijven van artikelen. Hij schreef zoals hij dacht en sprak. Als medewerker van het papieren blad Opraekelen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever zette hij regelmatig verhalen op papier. Ze zijn allemaal gepubliceerd. Daar was hij in stilte hiel wies mit, ook al bromde hij wel eens als naar zijn zin te veel was aangepast in een verhaal. Hij had nog zo veel meer over ut olde Deever op papier kunnen zetten. Deever heeft node afscheid van hem moeten nemen.

Posted in Dorpsfiguur, Dorpskracht, Jan Hessels, Overlijdensbericht | Leave a comment

Ut woap’m van Deever hangt an ut tolhuussie

Het direct na de Tweede Wereldoorlog bij elkaar gefantaseerde en nota bene op 3 september 1946 door de Hoge Raad van Adel goedgekeurde wapen van de gemiente Deever is her en der binnen de grenzen van de gemiente Deever terug te vinden op bewaard gebleven ‘grensstenen’.
Zo hangt een kennelijk goed onderhouden exemplaar, uiteraard zonder sokkel, die voor het ontstaan van de gemeente Westenveld op 1 januari 1998 ergens op een sokkel op de gemeentegrens langs een weg stond, aan een muur van ut vroggere tolhuussie an de Bosweg 2 in Deever. Zie de afbeeldingen 1, 2 en 3. Door het ronde raampje in de zijgevel kon de (vrouw van de) tolgaarder het aankomende verkeer op de Bosweg uit de richting van Woater’n in de gaten houden.
Gegevens over ut woap’m van de gemiente Deever zijn onder meer te vinden in het Nederlandse deel van de webstee van Heraldry of the World (Internationale Overheidsheraldiek). De in die webstee opgenomen verklaring bij ut woap’m van Deever bevat helaas enige geschiedkundige onjuistheden. De geïnteresseerde bezoeker van ut Deevers Archief vindt na het aanklikken van het onderwerp Woap’m van Deever veel meer gegevens over ut woap’m van Deever.

De redactie van ut Deevers Archief heeft de drie kleurenfoto’s gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Op afbeelding 3 is het niet helemaal goed te zien, maar aan de linkerkant van het fietspad staat gelukkig nog steeds het enige eerste en echte Bert Haanstra-bankje. De Hoge en Lage Dametjes En Heertjes Van de Voorkant Van Het Ontzagwekkende En Onweerspreekbare Gelijk Van De Inrichting Van De Openbare Ruimte In De Gemiente Deever hebben als ‘wij bepalen wel wat goed voor u is’ sleutelaartjes alvast het tweede en onechte Bert Haanstra-bankje op de kaarkhof (ook wel kaarketuun genoemd) naast de brink van Deever geplaatst. Dit rare onduurzame niet-fair-trade stuk metaal moet daar zo snel mogelijk worden weggesloopt.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Bosweg, Fanfare, Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

Ut kantoor van de Rabo besteet neet mièr

Moet jij voor jouw geldzaken binnenkort naar het kantoor van de Rabo an de Peperstroate in Deever ? Doe dat niet, let even op, want reeds per 1 juli 2021 is deze vestiging voor eeuwig en altijd opgeheven.
De bank heeft daarvoor als verklaring dat klanten steeds minder naar dit kantoor kwamen. Klanten, ook de digibete ouden van dagen, regelen hun geldzaken steeds meer via het internet, worden steeds meer gedwongen hun geldzaken via het internet te regelen. En dat is door de corona-pandemie in een versnelling geraakt. De loop was uit het kantoor an de Peperstroate. De medewerkers zaten een groot deel van de werkdag duimen te draaien, nagels te vijlen en te lakken en uit het raam te staren. Dus moest het kantoor van de Rabo (Ruimt Alle Bankmedewerkers Op ?) an de Peperstroate in Deever sneuvelen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande twee kleurenfoto’s van het ontruimde pand van de Rabo an de Peperstroate in Deever gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is op de bladzijden 467, 468, 469 en 470, voorzien van fraaie illustraties, zeer terecht aandacht besteed aan de Boerenleenbank, de Raiffeisenbank en de Rabobank. Driewerf hulde daarvoor: hulde, hulde, hulde. Het papieren Magnum Opus verscheen te kort na de sluiting van het pand an de Peperstroate. Toen was het voorbereidende werk voor het papieren boekwerk al gedaan. Toen kon in het dikke papieren boekwerk de sluiting van het pand an de Peperstroate begrijpelijkerwijs niet meer worden gemeld.
Maar gelukkig kan de redactie van ut Deevers Archief dit onheuglijke feit wel flexibel en online en op elk moment en waar ook ter wereld melden. Dit onheuglijke feit is nu al een niet onbelangrijk fragmentje uit het recente verleden van de gemiente Deever geworden.

Posted in Boer’nlienbaank, Peperstroate | Leave a comment

De muurskildering in Villa Nova hef last van vocht

De redactie van ut Deevers Archief drinkt zeker één keer per jaar, maar liefst vaker, een kopje koffie in hotel-restaurant Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvlied. De redactie was zich al die keren niet bewust van het feit dat het café-restaurant een sousterrein heeft en dat op een van de muren van het sousterrein een schildering is aangebracht.
Het sousterrein in hotel-restaurant Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvlied bevindt zich -zoals de naam zegt- beneden het omliggende terreinniveau. In het sousterrein worden vergaderingen, bijeenkomsten, enzovoort gehouden. De schildering bestaat uit Zorgvliedse dorpsbeelden. Zie de drie bijgevoegde kleurenfoto’s. De redactie van ut Deevers Archief heeft deze drie kleurenfoto’s gemaakt op vrijdag 19 november 2021. De redactie heeft de kleurenfoto van de voorgevel van hotel-restaurant Villa Nova eveneens gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
Het is de redactie in de gauwigheid van het bezoek niet duidelijk geworden of de muurschildering in het sousterrein een fresco is, dat wil zeggen of de schilder de verf direct op natte kalk heeft aangebracht. Wie van de zeer geachte bezoekers van ut Deevers Archief kan daar duidelijkheid over verschaffen ?
Wat wel duidelijk is dat vanwege de corona-pandemie het sousterrein niet of nauwelijks is gebruikt, waardoor de ruimte ook niet of nauwelijks verwarmd is geweest. Als gevolg daarvan is door de muur trekkend vocht niet voldoende meer verdampt en is daardoor de fraaie muurschildering helaas flink beschadigd. Dit is goed te zien op afbeelding 3.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Corona-pandemie, Kuunst, Skildereeje, Villa Nova | Leave a comment

De ièste stien an de gevel van villa Villa Nova

Idse Johannes Verwer, de op 27 augustus 1874 geboren zoon van Lodewijk Guillaume Verwer en Johanna Cornelia Ludovika van Wensen, was op 23 juni 1888 de legger van de eerste steen van het nieuwe woonhuis met de toepasselijke latijnse naam Villa Nova op Zorgvliet. Die gevelsteen in de zijmuur van villa Villa Nova is toch ech wè een fraai fragmentje uit het verleden van de gemiente Deever. In Villa Nova is tegenwoordig hotel-restaurant Villa Nova gevestigd. Meer gegevens en enige mooie foto’s zijn te vinden in de webstee villa-nova.nl van het bedrijf.

Gegevens over Idse Johannes, Lodewijk Guillaume en Julius Verwer zijn te vinden op bladzijden 85 en verder van het boek Erf en wereld van J.P. Wiersma dat te vinden is in de webstee zuivelhistorienederland.nl.

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto op 27 juli 2012 om 10 uur en 36 minuten gemaakt.

In het Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever zijn op bladzijde 4 de volgende twee holle nepfrasen over de rechten van illustraties opgenomen: De Historische Vereniging Gemeente Diever streeft ernaar de rechten van illustraties volgens wettelijke bepalingen te regelen. Iemand die zich desondanks te kort gedaan voelt, kan dit melden via het secretariaat van de vereniging.

De redactie heeft na nauwkeurige vergelijking van bijgaande kleurenfoto met de bijgesneden zwart-wit afbeelding op bladzijde 204 van het Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever de conclusie getrokken dat de samenstellers (wie van de samenstellers zonder zonde is legge de eerste steen) van het Magnum Opus bijgaande kleurenfoto van de webstee Ut Deevers Archief (www.dieversarchief.nl) hebben gekopieerd zonder de rechten op deze kleurenfoto te respecteren, zonder afspraken met de maker van deze kleurenfoto gemaakt te hebben.
De grote vraag is natuurlijk of de redactie zich door de verantwoordelijke samensteller te kort gedaan voelt. Integendeel ! De redactie voelt zich te lang gedaan ! Dit is ech wè heel erg veel eer ! De redactie kan nu trots aan iedereen die het maar weten wil, vertellen dat een door hem gemaakte kleurenfoto, mind you, nota bene, let op, om niet en zonder bronvermelding in het Magnum Opus is opgenomen ! Wat een eer ! Wat kan de redactie nu een sappige annekkedote over die twee holle nepfrasen vertellen ! Weer zo’n merkwaardig ervarinkje met het hoofdbestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. With just another filthy memory.


Posted in Lodewijk Guillaume Verwer, Toevallige waarneming, Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

Un neeje reet’n doake op un olde boerdereeje

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto (afbeelding 1) gemaakt op vrijdag 19 november 2021. Op de boerdereeje mit siedbaander met adres Kastanjelaan 20 in Oll’ndeever is aan deze kant -de zuidwestkant- van de woonboerderij een nieuw rieten dak aangebracht.
Rieten daken hebben niet het eeuwige leven. Op afbeelding 2 is de slechte staat van de reet’n doake niet goed te zien, maar wel dat het oude dak met mos is begroeid geraakt. De bron van afbeelding 2 is https://google.com/maps. Afbeelding 2 is gemaakt in augustus 2021. Dan hebben de rietdekkers in de haarfst van 2021 wel heel snel vakwerk geleverd. Is het dak gedekt mit Geeters reet of is het bedekt met riet dat geïmporteerd is uit een ver oosters land ?
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto (afbeelding 3) gemaakt op donderdag 4 oktober 2017. Op deze kleurenfoto is wel duidelijk de slechte staat van het rieten dak te zien.
Vergelijk van afbeelding 3 met afbeelding 1 leert dat an de siebaander en aan de zijgevel tussen 4 oktober 2017 en 19 november 2021 is gesleuteld. Dat zal in augustus 2021 zijn geweest. Zie afbeelding 2, waarop de zijgevel met groen zeil is afgedekt, dus vòòr dat de neeje reet’n doake werd aangebracht.
Deze drie afbeeldingen zullen over een aantal jaren toch wel mooie fragmenten uit de geschiedenis van Oll’ndeever zijn geworden.

De gevel van deze boerderij is ten zeerste te bewonderen op de voorkant van de zeer druk belopen toeristische wandelroute Kuierrondtie deur Oldendiever. Wie wil er nou niet een wandeling door het enige echte Olde Deever maken !? Deze afbeelding staat ook in het hoofdstuk Oldendiever op bladzijde 360 van het Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. In het genoemde hoofdstuk Oldendiever is om voor de redactie onduidelijke redenen geen aandacht besteed aan deze oude geschiedkundig interessante woonboerderij met adres Kastanjelaan 20.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Boerdereeje, Oll'ndeever | Leave a comment

Stroom op de skrikdroad’n teeg’n dass’n

Blijkbaar hebben enige bewoners an de Dorpsstroate op Zorgvlied in de gaten gekregen dat in hun buurt oprukkende dassen actief zijn geworden. Misschien willen die oprukkende dassen wel een burcht in hun voortuintje graven en op sappige wormen jagen in de grond van hun achtertuintje. Je moet er niet aan denken dat die oprukkende dassen met succes een burcht op je eigen terrein bouwen, want een dassenburcht is wettelijk beschermd. Daar moet je volgens de wet met je fikken van afblijven. En flink gravende oprukkende dassen worden in de bebouwde omgeving al snel als hinderlijk en schadelijk ervaren. En om hinder en schade te voorkomen hebben de bewoners zo te zien schrikdraad om hun kostbare bezit getrokken. En bee de dam staat een bordje met de tekst ‘Vanwege dassen van 20.30 uur tot 7.30 uur stroom op schrikdraad’. Maar oprukkende dassen kunnen deze barrière ook om 20.28 uur of 7.32 uur in het donker passeren. Maar oprukkende dassen kunnen ook gewoon de dam oplopen en via de aan de rechterkant zichtbare spoorbielzen de tuin inwandelen en direct beginnen met graven.
En helpen die onder stroom staande schrikdraden ook tegen de in de gemiente Deever oprukkende wolf ?
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande twee kleurenfoto’s in het voorbijgaan gemaakt op 19 november 2021.

Posted in Toevallige waarneming, Zorgvliet | Leave a comment

De keun könn’n so moar deur de gliev’m hen binn’n

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie zwart-wit foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde foto waarop het Schultehuis van vóór de restauratie is te zien, ook ten zeerste bewonderen als afbeelding nummer 35 in het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. In dit bericht is eveneens de tekst bij afbeelding nummer 35 opgenomen.

35 – Diever – Schultehuis – 1918
Het oude gebouw werd in 1918 in zijn geheel bewoond door het echtpaar Jan Krol en Romkje van der Burg en hun kinderen Saakje, Geesje, Koendert, Jan en Tjibbe. Voor het huis zitten de breiende Saakje en haar zuster Geesje. Achter hen is nog net naast het linker gordijn een glimp van hun moeder Romkje te zien.
Door verbouwingen in de achttiende eeuw kreeg de voorgevel het aanzien, zoals dat gedeeltelijk op deze foto is te zien.
In 1933 achtte het Rijksbureau voor de Monumentenzorg het gebouw absoluut onbewoonbaar, vanwege de gevaarlijke toestand van het dak en de zeer vervallen staat van een groot gedeelte van het metselwerk. Het achterhuis was zelfs zo zwaar vervallen dat Koendert Krol zich nog herinnerde dat de keun so maor deur de gliev’m hen binn’n könn’n.
De Stichting Oud Drenthe heeft de bouwval van de ondergang gered. In 1934 kocht zij het unieke gebouw voor 2000 gulden van Marria Hillagonda Mulder. Met een eerste rijkssubsidie en een bijdrage van de gemeente Diever werd op 12 juli 1935 onder leiding van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg begonnen aan de restauratie, die om diverse redenen tot in 1941 zou duren.
Het belendende huis aan de zuidzijde werd tegen het einde van 1935 afgebroken. Het Rijksbureau voor de Monumentenzorg meende toen uit een dichtgemetseld kruiskozijn in de vrijgekomen gevel van het  de oorspronkelijke grootte en vorm van de kozijnen in de voorgevel af te kunnen leiden.
In het najaar van 1936 werd met de restauratie van de voorgevel begonnen. Daarbij werden de ramen, waarvan er drie op de foto zijn te zien, en de ingang vervangen, bleef de wapensteen boven de ingang behouden, maar moest het fraaie bovenlicht met de Davidster om onduidelijke redenen verdwijnen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De hier afgebeelde zwart-wit foto is gemaakt door fotograaf C. Steenbergh voor de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
Vergelijking van de zwart-wit foto met de kleurenfoto leert dat de op de kleurenfoto zichtbare muurankers met de cijfers 1, 6, 0 en 4 boven de ramen niet op de in 1935 gemaakt zwart-wit foto staan. Die muurankers op de kleurenfoto zijn neppers. Die zijn daar tijdens de restauratie ter opleuking van het gefröbel met dit gebouw geplaatst. Alsof het jaartal 1604 boven de deur al niet voldoende aanwijzing was voor een mogelijke eventuele wellichtelijke ouderdom van de allereerste versie van het gebouwtje. De
 redactie is wel benieuwd of één van die echte boerensmeden in de gemiente Deever die vier nieuwe muurankers mocht maken.
De redactie is ook wel benieuwd of de allereerste versie van het gebouwtje was gemaakt van hout of van regionale baksteen, bijvoorbeeld uit een veldoven op Groot Woater’n of uit een veldoven an de Stroom.
De Nederlandse vertaling van de Deeverse titel van dit bericht ‘de keun könn’n so maor deur de gliev’m hen binn’n’ is als volgt: ‘de biggen konden zo maar door de scheuren naar binnen.’ Daarmee gaf Koendert Krol op rake wijze de staat van verval van het Schultehuis weer.  Let wel, mind you, nota bene, het bankje op de kleurenfoto is helaas niet het bankje dat net niet op de zwart-wit foto is te zien.

Posted in Brink, Diever, ie bint 't wel ..., Rieksmonement, Skultehuus, Topstuk | Leave a comment

Ut algemien protestants kristelukke pepermuntie

In de Gereformeerd Kerkblad van 9 december 1995 neemt in de rubriek ‘Kris kras uit eigen archief’ de vroegere domeneer Onno Doorn van de gereformeerde gemeente uut Deever een artikeltje uit het Gereformeerd Kerkblad van 30 april 1966 van domeneer Goldschmeding uit Dussen over. Dit artikeltje luidt als volgt.

Het algemeen protestants christelijk pepermuntje
Een domme vraag. Onlangs vroeg iemand hoe het toch kwam, dat de eerste woorden van een preek de gemeente vaak zo in opschudding kunnen brengen.
Nauwelijks heeft de dominee een paar woorden gezegd, of je merkt hoe er een hele deining ontstaat onder het kerkvolk. Hij vroeg zich af, hoe het kwam, dat die eerste woorden zo ingeslagen waren.
U merkt wel: dit kan nooit een geoefend kerkganger zijn geweest, anders had hij het antwoord wel geweten. De gemeente was namelijk niet diep getroffen door ’s predikanten woorden. De man was nog maar pas begonnen. Het was iets anders. Zodra de dominee begonnen is, breekt voor de gemeente een bijna geheiligd ogenblik aan. Dan gaan de tassen open, opa graait in zijn broekzak … er ritselt papier; de gemeente eet.
Ik waag het niet, aan deze traditie te tornen. Die is misschien nog ouder dan de beste liturgische gebruiken. Je kunt het een christenmens ook niet aandoen hem een half uur naar een preek te laten luisteren zonder een kleine hartversterking. Dat zou bijna onmenselijk zijn.
Zelf heb ik hiervoor altijd zoveel mogelijk pastoraal begrip gehad. Voordat ik begin, wacht ik vaak even om de mensen de gelegenheid te geven hun hartversterking tot zich te nemen. Maar vreemd, zolang ik wacht maakt niemand van de gelegenheid gebruikt. Soms denk je: toe dan, pak die pepermunt dan ! Maar nee hoor, niemand. Pas als je met de preek begint, is het of het startsein gegeven is. Dan begint de smulpartij. Dat is niet typisch Dussens, o nee zo gaat het overal.
Ik dacht zo: als u uw pepermuntje, uw dropje, uw gombal, nu eens nam in die kleine pauze voor de preek . Dan kunnen we er allemaal van het begin af rustig met onze gedachten bij zijn. Gebruik de tijd, die u gegund wordt, goed.
Of dit stukje zal helpen ? Ik zou er blij om zijn. Maar ik weet: tradities zijn hecht, vooral die van het algemeen protestants christelijk pepermuntje. Maar wie weet, wie weet …… misschien zal het begin van onze preken minder deining veroorzaken ?

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat het kaarkvolk nogal sünig was en pas op zijn algemeen protestants christelijke pepermuntje wilde gaan zuigen, zodra oense domeneer echt begonnen was met zijn preek.
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat het kaarkvolk oense domeneer tijdens zijn preek in zijn geheel niet wilde storen met gehoest, geproest, genies, gekuch, gekeelschraap, gesnuif, gekwalster en gerochel en daarom respectvol en sünig tot het einde van de preek op een pepermuntje zoog, wat die domeneer Goldschmeding toch echt wel in zijn stukje had mogen noemen.

Het natuurzuivere King pepermuntje was een populair want hard pepermuntje, waar de sünige kerkganger lang op kon zuigen, zeker wel een preek lang. Ech wè.

Op de zwart-wit foto uit 1936 is vooral vrouwelijk kaarkvolk in de Gereformeerd Kerk an de Kruusstroate te zien tijdens de dienst ter gelegenheid van het feit dat op 31 oktober 1936 het 100 jaar geleden was dat in Deever de gereformeerde kerk werd gesticht. Moesten of wilden de vrouwen – veelal (voor de gelegenheid ?) met oorijzer (waar zijn toch al die oorijzers gebleven ?) – zo veel mogelijk bij elkaar zitten ?
Bezoekers van het Deevers Archief worden vriendelijke verzocht namen van personen op deze foto aan de redactie door te geven. Alvast daarvoor hartelijk dank.
De zwart-foto van het kaarkvolk  – een topstuk – is afkomstig uit de fotoverzameling van Margreeth Dijkstra, dochter van domeneer Harmen Ages Dijkstra en Aaltje Kok. Op de zwart-wit foto van het kaarkvolk is rechts onder de geridderde emeritus domeneer Harmen Ages Dijkstra te zien.

Op de afbeelding van de zwart-wit ansichtkaart uit 1965 is het oude kerkgebouw van de gereformeerde gemeente an de Kruusstroate te zien. Vlak achter de kruidenierswinkel van Jan Breimer is een auto te zien. Blijkbaar mocht de Peperstroate toen nog in twee richtingen worden bereden.


Posted in Alle Deeversen, Ansigtkoate, Griffemiède kaarke, Kruusstroate, Topstuk | Leave a comment

Braand in café-hotel Blok an de Deeverbrogge

In het Nieuwblad van het Noorden verscheen op 31 maart 1932 het navolgende bericht over de brand in het café-hotel van Johan Blok an de Deeverbrogge in de nacht van 30 op 31 maart 1932.

Hotel Blok te Dieverbrug afgebrand – De schade geschat op f. 8000.
Het bekende café Blok te Dieverbrug, gelegen aan de Rijksstraatweg Assen – Meppel en den straatweg Diever – Dwingelo is hedennacht geheel afgebrand. De bewoners moesten in nachtgewaad het perceel verlaten. Van de inboedel is niets gered. Alleen een luxe- en een vrachtauto werden aan de vlammen onttrokken. Ook de inventaris van het in hetzelfde gebouw ondergebrachte tramstation ging verloren.
De oorzaak is onbekend. Verzekering dekt de schade. De brandweer van Diever en die van Dwingelo waren aanwezig.
Nader vernemen wij nog:
Op het ogenblik dat de brand uitbrak kwam de eigenaar van het hotel, de heer Blok, juist thuis. Hij snelde het brandende gebouw in en slaagde er in zijn vrouw en drie kinderen te redden. Bij zijn verdere pogingen om nog enkele voorwerpen in veiligheid te brengen, werd Blok door den rook bedwelmd en raakte hij bewusteloos. Men wist hem echter spoedig uit het huis te halen, waarna hij weer bij kennis kwam. Gasten bevonden zich niet in het hotel.
De brandweren uit Diever en Dwingelo waren spoedig ter plaatse, doch konden weinig tegen de vuurzee uitrichten.
Het gebouw dateerde uit de 18e eeuw en werd in den ouden tijd als posthuis gebruikt.
In het hotel was tevens gevestigd het plaatselijk kantoor van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij dat verwoest is.
Ook enig geld is verloren.
Het blusschen was om 5 uur hedenmorgen afgeloopen.
De schade bedraagt ongeveer f. 8000 en wordt door verzekering gedekt.

Posted in An de Deeverbrogge, Hotel Blok | Leave a comment

Un flesse cojac esteul’nuut café Trompetter

In het Nieuwsblad van het Noorden van 1 juli 1930 verscheen het volgende bericht over het stelen van een flesch cognac uit café Trompetter op de hoek van de Hoofdstraat en de Kruisstraat in Diever.

Terwijl een tweetal Utrechtsche werkloozen – te werk gesteld bij de normalisatie van de Oude Vaart en gehuisvest in de barakken te Wittelterbrug – gisteren hun vrije dag hadden, belandden ze in het café van den heer A. Trompetter alhier. Na het gebruiken van eenige consumptie, vertrokken zij. De dochter van Trompetter, die bediende, had, toen de mannen nog aanwezig waren, even het café verlaten en in dien tijd had één van hen kans gezien een flesch cognac te stelen. Direct na het vertrek van de mannen werd de daad ontdekt. Een achtervolging begon en de mannen waren spoedig ingehaald. Een hunner bleek de flesch in den binnenzak te hebben. De man bekende de daad te hebben gepleegd. Door Trompetter is aangifte bij de politie gedaan, die procesverbaal opmaakte. Naar we vernemen hebben reeds vaker dergelijke diefstalletjes plaats gehad, zoodat de diverse caféhouders op hun qui vive zijn.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
A. Trompetter is natuurlijk Arend (Oarend) Trompetter. 
Een flesch cognac (skink mee’j moar ‘n cojakkie in) is natuurlijk geen fles echte Franse cognac, maar een fles echte Schiedamse vieux (namaakcognac).
Het bericht leert dat aan het begin van de dertiger jaren van de vorige eeuw een barakkenkamp voor te werk gestelde werklozen an de Wittelterbrogge stond. Het kamp stond op de plaats waar nu camping Wittelterbrug is gevestigd. De afbeelding toont een afbeelding van het kampgebouw van camping Wittelterbrug uit het jaar 1976.

Posted in Ansigtkoate, Café Trompetter, Deever, Kruusstroate, Wittelte | Leave a comment

Ome Kees is op 11 febewoari 1982 estör’m

In het NRC Handelsblad van zaterdag 13 februari 1982 verscheen bijgaand bericht van overlijden van Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd met ontzag en eerbied ome Kees werd genoemd), oud-burgemeester van de gemiente Deever.

Heden overleed toch nog onverwacht mijn lieve man, onze vader, schoonvader en grootvader
Jan Cornelis Meyboom
oud-burgemeester van Diever (Dr.), op de leeftijd van 71 jaar.
Bilthoven:
N. Meyboom-Veltman.
Northampton (Engeland):
P.E. Townsend-Meyboom
R.J. Townsend
Walter
Dedemsvaart:
W.A. Meyboom
H.J. Meyboom-Klok
Kees, Elke, Kars en Rozemarijn.
Groesbeek:
H.A. Meyboom
Chr. Meyboom-de Bruin
Jan-Kees en Kolja.
Borkel en Schaft:
J.A. Meyboom
C.J.P. Meyboom-van der Schalk
Wilfred en Daniëlle.
Lelystad:
P. Meyboom
B. Meyboom-Donker.
3723 BM Bilthoven, 11 februari 1982.
Rubenslaan 1, flat 278.
Ingevolge de wens van de overledene geen bloemen.
De crematieplechtigheid zal plaatshebben op dinsdag 16 februari om 13.00 uur in aula 1 van het crematorium Daelwijck, Floridadreef te Utrecht-Noord (Overvecht).
Na de plechtigheid gelegenheid tot condoleren in de ontvangkamer van het crematorium.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd met ontzag en met eerbied ome Kees werd genoemd) was van 17 november 1939 tot 14 april 1944 en daarna van 20 april 1945 tot 1 mei 1975 burgemeester van de gemiente Deever. Hij was dus in de Tweede Wereldoorlog in de periode 14 april 1944 tot 20 april 1945 geen burgemeester van de gemiente Deever.
De nette rouwadvertentie van het college van burgemeester en wethouders van de gemiente Deever (afbeelding 2) stond eerder in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) dan het overlijdensbericht van de Meiboompjes in NRC Handelsblad (afbeelding 1).
Ook de naamloze vennootschap met de naam 
Intercommunaal Gasbedrijf Meppel en Omstreken (I.G.M.O.) (afbeelding 3) en de Shakespeare-vereniging (afbeelding 4) plaatsten een net bericht van medeleven in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante)
De redactie heeft in enige Olde Möppelers (Möppeler Kraant’n) van kort na 11 februari 1982 naarstig gezocht naar een door de Meiboompjes geplaatst bericht van overlijden van ome Kees, maar heeft deze niet kunnen vinden. De Meiboompjes
hadden het blijkbaar niet nodig gevonden via deze in de gemiente Deever stukgelezen regionale krant de Deeverse bevolking kond te doen van het verscheiden van zijn vroegere burgemeester Jan Cornelis Meiboom. En dat terwijl ome Kees ongeveer 34 jaar lang zijn brood met beleg verdiende in de gemiente Deever, daar samen met tante Nel Meiboompjes kreeg en waar zijn Meiboompjes opgroeiden. De vraag is of een bericht van zijn overlijden in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) enige beroering in de Deeverse gemeenschap teweeg zou hebben gebracht.

Afbeelding 1
Bericht in NRC Handelsblad van 13 februari 1982.

Afbeelding 2
Bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 12 februari 1982.

Afbeelding 3
Bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 15 februari 1982.

Afbeelding 4
Bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 15 februari 1982.

Posted in Gemiente Deever, Jan Cornelis Meiboom, Overlijdensbericht | Leave a comment

Un hiele mooie echte fotokoate van Wapse

Soldaat G. van der Meer van het het tweede bataljon van de vierde compagnie, gelegerd in het eerste soldatenkamp op de Oeren tussen Kalter’n en Soerte, stuurde op 30 juli 1905 de hier afgebeelde wel heel fraaie echte fotokaart naar zijn meisje Doetje L. de Jong, per adres weduwe L.W. de Jong te Oenkerk in Friesland.
Van het eerste soldatenkamp en de soldaten in het eerste kamp waren in 1905 in Deever en in Wapse waarschijnlijk nog geen ansichtkaarten te koop. Dat was een mooie bijkomstigheid, daardoor verstuurden de soldaten veel ansichtkaarten met Wapser dorpsbeelden. Het zou best eens zo kunnen zijn dat in 1906 de uitgevers van ansichtkaarten van het soldatenkamp gewoon foto’s hebben gebruikt die in 1905 zijn gemaakt.
De redactie verwijst voor meer gegevens over het hier afgebeelde dorpsgezicht naar het bericht Bee de smedereeje van Roef Santing in Wapse.

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren, Wapse | Leave a comment

Oense Leeve Vrouwe steet in de Mariakapelle

Het kerkgebouw an de brink van Deever was vóór 1598 het kerkgebouw van de rooms-katholieke geloofsgemeente. De kerk was gewijd aan Sint Pancras en had acht altaren. Het kerkgebouw an de brink van Deever wordt tegenwoordig erg vaak en erg te onpas Sint Pancratius-kerk of Pancratius-kerk genoemd. What the hell is going on.
Het voornaamste altaar was het altaar voor Sint Pancras. De andere zeven altaren waren voor het Heilig Kruis, Sint Stephanus, het Heilig Sacrament, Onze Lieve Vrouwe, Sint Maarten, Sint Antonie en Sint Anna.
Het altaar voor Onze Lieve Vrouwe bevond zich vrijwel zeker in een kapel aan de oostkant van de zuidbeuk. Deze zogenoemde Mariakapel is na de grote restauratie in de vijftiger jaren van de vorige eeuw ingericht als huwelijkskapel.
Zie ook het bericht Elk joar un vette kiepe uut elk huus in Vledder.

De hier getoonde sfeervolle kleurenfoto is gemaakt door amateurfotograaf Ben Berwers. De redactie weet nog niet wanneer deze foto is gemaakt en ten tijde van welk cultureel evenement. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan daar duidelijkheid over verschaffen ? De foto is op 10 juni 2019 opgenomen in de webstee https://unsplash.com en mag onder de voorwaarden van de unsplash license vrij worden gebruikt. Op de kleurenfoto is in de huwelijkskapel een beeld van Onze Lieve Vrouwe Maria te zien. De plaatser van het Mariabeeld tracht bij de bezoeker de suggestie te wekken in de vroegere Mariakapel te zijn. Voor Ben Berwers was het zien van het beeld van Maria in de vroegere Mariakapel een plezierige verrassing. Het nodigde hem uit tot een moment van stil stilstaan.

De hier getoonde zwart-wit ansichtkaart van het interieur van het kerkgebouw aan de brink, waarop de huwelijkskapel is te zien, is in mei 1963 uitgegeven door JosPé in Arnhem. De kaart was te koop bij drogist en huisschilder Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond altijd Henduk Moesie of Moesie Peep werd genoemd) an de Heufdstroate in Deever. Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond altijd Henduk Moesie of Moesie Peep werd genoemd) was de uitbater van drogisterij De Gaper. Volgens alleskunner Klaas Kleine uut de Peperstroate in Deever, die de achterbuurman was van Hendrik Mulder, had Hendrik Mulder ook de bijnaam Moesie Mulder. Die bijnaam komt de redactie van ut Deevers Archief even niet bekend voor. Dat in de vijftiger en zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw de vele Mulders in Deever allemaal een bijnaam hadden, dat was gewoon, twee bijnamen was al een uitzondering, maar drie bijnamen….

Posted in Ansigtkoate, Kaarke an de brink, Kattelieke Kaarke | Leave a comment

Ut olde plisiebro an de Tussendorpstroate in Deever

De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart was in 1954 te koop in het warenhuis van Jan Brugging (Jan Wiba) en Griet Oost an de Heufdstroate in Deever. Weer zo’n mooi fragmentje uit het verleden van de gemiente Deever. De redactie weet nog niet wie de uitgever van deze kaart was.
Op de afbeelding is rechts op de voorgrond het in 1950 in gebruik genomen politiebureau met twee dienstwoningen te zien. In het politiebureau was ook een gevangenis aanwezig. Vanaf 1950 werden landlopers, dronkelappen, caféknokkers, messentrekkers, stropers en dieven neet mièr onder de toor’n opgesloten, maar in een schoon cachot an de Tusschendarp.
Op de achtergrond is de woning en de praktijkruimte van veearts Wijnand van der Eijk te zien.
Achter deze woning is een stuk van de U.L.O.-school van ome Piet Zijlstra te zien.
De hier zichtbare bebouwing stond natuurlijk niet aan de Tussendorpstraat, maar aan de Tusschendarp. De bebouwing ligt op de akkers met de veldnaam Tusschendarp.
Deze afbeelding is ook ten zeerste in bijgeknipte vorm te bewonderen op bladzijde 548 van het Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.
De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021. Zou de gevangenis nog in het oude politiebureau aanwezig zijn ?

Posted in Ansigtkoate, Tusschendarp | Leave a comment

Un neimoeds waètervaarfskildereegie van de kaarke

Kunstenaar Erik Weterings is de maker van het bijgaand afgebeelde fraaie kleine aquarel van de kaarke an de brink van Deever. In galerie Van Weterings & Wijngaarden an de Stienwiekerweg 2 in Oll’ndeever (ie weet wè, woar vrogger de familie Haarm Diekman woonde) zijn meer resultaten van zijn schilderwerk te zien.
De vertaling van de Deeverse titel Un neimoeds waètervaarfskildereegie van de kaarke van dit bericht is: Een modern waterverfschilderijtje van de kerk.
Het Deeverse woord neimoeds (modern) is een woord dat door de Deeverse-toal-vurneejer wijlen Jans Roelof Tabak uut de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) is bedacht. Neimoeds is de naam van een winkel an de Heufdstroate in Deever.
Het Deeverse woord oldmoeds (ouderwets) is een woord dat door de redactie van ut Deevers Archief hier en nu op 26 november 2021 tijdens het redigeren van dit bericht is bedacht. Oldmoeds is een neimoeds synoniem voor olderwets.
De redactie van ut Deevers Archief hoopt dat kunstenaar Erik Weterings meer Deeverse objecten heeft geschilderd, aan het schilderen is of gaat schilderen en wil daarvan uiteraard ook graag een afbeelding opnemen in ut Deevers Archief.
De redactie heeft toestemming van kunstenaar Erik Weterings een afbeelding van dit aquarel in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De redactie heeft het vermoeden dat het waterverfschilderijtje is gemaakt in 2020, in elk geval nadat in het kader van het gemeentelijk project ‘Diever op Dreef’ de onslijtbare -uit een of ander wondermateriaal bestaande- namaakslijtpaden in de kaarkhof bij de brink zijn aangebracht.
De redactie heeft de bijgevoegde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Posted in Kaarke an de brink, Kuunst, Tiekening | Leave a comment

De hulsebossies mit rooie bessies an de Wittelerweg

De redactie van ut Deevers Archief is zich met het schaamrood op de kaken bewust van het feit dat hij in ut Deevers Archief te weinig aandacht besteedt aan het verleden van ut mooie Oll’ndeever. Voor het gemak en vooralsnog verwijst de redactie naar het boek Oldendiever in de twintigste eeuw dat is uitgegeven door de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Voor het gemak en vooralsnog verwijst de redactie ook naar de bestseller Fragmenten uit het verleden van de vroegere gemeente Diever die is uitgegeven door de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.
Om die te weinig aandacht een beetje goed te maken, toont de redactie in dit bericht drie kleurenfoto’s van de eerste bocht in de weg van Oll’ndeever hen Wittelte. De redactie heeft deze drie kleurenfoto’s gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
Aan beide zijden van deze bocht in de weg stonden en staan nog steeds hulsebossie, zoals is te zien op de drie foto’s. Die hulsebossies hadden en hebben rooie bessies. De redactie herinnert zich uit de zestiger jaren van de vorige eeuw dat deze hulsebossies zo vlak voor de kerstdagen in het langs fietsen zijn aandacht hadden en dat hij in het bijzonder aandacht had voor takk’n mit veule rooie bessies. Als die te zien waren, dan was het tijd om bee donkeroam’d mit ut skaarpe kloesie hen te goan, opdat het ouderlijk huis daarna met natuurlijk materiaal kon worden versierd.

Posted in Oll'ndeever, Wittelerweg | Leave a comment

Un olde foto van de Galama State an de Hünderweg

Bijgaande foto van de boerderij met de naam Galama State an de Hünderweg op Woater’n is aanwezig in de verzameling van mevrouw ….. Mensink-Boersma. Zij is een dochter van één van de twee broers ….. en ….. Boersma, die de laatste pachters waren de boerderij met de naam Galama State an de Hünderweg op Woater’n.
De redactie is mevrouw ….. Mensink-Boersma en de heer Hans Salverda, die de foto op de kop wist te tikken, bijzonder erkentelijk voor het beschikbaar stellen van een goede scan van de hier afgebeelde boerderij. De boerderij was van het zeldzame kop-lange-hals-brede-romp type.
De foto is uiteraard vóór de afbraak van de boerderij in 1970 gemaakt. Maar in welk jaar ?
Let vooral ook op ut grote pothokke bee de boerdereeje. Was ut pothokke wit gekalkt of was het uit witte kalksteen opgetrokken ?

Posted in Boerdereeje, Verdwenen object, Woater’n | Leave a comment

De greinsstien an de Wittelerweg is ur nog !

Op zondagmiddag 30 mei 2021 om ongeveer 16.35 uur ontstond door nog onbekende oorzaak brand in de woonboerderij met adres Wittelterweg 3 in Oll’ndeever. Ie weet wè, woar vrogger de familie Pouwels woonde. De woonboerderij en de schuur zijn volledig uitgebrand en zijn als verloren te beschouwen.
De redactie van ut Deevers Archief verwijst gemakshalve naar het bericht De boerdereeje mit adres Wittelerweg 3 is ofebraand  en naar het bericht In Oll’ndeever stiet nog een Deeverse greinsstien.
De redactie is op vrijdag 19 november 2021 poolshoogte gaan nemen op het toen al kale terrein waar de woonboerderij en de schuur stonden. De resten van de uitgebrande woonboerderij en de schuur zijn inmiddels afgevoerd naar een puinbreker. De greinsstien mit ut woap’m van de gemiente Deever staat aan de rand van het erf en zal na de herbouw van de woning gelukkig weer bij de woning worden geplaatst. De redactie heeft op die dag de drie bijgaande kleurenfoto’s gemaakt.
De greinsstien mit ut woap’m van de gemiente Deever heeft de brand en het bluswater overleefd en heeft wonder boven wonder geen onherstelbare schade opgelopen. De redactie biedt de eigenaren nog steeds ten zeerste aan te helpen met het restaureren van deze grenssteen. Het beton van de steen moet worden geschuurd en het geheel met inbegrip van de achterkant moeten worden geverfd. De achterkant is in het verleden al een keertje geverfd, want in de originele staat stond op de achterkant de standplaats van de grenssteen vermeld. Dit echte stukje Deevers aarfgoed is het waard duurzaam bewaard te blijven voor toekomstige generaties.

Posted in Aarfgood, Gemiente Deever, Oll'ndeever, Verdwenen object, Woap'm van Deever | Leave a comment

Reinder vön un stien’n biele uut de neeje stientied

De redactie van ut Deevers Archief is zich met het schaamrood op de kaken bewust van het feit dat hij in ut Deevers Archief te weinig aandacht besteedt aan het verleden van ut mooie Oll’ndeever en ook aan het hele verre verleden in de gemiente Deever. Om dit enigszins recht te zetten toont de redactie hier het navolgende bericht dat verscheen in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 12 januari 1987. Het bericht beschrijft de vondst van een stenen bijl uit de nieuwe steentijd. Reinder van der Helm, boer in Oll’ndeever, vond deze bijl bij werkzaamheden op zijn land.. 

Van der Helm sr. vindt neolitische bijl in Diever

Hier woonden dus altijd al boeren ?
Diever – Bijlen zijn in de landbouw erg belangrijk en toen Reinder van der Helm uit Diever enkele weken geleden een stenen exemplaar op zijn land vond, was hij meteen op zijn hoede. Ook zijn zoon Jan, die oudheidkundig nieuws in de kranten volgt, zag onmiddellijk de waarde van het stenen voorwerp.
Maar wat moet je met zo’n ding ? Veel weet je er niet van en wat is eigenlijk de waarde in geld uitgedrukt ? Mag je zoiets houden of moet het naar een museum ?
Van der Helm sr. besloot de krant te bellen. Hij zocht contact met een man wiens oordeel hij het meest vertrouwde, Rein Schut uit Meppel, die zo mooi over vogels schrijft. Schut waarschuwde het provinciaal museum in Assen en onze redactie en zo kwam het archeologische balletje aan het rollen, want het werd al snel duidelijk dat de stenen bijl archeologische waarde bezat. Althans dat veronderstelden de deskundigen en zo bevonden zich op een winterse dag Arnold Berbers uit Meppel, die veel van steensoorten weet, Rein Schut, de natuurman, iemand van de krant en Jaap Beukers van het provinciaal museum zich per auto onderweg naar de familie Van der Helm aan de Wittelterweg.
Tot in de verre omtrek waren er alleen de silhouetten van bospartijen en woningen te zien. Toen men aankwam bij de Van der Helms, bleek het boerenerf bezaaid met stenen, grote en kleine. Hier woonde, dat was duidelijk, een ‘stenenman’.

Wolken
Dikke sneeuwwolken pakten zich samen boven de eenzame boerderij, toen men er naar binnen ging om ‘de bijl’ te zien, misschien wel de vondst van het jaar. De nieuwsgierigheid was extra geprikkeld door de mededeling van tussenpersoon Schut, die van Van der Helm sr. had gehoord dat er grote stenen gevonden waren in diens akker. Misschien was er wel een hunebed gevonden of resten daarvan. Misschien was Van der Helm wel op een steenkistgraf gestoten, een uit zwerfkeien bestaand langwerpig graf, zoals er al eens een exemplaar gevonden is in Diever.
Van der Helm liet de groep niet lang in het ongewisse. Als een goochelaar die een konijn uit een hoge hoed tovert, stond hij plotseling op kousenvoeten in de kamer met de bijl in de hand.

Geen gat
Het ding ging van hand tot hand. Het was meteen duidelijk, het betrof hier een oorspronkelijk gladde maar door erosie-invloeden beschadigde stenen bijl van het trechterbekertype. Minstens 4700 jaar oud. Van der Helm sr.: ‘Maar er zit geen gat in voor de steel’. Jaap Beuker legde uit: Het is niet zoals nu dat ze de steel in de bijl stopten, nee, het was net andersom, ze stopten de bijl in de steel. Het drukpunt zat daarbij aan de dunne rechte zijkanten en niet aan de gewelfde onder- en bovenkant, want dan zou het hout onmiddellijk splijten. Maar men hakte er hout mee, bomen met name, en je zou versteld staan als je zag hoe effectief men er mee werkte…

Klein
Het bijltje was vrij klein, ongeveer 15 centimeter lang bij een breedte van 6 centimeter en een dikte van 4 centimeter. Het hele oppervlak was sterk geërodeerd en er liepen bruine sporen door de steenaders. Petroloog Berbers stelde na enig wikken en wegen vast dat het hoogstwaarschijnlijk anifiboliet was, vandaar de roestkleur. Maar archeoloog Beukers dacht dat de bruine kleur afkomstig was van de vindplaats niet ver van een waterloopje. Zijn vragen richtten zich dan ook onmiddellijk op een nauwkeurige beschrijving ervan. Deze kon door Van der Helm sr. worden gelokaliseerd op de door Beukers meegebrachte topografische kaarten en alles werd nauwkeurig beschreven en ingetekend.
De landbouwer had de bijl uit het land zien steken met de scherpe kant naar boven. Voor hem was de situatie zo klaar als een klontje: ‘Er hebben hier dus al mensen gewoond ?’ Met deze uitspraak bevestigde hij de in de beroepsarcheologie steeds meer gehoorde mening dat er in de meeste Drentse nederzettingsgebieden sprake is van een doorgaande bewoning vanaf neolithische tijden, toen zich hier de eerste boeren vestigden.
Ook later op de middag getuigden Van der Helm sr. en zoon Jan op een oorspronkelijke en juiste wijze over archeologische vondsten zoals bijlen te kunne oordelen.

Hunebed ?
Bij het ploegen van een akker stootten beiden op een hard voorwerp. Bij controle van de bodem ontdekten vader en zoon Van der Helm op circa 1 meter diepte een dikke kei met er omheen een serie kleinere stenen. Alles leek door mensenhand aangebracht. Beuker wist er niet goed raad mee. Een hunebed ziet er totaal anders uit en van een steenkistgraf was evenmin sprake.
Na enige discussie kwamen de aanwezigen tot d conclusie dat het oordeel moest worden opgeschort. Eerst graven, aldus Beuker, die de situatie ter plekke graag had willen onderzoeken, maar die zich in dit voornemen gehinderd zag door de bevroren grond en het donkere weer.
‘Ik kom nog wel eens terug.’, zei de provinciaal archeoloog.
Wel werden de uitgegraven stenen bekeken. Het waren imposante zwerfkeien die de nog frisse kleuren bezaten van niet aan de buitenlucht blootgestelde gesteenten. Staande bij de verzameling stenen aan de rand van het bosje boerengeriefhout, dat Van der Helm de Tippe noemde, wees Beuker op de eigenaardigheden van de zwerfkeien. Er lagen enkele fraaie zandstenen bij, die vlak zijn en plat. Op deze stenen werden de bijlen gewet. ‘Je hebt hier een paar fraaie slijpstenen liggen Van der Helm,’, zei Beuker.
De landbouwer beschreef de situatie van kort na de oorlog., hoe het er allemaal had uitgezien in het Wittelterveld. Er waren toen nog houtwallen, heideveld zelfs en veel bos. Bij het graven was hij wel eens op oude wegen gestoten. karresporen die door zandverstuivingen leidden. Ook zijn echtgenote wist nog van de verdwenen heidevegetatie en betreurde het verloren gaan van veel moois in het landschap. Dat verdween trouwens langzaam maar zeker onder een dunne laag jachtsneeuw, alleen de paaltjes van de afrasteringen en de bomen toonden hun grauwe gestalte. De talloze grote zwerfkeien hurkten als vormloze gedrochten op de grond. De avond was gevallen.
Van der Helm bleef achter met zijn trechterbekerbijl die had toebehoord aan zijn voorvaderen. Beuker had hem uitgelegd dat die bijl niet naar het museum hoefde, het was zijn eigen land en hij had zelf de vondst gedaan. Alleen bij zeer belangrijke vondsten, zoals munten, grafheuvels en dergelijke speelt de overheid mee. Maar voor Van der Helm was de bijl wel degelijk belangrijk. ‘Dat daar nou nou mensen mee hebben gewerkt.’ Schut repliceerde onmiddellijk: ‘Ja daar werkten boeren vroeger mee en dat doen ze nu nog…’

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het merkwaardige aan dit gemakkelijk leesbare bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is dat een aparte foto van dichtbij van de gevonden stenen bijltje uit de nieuwe steentijd ontbreekt. En daar ging alles toch om ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds teksten op papier wil lezen en nog steeds naar afbeeldingen op papier wil kijken, die kan het bovenstaande bericht en de hier getoonde illustraties ook ten zeerste bewonderen op de bladzijde 39, 40 en 41 van het Magnus Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dit dikke zware boekwerk zijn of dit dikke zware boekwerk bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op de één of andere webstee al een pre-owned -om maar eens een nieuw Nederlands onwoord te gebruiken- exemplaar van dit dikke zware boekwerk te koop.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3 – Bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 12 januari 1987.

Afbeelding 4 – (© Egbert Sinkgraven)

Afbeelding 5 – Overlijdensbericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 31 augustus 2012.

Posted in Oll'ndeever, Oudheidkunde | Leave a comment

Ur mist nog un paèr olde Gowse ansichtkoat’n

Bijgaand afgebeelde zwart-wit vierluiks-ansichtkaart was in het jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe te verkrijgen voor de bewoners van het kamp. Deze ansichtkaart is in juli 1964 uitgegeven.
Op deze ansichtkaart staat een afbeelding van een groep jongens in de gemeenschapsruimte van barak Alaska (Groep Alaska), een groep jongens die met de handen aan het werk is (Handarbeid), de kantoren met de stafverblijven, een groep jongens op het sportveld (Sportles).
Van die vier afbeeldingen op de ansichtkaart is ook een afzonderlijke ansichtkaart uitgegeven. In ut Deevers Archief is slechts aanwezig een afbeelding van de ansichtkaart met een groep jongens in de gemeenschapsruimte van barak Alaska.
De redactie zou ook bijzonder graag een afbeelding van de ansichtkaarten met de titel Handarbeid, Kantoren en Sportles in ut Deevers Archief opnemen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief -wellicht één van de voormalige bewoners van De Eikenhorst- kan de redactie helpen aan een goede scherpe scan van die drie genoemde ansichtkaarten ?
De jongens van barak Alaska stuurden de hier afgebeelde ansichtkaart op 14 augustus 1964 met de hartelijke groeten en met de wens van spoedige beterschap naar mejuffrouw W. de Groot, Buiksloterweg 97-I. Amsterdam. Het adres werd aldaar doorgehaald en op 17 augustus 1964 blijkbaar (als onbestelbaar ?) teruggestuurd naar mejuffrouw W. de Groot, p/a kamp De Eikenhorst, Dieverbrug (Dr.). Het is de redactie niet duidelijk hoe deze ansichtkaart precies is gelopen. Wellicht was mejuffrouw W. de Groot al zeer spoedig beter en vliegensvlug weer afgereisd naar de Gowe ? Is de kaart met één postzegel twee keer verzonden geweest ?

Posted in Ansigtkoate, de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

Ut woap’m van Deever op un olde koate

De redactie van ut Deevers Archief herinnert zich dat na de opening van het nieuwe gemeentehuis an de brink van Deever in de vijftiger jaren van de vorige eeuw de gemeente presentkaarten met daarop gedrukt ut woap’m van de gemiente Deever uitdeelde, want ome Kees en tante Nel waar’n moar wat wies mit heur woap’m. Daar had ome Kees flink zijn best voor gedaan.
De redactie heeft deze kostelijke kaart al meer dan zestig jaar zorgvuldig bewaard en voor de gelegenheid voorzichtig en met witte handschoentjes aan uit het zuurvrije plastic mapje gehaald en gescand en daar een digitale kleurenafbeelding van gemaakt. Zie in bijgaande illustratie het op die manier bereikte.

In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Inleiding en vervolgens voor de zekerheid nog een keer in de paragraaf Het Wapen Van De Vroegere Gemeente Diever van het hoofdstuk Bestuur een respectabele verhandeling opgenomen over ut woap’m van de vroggere gemiente Deever. Hulde daarvoor, want dat wapen is echt wel een brokstukje uit het verleden van de vroggere gemiente Deever

De redactie verwijst de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief voor meer gegevens over ut woap’m van de gemiente Deever voor het gemak naar het bericht Ut woap’m van de gemiente Deever. Bovendien kan de geïnteresseerde bezoeker ook het onderwerp Woap’m van Deever in het rechter deel van het scherm of aan het einde van dit bericht aanklikken voor nog veel meer zaken die betrekking hebben op ut woap’m van de gemiente Deever. Be my guest.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds niet zonder afbeeldingen op papier kan, die kan het hier afgebeelde wapen van de gemiente Deever ook ten zeerste op de rug en helaas alleen in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 2 en nog een keer op bladzijde 10 en nog een keer op bladzijde 86 van het Magnus Opus. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dit dikke zware boekwerk zijn of dit dikke zware boekwerk bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op de één of andere webstee al een pre-owned -om maar eens een nieuw Nederlands onwoord te gebruiken- exemplaar van dit dikke zware boekwerk te koop.

Posted in Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

Un old skildereeje van un Woaterse skoapsdrift

Kunstschilder en fotograaf Hans Kuiper is op 8 juli 1855 geboren in Deever an de Kruusstroate, adres Diever Nummer 129, later vernummerd in Kruisstraat 8, sinds 1 oktober 1976 vernummerd in Kruisstraat 6. Hij is op 3 november 1937 op 82-jarige leeftijd overleden in Blesdijke.
Hans Kuiper maakte van diverse onderwerpen op Zorgvliet en op Woater’n een schilderij.
Hans Kuiper maakte het schilderij Skoapsdrift (Schaapsdrift) omstreeks 1925, hij was toen ongeveer 70 jaren oud. De redactie van ut Deevers Archief heeft de precieze datum van voltooiing van dit bijna honderdjarige schilderij nog niet kunnen achterhalen. Als ondergrond voor dit fraaie schilderij gebruikte Hans Kuiper helaas vergankelijk karton.
De redactie weet niet of dit schilderij is beschreven in de Hans-Kuiper-catalogus van de nazaten van Hans Kuiper.
De redactie heeft het vermoeden dat Hans Kuiper eerst enige foto’s (glasplaatnegatieven) van de situatie ter plekke heeft gemaakt en dat hij vervolgens in zijn werkplaats in Noordwolde het schilderij Skoapsdrift heeft gemaakt met behulp van één van die foto’s.
De heer Hans Salverda, mede-auteur van het prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad, heeft intensief onderzoek gedaan naar de plaats van het geschilderde onderwerp. Hij heeft die plaats gevonden en heeft van die plaats een foto opgenomen op bladzijde 29 van zijn prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad. Deze plaats ligt an de Skoapsdrift, die min of meer evenwijdig an de Vledder Oa loopt. Ut begun van de saandweg Skoapsdrift is recht en helaas verhard. Kan het zijn dat de op 18 april 1929 overleden Sijbrand Donker de geschilderde schaapsherder is, hij was de laatste scheper op Woater’n. Van hem is bekend dat hij tijdens het hoeden van de schapen van de wol van de Woaterse skoap’m op bestelling en tegen betaling sokken breide.
De redactie zal te gelegener tijd van de plaats van het geschilderde onderwerp an de Skoapsdrift op Woater’n een kleurenfoto maken en deze aan dit bericht toevoegen.
Op de voorkant van het prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad is een afbeelding van het schilderij Skoapsdrift van Hans Kuiper opgenomen. Het is de heer Hans Salverda alweer enige tijd geleden gelukt de verblijfplaats van dit bepaald niet kleine schilderij op te sporen. Tijdens een eerste bezoek aan de eigenaar van het schilderij Skoapsdrift heeft hij met zijn slimme-telefoon foto’s van het schilderij gemaakt, waarvan hij één heeft gebruikt voor de afbeelding op de voorkant van zijn boek.
De heer Hans Salverda is na het drukken van zijn prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad wederom op bezoek gegaan bij de eigenaar van het schilderij Skoapsdrift, teneinde hem te bedanken en hem een present-exemplaar van zijn boek aan te bieden en met zijn slimme-telefoon enige foto’s van de eigenaar met zijn schilderij Skoapsdrift in de linkerhand en met het boek in de rechterhand te maken.
De redactie toont hierbij met toestemming van de heer Hans Salverda één van zijn toen gemaakte foto’s. De redactie heeft de originele kleurenfoto aan de linkerkant enigszins bijgeknipt. Het gezicht van de eigenaar van het schilderij Skoapsdrift is om redenen van privacy weggeknipt.
Op de kleurenfoto is duidelijk aan de bovenkant van het schilderij te zien dat het schilderij hard toe is aan een grondige restauratie.

Posted in Hans Kuiper, Kuunst, Skildereeje, Woater’n | Leave a comment

Ut hunnebedde bee Deever wöd restereerd

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) van vrijdag 23 april 1954 verscheen het volgende berichtje over het begin van de restauratie van hunnebed D52 an de Grönnegerweg bee Deever.

Hunebed te Diever wordt gerestaureerd
Vorig jaar herfst is men begonnen met de restauratie van het hunebed aan de Groningerweg te Diever. Na enige tijd moest men dit werk echter door gebrek aan geldmiddelen weer neerleggen. Thans heeft men de werkzaamheden, die onder leiding staan van prof. dr. A.E. van Giffen uit Groningen, weer kunnen hervatten.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is fervent verzamelaar van foto’s, studies, krantenberichten, tijdschriftartikelen, rapporten, dissertaties, boeken, enzovoort, met als onderwerp ut hunnebedde D52 in de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever. 
Dit berichtje is hier voor de dossiervorming en ter informatie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die met name is geïnteresseerd in de geschiedenis van ut hunnebedde. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan dit hunnebedde-dossier verder aanvullen ?
De grote vraag is natuurlijk of professor doctor Albert Egges van Giffen voor het leiding geven aan de restauratie van ut hunnebedde steeds aanwezig was of slechts een of twee of drie dagen per week aanwezig was. De professor woonde tijdens zijn aanwezigheid ongetwijfeld vierhonderd meter verderop in zijn geliefde zomerhuisje op de Heezerbaarg (ongeveer 15 meter boven N.A.P.).


Posted in Hunnebedde D52 | Leave a comment

Natuurmonement’n hef de Galama State begreu’m

Hans Salverda en Ebbing Kiestra besteden in hun prachtige boek Groot Wateren – Een oase van weldaad gelukkig ook terecht aandacht besteed aan de boerderijen op Groot Wateren. De redactie van ut Deevers Archief citeert met instemming van Hans Salverda de volgende tekst op bladzijde 27 van genoemd boek over de niet zo kleine boerderij met de naam Galama State:

De boerderij Galamastate (gebouwd rond 1900) lag net op de oude gemeentegrens van Diever en Vledder aan de Huenderweg. Deze boerderij werd in opdracht van Lodewijk Guillaume Verwer gebouwd met geld van de rijke familie Galama uit Koudum. Verwers moeder was Sietske IJsbrands Galama, een dochter van deze familie. Zij trouwde met Ids Johannes Verwer en werd in 1846 moeder van Lodewijk Guillaume en in 1853 van Julius Verwer.

Bij het bovenstaande citaat uit het boek van Hans Salverda en Ebbing Kiestra is een niet zo duidelijke afbeelding van een foto van de boerderij met de naam Galama State opgenomen. Deze bladzijde uit het boek op de scanner leggen en de afbeelding scannen en vervolgens tonen in ut Deevers Archief heeft daarom weinig zin. De bron van deze afbeelding is een foto die deskundig amateur-historicus-onderzoeker Hans Salverda met zijn slimme-telefoon heeft gemaakt bij de eigenaar van de originele zwart-wit foto, familie van de laatste boer van de Galama State. De originele foto is ongetwijfeld in het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw gemaakt door het niet meer bestaande bedrijf Lucht Foto Nederland (L.F.N.).

De redactie toont hier met instemming van Hans Salverda een afbeelding van zijn slimme-telefoon foto. Zie afbeelding 1. Op het zwart geschilderde boeibord onder het wolfsdak van de boerderij is in witte letters Galama State geschilderd. De bouw van de boerderij is een beetje merkwaardig. Is het woonhuis met het boerderij gedeelte achter het woonhuis eerst gebouwd en later dwars daarop een nog veel grotere bedrijfsruimte ? Of is het geheel in één keer gebouwd ? De initiële omvang van het bedrijf van 110 hectare doet vermoeden dat het geheel niet in fasen is gebouwd. Gelukkig stond bij deze boerderij wel een pothokke ! De bewoners van de boerderij staan rechts naast de boerderij te zwaaien naar de bemanning van het vliegtuigje van het bedrijf Lucht Foto Nederland (L.F.N.).
De heer Hans Salverda heeft de foto van de L.F.N-luchtfoto ongeveer zes jaar geleden bij mevrouw Boersma in Wolvega gemaakt. De boerderij werd ten tijde dat de luchtfoto is gemaakt gepacht door de gebroeders Boersma. Eén broer woonde op de boerderij aan de Huenderweg en de andere woonde an de Dörpsstroate op Zorgvliet. De eigenaresse van de L.F.N.-foto woonde an de Dörpsstroate op Zorgvliet.

In de Tweede Wereldoorlog woonde Oosterhof op deze boerderij. Volgens de heer Hans Salverda was hij de eigenaar en later de verpachter van de boerderij en de bijbehorende gronden. De jongen die in op 8 september 1944 de executie in het Wapserveld overleefde, kroop vanuit een nabijgelegen onderduikershol naar de boerderij met de naam Galama State. Hij bleef in leven, maar werd blijvend invalide.

Op afbeelding 2 is de plaats van de boerderij met de naam Galama State an de Hünderweg op Groot Woater’n en nog net in de gemiente Deever te zien. Nergens elders in de gemiente Deever heeft een boerderij zo dicht op de gemeentegrens gestaan. De Hoge Heren Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland hebben de boerderij met alles wat er om heen stond rond 1970 laten afbreken. Denk nou niet dat die grote berg sloopmateriaal netjes naar een puinbreker is afgevoerd. Nee, in 1970 moesten woorden, zoals duurzaam, hergebruik, circulair, klimaatneutraal en planetproof nog worden uitgevonden. Nee, de Hoge Heren Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland hebben in 1970 die grote berg sloopmateriaal ter plekke laten begraven in een -het kan niet anders- gigantisch gat. En dat terwijl de Hoge Heren Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland misschien wel de uitvinders waren van de spreuk: Laat niet als dank voor het aangenaam verpozen, de eigenaar de schillen en de dozen. Moet deze ondergrondse berg bouw- en sloopafval aan de Huenderweg alsnog worden gesaneerd ?

De heer Gerard Galema reageerde op 30 november 2021 als volgt.
Sietske Galema was geen familie van de familie Galama uit Koudum. Zij was een dochter van Ysbrand Klazes Galema (Bolsward, Tjerkwerd). De Galama’s uit Koudum waren van adel. In 1813 is de laatste telg uit die familie overleden.
Dan de vraag wie op deze boerderij gewoond heeft. Lodewijk Verwer is in 1910 overleden in villa Zorgvlied.

Afbeelding 1
De boerderij met de naam Galama State in het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw. De boerderij is van het zeldzame kop-lange-hals-brede-romp type. Is ut pothokke wit gekalkt of is het opgetrokken met witte kalksteen ?


Afbeelding 2
Op de topografische kaart uit 1964 is de boerderij met de naam Galama State aan de Huenderweg op Groot Wateren ingetekend.

Afbeelding 3
Op de topografische kaart uit 1974 is de boerderij met de naam Galama State aan de Huenderweg op Groot Wateren niet meer ingetekend. De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten heeft de boerderij rond 1970 af laten breken.

Afbeelding 4
Dat de boerderij met de naam Galama State bij de stichting omstreeks 1900 bepaald geen kleine boerderij was, dat mag blijken uit het volgende bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 22 mei 1922.
Diever – Dinsdagmorgen had ten overstaan van notaris Bolk te Dwingeloo, in ’t café Slagter, de inzate plaats van de kapitale boerenhoeve, genaamd Galama-State, gelegen onder Wateren. De 22 perceelen, groot ongeveer 110 hectare, werden ingezet voor een totaal bedrag van f. 20920.

Posted in Boerdereeje, L.F.N.-logtfoto, Lodewijk Guillaume Verwer, Woater’n | Leave a comment

Verkoop panden cum annexis van de erven Pereboom

Op 29 oktober 1983 verscheen in het Nieuwsblad van het Noorden bijgaande advertentie van de publieke verkoop van twee woonhuizen en een cafépand cum annexis op Zorgvliet.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet in welk jaar Peter Pereboom zijn café in het pand is begonnen. Daarvoor was het pand ook een winkelpand (kruidenierswinkel, bakkerij).
Peter Pereboom is op 11 september 1925 in Diemen geboren, hij is op 10 september 1983 op Zorgvliet gestorven, hij was toen bijna 58 jaren oud (scheelde één dag). Zijn vrouw Margrietha Johanna Wesselink is op 3 april 1926 geboren in Amersfoort, zij is op 12 oktober 2009 op Zorgvliet overleden, ze was toen 83 jaren oud.
De redactie ontving bijgaande kleuren-ansichtkaart van Frank Halman (veel dank daarvoor), een zoon van Bernardus Valentinus Halman (zie de schoolfoto), die weer een zoon is van Johannes Halman, die vóór de Tweede Wereldoorlog een bakkerij in het op de foto zichtbare pand had.
De ansichtkaart is omstreeks 1978 uitgegeven door café-restaurant Peter Pereboom, Dorpsstraat 30, Zorgvliet, telefoon 05212-7254.

Linksboven op de ansichtkaart is de volgende spreuk te lezen:
Jaag vrij en blij,
Maar zorg daarbij,
Dat het jachtbedrijf,
Een redelijke verposing blijft.

De redactie van ut Deevers Archief zet deze causerie (zeg maar gebabbel) nu voort met het volgende gedicht:
De wens zij immer Zorg Vlied heen
Toch blijven Mens en Zorgen één
Zo slechts de Vlied niet wordt tot Vloed,
Wien zijn dan niet, ook zorgen goed !
Geloof en Liefd’rijk zorgen
Zij zijn den Mens tot Borgen
Der Hoop op schoner Morgen,

Dit gedicht stond op een bord (het stond niet op de muur) in het plaatselijke café Pereboom, zie de bijgaande afbeelding (de lijst van het bord is niet helemaal op de ansichtkaart afgebeeld).
Heeft het bord ook in café van der Helm en dáárvoor in café de Harmonie gehangen ? Waar is het bord gebleven ? Het zou aardig zijn dit grappige bord met gedicht op Zorgvliet te hebben en te plaatsen op de lokale materiële erfgoedlijst. Waar is de jukebox (een Wurlitzer ?) van Peter Pereboom gebleven ? Waar zijn de kinderen van Peter Pereboom en Margrietha Johanna Wesselink gebleven ?

Abracadabra-1605Abracadabra-1606

Posted in Ansigtkoate, Café Pereboom, De aandere kaante van de Deeverse bos, Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

Un skier waètervaarfskildereegie van ut hunnebedde

Kunstenaar Erik Weterings is de maker van het bijgaand afgebeelde fraaie kleine aquarel van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. In galerie Van Weterings & Wijngaarden an de Stienwiekerweg 2 in Oll’ndeever (ie weet wè, woar vrogger de familie Haarm Diekman woonde) zijn meer resultaten van zijn schilderwerk te zien. De redactie hoopt dat hij meer Deeverse objecten heeft geschilderd en zal gaan schilderen en wil daarvan ook graag een afbeelding opnemen in ut Deevers Archief. De redactie heeft toestemming van kunstenaar Erik Weterings een afbeelding van dit op 26 augustus 2020 gemaakte aquarel in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan voor de broodnodige verandering de kopafbeelding van ut Deevers Archief. Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet dit kenbaar te maken aan de redactie. Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (300 dpi). Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken. Als jij een reeds getoonde kopafbeelding graag nog een keer als kopafbeelding van ut Deevers Archief wilt zien, aarzel dan niet dit kenbaar te maken aan de redactie.
De redactie heeft van het hier getoonde aquarel van Erik Weterings een uitsnede gemaakt, die een tijdje zal zijn te zien als kopafbeelding van ut Deevers Archief.


Posted in Hunnebedde D52, Kopplètie, Kuunst, Skildereeje | Leave a comment

Wat mös ik dan nog doon in mien droe’mtuun ?

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag bidprentjes van rooms katholieken die zijn geboren in de gemiente Deever en zijn overleden in de gemiente Deever of zijn geboren in de gemiente Deever, maar niet zijn overleden in de gemiente Deever of niet zijn geboren in de gemiente Deever, maar wel zijn overleden in de gemiente Deever. Dit bericht toont de voorkant en de achterkant van het bidprentje van Maria Margaretha Brinkmann, echtgenote van Johannes Halman. Zij is op Zorgvlied geboren, maar zij is niet overleden in de gemiente Deever.

Gedenk in uw gebeden
Maria Margaretha Brinkman
Echtgenote van
Joannes Halman
geboren te Diever 7 juni 1886, overleden in het St. Jozefziekenhuis 31 mei 1959, voorzien van de H.H. Sacramenten der Stervenden en begraven op het R.K. Kerkhof te Aalst 3 juni 1959.

Zij was enkel bedacht op God en op allen, die God aan haar moederlijke liefde had toevertrouwd; zichzelf wist zij steeds te vergeten en op te offeren. Daarom juist spaarde God haar de zware last van de doodstrijd en riep hij haar schone moederziel zo onverwacht tot zich in de zalige, nooit eindigende vreugde van het paradijs.

Beste man, met wie ik zovele jaren lief en leed gedragen heb, mijn lieve kinderen en kleinkinderen, bidt voor mij en volgt het voorbeeld na, dat ik, naar best vermogen, getracht heb te geven.

Ik wenk U tot het eeuwig blijde weerzien, wanneer de goede Heiland ook voor U het sterfelijk leven af zal breken om het om te zetten in de eindeloze hemelse zaligheid.

Mijn Jezus barmhartigheid. (300 dagen aflaat.)
Moeder Maria, bid voor mij. (300 dagen aflaat.)

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Maria Margaretha Brinkmann is geboren op 7 juni 1886 op Zorgvlied in de gemiente Deever. Zij is overleden op 31 mei 1959 op 72-jarige leeftijd in het Sint Joseph Ziekenhuis aan de Aalsterweg in Eindhoven. Zij is een dochter van Bernardus Frederik Brinkmann (geboren op 8 december 1845 in Haskerdijke, overleden op 28 februari 1901 op Zorgvlied) en Johanna Elisabeth Meijer van Putten (geboren op 15 mei 1850 in Zuidveen, overleden op 25 oktober 1914 op Zorgvlied).
De redactie verwijst voor meer gegevens over Maria Margaretha Brinkmann gemakshalve naar het lange en uitgebreide bericht De familie Halman woonde op Woater’n en Zorgvlied.

De spreuk ‘Wat is ‘t, dat ik aan mijnen wijngaard nog had moeten doen en niet gedaan heb ?’ is te lezen in vers 4 van Jesaja 5.

Posted in Bidplètie, Kattelieke Kaarke, Zorgvliet | Leave a comment

Gien wiendmeule veur de Saandroos-communeros

De redactie van ut Deever Archief kijkt bijzonder graag met behulp van luchtfoto’s naar zogenaamde duurzame ontwikkelingen in de gemiente Deever. Hoe gemakkelijk wil je het hebben. Je zou dit zelfs in een dorp diep en hoog in het Andesgebergte kunnen doen. In dit bericht gaat het niet over het opsporen van illegale bouwseltje in de gemiente Deever, maar over de dakbedekking van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever.
In 2015 lagen op het voetbalveldgrote platte dak van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever nog geen zonnepanelen. Zie afbeelding 3.
In 2016 was het voetbalveldgrote platte dak van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever voor minder dan de helft bedekt met zonnepanelen. Zie afbeelding 2.
In 2020 was het voetbalveldgrote platte dak van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever tot grote schrik van de redactie van ut Deevers Archief helaas nog steeds voor minder dan de helft bedekt met zonnepanelen. Zie afbeelding 1.
Wat een dieptreurige anti-duurzame blamage voor de gemeente Westenveld. Dat is dus bepaald geen duurzame situatie. Dat is dus bepaald wel een zorgelijke onduurzame situatie. Dat hele voetbalveldgrote platte dak van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever moet zo snel worden bedekt met zonnepanelen en ook het platte dak van die architectonisch gedrochtelijke loods op het voetbalveldgrote platte dak moet worden bedekt met zonnepanelen.
En als de gemeente Westenveld die extra kilowattuurtjes niet nodig heeft voor de energievoorziening van het energiezuinige raadhuis aan de Gemeentehuislaan, dan zou de lege oppervlakte van het voetbalveldgrote platte dak voor plaatsing van zonnepanelen voor vet geld kunnen worden verhuurd aan die mekkerende geitewollen borstrokken- en sokkentypes, die de wooncommune Zandroos bevolken. Die willen graag volledig energieneutraal wonen, dat wil iedereen tegenwoordig met die sterk stijgende energieprijzen, maar hun zonnepaneeltjes op het dak van hun wooncommune produceren te weinig kilowattuurtjes per jaar. Hè, wat jammer nou toch. Dus de thermosstaat nog even op 18 °C zetten en over die heerlijke zelfgebreide geitewollen borstrok een heerlijke zelfgebreide schapewollen trui met daaroverheen een heerlijke zelfgeweven lamawollen poncho aantrekken ?
Op het voetbalveldgrote platte dak van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever is nog zeker vrije ruimte voor de produktie van meer dan 40 megawattuurtjes per jaar, dat zijn 40.000 kilowattuurtjes per jaar, dat zijn 40.000.000 wattuurtjes per jaar. Dat moet ruim genoeg zijn voor die zielige Zandroos-communeros. Als één Zandroosje per jaar 4.000 kilowattuurtjes verbruikt, dan kunnen 100 Zandroos-huilebalkjes meegenieten van de duurzaam geproduceerde zonne-energie op het voetbalveldgrote platte dak van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever.
Maar voorlopig jammeren en huilen en mekkeren die zielige Zandroos-communeros tot vervelens toe nog voortdurend over een klein niet zo hoog windmolentje, die niet in de achtertuintjes van de commune mag of kan komen te staan (not in my backyard = NIMBY), want dan kunnen die actieve, spirituele en milieubewuste levensgenieters niet goed hun levensvruchten plukken, niet goed de kracht van hun bloemen en boerenkool voelen en niet goed hun levenservaring delen met die andere zielige NIMBY-communeros. Nee, voor hun beoogde lawaaiproducerende en lelijk ogende windmolentje moet ergens in de gemiente Deever een dom boertje of een dom grondbezittertje opdraaien.
De gemeente Westenveld is erg druk bezig met het bedenken van beleid voor het dichtdraaien van de gaskraan in 2050. Daar heeft zich een groot gemeentelijk witteboordenleger op gestort: beleidswethouders, beleidsambtenaren, beleidsmedewerkers, beleidsregisseurs, beleidssouffleurs, beleidsbedenkers, beleidsvoorbereiders, beleidscommuniceerders, beleidsondersteuners, beleidsinfluencers, beleidsbeslissers, beleidsuitvoerders, beleidsanalisten, beleidssecretarissen, beleidscontroleurs, beleidsopzichters, beleidshandhavers, enzovoort, enzovoort. De ‘public policy industry’ draait op volle toeren. Slechts een pover resultaat is te vinden in de webstee van de gemeente Westenveld. Iedereen in het raadhuis heeft opeens achter zijn bureautje de duurzaamheidspet op, maar zijn het halflege voetbalveldgrote platte dak boven hun duurzaamheidspet en boven hun intelligente beleidshoofdjes zonneklaar vergeten. De toename van resultaat is omgekeerd evenredig met de toename van beleid.
En wat te denken van het idee het ideaal op het zuiden liggende weilandje ten noorden van de Gemeentehuislaan, zie afbeelding 1, vol te bouwen met zonnepanelen ? De beleiders achter de ramen van de eerste verdieping van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 hebben dagelijks zicht op dat weilandje. Ook weer goed voor ten minste 40.000.000 wattuurtjes per jaar. Iinitiatiefrijke particulieren in de gemeente Westenveld wachten niet op het opgeheven gij-zult vingertje van de beleiders in hun luxe kantoortuinen en luxe kantoorparken op de eerste verdieping van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan 1 in Deever, die zijn al lang bezig met plannen voor het plaatsen van zonnepanelen in veldopstelling op steeds meer braakliggende weilandjes. Zie het voorbeeld in het bericht Sunnepaneel’n bee un boerdereeje in Oll’ndeever.

Afbeelding 1
In 2020 was het platte dak van het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever nog steeds voor minder dan de helft bedekt met zonnepanelen.

Afbeelding 2
In 2016 was het platte dak van het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever voor minder dan de helft bedekt met zonnepanelen.

Afbeelding 3 
In 2015 lagen op het platte dak van het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever nog geen zonnepanelen.

Posted in Sunnepaneel | Leave a comment

See hept de stee van de stienoo’m evun’n

De redactie ontving van de heer Hans Salverda op 19 september 2021 het volgende persbericht over de uitgave van het boek ‘Groot Wateren: een oase van weldaad’.

Groot Wateren: een oase van weldaad
Deze week komt een nieuw boek uit met als titel ‘Groot Wateren : een oase van weldaad’. Samen met Ebbing Kiestra heb ik een bodemkundig onderzoek gedaan bij Wateren bij de Huenderweg. Het doel was om de keiliemkoele te zoeken, die gebruikt is voor het opgraven van de keileem, waarmee zo’n 200 jaar geleden stenen zijn gebakken, ten tijde dat de Maatschappij van Weldadigheid eigenaar was van de kolonie Wateren.
Het is ons gelukt om deze liemkoele bij toeval te localiseren. En na het uitbreiden van het onderzoeksgebied hebben we hoogst waarschijnlijk ook de plek gevonden waar de steenoven heeft gestaan.
Uitgebreid met veel extra plaatselijk historisch onderzoek is volgens mij een leuk boek tot stand gekomen. In het boek wordt aandacht besteed aan de grote vloeiweide, de tillegruppe, de natuurontwikkeling omstreeks de laatste eeuwwisseling en de ruilverkaveling in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Veel oude en recente foto’s sieren het boek. In het boek staan in de diverse hoofdstukken veel unieke wetenswaardigheden. In het boek wordt ook aandacht besteed aan de families Ekkels en Benthem, die zich na 1850 vestigden in ‘nieuw Wateren’ op gronden die tot dan toe tot de marke van Diever behoorden. Veel aandacht wordt besteed aan de opbouw van de bodem. Als laatste noem ik nog het ‘mysterieuze plateau’ op Kolonie Landarbeid, waaraan in het boek ook aandacht wordt besteed.
Het boek verschijnt aan het einde van deze week en kost € 7,50. De prijs van het boek is laag, omdat de plaatselijke recreatiebedrijven als sponsor zijn opgetreden.

Tekst op de achterkant van het boek ‘Groot Wateren : een oase van weldaad’ (zie afbeelding)
In het westen van de provincie Drenthe ligt een bijzonder gebied. Dit gebied, dat grenst aan de gemeenten Oost- en Weststellingwerf in Friesland, kent een fascinerende geschiedenis. Een geschiedenis die je niet meteen verwacht wanneer je hier als toerist je vakantie viert op een van de fraaie campings of vakantieparken. Van oudsher is dit nog altijd wat onbekende deel van Drenthe dunbevolkt. Het bestond vooral uit heide, veen en zandverstuivingen. In het verre verleden settelden de eerste bewoners zich bij de samenkomst van de beken Tillegröppe en Vledder Ao. Bekend is dat er in 1832, vlakbij deze plek, een aantal boerderijen stonden rond het zeer oude kruispunt Huenderweg – Appelschaseweg. Vanuit Groot Wateren, zo werd deze
buurtschap genoemd, en het nabij gelegen Klein Wateren zijn later Wateren en Zorgvlied ontstaan. Voor de ontwikkeling van deze dorpen is met name de Maatschappij van Weldadigheid van groot belang geweest, maar ook de inzet van de bekende Lodewijk Guillaume Verwer was groot. Zo stichtte Verwer een zuivelfabriek in het aangrenzende Elsloo-Zuid en begon een hypotheekbank en sigarenfabriek in Zorgvlied. Daarnaast steunde de bekende filantroop P.W. Janssen de Maatschappij van Weldadigheid en bouwde een aantal boerderijen. Zijn ontginningsmaatschappij zou in 1924 overgenomen worden door ’De Drie Provinciën’.
Aanleiding voor het schrijven van dit boek is in de eerste plaats het onderzoek dat in 2020 en 2021 plaatsvond naar een steenbakkerij. Daarbij werd door de bodemkundigen Ebbing Kiestra en Hans Salverda eerst gezocht naar keileemlagen waar mogelijk leem voorkwam dat gebruikt werd voor het bakken van stenen. Aan de hand van het onderzochte gebied werd uiteindelijk begin 2021 de plek gevonden waar de steenbakkerij, die in gebruik is geweest door de Maatschappij van Weldadigheid, heeft gestaan. Onderzocht is ook welke gebouwen in de omgeving ervan gebouwd zouden kunnen zijn met de hier gebakken stenen. Van het bodemonderzoek werd door Kiestra en Salverda een rapport samengesteld, dat in het tweede deel van het boek opgenomen is.
In de tweede plaats wordt in het boek ingegaan op het gebruik van een paar vloeiweiden die eertijds naast de beide beken lagen. Bij vloeiweiden gaat het om een oud bevloeiingssysteem waarbij water uit een naastgelegen beek op grasland wordt gelaten en dat door middel van een uitlaat weer terug kan stromen in diezelfde beek.
In het boek is er ook aandacht voor andere interessante kenmerken en onderwerpen van het gebied rond Wateren. Door een en ander aanschouwelijk te maken is er bovendien een wandelkaart met uitleg in opgenomen, en er kan gebruik gemaakt worden van een exclusieve excursie door het beschreven gebied met als gids auteur Hans Salverda.
Foto: de kruising Huenderweg – Appelschaseweg in 2021 Prijs boek: € 7,50.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is de heer Hans Salverda bijzonder erkentelijk voor dit bericht. Zo te lezen is het boek zonder tussenkomst van de historische vereniging uut Deever (an de aandere kaante van de bos) tot stand gekomen. De heer Hans Salverda gaf aan dat hij het boek in eigen beheer zal uitgeven. Het boek is te bestellen via zijn e-mail adres: hanssalverda@hetnet.nl.
Hij was zo vriendelijk een afbeelding van de voor- en de achterkant van het boek en een afbeelding van de voor- en de achterkant van de aan het boek toegevoegde bladwijzer ter beschikking te stellen voor opname bij dit bericht. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Bij de proefdruk van het boek was de kleur van de achtergrond van de achterkant van het boek groen, zie de bijgevoegde afbeelding. Groot Wateren was een groene oase van weldaad. Bij de uitgegeven versie van het boek is de kleur van de achtergrond van de achterkant van het boek echter diepblauw. Geen groene oase van weldaad zonder diepblauwe wateren. De achterkant met de groene achtergrond van de proefdruk is nu al een verzamelaarsobject.
De redactie zal te gelegener tijd, dus zeker niet in turbodraf en ook niet met turbospoed, aandacht besteden aan onderdelen van de inhoud van het boek.


 

Posted in Publicatie, Woater’n | Leave a comment

Mös de Heufdstroate in Deever awièr op de skuppe ?

De gemeente Westenveld heeft in de periode 2019-2020 in het binnendorp van Deever het peperdure her- en onderbestratingsproject met de naam ‘Diever op Dreef” met veel tamtam en reclame doen uitvoeren. Het project had nota bene, mind you, let op, zelfs een eigen webstee.
De gemeente Westenveld gaf aan dat dank zij het project ‘Diever op dreef’ de bestrating in het dorp weer dertig jaar mee kan, dus dat geldt ook voor het op afbeelding 1 zichtbare deel van de Heufdstroate.
Maar dat gold blijkbaar niet voor de in 2004-2005 uitgevoerde reconstructie van het op afbeelding 2 zichtbare deel van de Heufdstroate, want het resultaat van die reconstructie in 2004-2005 is in 2019 al na 15 jaar, ver voor het einde van die gehanteerde afschrijfperiode van 30 jaar drastisch gesloopt. De gemeente Westenveld was echt op dreef ! Of op drift ? Zou het zo kunnen zijn dat schaars belastinggeld van de inwoners van Deever is vernietigd ?

Afbeelding 1
De redactie heeft deze kleurenfoto van de Heufdstroate in Deever gemaakt op woensdag 11 december 2019.

Afbeelding 2
De redactie heeft deze kleurenfoto van de Heufdstroate in Deever gemaakt op 16 oktober 2004.

Posted in Gemeente Westenveld, Heufdstroate | Leave a comment

Sunnepaneel’n op de doake van Kloosterstroate 9

De redactie van ut Deevers Archief beschouwt het berichten over actuele ontwikkelingen in de gemiente Deever als het bedrijven van geschiedschrijving. In dat kader is het voor de redactie onvermijdelijk aandacht te besteden aan ontwikkelingen die inspelen op het volledig dichtdraaien van de aardgaskraan in Deever in 2050. De nabije toekomst is verleden tijd voordat je het in de gaten hebt.

Op het huis met vroeger het adres Kloosterstraote 9 (nu Kloosterstroate 27) in Deever, waar gelukkig nog een blok beton versierd met het wapen van de gemiente Deever op de dam steet, liggen op de ongunstig op het oosten gelegen doake toch acht zonpanelen, zo ook op het huis met vroeger het adres Kloosterstroate 10 (nu Kloosterstroate 29).
Dit type dubbele woning an de Kloosterstroate is in januari/februari 1951 in het aardgasloze tijdperk opgeleverd, staat daar na 65 jaar nog steeds en zal daar in het volgende aardgasloze tijdperk na 2050 nog steeds staan, terwijl de in 1956 opgeleverde dubbele woningen an de Kloosterstroate in de richting van de brink al in 2014 zijn gesloopt.
De woningbouwvereniging vond het blijkbaar rendabel (subsidie ?) voor dit type dubbele woning een klein begin te maken met de verduurzaming en de onvermijdelijke overgang van de fossiele brandstof gas naar duurzaam geproduceerde elektrische energie. Koken de bewoners van deze woningen al op een elektrische koopplaat of op een inductie kookplaat ?
Als binnen afzienbare tijd dit type woningen flink wordt geïsoleerd en ook een hele forse elektrische warmtepomp in of bij dit type woningen wordt geïnstalleerd en het aardgas wordt afgekoppeld, dan mogen op de doake aan de ongunstige oostkant, na het verleggen van de acht aanwezige zonpanelen, nog wel vier zonnepanelen bij worden geplaatst en mogen op de doake aan de ongunstige westkant zeker ook nog wel ten minste acht zonnepanelen worden geplaatst en mogen op de schuur achter de woningen ook nog wel zes zonnepanelen worden geplaatst, want een forse elektrische warmtepomp verbruikt fors wat niet-zelf-geproduceerde elektrische energie, zeker in het stookseizoen in de winter bij een bewolkte hemel en laagstaande zon. Want waarom zou jij elektrische energie kopen als jij die zelf op de doake kunt produceren ? En zeker is wel te voorspellen dat dan de huur van deze woningen met zeker meer dan 25 procent zal stijgen.
En wat weerhoudt de eigenaar van de open onrendabele ruimte achter het gaas aan de linker kant van de afbeelding, die vroeger in gebruik was als ‘speelweide’, later als ‘schapenweide’, hier een ‘zonnepanelenweide’ van te maken en een kleine rendabele zonnepanelencentrale te bouwen ?  Wellicht is het daarvoor nodig een zonnepanelencoöperatie van omwonenden op te richten ! Bewoners, omwonenden, wacht niet tot de Hoge Dametjes En Heertjes Van Het Duurzame Gelijk In De Gemeente Westenveld met een opgeheven Gij-Zult-wijsvingertje op de stoep staan. Wacht niet ! Neem het initiatief !
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt voor de beeldvorming verwezen naar de bijgevoegde luchtfoto. Het voorgestelde zonnepanelenpark is geprojecteerd op het terrein, dat omringd is door woningen an de Kloasterstraote, de Binnenesch en de Veentiesweg. Daar moet wel een vijfenzestig jaar oude boom voor sneuvelen.
De redactie heeft de kleurenfoto op 26 april 2018 gemaakt.

Posted in Kloosterstroate, Sunnepaneel | Leave a comment

Wapse hef sien olde naèmbröt terogge

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand kranteknipsel uit de niet meer bestaande papieren krant De Westervelder van 20 juli 2005 tegen. Dit redactie wil dit knipsel graag tonen aan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. 

Wapse heeft oude borden terug
Het was een heel gedoe met de provincie Drente eind 1994. De bekende en vertrouwde witte borden met blauwe rand, met opschrift Wapse, moesten maar eens vervangen worden, zo oordeelde de provincie vanuit de ivoren toren. In januari 1995 kwamen na flinke protesten vanuit het dorp de oude borden terug.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Ten Darperweg door Kalteren en Wapse is een provinciale weg.
De afgebeelde foto op de afbeelding is gemaakt aan de Ten Darperweg op de grens van Kalteren en Wapse. Het andere bord moet hebben gestaan aan het einde van de Ten Darperweg op de grens van de gemeente Vledder en de gemiente Deever.

Op de afbeelding is onder het oude bord een bord met de volgende in ut Deevers vertaalde tekst te lezen:  
Wee bint ur wièr so ai’j seet
So möt ut blie’m veur altied’.
De redactie verwijst de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief gemakshalve ook graag naar het bericht Ut olde plaènaèmbröt Wapse – Gemiente Deever.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een goede scan van het oude plaatsnaambord Wapse – Gemiente Deever ?

Posted in Gemiente Deever, Ten Darperweg, Wapse | Leave a comment

Un sesloeks kleur’n ansichtkoate uut Zorgvliet

De eigenaren van het tweesterren hotel-restaurant Villa Nova, Dorpsstraat 38 op Zorgvlied zetten zo nu en dan in hun ansichtkaartenrekje bij de receptie van het hotel nieuwe ansichtkaarten met dorpsbeelden van Zorgvlied te koop. Daar kwam de redactie van ut Deevers Archief ook de hier afgebeelde zo genoemde zesluiks kleuren ansichtkaart tegen. De uitgever van deze ansichtkaart is uitgeverij Van der Meulen b.v. in Sneek. De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet uitgevogeld wanneer of in welk jaar deze kleuren ansichtkaart is uitgegeven. In elk geval na de datum waarop het stuk verroeste boorpaal in de openbare ruimte aan de Dorpsstraat vóór het tweesterren hotel-restaurant Villa Nova is geplaatst.

De kleuren ansichtkaart toont de volgende zes dorpsbeelden:
linkerbovenluik : hotel-restaurant Villa Nova an de Dörpsstroate op Zorgvlied;
middenbovenluik: rooms-katholiek kerk an de Dörpsstroate op Zorgvlied;
rechtsbovenluik: is dit het bruggetje in de bos dat ook door Hans Kuiper is geschilderd ?;
linksonderluik: de kapel van Obadja an de Dörpsstroate op Zorgvlied;
middenonderluik: het verdwaalde kunstwerk De Verroeste Boorpaal an de Dörpsstroate op Zorgvlied;
rechtsonderluik: de vier bejaardenhuisjes bij de rooms-katholieke kerk an de Dörpsstroate op Zorgvlied.

Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie de plaats van het bruggetje melden ?

Posted in Ansigtkoate, Zorgvliet | Leave a comment

De fumilie Diekstroa veur de olde pasterie

Op de hier afgebeelde foto (afbeelding 1) staat voor de oude pastorie van de Gereformeerde Kerk an de Kruusstroate in Deever op een winterse dag de familie Dijkstra. Harmen Ages Dijkstra was de domeneer van de gereformeerde geloofsgemeente in de gemiente Deever.
De persoon aan de linkerkant is Ynschken (Ina) Dijkstra, Zij is geboren op 1 april; 1884 in Opsterland. Zij is overleden op 12 mei 1965 in Hoogeveen.
Naast Ina Dijkstra staat Margaretha (Margreeth) Tjitske Dijkstra. Zij is geboren op 29 januari 1910 in Deever. Zij is overleden op 9 september 2005 in Assen.
De derde persoon van links gezien is Aaltje Kok. Zij is geboren op 11 september 1867 in Dwingel. Zij is overleden op 23 mei 1960 in De Wijk. Aaltje Kok is een achterkleindochter van de bekende meister Albert Kok.
De derde persoon van rechts gezien is dominee Harmen Ages Dijkstra. Hij is geboren op 3 april 1856 in Oosterend (Hennaarderadeel). Hij is overleden op 27 februari 1942 in Zuidlaren.
De tweede persoon van rechts gezien is Johanna Hilberdiena (Jo) Dijkstra. Zij is geboren op 6 augustus 1905 in Deever. Zij is overleden op 19 april 1960 in Assen.
De man aan de rechterkant is de verloofde van Johanna Hilberdiena (Jo) Dijkstra. Tot een huwelijk is het echter niet gekomen. Jo werd onderwijzeres en bleef haar hele leven vrijgezel.

Niet op de afgebeelde foto (afbeelding 1) staat zoon Age (Ed) Dijkstra. Hij is geëmigreerd naar Sioux City in de deelstaat Iowa van de Verenigde Staten van Amerika. Hij noemde zich daar Edward (Ed) D. Dijkstra. Hij is geboren op 21 mei 1887 in Opsterland. Hij is overleden op 2 mei 1958 in Des Moines, hoofdstad van de deelstaat Iowa van de Verenigde Staten van Amerika. Age (Ed) Dijkstra zal op de dag dat de hier afgebeelde foto (afbeelding 1) is gemaakt al lang zijn geëmigreerd. Niet op de afgebeelde foto (afbeelding 1) staat Harm Dijkstra. Hij is geboren op 19 september 1894 in Deever. Hij is overleden op 23 maart 1975 in Winschoten.

De hier afgebeelde foto (afbeelding 1) is rond 1931 op een winterse dag gemaakt. Zou het zo kunnen zijn dat de foto is gemaakt op zondag 4 januari 1931 ? Op die datum hield dominee Harmen Ages Dijkstra zijn afscheidsdienst in de Gereformeerde Kerk an de Kruusstraote in Deever, waarna hij met emeritaat ging. Harmen Ages Dijkstra is 42 jaren lang, van 6 januari 1889 tot en met 4 januari 1931, dominee van de gereformeerde geloofsgemeente in de gemiente Deever geweest. Als je zó lang domeneer in Deever bent geweest, dan ben je toch echt wel un Deeverse geworden.

Aan de rechterkant van de hier afgebeelde foto (afbeelding 1) is nog net een klein stukje van de boerderij van boer en timmerman Roelof Santing en Janna Bolding te zien. De redactie moet met het schaamrood op de kaken toegeven, dat het hem nog steeds niet is gelukt een mooie afbeelding van de gehele boerderij van Roelof Santing en Janna Bolding an de Kruusstroate in Deever aan zijn verzameling toe te voegen en te tonen aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een goede scan van een foto van deze boerderij ? De oude pastorie is in 1931 op dezelfde plek vervangen door een nieuwe. Dit pand bestaat nog steeds. In het pand an de Kruusstroate in Deever is nu een kapperszaak gevestigd.

Let bij de hier afgebeelde foto (afbeelding 1) op de bevestiging van de bovengrondse elektriciteitsdraden aan de gevel van de oude pastorie. Let ook op de trekbel in de deurpost, De vraag is wel wat in het gebouwtje direct naast de pastorie werd gedaan ? Was dit gebouwtje onderdeel van de pastorie ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het weet, die mag het zeggen.

Van de vijf kinderen van dominee Harmen Ages Dijkstra is gelukkig wel een mooie groepsfoto bewaard gebleven.
De kinderen Ynschken (Ina) en Age (Ed) waren kinderen van Harmen Ages Dijkstra en zijn eerste vrouw Tjaltje Sytsma.
De kinderen Harm, Johanna (Jo) Hilberdiena en Margaretha (Margreeth) Tjitske waren kinderen van Harmen Ages Dijkstra en zijn tweede vrouw Aaltje Kok. De groepsfoto is gemaakt omstreeks 1930. Waarschijnlijk was Age (Ed) Dijkstra toen op familiebezoek in Nederland. Wat zijn oude Friese meisjesvoornamen toch prachtige voornamen: Ynschken, Tjaltje, Tjitske.

Van de familie Age (Ed) Dijkstra is gelukkig wel een moooie gezinsfoto bewaard gebleven. Deze gezinsfoto is gemaakt omstreeks 1932.

Het echtpaar Harmen Ages Dijkstra en Aaltje Kok is begraven in perk A van ut kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de bijgevoegde kleurenfoto van de twee grafstenen, die de redactie van ut Deevers Archief heeft gemaakt op maandag 3 september 2018.

Afbeelding 1
De hier afgebeelde foto is afkomstig uit de fotocollectie van Margaretha (Margreeth) Tjitske Dijkstra, dochter van dominee Harmen Ages Dijkstra en Aaltje Kok.

abracadabra-561

Posted in Deever, Griffemiède kaarke, Kruusstroate, Topstuk | Leave a comment

De allerièste kleur’n ansichtkoate uut Wapse

Bij neringdoenden in Wapse zijn na de Tweede Wereldoorlog erg weinig ansichtkaarten van onderwerpen uit Wapse te koop geweest. In de zestiger jaren van de vorige eeuw zijn een aantal zwart-wit ansichtkaarten uitgegeven door Hennie Koning’s Zelfbediening en Café Louwes in Wapse. De in Wapse geboren Roelof (Roof) van Goor, die an de Kruusstroate in Deever een boehandel en een drukkerij had, heeft ook een aantal zwart-wit ansichtkaarten van Wapser onderwerpen verkocht, waaronder een zwart-wit ansichtkaart, waarop het boerderijtje waar hij is geboren is te zien.
De allereerste kleuren ansichtkaart uit Wapse – zie de bijgevoegde afbeelding – was in het begin van de zeventiger jaren te koop bij café-restaurant Het Witte Huis, adres Wapse 88. Het pand staat nog steeds aan de provinciale weg met de naam Ten Darperweg. De kaart is gedrukt bij Uitgeverij Van der Meulen in Sneek. Jij kunt als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever, maar beter wel een exemplaar van deze zeldzame, meer dan een halve eeuw oude Wapser kleuren ansichtkaart in jouw verzameling hebben. Ech wè.
Dit café is vroeger lang café Land geweest. Het kan zijn dat achter de twee linker parasols nog het voetbalveld van Sportvereniging Wapse lag, maar misschien ook net niet meer, want in het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw is Sportvereniging Wapse verhuist naar de nieuwe sportvelden bij de Rollestraat. Toen hoefden de voetballers zich niet meer om te kleden in het café, maar konden ze gebruik maken van een eigen kleedruimte.
De naam van de voetbalvereniging Wapser Boys is in de tweede helft van de zestiger jaren van de vorige eeuw veranderd in Sportvereniging Wapse. Op het oude voetbalveld zijn in de eerste helft van de tachtiger jaren van de vorige eeuw de huisjes van zomerhuisjespark Nieuwland gebouwd.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog een verstokte liefhebber van Wapser afbeeldingen op papier is, die kan de hier afgebeelde kleuren ansichtkaart van café-restaurant Het Witte Huis ook ten zeerste in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 37 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boekwerkje zijn of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op één of andere webstee een tweedehands exemplaar te koop.

Posted in Ansigtkoate, Café-Restaurant Het Witte Huis, Wapse | Leave a comment

Van ut eup’mlogtspel bestiet iene ansichtkoate

De redactie van ut Deevers Archief heeft in zijn digitale foto-archief wel een scan van enige zwart-wit ansichtkaarten -dus uit de periode tot 1970- van het oude originele openluchttheater an de Heezeresch bee Deever, maar slechts één scan van een kleuren ansichtkaart van ut eup’mlogtspel. De redactie wil een afbeelding van deze unieke kleuren ansichtkaart niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. Zie de bijgevoegde afbeelding.
Op de achterkant van de kleuren ansichtkaart, die is gedrukt bij uitgeverij Van der Meulen in Sneek is het jaar van uitgave helaas niet vermeld. De redactie kent wel een exemplaar van een op 14 september 1979 gelopen kaart. De vier foto’s van ut eup’mlogtspel zullen dan naar alle waarschijnlijkheid niet zijn gemaakt  in 1979, maar in 1978.
In 1978 werd het openluchtspel ‘The comedy of errors’ gespeeld, in het Nederlands ‘Een grappig vrolijk stuk over fouten’. Dit grappige vrolijke stuk over fouten is erg lang geleden -in 1592-1594- in het Engels geschreven door William Shakespeare, een toneelstukkenschrijver die wellicht bekend is bij de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent de vier afgebeelde scènes en kan bevestigen of het inderdaad gaat om scènes uit het grappige vrolijke stuk over fouten ? De redactie verneemt het graag. En een nog moeilijker vraag voor de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is de vraag: wie herkent de spelers in de vier scènes ? De redactie verneemt het graag.

De saandvlakte veur ut eup’mlogttheater is gien saandvlakte mièr, maar een steenvlakte voor het eventjes parkeren van auto’s van mensen die in het bijna najaar één van die paar voorstellingen in ut eup’mlogttheater bezoeken. Vroeger werd op die zandvlakte door Deeversen gebolderd. Vroeger was het een mooie grote boldervlakte. Tegenwoordig -anno 2021- noemt een uitbater van een eet-, drink- en slaapgelegenheid in de buurt van de boldervlakte deze trieste verlaten verharde gratisparkeerplaats eufemistisch een cultuurbrink. Maar welke cultuur dan ? De elandenbiefstukeetcultuur ? De openluchtspelcultuur ? De williamshakespearecultuur ? De metverdelgingsmiddelenbesproeidebloembollenveldencultuur ?
In Drente kan een ruimte alleen een brink zijn als aan die brink enige boerderijen liggen, hebben gelegen. Dat is bij de ruimte voor ut eup’mlogttheater niet het geval. In Deever hebben wel meer mensen last van het toevoegen van een zelfstandig naamwoord aan brink. Zo wordt de brink van Deever ook wel foutief kerkbrink genoemd. De brink van Deever is zelfs geen origineel Saksische brink. Zo wordt ut maarktterrein van Deever, vaak ten onrechte marktbrink genoemd. Ergo de parkeervlakte bij ut eup’mlogttheater kan en mag geen cultuurbrink worden genoemd. Een niet door enige kennis gehinderde uitbaatzuchtig denkende cultuurbarbaar heeft waarschijnlijk die naam bedacht.

Posted in Ansigtkoate, Eup’mlogtspel, Heezeresch | Leave a comment

Onder de lien’n in de Kruusstroate in Deever

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie zwart-wit ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart, waarop de Kruustroate is te zien, ook ten zeerste bewonderen als afbeelding nummer 41 in het in 1999 verschenen fotoboekje Diever, ie bint ’t wel …. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. In de bericht is eveneens de tekst bij afbeelding nummer 41 opgenomen.

41 – Diever – Kruisstraat – Onder de linden – ± 1923
De mensen leefden hier in die tijd in de zomer in de schaduw van mooie leilinden.
Links is de boerderij (Diever 148) van Albert Trompetter en Trijntje de Wit te zien. Per 1 mei 1893 had hij een sterke-drank- vergunning. Deze was geldig voor de woon- en de opkamer. Na zijn overlijden werd de vergunning op 2 maart 1936 op naam gesteld van Trijntje de Wit.
Het huis daarachter (Diever 71) werd bewoond door timmerman, postbode en boer Hendrik Houwer, zijn vrouw Janna Trompetter en hun ongetrouwd gebleven zoon Nicolaas (Kloas). Net boven de leilinden van Hendrik Houwer is de punt van het torentje op de Gereformeerde Kerk te zien.
In het huis (Diever 75) achter de kinderen was van 3 maart 1882 tot 16 april 1916 het café van boer Albert Egberts Mulder gevestigd. De boerderij en de drankvergunning werden in dat jaar eigendom van Berend Slagter en Femmigje Mulder, waarna het pand grondig werd verbouwd. Femmigje Mulder was de dochter van Albert Egberts Mulder en Reintje Houwer. Berend Slagter had als bijnaam Berend Pik, omdat zijn vader schoenmaker was en schoenen mit pikkedraod werden genaaid.
Rechts onder de linden is de boerderij met het pothokke van Harm Hessels (Diever 118) te zien. Diever moet zuinig zijn op de pothokk’n die nog zijn overgebleven.
In het pand daarachter (Diever 117) woonde de familie Hendrik Pook. Let daar bij vooral op de geëmailleerde reclameborden aan de zijgevel van het winkeltje, met name het bord van Douwe Egberts.
Daarachter (Diever 116) is nog net het huis van timmerman en boer Roelof Santing en Janna Bolding te zien. Dit huis brandde zondagmiddag 12 juli 1953 af.
De pastorie van de Gereformeerde Kerk (Diever 115), bewoond door dominee Harmen Ages Dijkstra en Aaltje Kok, is door het huis van Roelof Santing niet te zien, evenals het huis (Diever 114) van Lucas Thijmes en Klaasje Hummelen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het bij de redactie oudst bekende exemplaar van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is een exemplaar dat in 1921 is gestempeld, dat is twee jaar ouder dan het geschatte jaar (± 1923) in de bovenstaande tekst.
De hier afgebeelde ansichtkaart werd uitgegeven door Foto S. Mulder in Appelscha en was ongetwijfeld te koop bij neringdoenden in Deever.
De redactie moet met het schaamrood op de kaken toegeven, dat het hem nog steeds niet is gelukt een mooie afbeelding van de boerderij van timmerman en boer Roelof Santing en Janna Bolding an de Kruusstroate aan zijn verzameling toe te voegen en te tonen aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een goede scan van een foto van deze boerderij ? Roelof Santing is geboren op 23 juli 1871 in Deever en is overleden op 2 september 1949 op Kalter’n. Janna Bolding is geboren op 17 maart 1879 in Wapse en is overleden op 23 mei 1940 in Deever. Roelof Santing en Janna Bolding trouwden op 29 april 1899 in Deever. Janna Bolding was een zuster van Alberta (Batta) Bolding, die een winkeltje in de Heufdstroate van Deever had.
In de boerderij mit ut pothokke aan de rechterkant van de afbeelding woonden Harm (Haarm) Hessels en Aaltje (Oaltie) Hessels. Harm (Haarm) Hessels is geboren op 8 oktober 1862 in deze boerderij (adres Diever 118). Aaltje (Oaltie) Hessels is geboren op 23 maart 1868 in Leggel. Zij trouwden op 25 mei 1889. Hun zoon Jacob (Jaap) Hessels is geboren op 3 mei 1896 in de boerderij mit ut pothokke. Hij trouwde op 3 mei 1924 met Margje Veenhuis. Zij is geboren op 28 juni 1899 in Wapse. In 1921 was Harm (Haarm) Hessels ongeveer 59 jaar oud en zal nog werkzaam boer in de boerderij an de Kruusstroate zijn geweest. De volgende boer op deze boerderij was Jacob (Jaap) Hessels, die later ook wethouder van de gemiente Deever is geweest. De ongetrouwde dorpsfiguren Harm (Haarm) en Jan Hessels waren zonen van Jacob (Jaap) Hessels en Margje Veenhuis.
Het is gelukkig goed afgelopen mit ut pothokke van Harm (Haarm) Hessels, want ut pothokke is in de periode 2019-2020 volledig vernieuwd en verduurzaamd. Dat zouden ze met meer pothokk’n in de gemiente Deever moeten doen. De familie Hessels kookte in ut pothokke vroeger aardappels voor de varkens, tegenwoordig is het de waarkplaèse van un koos’ndokter.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Kruusstroate, zie afbeelding 3 gemaakt op vrijdag 15 november 2013. De grote vraag is wanneer de hier zichtbare bestrating van de Kruusstroate is aangelegd ? Toen moet ook de betonweg zijn opgebroken.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Kruusstroate, zie afbeelding 4, gemaakt op maandag 19 april 2021. De hier zichtbare grauwgrijze trieste bestrating is het resultaat van het in 2019-2020 uitgevoerde giganteske groteske gemeentelijke her- en onderbestratingsproject met de naam ‘Deever op Dreef’. Het geld kon niet op. Het leek alsof de binnenstromende belastinggelden bij de gemeente Westenveld in die jaren tegen de plinten opklotsten. In de Kruusstroate is gien leiliende meer te bekennen. Sterker nog, er is helemaal geen boom te bekennen. En dat terwijl de belangrijkste toegangsweg  tot de Deeverse bos als een soort van laan vol zou moeten staan met bomen. De redactie van ut Deevers Archief is een liefhebber van eikebomen. 

Afbeelding 1
In 1921 gelopen ansichtkaart van de Kruussstroate in Deever.
Afbeelding 2
Pagina met afbeelding 41 uit het fotoboekje ‘Dieverver, ie bin ’t wel …’.
Afbeelding 3
De redactie heeft deze kleurenfoto van de Kruusstroate in Deever gemaakt op vrijdag 15 november 2013.

Afbeelding 4
De redactie heeft deze kleurenfoto van de Kruusstroate in Deever gemaakt op maandag 19 april 2021.

Posted in Alle Deeversen, Ansigtkoate, Diever, ie bint 't wel ..., Kruusstroate | Leave a comment

De offescheid’n kaarke bestön honderd joar in 1936

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand tijdschriftknipsel uit 1936. De redactie heeft dit knipsel wel gescand, maar heeft het uiteraard niet in de oud-papier-doos gegooid. Dit redactie wil dit knipsel in zijn geheel niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. 

De Stuwdam was een geïllustreerd weekblad voor het christelijke gezin. Het blad verscheen voor het eerst in 1935. In het blad werd veel aandacht besteed aan de bijbel, het christelijke geloof, politiek, actualiteiten en het gezin. De redactie had daarbij als onderliggend doel het weekblad tot het ultieme gezaghebbende weekblad voor het christelijke gezin te maken, teneinde het lezen van neutrale en anti-christelijke lectuur in christelijke gezinnen terug te dringen en het liefst helemaal in te dammen en uit te bannen. Het laatste nummer van De Stuwdam verscheen in 1942, de Duitse bezetter verbood de uitgave van het blad vanwege papiertekorten. Het weekblad is na de Tweede Wereldoorlog niet weer verschenen.
De redactie van ut Deevers Archief weet in zijn geheel niet of De Stuwdam in veel gereformeerde gezinnen in de gemiente Deever werd gelezen. De redactie heeft het vermoeden dat vóór de Tweede Wereldoorlog de leden van de gereformeerde kerkgemeente in de gemiente Deever niet veel meer dan de bijbel en de Olde Möppeler (Meppeler Courant) of de Opregte Steenwijker Courant lazen. Ze konden het met een stuwende predikant ook wel zonder de stuwende teksten in het weekblad De Stuwdam stellen.
In De Stuwdam verscheen begin november 1936 bijgaand afgebeeld berichtje met drie foto’s over het honderdjarig bestaan van de gereformeerde kerk in de gemiente Deever.
Lees vooral ook het bericht De olde griffemiède kaarke an de Krussstroate.

Afbeelding 1
Bericht in het geïllustreerde weekblad Stuwdam van .. november 1936.

Afbeelding 2
Bij de afbeelding in het bericht uit 1936 staat : Kerkeraad en predikant der jubileerende kerk.
De predikant zit aan de linkerkant. De redactie heeft nog niet uitgezocht wie de leden van de kerkeraad zijn.

Afbeelding 3
Bij de afbeelding in het bericht uit 1936 staat : Het tegenwoordige kerkgebouw.
Op de afbeelding is aan de rechter kant nog net een stukje van het café van Berend Slagter (Berend Pikkie) te zien. Aan de buizen tussen de betonnen palen konden tijdens de Deeverse veemarkten koeien en paarden worden vastgebonden.
Let vooral ook op de handbediende benzinepomp.


Afbeelding 4
Bij de afbeelding in het bericht uit 1936 staat : Het oude huisje op het ‘Kasteel, waar 31 october 1836 de gereformeerde kerk haar ontstaan vond.

Afbeelding 5
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op 24 april 1996.

Posted in Griffemiède kaarke, Kruusstroate | Leave a comment

De greinsstien van de gemiente Deever is kloar

Zo rond het jaar 2000 mocht de redactie van ut Deevers Archief van Jan Hessels bij hem thuis heel veel foto’s van zijn broer dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels scannen. De redactie is Jan Hessels daar postuum nog steeds bijzonder dankbaar voor.
Heel veel foto’s van Harm (Haarm) Hessels zijn geplaatst bij Deeverse berichten in de Olde Möppeler (Meppeler Courant). Deever mag zich daarvoor gelukkig prijzen.
Zo ook bijgaande foto van de onthulling van de grenssteen van de gemiente Deever in het gemeentehuis aan de brink van Deever. Burgemeester Hermen Gerrit Overweg (met bril) kijkt met belangstelling naar het gerede product.
De grenssteen is geplaatst in de berm van openbare wegen op de grens met naburige gemeenten. Zie het voorbeeld in ut Deevers Archief. De benodigde grensstenen moeten tijdens de regeerperiode van burgemeester Hermen Gerrit Overweg, dus in de periode 1975-1991, zijn geplaatst.
Maar wanneer ? De redactie heeft zich dagenlang een slag in de rondte gezocht, maar kon het betreffende bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) nog niet vinden !
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de namen van de personen, die bij burgemeester Hermen Gerrit Overweg staan ? Wie is die mevrouw aan de linkerkant van de foto ?
Achter de jongeman aan de linkerkant van de groep mannen is te zien het wandkleed, dat in het gemeentehuis aan de brink van Deever in het trappenhuis hing. Op het wandkleed staat de spreuk ‘Hoor ieders mening, doch bewaar uw oordeel’. Deze spreuk is te lezen in het toneelstuk Midzomersnachtdroom van William Shakespeare. Maar waarom kozen de dames van de Deeverse afdeling van de Bond voor Plattelandsvrouwen, veelal boerinnen, bij het borduren van dit wandkleed in 1957, voor een eeuwenoude moralistische betuttelspreuk van een Engels toneelstukjesschrijvertje ? En waarom niet voor een eeuwenoude Deeverse boerenwijsheidspreuk ? Bijvoorbeeld : As de henne van huus is, kreej’t de haène ut hadst. Of : Hee löp as un stoterse haène mit voel an de poot’n en see löp as un henne mit un glaès’n gat.

De redactie ontving op 13 december 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van mevrouw Ilse Boers.
De mevrouw links op de foto is Aaltje Seinen-Brunsting. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw was zijn V.V.D.-wethouder van de gemeente Diever. Zij is mijn oma.

Posted in Gemiente Deever, Haarm Hessels, Woap'm van Deever | Leave a comment

Die gele klinkers bee de Doolhof doot sièr an de oog’n

De gemeente Westenveld had voor de voorbereiding van de uitvoering van het klauwen met geld kostende her- en onderbestratingsproject van de straten van het binnendorp van Deever met de eufemistische naam ‘Brinkenplan – Diever op Dreef” een duur en chique en dominant advies- en ingenieursbureau ingehuurd. De gemeente Westenveld had voor de voorbereiding van het project ook een babbelgroep met de naam ‘Brinkenplan – Diever op Dreef” in het leven geroepen. Deze mee-mogen-praters waren leden van buurtverenigingen, organisaties en middenstanders. Want de gemeente wilde zo op het oog en voor de bühne graag dorpsdemocratietje spelen.
Bij de voorbereiding van het project mochten belangstellenden op een gegeven moment met behulp van een zogenaamde virtual reality bril door de situatie na uitvoering van het project lopen. Met behulp van een indrukwekkend apparaat, vastgebonden aan je hoofd, kon je zogenaamd ‘driedimensionaal’ kijken naar de ‘virtual reality’, naar de niet echt bestaande werkelijkheid. Zelfs de meest kritische tegenstander van het project was na het afzetten van die lompe trucendoos volkomen ‘flabbergasted’ en direct al zwalkend lyrisch voorstander van het project. Het dure en chique en dominante advies- en ingenieursbureau claimde dat ‘driedimensionaal kijken naar de niet echt bestaande tweedimensionale plaatjeswerkelijkheid’ binnen het aanvaardingsproces van het project een zeer invloedrijke rol heeft gespeeld. Ammehoela. De inwoners van Deever werden besodemieterd waar ze bij stonden.
Zo werd via die zogenaamde ‘virtual reality bril’ ook een plaatje van de nieuwe situatie bij de eendenvijver getoond. Zie afbeelding 1. De echte werkelijkheid na de uitvoering van het project was anders, maar dat klopte ook, want men had via de ‘virtual reality bril’ immers naar een niet bestaande fantasie werkelijkheid gekeken.
De echte werkelijkheid tart alle fantasie, want wie had die oogverblindende gele onderbestrating bij de Doolhof met let op, nota bene, mind you, rechts daarnaast de diepe Saandhookgröppe verwacht ? Zie afbeelding 2. En waar is de groenstrook, die aan de buiten- en binnenkant van het hek om de eendenvijver werd beloofd ? De inwoners van Deever zijn besodemieterd waar ze bij stonden.
De grote vraag is natuurlijk of de straten in het binnendorp van Deever bij de uitvoering in 2019-2020 van het grote peperdure her- en onderbestratingproject met de naam ‘Diever op Dreef’ klimaatbestendig zijn gemaakt, beter gezegd regenwateroverlastbestendig zijn gemaakt ? Is gezorgd dat deze straten veel regenwater kunnen bergen, vasthouden en langzaam afvoeren ? Zijn de mogelijkheden in het binnendorp optimaal benut ? De redactie van ut Deevers Archief ontkomt bij het kijken naar alle her- en onderbestrating van het binnendorp van Deever niet aan de indruk dat het doel van de Hoge Dametjes En Heertjes Van Het Grote Gelijk Van De Duurzame En De Klimaatgeadapteerde Inrichting Van De Openbare Ruimte In De Gemeente Westenveld vooral gericht was op een goede bereikbaarheid van winkels en terrassen, dus volop en meer verhard oppervlak, dus volop ten dienste van middenstand en toeristenindustrie, met een negatief effect op de regenwateroverlastbestendigheid. Of is de Saandhookgröppe en het regenwaterriool de mitigerende maatregel ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie heeft de hier getoonde kleurenfoto gemaakt op woensdag 11 december 2019.

Posted in Deever, Eendeviever | Leave a comment

Jan Jurjen de Boer is estör’m in Assen

De redactie van ut Deevers Archief is een verstokte verzamelaar van berichten van overlijden van bekende Deeversen. De redactie kwam in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 26 oktober 1992 de algemene kennisgeving, dus geen rouwkaarten, van het overlijden van dorpsfiguur Jan Jurjen de Boer tegen. En kwam in ut Deeverse Blattie van 2 december 1999 het bericht van overlijden tegen van Grietje Sinnema, de weduwe van Jan Jurjen de Boer tegen. Zie de bijgevoegde afbeeldingen. Dat redactie toont deze berichten, want per slot van rekening is de redactie bijna twintig jaren, tot hun verhuizing van de Kloosterstraote hen de Kruusakkers in Deever, de buurjongen van Jan Jurjen de Boer en Griet Sinnema geweest.
Ook het bestuur van de gemiente Deever plaatste uit respect voor Jan Jurjen de Boer keurig en zoals het hoort een nette rouwadvertentie in de de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 26 oktober 1992. Per slot van rekening is Jan Jurjen de Boer lang in dienst van de gemiente Deever geweest. Zie het bericht Klaas Kleine over Kappie de Boer en Tante Nel. En zie het bericht Stroatveger Jan Jurjen de Boer stopt ur mit.

Alleskunner Klaas Kleine herinnerde zich de kleine edoch fijne rol die Jan Jurjen de Boer speelde in een uitvoering van een Midzomernachtsdroom in het openluchttheater an de Hezeresch bee Diever. Jan Jurjen de Boer speelde De Muur. Hij had een rood kleed om zijn schouders. Pyramos stond aan één kant van De Muur. Zijn geliefde Thisbe stond aan de andere kant van De Muur. Pyramos wilde graag wat tegen Thisbe zeggen, maar sprak eerst de woorden:
‘En gij, o Muur, o lieve, beste Muur,
Die ’t huis haars vaders en het mijne scheidt,
Gij Muur, o Muur, o lieve, beste Muur,
Toon mij uw spleet, waar ik mijn blik door weid.’
Jan Jurjen de Boer reageerde attent als De Muur door zijn wijs-en middelvinger in spreidstand omhoog te steken, een voortreffelijke spleet, waar de geliefden Pyramos en Thisbe doorheen konden praten.

De redactie heeft de kleurenfoto van het graf van Jan Jurjen de Boer (ome Jan) en Griet Sinnema (tante Griet) gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Het op de grafsteen vermelde Psalm 33 vers 10 luidt als volgt:
Zijn machtig’ arm beschermt de vromen,
En redt hun zielen van den dood;
Hij zal hen nimmer om doen komen
In duren tijd en hongersnood.
In de grootste smarten
Blijven onze harten
In den heer gerust;
‘k Zal Hem nooit vergeten,
Hem mijn Helper heten,
Al mijn hoop en lust.

Het op de grafsteen vermelde Jesaja 41:13 luidt als volgt:
Want ik ben de Heer,
jouw God,
Ik neem jou bij jouw rechterhand en zeg jou:
Wees niet bang,
Ik zal jou helpen.



Posted in Alle Deeversen, Dorpsfiguur, Overlijdensbericht | Leave a comment

Fokke Hessels emigriède hen Vega, Alberta, Canada

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 16 februari 1948 het volgende bericht over een boelgoed in Oll’ndeever ten huize van Fokke Hessels, vanwege emigratie naar Canada.

Boelgoed Diever
Notaris Heering te Dwingeloo zal op Vrijdag 20 februari eerstkomend des voormiddags van de heer Fokke Hessels Jan Thijmeszoon te Oldendiever 31, gemeente Diever, wegens aanstaande vertrek naar Canada, publiek verkopen:
– paard (6-jarige zwarte ruin),
– 5 melk- en kalfkoeien (tuberculose-vrij),
– 8 kippen en haan,
– zo goed als nieuwe hooimachine,
– maaimachine met nieuwe maalbalk,
– 2 boerenwagens,
– mestbak,
– bascule met gewichten,
– aardappelzeef met roosters,
– varkenhokje,
– schoffelploeg,
– cultivator,
– ploeg,
– eggen,
– aardappellichter,
– weidesleep,
– paardetuigen,
– melkbussen,
– kruiwagen,
– kookpot,
– meelkist,
– werkbank,
– deelgereedschappen,
– partij brandstof,
– hout,
– mest,
– stroo,
– hooi,
– aardappels (Noordeling),
– 12 vruchtboompjes,
– zwarte en rode bessestruiken,
– kachels,
– tuinstoelen,
– 2 kinderledikanten,
– herenrijwiel met banden,
– enzovoort.
Voorts een kapschuur op afbraak, partij weckflessen en kinderstoel.
Betaling: tot en met f. 100,- contant, overigens 1 november eerstkomend onder solide borgstelling.
Bezichtiging 1 uur vóór de verkoop.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Christian Reformed Church in Canada was bijzonder geïnteresseerd in het bijstaan van emigranten die lid waren van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Van de bijna 150.000 personen, die naar Canada emigreerden na de Tweede Wereldoorlog in de periode 1946-1963, was ongeveer 13 procent lid van de Gereformeerde Kerken in Nederland.
In het rapport ‘Dutch Emigrant Families Assisted by the Immigration Committee of the Christian Reformed Church in North America – 1946-1963’ is Fokke Hessels genoemd.
Fokke Hessels, godsdienst: christian reformed; afkomstig uit: Diever, Drenthe; jaar van aankomst: 1948; bestemming: Vega, Alberta.
Het rapport vermeldt niet of Fokke Hessels alleen naar Canada kwam of met zijn gezin. De redactie heeft het vermoeden dat hij niet getrouwd was, ondanks dat op het boelgoed 2 kinderledikanten en een kinderstoel te koop waren.
Fokke Hessels is geboren op 8 februari 1904 in Oll’ndeever als zoon van boer Jan Thijmes Hessels en Jantje Veenhuis. Hij was al 44 jaar oud, toen hij naar Vega, Alberta, Canada emigreerde. In Canada noemde hij zichzelf Frank Hessels. Hij is overleden op 1 oktober 1991 in Listowel, Ontario, Canada. Hij was toen 87 jaar oud.
De redactie heeft nog heel wat uitzoekwerk te doen. Welk adres heeft Oldendiever 31 tegenwoordig ? Was Fokke Hessels getrouwd en zo ja met wie ? Wat voor werk deed Fokke Hessels in Vega, Alberta, Canada ? Was hij boer ? Woont in de gemiente Deever nog familie van Fokke Hessels ? Fokke Hessels had vier broers en drie zusters.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft gegevens van Fokke Hessels ?

Posted in Emigrant, Oll'ndeever | Leave a comment

Klaas Kleine over Kappie de Boer en Tante Nel

In november 1999 verscheen van dorpsfiguur alleskunner Klaas Kleine het boek 99 Krabbels – de laatste van het millennium. Drukkerij Japie van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek uitgegeven. Dat kon ook niet anders, want de krabbels waren in de periode 1998-1999 te lezen in ut Deeverse Blattie van Japie van Goor uut de Kruusstroate in Deever.
De laatste krabbel heeft in het boek het nummer 99-44, dat wil zeggen dat deze krabbel in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999 stond. 
Klaas Kleine is daarna in 1999 en ook nog enige tijd in 2000, dus na de millenniumwisseling, doorgegaan met ‘krabbelen’ in ut Deeverse Blattie, voor zover zijn tanende gezondheid dat toeliet.
Tot grote verrassing en tot groot genoegen van de redactie van ut Deevers Archief zit in het boek ’99 Krabbels – de laatste van het millennium’ ná krabbel 99-4 een toegift in de vorm van een grappige krabbel over Zwarte Geert, Eppie Bas, Kappie de Boer, Arend Naber, Hendrik Moessie, Harm Mos en Tante Nel
De redactie heeft in dit bericht -met alle respect voor Klaas Kleine- de krabbel over Kappie de Boer en de krabbel over Tante Nel opgenomen, omdat beide dorpsfiguren samen op een mooie zwart-foto staan. 

Kappie de Boer
In het huus an de Peperstroate, doar mien gezin nou onderdak hef, is Kappie de Boer lange tied mit de kamme en de schere in de weer ewest. Kapper was hij daor. De Boer was autodidact. Hoe of hij het vak onder de kneie kregen hef is niet dudelijk. Wellicht bint er ook gien Dieversen die het nog vertellen kunt. In allegeval hef hee jaoren de kost verdiend mit haor inkorten. Toen knipte hij niet langer.
Kappie de Boer was ter groots op zeins, dat hij Fraanse parachutisten in huus had hef. Kort veur de bevrijding ! En dat mit een foute cafébaos as buurman, op dartig meter ofstaand. Arg benauwd was hij toch al niet. Onderdukers vunden bij hum op de zolder onderdak. Onder die kneep in het dak, daoras pannen op ligt. Gaot mar ies kieken, ie kunt oe niet veurstellen dart daor meinsen onderdeuken. En toch is het zo.
Nao de oorlog was de Boer bij de gemiente te warken. Miesttied as straotveger. En nooit naodat hij der niet meer was, bint de straoten zó hemmel ewest. Peerdekeutels, hondepoep, blad en kladdegies, het kwaamp allemaole in Kappie de Boer zien gele bakfietse. Hij fietste een endtie, hij stapte of, hij meuk een praotie mit die of die en veegde allerhaande onnurigheid op. De vriendelijkste ambtenaar die Diever ooit hadde.
Die gele bakfiets speulde een grote rolle in Kappie zien leven. Der zat een iezern bak op die an de baovenkaante mit een ronde kap of esleuten was. An de kaante van het stuur gaapte de vulopening, daor de riezebezzem en de schöppestele uut steuken. An de veurkaante zat een kleppe die lös kun um de lading op de stortplaatse an de Grunnegerweg te kiepen.
Toen Kappie de Boer mit pensioen gunk, is hum een nuvere receptie anebeuden deur de gemiente. Ik had opdracht ekregen um Kappie zien bakfietse op schaol nao te maken, van keuper. Een mooi keupern bakfietsie van ongeveer tien centimeter laank en vief centimeter hoge. Mit het waopen van de gemiente der veurop. Dat hadden wij van een zulvern lepeltie of eknipt en der op soldeerd.
Kappie deud ook mitan in het Openluchtspel en zien rolle die nooit van mien netvlies wil, is die van de ‘Muur’. Het is hum niet altied in daank of eneumen deur zien geleufsgeneuten, mar hee meuk röstig en zeker zien eigen keuzes. Ien van zien mooiste eigenschoppen was wel dat hij toeristen zo behulpzaam de weg wiezen kun. Hij was de VVV in eigen persoon.
Kappie is al weer lange vertrökken. Hij wus de weg.

Tante Nel
‘Weet ie wel waorumme as een Belg zolt in zien broek strooit ? Nee ? Veur de flauwe kul !’ Dit was één van de moppen die Abel Koopman debiteerde tijdens de repetities in het Openluchttheater van Diever. Wie lag er dubbel van het lachen ? Nell Meyboom. Burgemeestersvrouw Nell Meyboom-Veltman, hulpregisseuse bij de Shakespearespelen. Ook vaak souffleuse, bij repetities zowel als uitvoeringen. Een merkwaardig mens. Ze had soms een waterpistooltje bij zich en als je haar aankeek tijdens het spel schoot ze een waterstraal in je gezicht. Ze had een typische opvatting van een correcte uitspraak van het Nederlands. Zo diende ik nadrukkelijk kastje te zeggen, waar het al sinds mensenheugenis klinkt als kasje. Dus prevelde ik braaf ‘kastje’ en ‘vogelnestje’.
Ze had een grote waardering voor pikante zinswendingen een bedenkelijke grappen. Ook in de Burgersdijk-vertalingen van het oeuvre van Shakespeare had dit haar instemming. Als het publiek tijdens de uitvoeringen dan niet reageerde met lachen, liet ze ons weten: ‘Ze zijn niet dirty mind’.
Vandaar ook haar spontane lachuitbarsting na die mop van die Belg. Overigens kon je met haar altijd lachen. Tante Nel werd ze wel genoemd. Hoe dit ontstaan is, daar moeten we eigenlijk naar raden. Ik houd het er maar op dat dit gekscherend ‘achter de coulissen’ in gebruik is geraakt. Wel herinner ik me dat we haar niet zo noemden als ze erbij was. Weinig mensen zullen weten dat Nell Veltman ook schreef. Kinderboeken zijn van haar uitgegeven en ook dichtte ze. Ze was zelfs lid van de Drentse Schrieverskring.
Haar verschijning leverde vaak een verholen commentaar op. Ze had namelijk een voorliefde voor gebreide jurken. Het gaat te ver om te zeggen dat ze altijd in een dergelijke robe verscheen, maar dat beeld liet ze op den duur wel achter. Het was niet altijd flatteus. Ongetwijfeld ontstonden deze producten door haar grote waardering voor nuttige handwerken.
Aan haar onvermoeide lust tot breien en haken dankten de Dieverse kinderen met Palmpasen hun eiernetje. De Palmpaasoptocht ging traditioneel richting de burgemeesterswoning en Nell stond dan klaar met een door haar zelf gehaakt eiernetje als beloning voor ieder kind. De kinderrijkheid van de Dieverse gezinnen noopte haar meer dan eens een berichtje in het ‘Van Goortje’ te plaatsen met het verzoek het eiernetje van vorig jaar terug te brengen.
Tante Nel in de hulpregie. Lachen kon je altijd. Met haar of om haar.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Klaas Kleine is geboren op 20 maart 1940 op Koldervene, hij is veel te jong gestorven op 24 oktober 2000 in Deever aan de ziekte van Kahler. De redactie verwijst de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief graag naar de diverse berichten over Klaas Kleine in ut Deevers Archief.
Jan Jurjen de Boer is geboren op 30 oktober 1907. Hij is overleden op 24 oktober 1992. Zijn vrouw Griet Sinnema is geboren op 28 mei 1911. Zij is overleden op 26 november 1999. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie wil – met alle respect voor Klaas Kleine- toch wel enige bescheiden kanttekeningen maken bij de twee krabbels.
Klaas Kleine heeft de krabbel over Jan de Boer niet echt in ut echte Deevers/Kolderveens geschreven. Deze krabbel is helaas doorspekt met Nederlandse woorden. Deevers is neet makkeluk.
Klaas Kleine heeft de krabbel over Nell Meyboom-Veltman in het Nederlands geschreven. Het zij Klaas Kleine postuum vergeven, dat in deze krabbel enige grammaticale fouten zitten. Nederlaans is neet makkeluk. Hij die meent geen grammaticale fouten te maken, die steke zijn rechterhand op.
Op de hier getoonde zwart-wit foto zijn Kappie de Boer (Jan Jurjen de Boer) en Tante Nel (Nell Meyboom-Veltman) te zien bij het huis dat nu als adres Garriesstroate 28 in Deever heeft. Links achter Jan Jurjen de Boer zijn enige huizen an de Veentiesweg te zien Ook zittend op zijn gele vuilnisbakfiets kon Kappie de Boer een genoeglijk praatje maken, en natuurlijk ook met Tante Nel.

Posted in Dorpsfiguur, Klaas Kleine | Leave a comment

Un speegel en un waandklied van de gemiente Deever

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 9 december 2002 verscheen het volgende bericht over de schenking van de  spiegel en het wandkleed, die sinds 1957 in het trappenhuis van het gemeentehuis aan de brink van Deever hingen, aan de eigenaresse van restaurant The Shakespeare in de Aachterstroate van Deever.

Nieuwe stek voor wandkleed en spiegel uit gemeentehuis Diever
Diever – De spiegel en het wandkleed die jarenlang in het gemeentehuis in Diever hingen, hebben een plaatsje gekregen in restaurant The Shakespeare in Diever. Hiermee zijn  beide voorwerpen voor de inwoners van de voormalige gemeente Diever behouden.
Onder het genot van een hapje en een drankje in het bijzijn van wethouder Albert de Haan van de gemeente Westenveld en het bestuur van de historische vereniging werd vorige week de overdracht gevierd.
Het wandkleed is voor de opening van het nieuwe gemeentehuis in Diever gemaakt door de leden van de plattelandsvrouwen in Diever. Naast het gemeentewapen en een bloemenmotief prijkt de tekst Hoor ieders mening doch bewaar uw oordeel uit de Midzomernachtdroom van William Shakespeare.
Jarenlang hingen de spiegel en het wandkleed bij de trapopgang in het voormalige gemeentehuis aan de brink in Diever. Als er een huwelijk in het gemeentehuis plaats vond, dan werd het wandkleed opzij geschoven. Bruid en bruidegom konden met het opgaan van de trap elkaar in de spiegel bekijken.
De huurder van dit gedeelte van het gemeentehuis had te kennen gegeven geen belangstelling meer te hebben voor de spiegel en het wandkleed en had het gemeentebestuur van Westenveld verzocht het te verwijderen.
Het geheel werd het bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever aangeboden. Er werd besloten de spiegel en het wandkleed te schenken aan restaurant The Shakespeare. Bianca Visser van dit restaurant was wild enthousiast over dit aanbod  en heeft het wandkleed zo goed als het kon gerestaureerd.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is op zoek naar een goede scan van foto’s van het wandkleed en de spiegel in het trappenhuis van ut gemientehuus an de brink van Deever. Wie helpt de redactie ?
Veel ondernemingen in de Deeverse toeristenindustrie hebben een beperkte levensduur. Zo bestaat restaurant The Shakespeare (zie de bijgevoegde kleurenfoto) an de Aachterstroate in Deeve ook al enige tijd niet meer. Toch is de redactie op zoek naar een goede scan van foto’s van het wandkleed en de spiegel aan een muur in restaurant The Shakespeare. Wie helpt de redactie ?
De eigenaresse van restaurant The Shakespeare en daarmee ook de eigenaresse van het wandkleed en de spiegel is wellicht naar elders vertrokken en hangen het wandkleed en de spiegel nu elders aan een muur. Wie kan de redactie informeren over de huidige verblijfplaats van het wandkleed en de spiegel ? De redactie wil van deze twee objecten graag voor opname in ut Deevers Archief een foto maken.  


Posted in Aagterstroate, Gemiente Deever, Gemientehuus | Leave a comment

Bemanning Halifax B11 LW231 VR-F herdacht

De redactie van ut Deevers Archief is in de eerste maanden van 2021 – ten tijde van de coronapandemie – druk bezig geweest met het digitaliseren (scannen) van vele oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever, Van Goor’s Blattie). De redactie kwam bij het scannen van jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 10 van ut blattie van 4 november 1999 het hier afgebeelde bericht over de onthulling van een gedenksteen voor de omgekomen bemanning van de Halifax B11 LW231 VR-F (F for Freddy), die op 22 november 1943 neerstortte in de Olde Willem. De redactie heeft al in enige berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed aan deze tragische gebeurtenis, maar wil dit bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief toch niet onthouden.

Onthulling gedenksteen in het Drents-Friese Wold door burgemeester A. Meijer
Op maandag 22 november aanstaande is het 56 jaar geleden dat in de bossen nabij Oude Willem een Halifax vliegtuig van de Royal Canadian Air Force neerstortte. De Historische Vereniging Gemeente Diever gaat na 56 jaar een gedenksteen plaatsen, op die plaats waar het vliegtuig is neergestort.
De onthulling zal op die dag om 15.00 uur geschieden door burgemeester A. Meijer van de gemeente Westerveld.
Hoewel de Duitsers meesters waren in het improviseren en iedere zet van de tegenstanders vroeg of laat met een tegenzet wisten te beantwoorden, was er één factor, waar tegenover ze machteloos stonden, namelijk het weer. Dit was ook het geval op 22 november 1943, toen de R.A.F. een grote strijdmacht in de lucht bracht. Er stegen om 16.33 uur 764 bommenwerpers op van Middleton Saint George in Engeland voor een raid op Berlijn en 12 bommenwerpers voor een aanval op Leverkusen.
Eén van de bommenwerpers die Berlijn evenwel nimmer zou bereiken was de Halifax B11 LW231 VR-F (F for Freddy) van het 419de Squadron van de Canadese luchtmacht. Al op de heenweg werd het vliegtuig onderschept door Duitse nachtjagers en stortte om 19.00 uur neer in een perceel van het Staatsbos in Oude Willem.
De captain, William Langenback Hunter (21 jaar), een bakkerszoon uit Vancouver, kwam met zijn gehele bemanning om. De gehele bemanning -zeven in totaal- van de Halifax is begraven op de algemene begraafplaats van Diever.
De Historische Vereniging Gemeente Diever heeft de gedenksteen gekregen van bouwonderneming Koop Tjuchem en verder werden de materialen beschikbaar gesteld door ‘Concordia’ in Dieverbrug en ‘NoHow’ in Dieverbrug. De werkzaamheden, zoals het afwerken van de gedenksteen, werden verricht door Bram Moesker en Jan Hessels, beiden lid van de Historische Vereniging Gemeente Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wegenbouwbedrijf Koop Tjuchem leverde in juni 2000 het betonnen fietspad Oude Willem-Wateren op aan de gemeente Westenveld. De vraag is natuurlijk waarom Wegenbouwbedrijf Koop Tjuchem al in september of oktober 1999 een grote zwerfsteen en een messing gedenkplaat met namen voor een gedenkteken in de buurt van het betonnen fietspad Oude Willem-Wateren cadeau gaf aan het bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever ? Het was nog lang geen tijd voor Sinterklaas. Het was nog lang geen tijd voor pepernoten, spiegeltjes en kraaltjes.
Wat was daarbij het belang van wegenbouwbedrijf Koop Tjuchem ? Werkten bij Koop Tjuchem mensen die tijdens het wegen bouwen zo maar ergens op een grote zwerfsteen waren gestuit (gestuiterd, gestoten) en toen zo maar plotsklaps bedachten deze grote zwerfsteen cadeau te doen aan het zeer geachte bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever voor een oorlogsmonument in de Olde Willem ?
Het is inmiddels meer dan 20 jaar geleden gebeurd. De redactie heeft het vermoeden dat enig onderzoek nu niets meer zal opleveren. De redactie laat het maar voor wat het is. In het Nederlands is dan het gezegde: blauw, blauw laten. In het Fries is dan het gezegde: blau, blau litte. In ut Deevers is dan het gezegde: blau, blau loat’n. In het noordoosten van Drenthe richting Musselkanaal is dan het gezegde: blaauw, blaauw loat’n.
Het is goed dat in het bericht de naam van wijlen Bram Moesker en de naam van wijlen Jan Hessels zijn te lezen. Het waren mannen die altijd bereid waren klusjes voor het bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever op te knappen. De redactie brengt hen daarvoor postuum driewerf hulde: hulde, hulde, hulde.
De redactie heeft de drie kleurenfoto’s gemaakt op 22 november 2013, 70 jaar na 22 november 1943. De kleurenfoto van de gedenkplaat is niet duidelijk leesbaar. In ut Deevers Archief is een duidelijker foto van gedenkplaat 1.0 aanwezig en anders wel van gedenkplaat 2.0.

Posted in Canadees’n, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De millenniumkrabbel van alleskunner Klaas Kleine

Op 25 november 1999 verscheen van dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine het boek ’99 Krabbels – de laatste van het millennium’. Drukkerij Japie van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek uitgegeven. Dat kon ook niet anders, want de krabbels waren in de periode 1998-1999 te lezen in ut Deeverse Blattie van Japie van Goor uut de Kruusstroate in Deever.
Japie van Goor maakte ook in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999 pakkende reclame voor de bundel ’99 Krabbels’, zie afbeelding 4. En ook in ut Deeverse Blattie van 18 november 1999 maakte hij gedurfde reclame voor de bundel ’99 Krabbels’, zie afbeelding 5. En ook in ut Deeverse Blattie van 16 december 1999 ontbrak de reclame niet, zie afbeelding 6..
De laatste krabbel heeft in het boek het nummer 99-44, dat wil zeggen dat deze krabbel in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999 stond.
Klaas Kleine is daarna in 1999 en ook nog enige tijd in 2000, dus na de millenniumwisseling, doorgegaan met ‘krabbelen’ in ut Deeverse Blattie, voor zover zijn tanende gezondheid dat toeliet.
Dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine is geboren op 20 maart 1940 op Koldervene, hij is veel te jong gestorven op 24 oktober 2000 in Deever aan de ziekte van Kahler. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van zijn grafmonument. Heeft Klaas Kleine zijn eigen grafmonument gesmeed ? De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.
In ut Deeverse Blattie van 23 december 1999 schreef hij een krabbel, de allerlaatste van het millennium, over zijn leven en zijn naderende dood. De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief deze krabbel uiteraard niet onthouden. Helaas schreef Klaas Kleine deze krabbel niet in ut Kolderveens/Deevers, maar in het Nederlands.  

Kleine Krabbel
Nu is het dus zover. Het lijkt erop dat ik het jaar tweeduizend zal halen. Vroeger op school hadden we het er wel eens over. Meester, als hij nog leeft is hij vijfenzeventig of tachtig, hield ons voor dat wij dat waarschijnlijk nog wel zouden beleven. Wat een gigantisch lange tijd leek dat te zullen duren. En zie, het is al weer voorbij.
Wat gebeurde er niet in die tijd ? ‘Ons Indië’ maakte zich van ons los. Hongarije wilde zich van de Russen ontdoen. Het Suezkanaal werd Egyptisch. Tsjechoslowakije rook even aan de lente en Israël voerde vele oorlogen om zich te handhaven.
Een hond beet een stuk uit mijn oor, een andere hond lipe voor mijn fiets langs en bezorgde mij een hersenschudding. Ik werd vele malen verliefd, moest in militaire dienst en wou niet deugen. Ik moest technisch tekenaar worden of leraar, maar werd hoefsmid. Bijna iedereen ging naar een of andere stad, als het even kon naar Amsterdam, maar ik vestigde mij in dat achterafdorp Diever. Daar werden weliswaar Shakespearestukken opgevoerd, maar heel Nederland, behalve een handjevol malloten en de koningin, lag in een deuk.
Ik had geen nagel om mijn gat te krabben. Had platvoeten, ischias, lies- en andere breuken. Honderd jaar geleden ontdekte een Oostenrijkse dokter, Otto Kahler, een of andere ziekte. ‘Da’s prachtig !’, moet hij gezegd hebben, ‘die kwaal noem ik naar mijzelf.’ De ziekte van Kahler. Even leek het erop dat mijn vroegere meester ongelijk zou krijgen met zijn voorspelling dat wij tweeduizend wel zouden halen. De geschiedenis had voor mij die snertziekte in petto, maar dankzij allerlei collega’s van Otto en dankzij de farmaceutische industrie, zal de geschiedenis zich naar meester Van der Craats’s vooruitziende blik voegen.
We krijgen het leven cadeau, mensen. Wat niet wil zeggen dat we er niets voor moeten doen. En zoveel mensen deden er veel voor en lieten toch het leven. En zoals gezegd, van mijn jongensjaren tot aan het jaar tweeduizend is maar oogwenk. We worstelen ons door de tijd. Een tijd die niet eens bestaat. Door ons zelf uitgevonden. En nou zeggen we dat die zogenaamde millenniumwissel zo spectaculair is. Zal wel, we hebben dunkt me wel andere dingen aan ons hoofd. Juist dáárom, voor vriend en vijand, veel heil en zegen gewenst in het ‘nieuwe jaar’!

De redactie van ut Deevers Archief heeft uit respect en waardering voor dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine zijn hiervoor weergegeven krabbel vertaald in ut Deevers, dat was nog neet so makkeluk. De redactie denkt daarmee de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die een leergierige liefhebber is van ut Deevers, een plezier te doen

Kleine Krabbel
Now is ut dus sowiet. Ut lek ur op da’k ut joar tweedüsend sal haèl’n. Vrogger op de skoele haad’n wee ut ur wel ies over. Meister, as hee nog leeft is hee vie’msumtug of tachtug, hölt oens seins veur da’w woarskeenluk dat nog wel söll’n belee’m. Wat un merèkels lange tied leek dat te söll’n duur’n. En kiek, ut is a wièr veurbei.
Wat gebeurde ur neet in die tied ? “Oens Indië” meuk hum van oens lös. Hongarije wol humsölf van de Russen ontdoon. Ut Suezkanaal wödde van Egypte. Tsjechoslaowakije reuk ee’m an ’t veurjoar en Israël voerde veule oorlogs um humsölf  te handhaè’m.
Un hond beet un stuk ut mien oor, un aandere hond leup veur mien fietse langes en besörgde mee un has’nskudding. Ik wödde hier wat kièr’n vurlieft, mös in militaire deenst en wol neet deug’n. Ik mösse technies tiekenaar wödd’n of lièraar, moar wödde hoefsmit. Benoa alleman gunk hen ien of aandere stad, as’t ee’m kön hen Amsterdam, moar ik vestigde mee in dat aachterofdörp Deever. Doar wödd’n inderdoad Shakespearestokk’n espeult , moar hiel Nederlaand, behalve een haantievol halfmall’n en de keuneginne, laag in un deuk.
Ik haare gien naègel um mien gat te krabb’n. Haare platvoot’n, ischias, lies- en aandere breuk’n. Honderd joar elee’n ontdekte un Ooost’nriekse dokter, Otto Kahler, ien of aandere seekte. “Da’s donders !”, möt hee esegt hemm’m, “die kwoale nuum ik noar meesölf.” De seekte van Kahler. Ee’m leek ut ur op dat mien olde meister ongeliek söl kreeg’n mit sien veurspelling dat wee tweedüsend wè söll’n haèl’n. De geschiedenis haar veur mee die rotseekte in petto, moar mit daank an allerlei collegaas van Otto en mit daank an de farmaceutiese industrie, sal de geschiedenis um skikk’n noar de veuruutseende blik van meister Van der Craats.
Wee kriegt ut lee’m kedo, meins’n. Wat neet wil segg’n, da’w ur niks veur meut doon. En so veule meins’n deud’n ur veule veur en höll’n toch op mit lee’m. En so as esegt, vanof mien joar’n as jonge jonge to an ut joar tweedüsend is moar un oog’nslag. Wee wosselt oens deur de tied. Un tie die agin neet besteet. Deur oens sölf uutevönn’n. En now segt wee dat die sogenaèmde millenniumwissel so stoer is. Sal wè, wee hept, dunkt mee, wè aandere ding’n an oense kop. Krek doarumme, veur kameroad en vijaand, veul heil en seeg’n in ut ‘neeje joar’.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto van smederij De Kleine Hendrik van dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine an de Peperstroate in Deever gemaakt op 9 mei 1998.

Afbeelding 4 
Advertentie in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999.

Afbeelding 5
Advertentie in ut Deeverse Blattie van 18 november 1999.

Afbeelding 6
Advertentie in ut Deeverse Blattie van 16 december 1999.

Afbeelding 7
De redactie heeft de foto van het grafmonument van Klaas Kleine gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Posted in Dorpsfiguur, Klaas Kleine, Publicatie | Leave a comment

Jan Vos hef de braand in de sunneskaarms eblust

De redactie van ut Deevers Archief is in de eerste maanden van 2021 – ten tijde van de coronapandemie – druk bezig geweest met het digitaliseren (scannen) van vele oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever, Van Goor’s Blattie).
De redactie kwam bij het scannen van jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 11 van ut blattie van 4 november 1999 het hier afgebeelde bericht (afbeelding 1) over een begin van brand in de leegstaande legere skoele an de Tusschendarp in Deever. De redactie wil dit bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief, met name die bezoekers die ook op deze school hebben gezeten, uiteraard niet onthouden.
De redactie kwam bij het scannen van jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 4 van ut blattie van 18 november 1999 het hier afgebeelde bericht (afbeelding 2) over een begin van de afbraak van de leegstaande legere skoele en de leegstaande ULO-skoele an de Tusschndarp in Deever. De redactie wil dit bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief, met name die bezoekers die ook op deze school hebben gezeten, uiteraard niet onthouden.

Spelen met vuur werd bijna fataal 
Brand, ontstaan door met vuur spelende kinderen op het voormalige schoolplein van de Meester Andreaeschool aan het Tusschendarp is tijdig ontdekt. Een bewoner van het Moleneinde kwam het Dingspilhuus binnen rennen met de mededeling dat het schoolgebouw in brand stond.
Jan Vos – de pachter van het Dingspilhuus – bedacht zich geen moment en rende met het blusapparaat naar het schoolgebouw om groter onheil te voorkomen. Jongens hadden de zonneschermen in brand gestoken en de school had brand gevat. De school is bevestigd aan het Dingspilhuus en het had een grote ramp voor Diever kunnen worden.
Het voormalige schoolplein is een mooi speelterrein voor kinderen in Diever. Maar de ouders moesten eens een kijkje gaan nemen, want de kelder van de school staat open, de deur is namelijk verwijderd. Men kan zo een achttal meters naar beneden vallen. Het wordt tijd dat de gemeente er een omheining plaatst, want er zal maar een ongeluk gebeuren met de spelende kinderen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie wil sien olde buurjonge Jan Vos alsnog driewerf hulde brengen voor zijn de resolute brandblusactie: hulde, hulde, hulde.
Op een afbeelding van een ansichtkaart van de legere skoele an de Tusschendarp uit 1950 is mooi te zien om welke zonneschermen (zonnenschermen, zonschermen ?) het ging. De in brand gestoken zonneschermen zaten aan de zuidkant van het oude schoolgebouw en neet an de kaant van ut Dingspilhuus.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de bijgevoegde kleurenfoto (afbeelding 3) van de legere skoele an de Tusschendarp in Deever gemaakt op 2 maart 1996. Dat is al weer meer dan een kwart eeuw geleden. Toen was de deur van kelder, op de kleurenfoto is dat de linker deur, nog aanwezig. De rechter deur gaf  toegang tot een andere ruimte. Het oude kolenhok ? De redactie weet wel dat één keer per jaar een week lang een grote oud-papier-inzamelings-actie (voor de opleiding van blindegeleidehonden ?) werd gehouden en dat de leerlingen het oude papier in deze ruimte dumpten. Op 2 maart 1996 kon de redactie nog zo het schoolterrein oplopen.
De gemiente Deever heeft blijkbaar al snel gevolg gegeven aan de hel en verdoemenis voorspellingen van de schrijver van het berichtje in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999, want al op maandag 15 november 1999 startte de afbraak van de scholen. Grote rampen zijn in de korte periode van 4 november 1999 tot 15 november 1999 in elk geval niet gebeurd, want na de ontbevestiging van de legere skoele an de Tusschendarp aan ut Dingspilhuus an de Heufdstroate kon de legere skoele nog gewoon worden afgebroken en kon de verloedering van ut Dingspilhuus – het enige warme dorpshart van Deever – gewoon verder gaan.
De legere skoele an de Tusschendarp stond ongeveer op de plek waar nu een parkeersplaats voor een zelfbedieningswinkel is ingericht.

Afbeelding 1
Bericht in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999.


Afbeelding 2
Bericht in ut Deeverse Blattie van 18 november 1999.

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze kleurenfoto gemaakt op 2 maart 1996.

Posted in Legere skoele in Deever, Verdwenen object | Leave a comment

Van Nooten lig bee sien femilie in Schoonoo’m

Sebastiaan van Nooten was in de Tweede Wereldoorlog de huisdokter in de gemiente Deever. Hij en zijn gezin woonden in de gemeentelijke dokterswoning an de Heufdstroate in Deever. Sebastiaan van Nooten zat in de Tweede Wereldoorlog in het verzet en was vanaf 5 september 1944 districtscommandant van de Ordedienst van de Binnenlandse Strijdkrachten.
De Duitse Sicherheitsdienst arresteerde hem op 22 november 1944 in zijn woning an de Heufdstroate in Deever.
Hij overleefde het Duitse concentratiekamp Neuengamme, maar overleed op 24 mei 1945 in het General British Hospital te Rothenburg ob der Tauber in Duitsland aan de gevolgen van een ziekte. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op ut maarktturrein in Deever. Hij is begraven op de algemene begraafplaats in Schoonhoven, adres Wal 5.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van de gemeenschappelijke grafsteen op het familiegraf van de familie van Nooten gemaakt op een zeer zonnige onbewolkte 28 oktober 2021. De naam van Sebastiaan van Nooten en de naam van zijn vrouw Constance Goedbloed staan links onder op de grafsteen. Sebastiaan van Nooten, geboren op 27 mei 1905, overleden op 24 mei 1945. Constance Goedbloed, geboren op 1 oktober 1907, overleden op 22 december 1997.
Sebastiaan van Nooten is een telg uit de bekende Schoonhovense drukkersfamilie Van Nooten. De redactie heeft er alle begrip en respect voor dat zijn echtgenote en de familie van Nooten geen behoefte hebben gehad Sebastiaan van Nooten te herbegraven bij de oorlogsgraven bij het oorlogsmonument op dezelfde algemene begraafplaats. En dat möt veural so blie’m. Want wat is de meerwaarde van een oorlogsgraf ? Want waar kun je beter rusten dan dicht bij je eigen familie en je eigen vrouw ?
De algemene begraafplaats in Schoonhoven ligt hoog en droog bij en boven de Lek, zie de bijgevoegde kleurenfoto, die de redactie eveneens heeft gemaakt op die stralend felblauwe hemeldag 28 oktober 2021. Sebastiaan van Nooten lig van lings of eseene vlak bee de ièste boom aachter de haarfstbroene börk’n hede.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief die meer wil lezen over dokter Sebastiaan van Nooten wordt verzocht via het zoekvenstertje aan de rechterkant van het scherm de betreffende berichten te zoeken met de woorden Sebastiaan en Nooten.

Posted in Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De revue veur de graèves van swömbad Deeversaand

Het zwembad Dieverzand kwam in de Tweede Wereldoorlog door zelfwerkzaamheid van de bevolking tot stand. Dankzij het werk van veel vrijwilligers ontstond in 1942 een mooi natuurbad aan de Bosweg op Berkenheuvel. Op zaterdag 4 juli 1942 werd het bad officieel geopend. Op 19, 22 en 24 februari 1943 werd ter gelegenheid van een feestavond voor de vele vrijwilligers een toneeluitvoering van losse samenhang en vol afwisseling in de zaal van het café van Berend Slagter (Berend Pik) an de Kruusstroate in Deever gehouden. Van de medewerkers aan deze revue is gelukkig bijgaand afgebeeld zwart-wit foto bewaard gebleven. Deze medewerkers kwamen uit alle lagen van de Deeverse bevolking.

Medewerkers van de Revue Zwembad Dieverzand, gehouden op 19, 22 en 24 februari 1943

1. Cornelis Marinus Groenewoud
Hij speelde in de revue de rol van Hendrik Nijzingh (Henduk Niesing).
Hij is geboren op 10 april 1910 in Kortgene in de provincie Zeeland.
Hij zat in de Tweede Wereldoorlog in het verzet. Hij was ambtenaar bij de gemiente Deever, waar hij controleur van de werkverschaffing en de steunverlening was. Hij was in de kost bij Roelof Klasen (Roef Boelen), die an de Heufdstroate in Deever woonde. Hij dook op 24 april 1944 onder, omdat hij geen boeren wilde aanwijzen, die mee moesten helpen met de aanleg van het schijnvliegveld in de Olde Willem. In november 1944 arresteerden landwachters van de terreurgroep Sanner hem op zijn onderduikadres in Nijeveen. Hij werd overgebracht naar een cel achter het gemeentehuis in Deever, waar de terreurgroep Sanner hem zwaar mishandelde in het Schultehuis. Hij overleed op 21 februari 1945 in het concentratiekamp Hamburg-Neuengamme. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op het marktterrein in Diever. Hij is begraven op het nationale ereveld Loenen.

2. Jan Post
Hij speelde in de revue de rol van Wolter Smit.
De redactie moet nog uitzoeken wanneer hij geboren is. Hij is overleden op 14 november 2000 in Steenwijk.
Hij is een zoon van Gerrit Post en Jentje Klunder.
In de oorlog was hij leerling-bakker op de Coeperasie an de Heufdstroate in Deever.

3. Geesje Schoemaker
Zij speelde in de revue de rol van Geest Van Het Zwembad.
Zij is geboren op 1 september 1920 in Deever. Zij is overleden op zondag 11 augustus 2013 op 92-jarige leeftijd in haar woonplaats Den Helder. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Zij is één van de twee dochters van postkantoorhouder Lambert (Bart) Schoemaker en Hilligje van Es. De familie Schoemaker zat in de Tweede Wereldoorlog in het verzet. Geesje was koerierster.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt onder meer verwezen naar haar artikel ‘Mijn deelname aan het Dieverse verzet’ in het papieren blad Opraekelen, nummer 02/1 van de heemkunduge vurening uut Deever. De Franse parachutisten gaven haar de bijnaam la Postière: de postjuffrouw.

4. Barteld Jan Punt
Hij speelde in de revue de rollen van Kees Meiboom en Kobus.
Hij is geboren op 20 januari 1922 in Deever. Hij is overleden op 7 februari 1972 in Deever.
Hij woonde in de Tweede Wereldoorlog bij zijn ouders an de Bosweg bee ut maarkturrein. Hij werkte in die periode als bosarbeider op Berkenheuvel. Hij heeft ondergedoken gezeten bij Hendrik Bakker, waar hij ook boerenknecht was. Hij sliep toen vaak in de bos.

5. Klaas de Graaf
Hij speelde in de revue de rol van Mensonides.
Hij is geboren op 8 februari 1923. Hij is overleden op 10 maart 1993 in Deever.
Hij is een zoon van Cornelis de Graaf, die eigenaar was van het transportbedrijf an de Kruusstroate in Deever.
Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog bij zijn vader. Hij is in de oorlog een keer opgepakt en meegenomen naar Beilen, waarna hij lopend op de klompen naar huis moest.

6. Elisabeth (Liese) Strating
Zij speelde in de revue de rol van Eerste Kabouter.
Zij is geboren op 22 februari 1917. De redactie moet de datum van haar overlijden nog uitzoeken.
Zij is een dochter van meester Martinus Strating en Jacoba Timmerman. Ze was in de Tweede Wereldoorlog de handwerkonderwijzeres van de gereformeerde school. De familie Strating woonde in de oorlog tijdelijk tegenover de gereformeerde school, toen deze school en hun eigen woning tussen de gemeentelijke woning van de huisdokter en de gemeentelijke woning van de burgemeester door de Duitsers en hun Nederlandse handlangers waren bezet. Ze woonde laatstelijk in Warfum.

7. Arend Folkerts
Hij speelde in de revue de rol van Piet.
Hij is geboren op 19 maart 1925. De redactie moet de datum van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij woonde an de Aachterstroate in Deever. Hij heeft in de Tweede Wereldoorlog het vak van schilder geleerd bij Geert Koster an de Heufdstroate in Deever. Hij speelde in de revue naar eigen zeggen een klein stukkie, moar wel mooi. Hij woonde laatstelijk in Meppel.

8. Jan Cornelis (Cees) Meiboom
Hij speelde in de revue de rol van Deftige Heer.
Hij is geboren op 9 april 1910 in Oldemarkt. Hij is overleden op 11 februari 1982 in Bilthoven.
Jan Cornelis Meiboom (in de Deeverse volksmond werd hij altijd ome Kees genoemd) werd in 1939 benoemd tot burgemeester van de gemiente Deever. Hij moest op 14 april 1944 onderduiken. De lezer wordt voor meer gegevens verwezen naar het boek ‘Geschiedenis van Diever’. Hij keerde op 20 april 1945 terug naar Deever om enkele dagen daarna zijn functie als burgemeester weer op te nemen. Jan Cornelis Meiboom bleef burgemeester van de gemiente Deever tot zijn pensionering op 29 april 1975.

9. Zijntje (Sientie) Bel
Zij speelde in de revue de rol van Grietje.
Zij is geboren op 14 september 1922 in Deever. Zij is overleden op 8 februari 2014 in Deever.
Zij was in de Tweede Wereldoorlog nog niet getrouwd. Ze woonde en werkte thuis bij haar ouders in de Peperstraat in Diever.
Ze trouwde na de oorlog met Hendrik Jan (Henneman) Rolden.

10. Gerrit Post
Hij speelde in de revue de rol van Auteur Van De Revue.
Hij is geboren op 21 augustus 1894. Hij is overleden op 10 oktober 1949.
Hij was in de Tweede Wereldoorlog bedrijfsleider van de kruidenierswinkel en de bakkerij van de Coöperatieve Verbruiksvereniging ‘Samenwerking’ an de Heufdstroate in Deever.
Hij was één van de samenstellers van de revue.

11. Nel Meiboom-Veltman
Zij speelde in de revue de rol van Auteur Van De Revue.
Zij is geboren op 4 mei 1908. Zij is overleden op 3 oktober 1994.
Zij was de echtgenote van burgemeester Jan Cornelis Meiboom. Ze werd in de Deeverse volksmond altijd tante Nel genoemd.
Zij was één van de samenstellers van de revue. Ze was ook schrijfster van meisjesboeken. In 1945 verscheen haar verzenbundel Hunkering. In 1946 werd haar boek Heleen heeft vacantie uitgegeven. In 1951 volgde het boek Een mand vol letters. Later verscheen het boek Een nazaat van Marieke Meu ? En wellicht schreef ze nog andere boeken.

12. Jan Andreae
Hij speelde in de revue de rol van Auteur Van De Revue.
Hij is geboren op 3 februari 1904 in Deever. Hij is overleden op 24 december 1976 in Zuidwolde.
Hij was een zoon van petroleumventer Cornelis Andreae (of is het Andrea, Andree ?).
Hij was van 1 september 1931 tot 1 juli 1944 directeur van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij in Deever. Het vertrok naar Zuidwolde.
Hij was één van de samenstellers van de revue.

13. Albertus (Bart) Andreae
Hij speelde in de revue de rol van Jan Andreae.
Hij is geboren op 18 maart 1908 in Deever. Hij is overleden op 27 maart 1981 in Deever.
Hij was een zoon van petroleumventer Cornelis Andreae (of is het Andrea, Andree ?). Hij werd in de Deeverse volksmond Bart Eulie genoemd.
Hij was van 1 februari 1940 tot 26 september 1947 hoofdonderwijzer van de openbare lagere school in Wittelte.

14. Jantje Rolden
Zij speelde in de revue de rol van Constance van Nooten.
Zij is geboren op 4 september 1919. De datum van haar overlijden moet nog worden uitgezocht.
Zij is een dochter van Lambert Rolden en Elizabeth Johanna Schoemaker. Op de foto draagt ze een hoedje van Constance van Nooten-Goedbloed. Ze was van 15 oktober 1939 tot 15 oktober 1943 onderwijzeres aan de openbare lagere school in Deever. Ze vertrok naar Vaassen. Ze woonde later in Apeldoorn.

15. Hiltje (Hillie) Hellinga
Zij deed in de revue de begeleiding op de piano.
Zij is geboren op 19 oktober 1918. Zij is overleden op 2 december 1991.
Zij kwam uit Oosterwolde. Zij was vanaf 14 september 1939 onderwijzeres aan de openbare lagere school in Wittelte. Ze was in de kost bij huisschilder en drogist Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond Hendrik Moessie of Moessie Piep werd genoemd), die in de Heufdstroate in Deever tegenover de Coöperatie woonde. Ze begeleidde de gezongen taferelen van de revue op de piano. Wie weet waar zij is gebleven ?

16. Jantje Wesseling
Ze speelde in de revue de rol van Jantien.
Zij is geboren op 2 augustus 1911 in Deever. Zij is overleden op 26 december 2004 in Deever.
Zij is een dochter van boer Jan Hessels Wesseling en Jantje Mulder. Ze trouwde in de Tweede Wereldoorlog met boer Hendrik Mulder.

17. Jan Kiers
Hij speelde in de revue de rol van Haarm.
Hij is geboren op 25 juli 1910. Hij is overleden op 22 augustus 1997.
Hij is een zoon van Jan Kiers en Hendrikje Pook. Hij was getrouwd met Hendrikje Feijen.
In de Tweede Wereldoorlog was hij al boer op Kalter’n.

18. Luite (Lu) Wolter Broer
Hij speelde in de revue de rol van Heer Schoemaker.
Hij is geboren op 2 november 1918. De redactie moet de datum van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij is het enige kind van Willem Broer en wijkzuster Elje Broer-Doodhagen. Hij heeft in de Tweede Wereldoorlog op het distributiekantoor gewerkt. In de oorlog was hij ook hulpopzichter bij de Rijkswaterstaat. Hij heeft in de oorlog ook ondergedoken gezeten. Hij woonde an de Kloosterstroate in Deever.

19. Sebastiaan van Nooten
Hij speelde in de revue de rol van Deftige Mevrouw.
Hij is geboren op 7 mei 1905 in Schoonhoven..
Hij was huisdokter in Deever. Hij draagt op de foto een jurk van Lize Schoemaker. Hij zat in het verzet en was later in de Tweede Wereldoorlog districtscommandant van de Ordedienst van de Nederlandsche Binnenlandse Strijdkrachten. De Duitse Sicherheitsdienst arresteerde hem op 22 november 1944 in zijn woning an de Heufdstroate in Deever. De lezer wordt onder meer verwezen naar het artikel ‘Wat op 22-11-1944 in Diever gebeurde en de gevolgen ervan’ in het papieren blad Opraekelen 03/1 van de heemkunduge vurening uut Deever en naar het artikel ‘De verklaring van mevrouw Constance Van Nooten-Goedbloed’ in Opraekelen. Hij overleefde het Duitse concentratiekamp Neuengamme, maar overleed op 24 mei 1945 in het General British Hospital te Rothenburg in Duitsland aan de gevolgen van een ziekte. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op het marktterrein in Deever. Hij is begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Schoonhoven.

20. Lambert Kloosterman
Hij speelde in de revue de rol van Badmeester.
Hij is geboren op 19 september 1918 in Oll’ndeever. Hij is overleden op 31 maart 1997.
Hij is een zoon van Jan Kloosterman en Roelofje Jonker uit Oll’ndeever.
Hij was in de oorlogsjaren knecht bij verschillende boeren.

21. Jan Willem Bakker
Hij speelde in de revue de rol van Politieman Aaldert Folkerts.
Hij is geboren op 31 juli 1925 in Deever. Hij is overleden op 5 januari 2000 in Deever.
Hij is een zoon van Marinus Bakker en Geertje Bennen. Zijn vader was boer an de Heufdstroate in Deever. Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog bij zijn vader.

22. Geert Gerhardus (Gradus) Koster
Hij speelde in de revue de rol van Geert Koster Sr.
Hij is geboren op 24 mei 1925 in Deever.
Hij is de zoon van Geert Koster en Jantina Boelens. Hij werkte in de oorlog als huisschilder in het bedrijf van zijn vader. Vader en zoon Koster zaten in de Tweede Wereldoorlog in het verzet. De Duitse Sicherheitsdienst arresteerde hem op 22 november 1944 in het onderduikershol op Berkenheuvel.
De lezer wordt onder meer verwezen naar het artikel ‘Wat op 22-11-1944 in Diever gebeurde en de gevolgen ervan’ in het  papieren blad Opraekelen 03/1 van de heemkunduge vurening uut Deever. Hij overleed op 24 maart 1945 in het concentratiekamp Wöbbelin in Duitsland. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op het marktterrein in Deever. Zijn naam is vermeld in de webstee van de Oorlogsgravenstichting.

23. Albert Vos
Hij speelde in de revue de rol van Jan Boesjes.
Hij is geboren op 10 augustus 1915 in Deever. Hij is overleden op 26 januari 2005. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hij was een  zoon van bode Vossie van de Bosweg. Een flink deel van de Tweede Wereldoorlog heeft hij ondergedoken gezeten. Hij was na de Tweede Wereldoorlog korte tijd commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) in Deever. Hij was na de Tweede Wereldoorlog bij de marechaussee en heeft daardoor in diverse plaatsen in Nederland gewoond.

24. Annie Strik
Zij speelde in de revue de rol van Mevrouw H. Oost
Zij is geboren op 16 april 1915. De redactie moet de datum van haar overlijden nog uitzoeken.
Zij is een dochter van vrachtrijder Albert Strik.
Ze was getrouwd met Hendrik Jan Madhuizen uit Wapse.
Ze woonde laatstelijk in Deever.
Ze woonde in de Tweede Wereldoorlog thuis bij haar ouders an de Brinkstroate in Deever. Ze werkte zo nu en dan bij de familie Andreae aan het Moleneinde. Haar broers Adolf (Atie) en Berend moesten op een gegeven moment onderduiken en toen moest zij met haar vader mee pakjes rondbrengen.

25. Harm Mulder
Hij speelde in de revue de rol van Willem.
Hij is geboren op 9 januari 1922 in Deever. De redactie moet de datum en plaats van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij is een zoon van schoenmaker Jan Mulder (Jan Pikkie) en Jantje Willems.
Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog op de zuivelfabriek van Deever, totdat hij in de loop van 1943 onderdook.
Hij emigreerde in 1950 naar Nieuw-Zeeland.

26. Johannes (Hans) Hatzmann
Hij deed in de revue de begeleiding op de accordeon.
Hij is geboren op 19 februari 1913. Hij is overleden op 19 januari 1968.
Hij vestigde zich in 1936 an de brink in Deever.
Hij dreef daar samen met zijn vrouw Trijn Jansen een manufacturenwinkel. In 1955 is het pand verkocht en is Hans Hatzmann met zijn gezin naar Steenwijk verhuisd. Hij begeleidde de gezongen taferelen van de revue op de accordeon.
De lezer wordt verwezen naar het uitgebreide artikel ‘Eén ding weet U, Hatzmann kleedt U’ in het papieren blad Opraekelen 02/3 van de heemkundige vurening uut Deever.

27. Jantje Dolsma
Zij speelde in de revue de rol van Marie.
Zij is geboren op 19 januari 1915. Zij is overleden op 16 december 2002.
Zij diende bij de gereformeerde dominee De Jager an de Kruusstroate in Deever tot hij vertrok naar Utrecht.
In de Tweede Wereldoorlog was ze werkzaam als winkelmeisje bij de Coöperatie an de Heufdstroate in Deever. Ze trouwde op 13 mei 1943. Zij en haar man gingen toen bij de koepelkerk op de Smilde wonen.

28. Andries Smit
Hij speelde in de revue de rol van Harm.
Hij is geboren op 23 februari 1926. Hij is overleden op 10 februari 1988.
Hij was nog maar een jongen van veertien jaar, toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.
Hij werkte in zijn jonge jaren bij verschillende boeren in de omgeving van Deever.

29. Griet Krol Jdr.
Zij speelde in de revue de rol van Dunne Rat.
Zij is geboren op 27 februari 1917. Zij is overleden op 16 september 1981.
Zij was een dochter van Jacob Krol en Aaltje Odie.
In de Tweede Wereldoorlog heeft ze nog een tijd op het distributiekantoor in Deever gewerkt. Ze was na de oorlog ook zondagschooljuffrouw.

30. Mina Bosma
Zij speelde in de revue de rol van Jantje.
De redactie moet gegevens van haar nog uitzoeken.
Zij woonde bij de steenfabriek op de Smilde.
Ze werkte in de Tweede Wereldoorlog als dienstmeisje bij wijkzuster Elje Broer-Doodhagen an de Brinkstroate in Deever.

31. Albert (Appie) Krol
Hij speelde in de revue de rollen van Jan en Tweede Kabouter.
Hij is geboren op 1 mei 1925. Hij is overleden op 11 september 1993.
Hij was een zoon van bakker Gerard Krol an de Peperstroate in Deever.
De redactie heeft niet meer gegevens van hem kunnen vinden.

32. Grietje Fledderus
Zij speelde in de revue de rol van Mevrouw Schoemaker.
De redactie moet gegevens van haar nog uitzoeken.
Zij is later in de Tweede Wereldoorlog verhuisd naar de Smilde, waar haar vader brugwachter werd.
De redactie heeft niet meer gegevens van haar kunnen vinden.

33. Arend Schoenmaker
Hij speelde in de revue de rol van Dikke Rat.
Hij is geboren op 28 augustus 1923. De redactie moet de datum van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog op de zuivelfabriek in Wapse, waar hij van alles deed.
De bezetter ontnam hem zijn Ausweis om hem naar Duitsland te kunnen sturen, maar hij dook de laatste anderhalf jaar van de Tweede Wereldoorlog onder.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verzoekt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief de gegevens van de vermelde personen aan te vullen met eigen gegevens, waaronder de in de tekst ontbrekende gegevens.

Posted in Alle Deeversen, Swömbad Deeverse Saand, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Op de foto mit de pette en mit ut oorieser op

De eerste boschbaas van het landgoed Berkenheuvel was Marten Wouwenaar. Hij was boschbaas in de periode 1856 – 1894. Marten Wouwenaar is geboren op 18 januari 1822 in Wolvega in de gemeente Weststellingwerf. Hij is overleden op 6 december 1899 op Kalter’n. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De tweede boschbaas van het landgoed Berkenheuvel was Harm (Haarm) Smit. Hij was boschbaas in de periode 1900 – 1934. Hij is geboren op 11 december 1867 in Noordwolde in de gemeente Weststellingwerf. Hij is geboren als zoon van Wolter Smit en Gezina Catharina Vogelzang. Harm (Haarm) Smit is overleden op 11 oktober 1944 in Deever.
Harm (Haarm) Smit, die toen nog boerenknecht was, trouwde op 15 mei 1891 in Dwingel met dienstmeid Jacoba Monis. Zij is geboren op 6 oktober 1863 in Uffelte als dochter van een onbekende vader en Grietje Monis. Jacoba Monis overleed op 15 februari 1956 in Deever. Harm (Haarm) Smit en Jacoba Monis zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Hun dochter Gezina (Siene) Catharina Smit is geboren op 7 april 1895 op Kalter’n, Zij trouwde op 25 april 1919 met de uit Eernewoude afkomstige landbouwer Klaas Marcus Balsma, die in de Tweede Wereldoorlog een beruchte N.S.B.’er was in de gemiente Deever en omstreken. Zij is overleden op 27 september 1939 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Tweede boschbaas Harm (Haarm) Smit baatte ook landbouwgronden uit, wellicht huurde hij land van mr. Albertus Christiaan van Daalen, wellicht was hij ook eigenaar van landbouwgronden geworden, dat is nog wel een dingetje, dat is nog wel iets om in de registers uit te zoeken. Waarschijnlijk was Harm (Haarm) Smit tijdens zijn lange boschbaasschap van het landgoed Berkenheuvel bepaald niet onbemiddeld geworden, want in 1927 kocht hij het boerencafé van Jan Barelds aan de brink van Deever voor zijn dochter Gezina (Siene) Catharina, liet dat afbreken en liet vervolgens café annex concertzaal Brinkzicht bouwen.

De redactie van ut Deevers Archief kon onlangs bijgaande prachtige zwart-wit foto van de dienstwoning van het landgoed Berkenheuvel op Kalter’n op de kop tikken. Het lijdt geen twijfel dat dit een topstuk is. Het lijdt geen twijfel dat deze foto op de lijst van fotografies aarfgood van de gemiente Diever moet worden gezet. De redactie schat in dat deze foto rond 1925 is gemaakt. De redactie zou bijzonder graag de naam van de maker van deze foto willen weten en die bij de zwart-wit foto willen melden.
Dat het de dienstwoning is, dat mag blijken na vergelijking met een oudere door mr. Albertus Christiaan van Daalen gemaakte foto van de dienstwoning in ut Deevers Archief.
Op de zwart-wit foto staan de tweede boschbaas Harm (Haarm) Smit en zijn vrouw Jacoba Monis voor de witgekalkte voorgevel van de dienstwoning van het landgoed Berkenheuvel op Kalter’n. Haarm Smit hef de pette op en Jacoba Monis hef ut oorieser op.

Het voorste deel van de dienstwoning van het landgoed Berkenheuvel, met adres Kalter’n 25, stond ter beschikking van mr. Albertus Christiaan van Daalen, de eigenaar van het landgoed Berkenheuvel. Het achterhuis werd (gratis ?) bewoond door de boschbaas en zijn gezin.
In 1940 werd het op de zwart-wit foto zichtbare voorhuis vervangen door een nieuw, door ir. Mello van Daalen, zoon van mr. Albertus Christiaan van Daalen, in een soort van imitatie nep Alpenstijl ontworpen voorhuis.

De redactie heeft de kleurenfoto van het landhuis Berkenheuvel gemaakt op 21 januari 2016.

Posted in Aarfgood, Landgoed Berkenheuvel, Landhuis Berkenheuvel, Topstuk | Leave a comment

Kennis Drentse bodem nu breed toegankelijk

In de Meppeler Courant van 14 december 2011 verscheen het volgende bericht.

Diever – De nieuwe Drentse bodematlas is beschikbaar. Op die manier wordt de kennis die er over de bodem is, voor een breed publiek toegankelijk. De atlas is te vinden op www.drenthe.info/website/bodematlas/ is een waardevolle informatiebron voor bedrijven, beleidsmakers en andere geïnteresseerden.
Het voor een breder publiek toegankelijk maken van de kennis van de Drentse bodem, is belangrijk voor een duurzaam beheer van de bodem. Het gaat om bescherming van bijvoorbeeld de archeologische waarden en de drinkwatervoorraden, maar de bodem levert ook vele kansen, zoals delfstoffen en bodemwarmte. De kunst is om de kansen zodanig te benutten dat daardoor de bodemwaarden niet verdwijnen. En dat kan beter wanneer alle belanghebbenden over goede bodeminformatie beschikken.

Digitaal beschikbaar
De atlas bevat gegevens over de kenmerken van de Drentse bodem, over het gebruik ervan en tevens over de bodemaantasting en het bodembeheer. De informatie is beschikbaar in de vorm van digitale bodemkaarten, die afzonderlijk op te roepen en desgewenst over elkaar heen te leggen zijn. Bij de kaarten vindt u een korte uitleg en tevens de contactpersoon van de provincie die verder toelichting kan geven.

Posted in Webstee | Leave a comment

Un hiele skiere foto van Villa Nova op Zorgvliet

Deze fraaie foto van de villa met de naam Villa Nova (Nieuw Landhuis) aan de Dorpsstraat op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos) is wellicht gemaakt in de periode dat Albertus Odding in Villa Nova woonde. Albertus Odding was voor zijn pensionering en zijn komst naar Zorgvliet caféhouder in Meppel en namens de Vrijheidsbond (Liberale Liberalen) lid van de raad van de gemeente Meppel. Albertus Odding was eigenaar van café Centrum aan de Tweede Hoofdstraat in Meppel.
In het Nieuwsblad van het Noorden van 17 september 1928 was het volgend berichtje te lezen:
‘… Ook in de fractie van de Vrijheidsbond is mutatie te verwachten. De heer A. Odding heeft namelijk zijn café verkocht aan den heer E. Vos te Havelte en zal vermoedelijk onze stad verlaten …’.
In het Algemeen Handelsblad van 12 april 1929 verscheen het volgende korte bericht:
‘… Wegens vertrek zal de heer A. Odding (Vrijheidsbond) ophouden lid van den raad te zijn. Zijn opvolger op de lijst is de heer H. Stheeman. …’
In het Nieuwsblad van het Noorden van 22 april 1929 was de volgende tekst te lezen:
… Door den heer A. Odding, die jarenlang raadslid is geweest, maar nu binnenkort onze stad gaat verlaten, om zich te vestigen in Zorgvlied, gemeente Diever, werd een afscheidsrede gehouden, waarin hij de hoop uitsprak, dat de welvaart van Meppel in stijgende lijn moge gaan…’.
Albertus Odding is geboren in Meppel op 26 februari 1865 als zoon van tapper Arend Odding en Juliana Augusta Hendrietta Hubenet. Hij is overleden op 31 juli 1952 in de ouderdom van 87 jaren op Zorgvliet. Hij is begraven op de kaarkhof van Zorgvlied. Zie het bijgevoegde overlijdensbericht.
Albertus Odding is getrouwd geweest met Ida Christina van Dokkum en Sientje Martina van Riet. Ida Christina van Dokkum is op 22 december 1865 geboren in Stadskanaal en is op 6 juni 1921 overleden in Meppel, Sientje Martina van Riet is op 6 december 1875 geboren in Roermond en is op 26 december 1945 overleden op Zorgvliet.
Van Albertus Odding is bekend dat hij op Zorgvliet bijna elke dag, in de zomer en in de winter, in buitenwater zwom. Vaak fietste hij naar de Drentsche Hoofdvaart om daar een duik te nemen.
De vraag is of de foto vóór, in, of ná de Tweede Wereldoorlog is gemaakt. Let op het merkwaardige aan de boom bevestigde bord ‘Verboden toegang’ bij het toegangshek. Wie van de Zorgvliet-kenners kan de redactie van ut Deevers Archief gegevens verschaffen over deze fraaie foto ?
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 203 een nogal bijgeknipte afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde foto opgenomen.


Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, Overlijdensbericht, Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

Dree tiekenings van de bos langes ut Student’npad

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen, schilderijen enzovoort kunnen worden getoond, hoe liever het de redactie is.

De redactie van ut Deevers Archief kwam in de webstee van galerie Wildeboer (www.wildevuur.nl) drie zeer fraaie pentekeningen van de in Dwingel wonende en werkende kunstenaar Siemen Dijkstra tegen.
De redactie weet niet of deze tekeningen al zijn verkocht en zo ja waar deze aan de muur hangen.
De aan de Lheeweg in Dwingel wonende en werkende kunstenaar Siemen Dijkstra heeft ook een eigen webstee, te weten AtelierSiemenElysia (www.ateliersiemen-elysia.nl).
Siemen Dijkstra heeft de drie pentekeningen gemaakt langs het Studentenpad in de bossen van de Stoat. De redactie weet de precieze locatie (coördinaten) van de zitplaats van de kunstenaar ter plekke niet.

Afbeelding 1
Nummer 1 – Studentenpad – Dieverzand – Siemen Dijkstra – 1-15 juli 2019
Pentekening, hoogte x breedte = 24 cm x 67 cm

Afbeelding 2
Nummer 2 – Studentenpad – Westwaarts – Siemen Dijkstra – 3-13 oktober 2019

Afbeelding 3 
Nummer 3 – Dieverveld in het Drents-Friese Woud – Siemen Dijkstra – 25 mei 2020 

Posted in Kuunst, Tiekening | Leave a comment

De saandweg hen Ellert en Brammert

De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in 1962 uitgegeven door: N.V. Recreatiecentrum Ellert en Brammert, Dieverbrug (Bos en Hei), telefoon 05219-1207.
Kampeercentrum Ellert en Brammert, later vakantiecentrum Ellert en Brammert, later recreatiecentrum Ellert en Brammert, lag tussen de Deeverbrogge en de Gowe an de Riekseweg met de ingang bij het huis met de naam ‘de Wildschut’.
De inrijlaan is het eerste stukje van de openbare Grönnegerweg, De feitelijke ingang was bij de plek waar de Grönnigerweg en de Olde Grönnigerweg bij elkaar komen.
Het op de ansichtkaart zichtbare deel van de Grönnigerweg was gelukkig in die jaren nog un saandweg. Dit stukje Grönnigerweg is tegenwoordig helaas verhard en geteerd met asfalt.
De redactie van ut Deevers Archief stelt voor dit stukje asfaltweg op te breken en de olde saandweg in ere te herstellen. Zandwegen zijn tegenwoordig goed en duurzaam te stabiliseren, bovendien is het resterende onderhoud praktisch zonder kosten bij dorpskrachten aan en uit te besteden. De zandwegen binnen de grenzen van de gemiente Deever moeten gekoesterd worden als groot cultureel erfgoed.
Op de ansichtkaart is de toegangspoort en de twee masten met de Nederlandse en de Drentse vlag te zien. De N.V. Recreatiecentrum Ellert en Brammert had blijkbaar toestemming van de ambtenaren op ut gemientehuus in Deever om de houten ereboog aan het begin van de Grönnigerweg te plaatsen. Merk op dat in 1962 de elektrische energie voor het recreatiecentrum nog boven de grond via leidingen aan palen werd getransporteerd.

Posted in Ansigtkoate, Ellert en Brammert, Toeristenindustrie | Leave a comment

De keuneginne vun ut good en hef ut begreep’m

In de Nederlandsche Staatscourant verscheen op 27 juni 1906 Het Besluit betreffende de ongegrondverklaring van de bezwaren, ingebracht tegen de oprichting door het Departement van Oorlog van vier dubbele schietbanen nabij en in de zandweg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever, ten behoeve van de soldaten van de landweer in het legerkamp op de Oeren tussen Kalter’n en Wapse. 

IVde Afdeling, nummer 426, ’s Gravenhage, 13 juni 1906
Onderwerp: Schietbanen te Diever.

Aan de Koningin.
De ondergeteekende heeft de eer Uwer Majesteit hiernevens weder aan te bieden het van wege HoogstDezelve aan hem toegezonden Advies van den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, en de verdere stukken, betreffende de ingebrachte bezwaren tegen de door het Departement van Oorlog voorgenomen oprichting van een viertal dubbele schietbanen, nabij den weg van Diever naar Doldersum in de Gemeente Diever.
Met betrekking tot deze aangelegenheid heeft hij de eer het navolgende mede te deelen.
Op 22 maart 1906 werd door eene Commissie uit Gedeputeerde Staten der provincie Drenthe zitting gehouden, ten einde belanghebbenden in de gelegenheid te stellen hunne bezwaren tegen de vorenbedoelde oprichting kenbaar te maken.
Van deze gelegenheid is gebruik gemaakt door:
1°. den Burgemeester van Diever, namens het College van Burgemeester en Wethouders;
2°. den Heer Willem Huender, notaris te Steenwijk, zoo voor zich zelven, als voor de Heeren Jan Tromp Meesters en Jan Hendrik Tromp Meesters en Hendrik Kamp, allen te Steenwijk; en
3°. den heer mr. A.C. van Daalen, eigenaar van het landgoed Berkenheuvel, te Diever.
De ingebrachte bezwaren zijn gegrond op vrees voor gevaar op den weg van Diever naar Doldersum -die door de banen wordt doorsneden-, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren, alle openbare wegen, zoomede op de wegen en boschrijke terreinen achter de kogelvangers, op welke terreinen steeds veel gewerkt wordt.
Eerstgenoemde reclamant verklaart het door hem ingebrachte bezwaar niet overwegend en meent dat daarin kan worden voorzien, wanneer, tijdens van de schietbanen gebruik wordt gemaakt, wachtposten worden uitgezet, die het van genoemde openbare wegen gebruik makend publiek waarschuwen, waarop met vuren moet worden opgehouden om de passage niet te verhinderen.
De Commissie van Gedeputeerde Staten vereenigt zich, blijkens haar advies, met die meening en is van oordeel, dat in de verschillende bezwaren kan worden voorzien op de wijze, als door den burgemeester van Diever aangegeven, terwijl overigens in het uit te lokken Koninklijk Besluit nog de voorwaarde zou kunnen worden gesteld, dat, indien in de practijk mocht blijken, dat – ondanks vorenbedoelde voorzorgsmaatregelen toch uit een oogpunt van veiligheid op de wegen, van het wegenverkeer en van de exploitatie van gronden – nadere voorziening noodig is, de schietbanen moeten worden ingericht voor het gebruik in onveilig terrein en deze alsdan zullen moeten worden veranderd in schietbanen met schietpoorten.
De genoemde Afdeeling van den Raad van State is evenwel van gevoelen, dat de ingebrachte bezwaren grond opleveren om de inrichting van bovenbedoelde schietbanen niet toe te laten en bood daartoe het volgend ontwerp van Besluit aan:

Wij Wilhelmina, bij de gratie gods, koningin der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.
Gezien de stukken betreffende de door het Departement van Oorlog voorgenomen inrichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever:
Den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, gehoord, advies van 23 Mei 1906, n° 90;
Op de voordracht van Onzen Minister van Oorlog van….
Overwegende: dat in de zitting der Commissie uit Gedeputeerde Staten in Drenthe, gehouden ter voldoening aan artikel 26 van de Hinderwet, tegen bovenvermelde oprichting bezwaren ingebracht op grond van vrees voor gevaar op den weg van Diever naar Doldersum -die door de banen wordt doorsneden-, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren, alle openbare wegen, zoomede op de wegen en boschrijke terreinen achter de kogelvangers, op welke terreinen steeds veel gewerkt wordt;
Overwegende: dat voorzegde schietbanen de vrees voor gevaar op bovenbedoelde openbare wegen, zoomede op genoemde boschrijke terreinen alleszins wettigen;|
dat, daargelaten dat het in het algemeen belang niet wel aangaat openbare wegen door schietbanen te snijden, gelet op de plaatselijke gesteldheid, in casu geene voorzorgsmaatregelen kunnen worden genomen, waardoor op voldoende wijze aan de vrees voor gevaar zou worden tegemoet gekomen;
Gezien de Hinderwet;
Hebben goedgevonden en verstaan:
te verklaren, dat de ingebrachte bezwaren grond opleveren om niet toe te laten de door het Departement Van Oorlog voorgenomen oprichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever.
Onze Minister van Oorlog is belast met de uitvoering van dit Besluit, waarvan afschrift zal worden gezonden aan den Raad van State, Afdeling voor de Geschillen van Bestuur.
, den

De Minister van Oorlog
Met de door den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, voorgedragen beschikking kan de ondergeteekende zich niet vereenigen.
Het komt den ondergeteekende voor, dat de omschreven voorzorgsmaatregelen, in acht te nemen tijdens het houden van schietoefeningen op de onderwerpelijke banen, inderdaad zeer voldoende zijn te achten met het oog op de veiligheid van de bedoelde wegen en van de in exploitatie zijnde nabij liggende terreinen.
Waar bovendien het voornemen bestaat, om zoo noodig overleg te plegen met het plaatselijk bestuur en de betrokken grondeigenaren en het in de bedoeling ligt, de schietbanen alléén in dit jaar en dan nog tot op afstanden van hoogstens 200 M. te bezigen, daar wordt gemeend, dat aan alle billijkerwijze te stellen eischen is voldaan.
Mochten al het verkeer of de werkzaamheden door die schietoefeningen worden belemmerd, dan is dit -naar de mening van ondergeteekende- toch slechts in zulk een geringe mate het geval, dat het niet als motief kan gelden, om de voorgenomen oprichting niet toe te laten en daarmede de oefeningen van een gedeelte der landweer te schaden.
Ten slotte zij opgemerkt, dat van den onder 3° genoemde reclamant de toezegging is verkregen, dat hij in dit jaar tijdens de schietoefeningen niet zal laten werken achter de kogelvangers en het uitzetten van wachtposten op zijn terrein zal toelaten.
Het moge Uwer Majesteit behagen het hiernevens aangeboden nieuw ontwerp van Besluit, dat in overeenstemming met vorenstaande beschouwingen is opgesteld te bekrachtigen.
De Minister van Oorlog,
H.P. Staal

(Staatsblad n°. 130)
Besluit van den 16den Juni 1960, houdende ongegrondverklaring van de bezwaren, ingebracht tegen de oprichting, door het Departement van Oorlog, van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever.
Wij Wilhelmina, bij de gratie gods, koningin der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.
Gezien de stukken betreffende de door het Departement van Oorlog voorgenomen inrichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever:
Den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, gehoord, advies van 23 Mei 1906, n° 90;
Op de voordracht van Onzen Minister van Oorlog van 13 Juni 1906, IVde Afdeling, n° 426;
Overwegende: dat in de zitting der Commissie uit Gedeputeerde Staten in Drenthe, gehouden ter voldoening aan artikel 26 van de Hinderwet, tegen bovenvermelde oprichting bezwaren zijn ingebracht op grond van vrees voor gevaar op den weg van Diever naar Doldersum -die door de banen wordt gesneden-, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren, alle openbare wegen, zoomede op de wegen en boschrijke terreinen achter de kogelvangers, op welke terreinen steeds veel gewerkt wordt;
Overwegende, dat de onderwerpelijke banen alléén in dit jaar en dan nog slechts tot op afstanden van hoogstens 200 M. zullen worden gebruikt;
Overwegende, dat in de veiligheid op de weg van Diever naar Doldersum, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren zal worden voorzien door, gedurende den tijd, dat van de schietbanen gebruik wordt gemaakt, wachtposten uit te zetten, die het publiek op die wegen waarschuwen, waarop met vuren moet worden opgehouden, ten einde de passage niet te hinderen; voorts, dat dergelijke wachtposten mede zullen worden uitgezet in de boschrijke terreinen achter de kogelvangers;
Gezien de Hinderwet;
Hebben goedgevonden en verstaan:
te verklaren, dat de ingebrachte bezwaren geen grond opleveren, om niet toe te laten de door het Departement van Oorlog voorgenomen oprichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever.
Onze Minister van Oorlog is belast met de uitvoering van dit besluit, dat in het Staatsblad en, tegelijk met het rapport van genoemden Minister, in de Nederlandsche Staatscourant zal worden geplaatst en waarvan afschrift zal worden gezonden aan den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur.
Het Loo, den 16den Juni 1906. Wilhelmina.
De Minister van Oorlog, H.P. Staal.
Uitgegeven den zeven en twintigsten Juni 1906. De Minister van Justitie, E.E. van Raalte

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur van de Raad van State merkte volkomen terecht op dat het vanwege het publieke  belang niet aangaat dat het Ministerie van Oorlog openbare wegen doorsnijdt met schietbanen. Het Ministerie van Oorlog deed dat met het lomp en botweg doorsnijden van de openbare zandweg tussen Deever en Doldersum wel vier keer met de dubbele schietbanen op de Nul bee Wapse. Dus de vier schietbanen lagen niet nabij de weg tussen Deever en Doldersum maar ín de weg tussen Deever en Doldersum. Dus het Ministerie van Oorlog zat faliekant fout met het trekken van willekeurig vier schietbaanlijnen op een militaire stafkaart.
Kaarl, die vier lainen staèn vast, dèèr gaèn wij niet meer aèn sleutelan. Dèèr in Dievar in Drantha wonan toch alleen maar achterlakke domma boertjas en de burgemaister van Dievar is een Os. Laèt ze de klaère maèr kraige. Zie ik je vanaèvond in da sociëtait ?

Nu was het voor een Haagse club, die het vaderland mede met inzet van een krakkemikkerige landweer moest verdedigen, natuurlijk volstrekt totaal onbestaanbaar een domme asociale antipublieke fout in de planning van de oprichting van militaire inrichtingen toe te geven. En daarvoor grepen ze de gratis wachtposten-tip van burgemeester Hendrik Gerard van Os van de gemiente Deever maar wat gretig aan om niets meer te hoeven veranderen aan de foute ligging van de vier dubbele schietbanen door in Het Besluit het uitzetten van wachtposten op te nemen. Daarmee impliciet toegevend dat de ingebrachte bezwaren gegrond waren. Ergo, de ongegrondverklaring van de bezwaren was in feite een gegrondverklaring van de bezwaren.
Wilhelmina, koningin der Nederlanden en prinses van Oranje-Nassau, ondertekenende Het Besluit, want ze vond Het Besluit goed en ze had Het Besluit verstaan. Ze ondertekende Het Besluit op 16 juni 1906 op paleis Het Loo bij Apeldoorn. Wellicht na een knappen van een uiltje en onder het drinken van een kopje thee en het oppeuzelen van een maria koekje (un maèlkoekie).

De wachtposten op de Doldersummersaandweg bij de schietbanen en achter de kogelvangers zullen daar tijdens schietoefeningen voor Jan met de korte achternaam hebben gestaan, want de terecht argwanende boertjes uut Deever en Doldersum meden de Doldersummersaandweg tijdens schietoefeningen natuurlijk als ware het gebied besmet met de builenpest. Die gingen wel een eindje om. En mr. A.C. was ook argwanend, want hij liet zijn arbeiders niet werken in de bos achter de kogelvangers tijdens de schietoefeningen.
Op de topografische kaart uit 2009 staan de schietbanen ingetekend, die zijn veel langer dan 200 m. De veldopname voor deze kaart zal in éen of twee jaar daarvoor zijn gemaakt, zeg in 1907 en 1908. De redactie denkt dat de toezegging in Het Besluit de schietbanen alléén in 1906 en dan nog slechts tot op afstanden van ten hoogste 200 meter van de kogelvangers te zullen gebruiken wellicht niet gestand is gedaan.

Posted in de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

Hans Kuper uut Deever meuk foto’s en skilderee’n

In het Weststellingwerver nieuwsblad Aanpakken (dit nieuwsblad houdt helaas per 1 januari 2018 op te bestaan) verscheen op 16 augustus 1997 (??) het artikel ‘Hans Kuiper maakte historische foto’s’ over de in Deever geboren huisschilder, fotograaf, kunstschilder, decorateur, glazenier en caféhouder Hans Kuiper. De vier bladzijden van het artikel zijn in dit bericht nagenoeg onleesbaar afgebeeld. De redactie van ut Deevers Archief heeft enige op Deever en op Zorgvliet betrekking hebbende stukken tekst uit genoemd artikel hierna weergegeven.

Verder is onder meer over Hans Kuiper bekend dat hij het plafond van de Rooms Katholieke huiskapel van de familie Lodewijk Guillaume Verwer in villa Castra Vetera in Zorgvlied heeft geschilderd gelijk Michelangelo de gewelven van de Sixtijnse Kapel beschilderde.

Hans Kuiper was de jongste van zeven kinderen. Zijn vader was huisschilder in Diever. Zoals toen te doen gebruikelijk trad Hans in de voetsporen van zijn vader. Hij werd huis- en decoratieschilder. Over zijn jeugd is minder bekend. Kuiper was erg ondernemend en nam aktief deel aan het verenigingsleven. Diever was te klein voor hem. Hij verbreedde zijn horizon met bezoeken aan verschillende plaatsen in Nederland.

Op 23 oktober 1890 trad hij in het gemeentehuis in Diever in het huwelijk met Margje Johanna Eits uit Noordwolde. Het huwelijk werd daar in de Nederlands Hervormde Kerk bevestigd. Uit het huwelijk werden vier dochters en een zoon geboren.

Tot de door Kuiper geportretteerden behoren de bekende familie Verwer uit Zorgvlied, de familie Fa. Becker & Co., Grossier en Groothandel Textiel in Amsterdam, B. Broekman van de Algemene Nederlandse Militie Verzekeringsmaatschappij te Heerenveen, vijf of meer portretschilderijen van familieleden E.D. de Jong, directie en/of voorheen directie Douwe Egberts, gezinsgroep schilderij familie Leemkoel uit Zorgvlied, Harlingen en Sneek plus circa vijf portretschilderijen. Ook Dreesman uit Bussum, oprichter/directeur van het Vroom & Dreesman-concern werd door de Noordwoldiger vereeuwigd.

De ongeschoolde schilder vergaarde veel kennis en kreeg waardevolle adviezen van bevriende en reeds bekende kunstschilders, zoals A.J. Sap (van Drenthe) van de bekende Schillergroep, vader en zoon Van Kregten (zoon Fedor was de bekendste) en Jan Manken. Zijn fotografische benadering van schilderen veranderde al vrij snel in de vereiste en juiste manier.

De Noordwoldiger schilderde ook het plafond van de Rooms Katholieke huiskapel van de familie Verwer in villa Castra Vetera in Zorgvlied. Verwer, grootgrondbezitter en eigenaar van Groot- en Klein Wateren en Zorgvlied had in zijn villa, ook wel ‘het Kasteel’, een eigen huiskapel. Later werd in Zorgvlied het nu nog bestaande Rooms Katholieke kerkje gebouwd. Daarin bevinden zich achter het altaar twee gebrandschilderde ramen met de portretten van Lodewijk Guillaume Verwer en zijn gemalin Eliza van Wensen. De door Kuiper gemaakte ontwerpfoto’s zijn bewaard gebleven. Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kan worden aangenomen dat voornoemde glas-in-lood-portretten van het echtpaar Verwer zijn vervaardigd door Hans Kuiper. Hij was derhalve dus ook werkzaam als glazenier.

Van Hans Kuiper verschenen vele schilderijen (naar schatting zo’n 500) plus diverse (series) prentbriefkaarten, later ansichtkaarten genoemd. De eerste waren in zwart-wit, later werden de kaarten ingekleurd. De prentbriefkaarten werden veelal geleverd op bestelling van opdrachtgevers, winkeliers en verschenen meestal in een oplaag van 500 en in series van 24 verschillende onderwerpen. De door hem gekozen locaties lagen in Noordwolde en omliggende plaatsen, zoals Zorgvlied, Wateren, Boijl, Frederiksoord, Diever en Nijensleek. Verder maakte Kuiper (tover)lantaarnplaatjes, de voorloper van de latere dia’s.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft in diverse berichten aandacht besteed aan de an de Heufdstroate in Deever geboren Hans Kuiper.
Deze berichten zijn te selecteren door in de kolom aan de rechterkant de categorie Hans Kuiper aan te klikken of onder aan het bericht de categorie Hans Kuiper aan te klikken.
Als een zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief behoefte heeft een mooie digitale kopie van de vier bladzijden van het artikel, dan wordt hij of zij verzocht dit te melden bij de redactie.
De heer Jan Veldhuizen vroeg zich in een reactie op 15 april 2018 af of met de genoemde schilder Jan Manken de Heerenveense schilder Jan Mankes wordt bedoeld. Dat is inderdaad het geval. De redactie verwijst naar enige gegevens van Jan Mankes op het internet.

Posted in Alle Deeversen, Hans Kuiper, Skildereeje | Leave a comment

Goa leever neet hen Deever

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand in 1965 gemaakt rijmelarijtje ‘Ga liever niet naar Diever’ in het blaadje ‘Oens wegwiesertie’ , jaargang 14, nummer 4, december 1995, van de Stichting Ouderenwerk Dwingelo, Havelte, Vledder en de Seniorenraad Diever. Uiteraard wil de redactie als fervente tegenstander van die vervelende en saaie Shakespearemonocultuur en die steeds grotere commerciële uitbating daarvan in Deever zo een gedicht uiteraard niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. 

Ga liever niet naar Diever
Ik ga liever niet naar Diever.
Want dat Diever maakt me wee.
’t Is daar Shakespeare in de morgen,
’t Is er Shakespeare bij ’t diner.
Shakespeare zit zelfs verborgen
Tussen de koekjes en de thee.
Shakespeare bij het avondeten,
Shakespeare in de gemeenteraad.
En vooral niet te vergeten,
Dat je met Shakespeare naar bed toe gaat.
Shakespeare, Shakespeare is zo heerlijk.
Shakespeare helpt ze uit de nood.
Maar ……. wees nou toch even eerlijk,
Shakespeare is al eeuwen dood.
As you like it go to Diever,
But I go liever not.
En nu maken we maar liever
Aan deze rijmelarij een slot.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De bedenker van dit rijmelarijtje is meester Keijzer (Keizer ?), vroeger hoofd van de lagere school in Leggel. Meester Keijzer was getrouwd met juffrouw Keijzer, die onderwijzeres was aan de school voor uitgebreid lager onderwijs in Deever. Meester Keijzer bedacht dit Sinterklaasgedicht over het uit den treuren spelen van toneelstukken van Shakespeare in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever al in 1965 voor zijn dochter Maartje Keijzer. Zij geëmigreerde naar Vancouver in British Columbia in Canada, maar had het rijmelarijtje al die jaren bewaard. Mevrouw Griet van Leeuwen uut Leggel nam het rijmelarijtje in 1995, na een bezoek aan Maartje Keijzer in Vancouver in British Columbia in Canada, mee terug naar Leggel. Toch mooi dat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het rake rijmelarijtje van vader Keijzer ook aan de Deeverse kant van de Atlantische Oceaan kunnen lezen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens verschaffen over de al lang overleden meester en juffrouw Keijzer uut Leggel ?

Posted in Shakespearitis | Leave a comment

De Veentiesweg is vlak noa de oorlog anelegt

Vlak na de Tweede Wereldoorlog is het dorp Deever uitgebreid met de Veentiesweg en zijn direct daarna gelukkig alleen aan de Deeverse kant van de Veentiesweg gemeentelijke huurwoningen gebouwd.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart werd vanaf juni 1952 verkocht door drogist en huisschilder Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond altijd Moessie Peep of Henduk Moessie werd genoemd; alle Mulders in Deever hadden een bijnaam). Op de ansichtkaart is van de Veeentiesweg het deel tussen de Kloosterstroate en de Tusschendarp te zien.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet wie de eerste bewoners van de huizen van dit deel van de Veentjesweg waren ? In een van de huizen moet de familie Jan Heuvelman hebben gewoond. Maar in welk huis ? En tot wanneer ?  In een van de huizen moet de familie Helprich Smit hebben gewoond. Maar in welk huis ? En tot wanneer ? Wellicht kan een van de kinderen van Helprich Smit en Wietske van Leeuwen dat melden. In een van de huizen moet de familie Lambertus (Battus) Koning (de logtkièrl) hebben gewoond. Maar in welk huis ? En tot wanneer ? Wellicht kan een van de kinderen van Lambertus Koning en Deeltje van der Helm dat melden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van de Veentiesweg tussen de Kloosterstroate en de Tusschendarp ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 24 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Alle Deeversen, Ansigtkoate, Veentiesweg | Leave a comment

De olde kaarkhof aachter Obadja is aarfgood

De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in juni 1951 uitgegeven door Van Leer’s Fotodrukindustrie N.V. in Amsterdam. De kaart was te koop bij het levensmiddelenbedrijf J. Veenstra op Zorgvliet.
Op de ansichtkaart is de oude, dus nog niet verlengde, kapel van Obadja an de Dorpsstroate op Zorgvliet te zien. Gelukkig is op deze ansichtkaart ook de olde kaarkhof direct achter de kapel te zien. Dit olde kaarhof heut èch wè bee ut Deeverse aarfgood.
De redactie van ut Deevers Archief zal te gelegener tijd en zeker niet in turbodraf en ook niet met turbospoed enige kleurenfoto’s van de kapel van Obadja aan dit bericht toevoegen.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 199 een afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Posted in Aarfgood, Ansigtkoate, Obadja, Zorgvliet | Leave a comment

En ok nog ee’m wat pièd’n en veer kenonn’n

In de krant ‘Het nieuws van den dag: kleine courant’ verscheen op 22 maart 1905 in de rubriek ‘Marine en leger’ het volgende korte bericht over het nieuwe legerkamp bij Diever.

Het nieuwe legerkamp bij Diever in Drente zal van 15 tot en met 28 September voor het houden van najaarsoefeningen betrokken worden door het 9e regiment infanterie in garnizoen te Leeuwarden, Groningen en Utrecht. Gedurende de laatste zes dagen worden een half escadron cavalerie en een batterij artillerie van vier stukken en twee caissons toegevoegd.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
De redactie leefde tot nu toe in de wetenschap (wat is wetenschap ? wat is kennis ?) dat het nieuwe legerkamp op het heideveld met de naam de Oeren tussen Kalter’n en Soerte pas in het najaar van 1906 werd betrokken. Dat kamp is blijkens de publicatiedatum van bijgaand bericht al een jaar eerder betrokken. Misschien hadden de winkeliers/neringdoenden in de gemiente Deever het te laat in de gaten dat aan de verkoop van ansichtkaarten aan de vele soldaten in het legerkamp een aardige smak geld viel te verdienen, want bij de redactie zijn helaas geen ansichtkaarten uit het jaar 1905 bekend. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft wél een ansichtkaart van het legerkamp uit 1905 en is bereid een goede scan van deze kaart ter beschikking te stellen van de redactie voor opname in ut Deevers Archief ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van soldaten in het legerkamp op de Oeren ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 48 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.
Let vooral op de man met de kruiwagen met stro en op de pijprokende mannen.

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

Ut sukersakkie van hotel restaurant De Walhof

Hotel restaurant De Walhof an de Heezeresch had net zoals andere pensions, cafés, restaurants, hotels, lunchrooms en cafetaria’s in de gemiente Deever een ‘eigen’ sukersakkie. Dit bruine sukersakkie – aanwezig in de verzameling van ut Deevers Archief – is hier afgebeeld. Bij de redactie van ut Deevers Archief zijn geen exemplaren van andere sukersakkies van dit hotel restaurant bekend. Maar de redactie verneemt graag van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief of zij wel andere exemplaren hebben of kennen.
De maker van de tekening op het sukersakkie heeft zijn tekening niet zelf bedacht, maar min of meer (meer meer dan minder) nagetekend van de mooie hier afgebeelde kleuren-ansichtkaart uit omstreeks 1972 van let wel, nota bene, mind you bondspension De Zandkamp. De familie H. Kamphuis verkocht de zaak aan de familie R.A. ter Wal (wanneer ?).
Op de achterkant van deze ansichtkaart staat in de linker bovenhoek de volgende tekst:
Bondspension De Zandkamp, eigenaar H. Kamphuis, Hezenes 6, Diever, telefoon 05219-1793. Uniek gelegen op de mooiste plaats in Drenthe, tussen bossen en korenvelden.
Tegenwoordig zijn in Deever geen boeren meer die rogge of haver op de Heezeresch verbouwen. Wel worden steeds meer bloembollen op de Heezeresch geteeld. Die worden met chemische verdelgingsmiddelen besproeid, waarbij chemisch verdelgingsmiddel door de wind in de lucht wordt meegevoerd. Je zal dan maar net bij zo’n heftige sproeiactie met een zwoele zuidwestenwind achter het winkeltjehotel en het éénrestaurant met de naam Villa Blauwhemel op het terras met de enige uitzichten over de prachtig bloeiende bloembollenvelden op de Heezeresch je tanden zetten in een mals stukje scandinavisch elandenbiefstuk.

Posted in Ansigtkoate, Sukersakkie | Leave a comment

Bee Geert Dekker in de Heufdstroate in Deever

Aan de Deeverse dorpsfiguur Geert Dekker is in verschillende berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed. De zeer gewaarde bezoeker van ut Deevers Archief klikke voor het lezen van deze berichten op het onderwerp Geert Dekker in het colofon aan de rechterkant van het scherm .De redactie van ut Deevers Archief geeft in dit bericht enige herinneringen van mevrouw Jantje Andreae-Oost aan Geert Dekker weer en toont in dit bericht enkele foto’s, die een beeld geven van zijn woning an de Heufdstroate in Deever in de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Bij het zien van de foto van Geert Dekker zittend in de woonkamer van zijn boerderijtje an de Heufdstroate in Deever kwamen bij mevrouw Jantje Andreae-Oost herinneringen naar boven:
Vrogger haad’n veule huus’n un liem’m vloere. De buutenste raand van de vloere was bee oons thuus swart emeuk’n. Doar stön’n de stool’n op. Wat veur swart spul see doar veur gebruukt’n , dat wee’k neet mièr. Bee de raèmen stön ok un stool. In ’t midden stön dan de toafel. Soater’s kreeg de kaèmer un grote beurte. Dan wödd’n ur rillegies van saand veur de stool’n laangs estrooid en ok um de toafel. Allerhaande feguur’n  meuk’n wee dan van saand. Mien mow deu dat wè, mien zuster Griet wè en ikke ok wè. Doar mög ie dan neet op trap’m. Dan waaide d’r wat.

Mevrouw Jantje Andreae-Oost ziet veel overeenkomsten tussen de woonkamer van Geert Dekker en de woonkamer van hun huis op ut Kastiel:
Ie stapt’n so van de kaèmer de deele op. Doar haaj de scheurstienmaantel. Doar stun de kookkachel veur, moar doar stön ok nog un aandere kachel veur, woar see mit stookten in de kolde tied. Die kachel wödde ’s meitieds schone emeuk’n en gunk dan vaèke de dele op, dan hai’j mièr ruumte in huus.

Over de tijd dat hout nog als brandstof werd gebruikt vertelt mevrouw Jantje Andreae-Oost:
Mien vaè stookte holt en ok wel un bool takkeboss’n. Die takk’n sneujden see sölf. Die bönn’n see an boss’n op. De takkeboss’n laag’n op un bulte bee oens aachter ut huus. Die vleug’n ur so deur, die waar’n seins so vertrökk’n, dat was ien en al vuur en vlam.

Het feit dat Geert Dekker destijds ook de lijkwagenrijder was, heeft wel indruk op mevrouw Jantje Andreae-Oost gemaakt:
Geert Dekker saat altied ok op de liekwaègn. Ik kan mee nog good urinner’n dat as de liekwaèg’n ur an kwaamp, dat Geert Dekker doar dan mit de kop hen boo’m op de waèg’n saat. Sien peerd haar een groot klied over. En Geert was ok hielemoale in ut kostuum. Hee haar dan gleuf ik soon wiede maantel umme. Joawè, dat kan ’k mee nog wel good urinner’n. As un vrou begreu’m wödde, dan haar ut pièrd un witte plume op en as ut un man was, dan wödde ut pièrd vesierd mit een swatte plume.

Mevrouw Jantje Andreae-Oost heeft over Geert Dekker een uitgesproken mening:
Geert dat was mee seins ok wat. Hee was altied mit sien suster Hillegie. Hee was seins oarig good bee de tied. Die Geert Dekker, wat was dat seins ok een ekstraante (redactie: flink, bijdehand, ook een beetje brutaal, vrijpostig, ondeugend) boas. Soo van hier bin ik. Oh, oh, dan stapte hee hen de kaarke en as hee dan uut de kaarke kwaamp, dan stapte hee as ik weet niet hoe en dan keek hee moar rond net as of hum hiel Deever toe kwaamp.

De redactie nodigt met name de zeer gewaardeerde oudere bezoekers van ut Deevers Archief graag uit te reageren op de foto’s van en het verhaal over Geert Dekker. Er moeten nog steeds veel Deeversen zijn die Geert Dekker hebben gekend.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog een verstokte liefhebber van mooie foto’s op papier is, die kan afbeelding 2 en afbeelding 3 in dit bericht ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 78 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boekwerkje zijn of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op één of andere webstee een tweedehands exemplaar te koop.

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto (afbeelding 7) gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Afbeelding 1
De woonkamer van het huis van Geert Dekker an de Heufdstroate in Deever had een vloer van leem. De kachel bij de betegelde schouw was de kookkachel. De ronde kachel was de stookkachel. Op de tafel in het midden van de kamer ligt een tafelzeil. Onder de tafel staat de kolenkit. Voor het raam aan de straatkant staat een ouderwetse lidcactus. De afgebeelde foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.

Afbeelding 2
Deze foto van de negenenzeventigjarige op 30 april 1955 geridderde Geert Dekker is gemaakt in zijn woning an de Heufdstroate in Deever. De foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Jans Roelof Tabak, maar is in 2020 na zijn overlijden bij het ontruimen van zijn woonhuis an de Aachterstroate in Deever helaas en tot grote spijt van de redactie van ut Deevers Archief verloren gegaan.

Afbeelding 3
Geert Dekker staat bij zijn boerderijtje mit bliend’n veur de raèm’m en mit un siedbaandertie an de Heufdstroate in Deever. De afgebeelde foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.

Afbeelding 4
Geert Dekker staat op de hier afgebeelde foto bee de winkel van de Coperasie in de Heufdstroate in Deever. De redactie heeft geen idee wanneer deze foto is gemaakt.  De afgebeelde foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.

Afbeelding 5
Het geschiedkundig waardevolle boerderijtje van Geert Dekker an de Heufdstroate in Deever is op de hier afgebeelde foto in de laatste jaren van zijn bestaan te zien. Dit boerderijtje -voorwaar Deevers aarfgood- had gemakkelijk kunnen worden behouden en gerestaureerd.

Afbeelding 6
Het boerderijtje met de bijbehorende grond werd door Geert Dekker bij testament vermaakt aan de plaatselijke afdeling van het Groene Kruis en de kerkvoogdij van de Nederlands Hervormde Kerk. Zij verkochten het huisje aan een aannemer uit Beilen, die het Deeverse erfgoedpand helaas sloopte. De weduwe Geertje Vos-Hessels, in die jaren de eigenaresse van een manufacturenwinkel in de Heufdstroate van Deever (ze verkocht ook mooie grote rode boerenzakdoeken), liet op de vrijgekomen grond de hier zichtbare woning bouwen. Coen Broekema heeft deze foto gemaakt op 27 juli 2002. De woning werd toen bewoond door mevrouw Geertje Noord-Moes.

Afbeelding 7

Posted in Dorpsfiguur, Geert Dekker | Leave a comment

Jans Bult wös hum wel road mit ut Oll’ndeevers

De redactie van ut Deevers Archief prijst zich nog steeds bijzonder gelukkig op 8 september 2005 een gesprek te hebben gehad met de Oll’ndeeverse boer in ruste wijlen Jannes (Jans) Hendrik Hessel Bult en zijn vrouw Sytske van der Velde. De redactie heeft een en ander van dat gesprek gepubliceerd in het papieren blad Opraekelen nr. 05/3 (september 2005) van de heemkundige vurening uut Deever.
In het uiteraard in ut Deevers/Oll’ndeevers gevoerde gesprek gebruikte Jans Bult veel oude Deeverse/Oll’ndeeverse woorden.
Wie kent nog de volgende veel met het boerenleven verband houdende Deeverse/Oll’ndeeverse woorden en uitdrukkingen:
aander geloop, anstièt’n, bezakk’n, bolder’n, in de bouw, döskaaste, gaarve, groeve, heuiing, hemmel, heur’n, inschuur’n, loof, miete, mit lieveloa, neug’n, ofbochel’n, opstall’n, sliete, strei, zudde ?
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het weet die mag het natuurlijk direct melden bij de redactie.
En Jans Bult gebruikte nog meer Deeverse/Oll’ndeeverse woorden, die de redactie met het schaamrood op zijn kaken nog moet opzoeken in zijn aantekeningen.
Als fervent liefhebber en spreker van ut Deevers was het voor de redactie een waar genoegen lang in ut Deevers/Oll’ndeevers gesproken te hebben met wijlen Jans Bult. Postuum dank daarvoor.
Teneinde de Deevers pratende Deeversen, de niet-Deevers pratende Deeversen, de niet meer Deevers willen pratende Deeversen, de nepDeeversen, de in Deever drentenierende niet mekkerende Westerlingen met al dan niet gefingeerde belangstelling voor ut Deevers enigszins op weg te helpen volgt hier de vertaling van het moeilijke Deeverse werkwoord anstièt’n: de staart van een paard vastbinden aan het hoofdstel van het volgende paard. Voorbeeldzin: Aj mit pièd’n hen de maarkt goat en ie bint allennig, dan möj see anstièt’n. Als je met paarden naar de markt gaat en je bent alleen, dan moet je ze aanstaarten.

Posted in Boer'nlee'm, Deevers | Leave a comment

Un olde foto van de olde Deeverse mesiek

De hier afgebeelde oude foto van de Deeverse muziekvereniging Excelsior is aanwezig in de verzameling van Roelof Santing uit Brummen in Gelderland. Roelof Santing is een zoon van Jan Santing van ut Kastiel, die op de foto staat (nummer 22). De redactie heeft nog niet uit kunnen vogelen waar en wanneer deze foto is gemaakt. De redactie heeft wel het vermoeden dat de foto ná de Tweede Wereldoorlog en vóór 1952 is gemaakt.

De volgende muzikanten staan op de foto.

1. Jochem Kamp
Hij is geboren op 3 augustus 1904 in Stienwiek.
De redactie heeft van hem nog geen andere gegevens kunnen vinden.
Welk instrument werd door hem bespeeld ?

2. Willem Bakker Hzn.
Hij is geboren op 12 oktober 1933. De redactie weet niet of Willem Bakker nog leeft.
Hij speelde op de bariton.

3. Jan Willem Bakker
Hij is geboren op 31 juli 1925. Hij is overleden op 5 januari 2000

4. Dick van Zanten
Hij is een zoon van dirigent H. van Zanten.

5. Minne (Menno) Pieter de Raaf
Hij is geboren op 19 maart 1924. Hij is overleden op 18 april 1992. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij speelde op de trombone.

6. Hendrik Jonkers
Hij is geboren op 27 juni 1921. De redactie is nog niet bekend met de datum van zijn overlijden.
Hij speelde op de trombone.

7. Jan Klok
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.
Was het Jan Klok of was het Frederik (Freek) Klok ?

8. Jan Mulder Jr.
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.

9. Jan Mulder Azn.
Hij is geboren op 23 december 1931. Hij is overleden op 29 juni 1993.
Hij woonde in de Peperstraat.

10. Frederik (Frièrik) Bremer
Hij is geboren op 18 november 1922. Hij is overleden op 28december 1992.
Hij speelde op de trompet.

11. Willem Krol
Hij is geboren op 20 oktober 1920. De redactie is nog niet bekend met de datum van zijn overlijden.
Hij speelde op de piston.

12. Roelof Dijkstra
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.

13. Hendrik Jan (Henneman) Rolden
Hij is geboren op 10 maar 1921.
Hij speelde op de klarinet.

14. Jan Mulder Sr.
Hij is geboren op 3 maart 1892. Hij is overleden op 2 april 1975.
Hij speelde op de tuba. Hij was schoenmaker an de Heufdstroate in Deever. Vandaar dat hij in de Deeverse volksmond Jan Pikkie (afgeleid van pikkedroad) werd genoemd. Hij speelde op de tuba.

15. Lambert Oosterveen
Hij is geboren op 18 mei 1933. Hij is overleden op 13 augustus 2001.

16. Roelof Zoer
Hij is geboren op 21 maart 1903. Hij is overleden op 9 februari 1983.
Hij speelde op de grote bom.
Hij woonde in Dwingel.

17. Hendrik Oost
Hij is geboren op 21 maart 1915 op ut Kastiel. Hij is overleden op 12 februari 2000. Hij was een broer van Jantje Andreae-Oost.
Hij speelde op de klarinet.

18. Hilbert Bijker
Hij is geboren op 16 september 1900. Hij is overleden op 20 januari 1983.
Hij speelde op de tuba.

19. H. van Zanten
Hij was de dirigent.

20. Frederik (Grote Frièrik) Offerein
Hij is geboren op 28 januari 1887. Hij is overleden op 3 september 1967. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij was hoefsmid aan het brinkje.

21. Geert Kannegieter
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.
Is het Geert Kannegieter of is het Jan Kannegieter Lzn. ?

22. Jan Santing
Hij is geboren op 27 januari 1900. Hij is overleden op 8 augustus 1973.
Hij speelde op de bariton.
Hij woonde op ut Kastiel.

23. Warner Zoer
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.

24. Anne Nijzingh
Hij is geboren op 26 augustus 1932. Hij woont in Deever.
Hij speelde op de  kleine trommel.

25. Berend van der Weij
Hij is geboren op 14 maart 1935. De redactie is nog niet bekend met zijn datum van overlijden.
Hij woonde op Kalteren. Hij speelde op de piston.

Het vaandel van muziekvereniging Excelsior is nog aanwezig in café Brinkzicht in Deever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie van ut Deevers Archief wil bijzonder graag meer foto’s van muziekverenigingen uut de gemiente Deever tonen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft oude foto’s van muziekverenigingen en is bereid een goede scan van deze foto’s ter beschikking te stellen ? De redactie ontvangt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag ontbrekende gegevens van de muzikanten.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog een verstokte liefhebber van Deeverse afbeeldingen op papier is, die kan de hier afgebeelde foto van de leden van muziekvereniging Excelsior ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 27 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boekwerkje zijn of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op één of andere webstee een tweedehands exempplaar te koop.

Posted in Alle Deeversen, Vurening | Leave a comment

De olde griffemiède kaarke an de Kruusstroate

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 73 een afbeelding van de oude gereformeerde kerk aan de Kruisstraat op een zwart-wit ansichtkaart uit 1936 opgenomen. In de tekst bij afbeelding 73 is in het kort de bouwgeschiedenis van deze kerk beschreven.

73 – Diever – Gereformeerde Kerk – 1936
Op 31 oktober 1836 werd in Diever een van de Hervormde Kerk afgescheiden gemeente gesticht. Deze had in de eerste jaren vanhaar  bestaan nog geen gebouw voor het houden van kerkdiensten. Op 1 februari 1841 werd echter aan koning Willem II verzocht in te stemmen met het timmeren van een kerkgebouw en de daarvoor nodige vrijheid van godsdienst te verlenen. Bij Koninklijk Besluit van 28 juli 1841 werd het bestaan van een Christelijke Afgescheiden Gemeente in Diever vergund.
Vervolgens werd op 15 augustus 1841 besloten tot het bouwen van een kerk. De gemeente ging meteen en voortvarend aan de slag, want al op 25 december 1841 werd de eerste kerkdienst in het nieuwe gebouw aan de Kruisstraat gehouden.
De gemeente groeide, zodat op 27 mei 1874 werd besloten de kerk te vergroten. In de zomer van dat jaar werd weer druk gebouwd. Bij deze verbouwing werd ook het karakteristieke torentje op de kerk geplaatst.
De gemeente bleef groeien, zodat in 1929 de kerk opnieuw werd verbouwd en uitgebreid met twee zijvleugels. Op 3 mei 1938 werd vanwege gebrek aan ruimte besloten de zuidelijke zijvleugel te verlengen. In 1951 werd het kerkgebouw nog een keer opgeknapt en verruimd. Op 19 december 1951 werden de nieuwe lokalen achter de kerk in gebruik genomen.
In de zestiger jaren ontstond het besef dat de oude kerk zijn langste tijd wel had gehad. Toch werd in de laatste week van februari 1976 het oude torentje nog vervangen door een identieke nieuwe. Na een lange periode van voorbereiding werd op 28 maart 1980 op dezelfde plek de nieuwe Kruiskerk in gebruik genomen. Deze was niet helemáál nieuw, want op de kerk werd het hier zichtbare en nog heel goed bruikbare karakteristieke torentje van de oude kerk geplaatst.
Links achter de paal is nog net een stuk van de kruidenierswinkel van Albert Fledderus en Reintje Timmerman te zien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 31 januari 1925 trouwde Albert Fledderus, geboren te Beilen; leeftijd: 22 jaar; beroep: landbouwer (zoon van Willem Fledderus, beroep: landbouwer en Tietje de Weerd, beroep: zonder) met Reintje Timmerman, geboren te Diever; leeftijd: 25 jaar; beroep: zonder (dochter van Koert Timmerman, beroep: landbouwer en Anna Oost, overleden).
De echtelieden Albert Fledderus en Reintje Timmerman emigreerden in de vijftiger jaren van de vorige eeuw naar Saint Ann’s in Ontario in Canada..Zie het
Albert Fledderus overleed op 4 augustus 1981 op 79-jarige leeftijd in Saint Ann’s in Ontario in Canada.
Reintje Timmerman overleed op 3 mei 1970 op 70-jarige leeftijd in Saint Ann’s in Ontario in Canada.
Het plaatsje Saint Ann’s ligt vlak bij de Niagara watervallen.
Wellicht kunnen zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wat meer over het geëmigreerde echtpaar Albert Fledderus en Reintje Timmerman vertellen. De redactie verneemt het graag.
Albert Fledderus was een oudere broer van Klaas Fledderus, die boer was op ut Kastiel, in de boerderij die nu Fledderushoeve heet. Een dochter van Klaas Fledderus woont nog steeds op ut Kastiel in Deever. Wellicht heeft ze nog contact met de familie in Canada. Wellicht wonen binnen de grenzen van de gemiente Diever nog andere familieleden van het echtpaar Albert Fledderus en Reintje Timmerman.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van het hedendaagse kerkgebouw van de gereformeerde geloofsgemeente gemaakt op 20 november 2005. Als je gewoon maar lang genoeg wacht, dan krijgen foto’s vanzelf enige geschiedkundige waarde.
De redactie heeft de donkere kleurenfoto met daarop zichtbaar het torentje gemaakt op woensdag 6 november 2019.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5
In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 27 juli 1951 het volgende korte bericht over de emigratie van de familie Albert Fledderus naar Canada.

Posted in Ansigtkoate, Diever, ie bint 't wel ..., Griffemiède kaarke, Landverhuizer, Verdwenen object | Leave a comment

Oaltie Zwiers steet veur de winkel van Gièt Koster

De redactie van ut Deevers Archief schat in dat de hier afgebeelde zwart-wit foto van de Heufdstroate in Deever in het begin van de dertiger jaren van de vorige eeuw is gemaakt. Aaltje Zwiers staat voor de schilderswinkel van Geert Koster. Zij was werkzaam in de huishouding van het gezin Koster. Aaltje Zwiers trouwde op 16 december 1933 met Aaldert Kannegieter van de Deeverbrogge. Hij werkte als schildersknecht bij huisschilder Geert Koster. Hun zoon Karst is geboren in de week van 3 tot en met 12 juli 1934. De hier afgebeelde foto is afkomstig uit de verzameling van Karst Kannegieter.
Naast de schilderswinkel van Geert Koster is het voorhuis van het boerderijtje van de gebroeders Mulder (die in de Deeverse volksmond Gaarke Bakker’s jong’n of ook wel de Bakker’s jong’n werden genoemd). Achter het voorhuis van de gebroeders Mulder is nog net een stukje van de voorgevel van de manufacturenwinkel van Geertje Vos-Hessels te zien. Naast de manufacturenwinkel van Geertje Vos-Hessels is nog net iets van de boerderij van Marinus Bakker te zien.
Aan de rechterkant is rechts het winkelpand met daarboven het woonhuis van de familie Philippus (Flip) Zaligman te zien. De winkel had de naam De Toekomst. Het pand van Philippus (Flip) Zaligman brandde op 20 februari 1940 af en is niet herbouwd.
Naast de manufacturenwinkel van Philippus (Flip) Zaligman is achter de leilinden de woning van de gezusters Oostenbrink te zien. Daarnaast staat amper zichtbaar het voorhuis van de smederij van Albert en Hendrik Kloeze. Daarnaast staat het goed zichtbare postkantoor van Lambertus Schoemaker. Daarnaast staat het boerderijtje van Hendrik Gruppen, waarvan alleen de leilinden zijn te zien. Het boerderijtje van Hendrik Gruppen brandde op 21 juni 1945 als gevolg van blikseminslag af en niet herbouwd.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op woensdag 6 november 2019.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op glanzend papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 52 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente. 1930 – 1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Heufdstroate, Joodse inwoner, Neringdoende, Postkantoor, Smedereeje | Leave a comment

Maarkturrein an ut begun van de Bosweg in 1929

Bijgaande enigszins onscherpe maar toch prachtige ansichtkaart van ut maarktturrein an ut begun van de Bosweg in Deever is uitgegeven in 1929. De uitgeefster van deze kaart was de weduwe Johannes Vos-Hessels (de moeder van Geertie Vos) an de Heufdstroate in Deever.
De foto is gemaakt in de richting van het tolhuis. Aan de linkerkant is het lijkwagenhuisje te zien. De Bosweg was vroeger de belangrijkste schapendrift van Deever.
Rechts van de Bosweg zijn betonnen palen en buizen te zien. Aangevoerde paarden en koeien werden aan die buizen vastgebonden. De paardenmarkt werd aan de rechterkant van de Bosweg gehouden. De koeienmarkt werd aan de linkerkant van de Bosweg gehouden. Maar waar werd dan toch de schapenmarkt gehouden ?
Op de foto zijn aan de rechter kant tegen het hek twee jongens te zien.
Het marktterrein was de plek waar woonwagens mochten staan.
Aan de rechterkant van de foto ligt ook de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zo te zien hebben de dorpskrachten van de heemkundige vereniging uut Deever voor het restaureren van de oude situatie nog wel enig hekwerk te verrichten.
In de twintiger jaren van de vorige eeuw werd nog een paar keer per jaar veemarkt gehouden op dit marktterrein,
De vermeende brinkologen van de heemkunduge vurening uut Deever noemen het marktterrein bij gelegenheid en te pas en vooral zeer te onpas een marktbrink. Het is zeer waarschijnlijk dat zij daarbij zó ver gaan dat zij het gedeelte aan de linker kant van de Bosweg een koeienmarktbrink noemen en het gedeelte van het marktterrein aan de rechter kant van de Bosweg een paardenmarktbrink. De vermeende brinkologen onder de Minder Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Onstuitbare Grote Gelijk In De Gemeente Westenveld zullen wellicht meer geneigd zijn het markterrein een VooralsnogNuNogEvenGratisLangParkerenBrink te noemen. Gelukkig staat het parkeerterrein op de richtingaanwijzer op de kleurenfoto wel gewoon met markterrein aangeduid. Dat valt dan een beetje mee.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto op 21 januari 2016 gemaakt. Het had de nacht ervoor een beetje gesneeuwd.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van ut maarktturrein an ut begun van de Bosweg ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 25 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Abracadabra-1534

Posted in Ansigtkoate, Bosweg, Deever, Maarktturrein | Leave a comment

De hiele inventaris van De Toekomst wödde vurkocht

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 29 augustus 1966 de hier afgebeelde advertentie over de publieke verkoping van machines en gereedschappen van meubelfabriek De Toekomst an de Deeverbrogge.

Diever (Dr.), 1966, 1677e veiling
Belangrijke publieke verkoping van machines en gereedschappen voor de houtverwerkingsindustrie
ten verzoeke van mr. H.C. v.d. Woerdt, Meppel, als bewindvoerder, te houden op donderdag 29 september 1966, aanvang ’s middags half twee in hotel Brinkzicht, Brink 13 te Diever, ten overstaan van notaris D. Botje te Dwingeloo en betreffende de bedrijfsinventaris der meubelfabriek De Toekomst n.v., Dieverbrug.
Omschrijving:
vandiktebank Danckaert 600 mm, freesbanken RSK 950x950x45 mm en Dankaert 800x700x30 mm, cirkelzaagbank Dankaert 1050×725 mm, pennenbank Dankaert, vlakbank Böttcher & Gessner 400 mm, langgatboormachine Emmrich Nache en halfautomatische dito Vulcan, miniseermachine Ducuroir, rollenschuurmachine Pacera, horizontale en verticale bandschuurmachines, almede, tweewalsenschuurmachine Staalstruycken 1100 mm.
Voorts: centrale stofafzuiginstallatie, drie- en tweespillige lijnpersen, spuitcabine, ruimteverwarmingsinstallatie Thorny met automatische oliebrander, luchtcompressorunits Atlas-Copco NT-7 en Broomwade type N3, pneumatische stoffeerpers, circelzagenslijpmachine Stegmaier type KBS, beitelslijpmachine Haffner type HMS, Senco en Bea-luchttackers, elektrische en pneumatische handgereedschappen, Desoutter, Atlas-Copco, v.d. Heem, Lesto, enzovoort,
Voorts: intern transportmaterieel, meubelmakerswerkbanken, bovenfrees Scheer type HMS, handgereedschappen, kantoorinventaris, kantoormachines, Remington, Continental, enzovoort, enzovoort.
Bezichtiging: op dinsdag 27 en woensdag 28 september 1966 van 9-17 uur en op de verkoopdag donderdag 29 september van 9-13.15 uur aan de fabriek, no. 18 te Dieverbrug.
Catalogus wordt op aanvraag toegezonden door Corn. de Vlaming & L. Backer, makelaars in machines en fabrieksgebouwen, beëdigde taxateurs, te Amsterdam, Amstel 177, telefoon 020-52209 en 232257.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Met de beëindiging van meubelfabriek De Toekomst an de Deeverbrogge en de verkoop van de daarbij behorende bedrijfsinventaris verdween een bepaald niet onbelangrijke maakindustrie (de enige) en een bepaald wel belangrijk stuk werkgelegenheid uut de gemiente Deever. Het bedrijf lag al enige tijd stil en had ingaande 1 april 1966 voor een periode van achttien maanden uitstel van betaling gekregen. Achttien personeelsleden verloren hun baan. Deze konden al snel elders aan de slag.

Posted in An de Deeverbrogge, Meubelfabriek 'de Toekomst' | Leave a comment

Rijks Evacuatie Kamp Diever B

Op 10 augustus 1944 verscheen in het Duits gezinde Drentsch Dagblad (officieel orgaan voor de provincie Drenthe) de volgende advertentie.

Gevraagd zoo spoedig mogelijk 2 nette Kampmeisjes en een Kampknecht. Aanmelding Rijks Evacuatie Kamp Diever B, Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De rijkswerkkampen Diever A en Diever B an de Woaterseweg in de Olde Willem hebben in de Tweede Wereldoorlog een tijd lang dienst gedaan als opvangkamp voor mensen -voornamelijk vrouwen en kinderen- die uit ’s Gravenhage en Scheveningen werden geëvacueerd, vanwege de aanleg van kustverdedigingwerken van de Duitse bezetter.
Het is bij de redactie van ut 
Deevers Archief nog niet bekend wanneer deze rijkswerkkampen evacuatiekamp zijn geworden en hoe lang evacuees in de twee rijkswerkkampen hebben gezeten. De redactie zet het historisch onderzoek voort.

Posted in de Olde Willem, Tweede Wereldoorlog, Werkkampen Diever A en B | Leave a comment

Somerkaamp veur de jong’n van de V.C.S.B.

De redactie van ut Deevers Archief toont aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief  bijzonder graag mooie bosgezichten op oude ansichtkaarten van de Deeverse bos. In dit bericht is een bosgezicht op een meer dan honderd jaar oude ansichtkaart uit 1918 te zien. Je kunt zo’n meer dan honderd jaar goed bewaarde gave ansichtkaart met postzegel maar beter wel in jouw verzameling hebben.
Op de kaart is de nog jonge bos bee ut Mast’nveltie an de Woaterseweg te zien. De Vrijzinnig Christelijke Studentenbond (V.C.S.B.) hield hier haar jaarlijkse zomerkampen voor jongens en voor meisjes. Zie de berichten elders in ut Deevers Archief.
De jongeman L. van …… schreef vanuit het jongenskamp op de achterkant van de ansichtkaart in de zomer van 1918  aan de jongeheer Hans de Graaf, Kleinzand 22 in Sneek, het volgende berichtje:
Beste Hans,
Dank je wel voor je brief, die ik kreeg op ’t punt van vertrekken uit Lochem. Natuurlijk kon ik toen niet meteen ….. Zijn je moeder en Anneke al weer terug ? Hier in Diever is ’t heerlijk, maar vandaag treffen we heel slecht weer. Heb je ook gehoord of ’t kamp van de jongens Beekhuis, Jaap Verdam en anderen nog is doorgegaan ? Ik heb er in Lochem naar geïnformeerd, maar kon er niet achter komen. Nou tot ziens met september. Veel plezier nog. Vele groeten aan je ouders en aan jezelf van
L. van …..

Posted in Ansigtkoate, Bosgesigte, Student’nkaamp | Leave a comment

Moar woar laag dan toch ut Skoapwassershookie ?

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 8 januari 1898 verscheen de volgende advertentie over de veiling van percelen groenland, hooiland, boschgrond en bouwland van de erven van dominee Remmelt Klaasen Hummelen. Elk te veilen perceel grond is in de advertentie met zijn veldnaam aangeduid.

Mr. J. Beckering van Loenen, Notaris te Dwingelo, zal op woensdag 12 januari aanstaande, des voormiddags elf uur, in het logement Seinen te Diever, voor de erven van dominee R.K. Hummelen, publiek bij inzate veilen:
1.
Een perceel groenland met aansluiting onder Wittelte de Zekte in gebruik bij gebroeders Hessels.
2.
Een stuk hooiland en daarbij gelegen veld het Spiek, de Bolhoek en het Schaapwasschershoekje.
3.
De Geeuwenmaat in 2 perceelen en een daarbij gelegen perceel boschgrond.
4.
Het Broekje, de bosch bij het Broekje en het veld voor het Broekje.
5.
Vijf perceelen hooiland in de Westermade, het Dagwerk, het Halve Dagwerk, het Gaarslag, de Drie Vorrel en de Anderhalve Vorrel.
6.
Een perceel hooiland in de Dikte, een dito perceel in de Prakkemaat, 2 perceelen in de Brinkemade en een perceel in de Leggeloërweiden.
7.
18 perceelen bouwland, Westereschakker, het Beentje, Hilgensteen, Groote Aarlange, Kleine Aarlange, de Botterkoele, het Klootzakkien, Noordesch, de Oldendieverschekamp, de Zuurlange in 2 perceelen, Groenendal, Giere, Zandakker, het Breegje, Steenakker, Smeedskamp en de Bestevaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Dominee R.K. Hummelen is Remmelt Klaasen (Klaas, Klaaszoon, Klaasens) Hummelen, een zoon van Klaas Hummelen en Margjen Willems. Hij is geboren op 10 juni 1812 in Deever. Hij is overleden op 7 maart 1894 overleden in Leens in de provincie Groningen. Remmelt Klaasen (Klaas, Klaaszoon, Klaasens) Hummelen was in 1836 een van de eerste afgescheidenen (offescheid’n) van de hervormde kerk in de gemiente Deever. Hij trouwde op 27 april 1838 met Klaasje Thijs Hessels. Zij is geboren in 1807 in Wittelte. Zij is overleden op 27 mei 1897 in Leens in Groningen.
Na haar overlijden in 1897 hebben de erven van Remmelt Klaasen (Klaas, Klaaszoon, Klaasens) Hummelen en Klaasje Thijs Hessels de vele bezittingen van hun vader en moeder in de gemiente Deever en de gemiente Dwingel geveild. De grote vraag is of de bezittingen daadwerkelijk in 1898 zijn geveild en verkocht of dat toen de veiling is afgelast, want in 1912 liet de familie Hummelen nagenoeg dezelfde percelen weer veilen.
 Zie het bericht Aubut Kuper hef ut Grunedal veur 65 gull’n ekocht.
In februari 2013 gaf de plaatselijke heemkunduge vurening uut Deever eindelijk de zeer gedetailleerde echter slechts eenvoudig opgemaakte en uitgevoerde publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ uit in een helaas beperkte oplage.
 Dit is de belangrijkste publicatie die ooit via deze -thans meer dan vijfentwintig jaar bestaande- heemkunduge vurening tot stand is gekomen. Alle andere publicaties van deze vurening vallen daarbij ongeveer in het niet.
In het kadasterloze tijdperk vóór 1832 kende men in de gemiente Deever elk perceel groenland, bouwland, hooiland, veld, boschgrond uitsluitend bij naam. Het is van grote waarde dat dit aspect van het boerenleven in de gemiente Deever is vastgelegd. De redactie vindt het daarom belangrijk aandacht te blijven besteden aan de veldnamen in de gemiente Deever. De redactie vraagt zich uiteraard wel af of alle in het hier getoonde krantbericht, let wel uit 1898, genoemde veldnamen voorkomen in de veel te weinig geprezen publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Inzake onderdeel 1:
Het perceel groenland met de naam de Zekte is niet te vinden in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’. Dit perceel groenland zal in Wittelte ergens bij de afwateringssloot met de naam Zekte hebben gelegen.
Inzake onderdeel 2:
De redactie heeft de veldnamen het Spiek, de Bolhoek en het Schaapwasschershoekje niet in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ gevonden. Zo heeft de redactie zich in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ bijvoorbeeld een turboslag in de rondte gezocht naar de veldnaam het Schaapwasschershoekje, maar heeft deze tot zijn stomme verbazing niet kunnen vinden. Je zal maar in een straat wonen, die vernoemd is naar dit perceel. In welke straat woont u ? Now, ik wone an ut Skoapwassershookie.
Inzake onderdeel 3:
Het perceel met de naam de Geeuwenmaat ligt in de gemiente Deever.
Inzake onderdeel 4:
Het perceel met de naam het Broekje ligt in Wittelte.
Inzake onderdeel 5:
De vermelde vijf percelen hooiland liggen in de gemiente Dwingel.
Inzake onderdeel 6:
Het perceel met de veldnaam de Prakkemaat ligt in Wittelte. Het perceel hooiland  met de naam De Dikte lag in Eemster in de buurt van de Stroom. De andere percelen liggen in de gemiente Dwingel.
Inzake onderdeel 7:
De vermelde 18 percelen bouwland zullen op de esschen van Deever liggen. De redactie moet nog uitzoeken of alle achttien veldnamen in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’  voorkomen.

Posted in Aarfgood, Veldnème | Leave a comment

De Peperstroate aachter de kaarke in Deever

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever een knipsel uit het tijdschrift Het Noorden in Woord en Beeld, jaargang 10, 1934-1935, nummer 23, 24 augustus 1934 nota bene twee bladzijden met beelden uit Deever en omgeving.
De foto’s op die twee bladzijden zijn het waard vergroot weergegeven te worden. De redactie toont in dit bericht de onderste foto op de linker bladzijde.
Het bijschrift bij deze afbeelding op de linker bladzijde luidt als volgt: Een mooi dorpshoekje achter de kerk van Diever, knus en gezellig bij de trouwe kerk.
De redactie heeft de bijgevoegde bovenste kleurenfoto gemaakt op vrijdag 29 november 2019. De redactie heeft de bijgevoegde onderste kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Posted in Kaarke an de brink, Peperstroate, Toor'n an de brink | Leave a comment

Deeverse lunchkäsies en Wapser Cheddarkäs’n

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 8 maart 1968 het volgende bericht over de kaasproductie in de coöperatieve zuivelfabriek Diever-Wapse.

Maxi- en minikazen
Diever-Wapse – De coöperatieve zuivelfabriek Diever-Wapse is gespecialiseerd in het maken van grote en kleine kazen. Zo wordt er wekelijks tien ton lunchkaas gemaakt. Dat is een zeer bescheiden kaasje, waarvan het gewicht slechts 460 gram bedraagt.
Ook houdt men zich bezig met het maken van de Cheddar-cilinder. Momenteel 11 ton per week. In tegenstelling tot de lunchkaas is dit een wat stoerdere kaas met een gewicht van 37 kg. Naast consumptie wordt deze kaas ook gebruikt voor de kaasverwerkende industrie. Via de N.C.K. te Meppel worden beide kaassoorten voor een groot deel naar het buitenland geëxporteerd. De Cheddar-cilinder zelfs naar Japan. De bereiding van laatstgenoemde wijkt af van de traditionele soorten.
Alhoewel er fabrieken zijn die één van deze soorten maken, is ‘Diever-Wapse’ het enige bedrijf dat beide soorten maakt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
De lunchkaasjes werden gemaakt in de fabriek aan het Moleneinde in Deever. De Cheddar kazen werden gemaakt in de fabriek aan de Ten Darperweg in Wapse. Op de afbeelding ligt een klein lunchkaasje op een grote Cheddar kaas. De redactie herinnert zich dat hij in de schoolvakantietijd zowel in de fabriek in Deever als in de fabriek in Wapse heeft meegewerkt  aan de productie van beide soorten kaas. Vooral het maken van die Cheddar kazen was lomp en zwaar werk.
De N.C.K. was de Nationale Coöperatieve Zuivelverkoopcentrale.
De foto bij het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is ongetwijfeld gemaakt door dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels. De redactie zou bij dit bericht graag een scherpe scan van de originele foto willen opnemen.

Posted in Haarm Hessels, Süvelfubriek Deever, Süvelfubriek Wapse | Leave a comment

De Wapser skoele mit ut huus van de boo’mmeister

Afbeeldingen van vér voor de Tweede Wereldoorlog, waarop de openbare lagere school aan de Ten Darperweg in Wapse in zijn geheel is te zien, zijn zeldzaam. Zeker als op zo’n foto ook de gemeentelijke woning van de bovenmeester is te zien.
In 1910 is de Wapser skoele verbouwd tot een school met twee lokalen. De tweeklassige Wapser skoele lijkt verdacht veel op de tweeklassige Witteler skoele. De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet de gelegenheid gehad uit te zoeken of voor beide tweeklassige openbare lagere scholen dezelfde bouwtekeningen zijn gebruikt.
In de loop van de twintiger jaren van de vorige eeuw was de Wapser skoele weer te klein geworden. In het najaar van 1929 werd begonnen aan de uitbreiding van school met een derde lokaal. Zo ontstond het schoolgebouw, zoals dat voor een belangrijk deel nu nog bestaat.
De hier getoonde bijna honderd jaar oude foto is gemaakt in de twintiger jaren van de vorige eeuw. Deze foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Hendrik (Henk) Onstee, die de enige zoon was van wijlen Hendrik (Henk) Onstee, die in de twintiger jaren van de vorige eeuw meester was aan de Wapser skoele.
Rechts op de zwart-wit foto is de gemeentelijke woning van de bovenmeester te zien. Let vooral op het houten achterhuis van de woning van de bovenmeester, dat oorspronkelijk was bedoeld voor het stallen van enige dieren. Let vooral ook op de waterpomp met houten mantel bij de heg tussen het schoolplein en het erf van de woning van de bovenmeester. Voor de Tweede Wereldoorlog was in Wapse nog geen waterleiding; drinkwater werd deep uut de welle (uit de grond) opgepompt.
Coen Broekema heeft de eerst hier afgebeelde kleurenfoto van de Wapser skoele gemaakt op 9 april 2005. Hij heeft de tweede hier afgebeelde kleurenfoto van de Wapser skoele, waarop het rode zonnescherm is te zien, gemaakt op 1 december 2005.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto (dus geen ansichtkaart) van de Wapser skoele ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 49 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door zeer deskundige vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto van de Wapser skoele ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 20 van nr. 05/4 (december 2005) van het papieren blad Opraekelen, dat is samengesteld door bijzonder toegewijde vrijwilligers de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren blaadje of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Wapse, Wapser skoele | Leave a comment

De midwinterhoorn van het Andes-gebergte

In Oll’ndeever en omgeving wordt tussen de eerste zondag van de aanloopperiode naar kerst en Driekoningen (van 30 november tot en met 6 januari) sinds een aantal jaren elke dag op de midwinterhoorn geblazen. Met dit type hoorn kan een diepe donkere mistroostige klank worden geblazen.
Op de zaterdag vòòr de dag met de datum 6 januari des avonds wordt het midwinterhoornblaasseizoen afgesloten met een groep blazers uit de soms verre omgeving van Oll’ndeever bij de kerk aan de brink van Deever. Daarna kan iedereen meedoen met een midwinterhoornwandeling verlicht met vuren en onder het genot van warme chocolademelk, gloeiwijn of natuurlijk een alkoholische versnapering uit eigen heupflesje.
Peter Kuiper, de bedenker van dit volksvermaak, heeft ook een eigen webstee met de naam Primitieve Hoorns, waarin hij uitgebreid gewag maakt van de midwinterhoorn. In zijn webstee besteedt hij ook aandacht aan andere hoorns, zelfs aan de Tibetaanse trompet uit het Himalaya-gebergte. Echter de aandacht voor de Inca-trompet uit het Andes-gebergte wordt node gemist. De redactie van ut Deevers Archief wil graag in deze leemte voorzien.

In het zuidelijke deel van het Andes-gebergte in Perú is de yungor (longor, lonccor, llungur, llunqur) een oeroud instrument dat nog steeds deel uitmaakt van de rijke levende muziekcultuur. De yungor wordt traditioneel gemaakt van de bloeiende steel van de maguey (agave americana). De steel wordt ’s nachts bij volle maan gesneden. De maker kiest een steel met een roodachtige kern, want die geeft de beste klank. De yungor heeft meestal een lengte van ongeveer 2 meter, maar kan ook langer zijn. De steel wordt over de lengte geopend en wordt voorzichtig uitgehold, met uitzondering van het laatste stuk. Daarna wordt de steel dichtgemaakt en vastgemaakt. In het gesloten einde wordt een dwars gat gemaakt, waarin voor de bespeelbaarheid van het instrument een houten mondstuk wordt geplaatst. Het andere einde blijft open. Het instrument werd vroeger vaak, tegenwoordig soms over de hele lengte voorzien van linten van wol, tegenwoordig ook wel linten van plastic. Het instrument wordt gebruikt voor de begeleiding van enkele populaire dansen en hoort onlosmakelijk bij de folklore van het Andersgebergte. Kijk naar en geniet vooral van het prachtige geluid van de yungor in het bijgaande voorbeeld.

Posted in Midwinterhoorn, Oll'ndeever | Leave a comment

Allerièste foto van ut ièste elftal van v.v. Diever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag oude sportfoto’s uut de gemiente Deever. Een topstuk onder de oude sportfoto’s is bijgaande afbeelding van een zwart-wit foto van het eerste en toen enige elftal van v.v. Diever. De spelers zijn in 1918, 1919 en 1920 geboren. De mannen op de foto zijn zo te zien ongeveer 20 jaren oud. De foto is gemaakt in juni 1941 tijdens de eerste wedstrijd na de oprichting van v.v. Diever. De foto is gemaakt op de hof van boer Roelof Bisschop an de Achterstroate in Deever. Steet de fietse van Henneman Rol’n teeg’n de hede ?

1.  Goosem Klasen (Goosem Boelen)
Hij was de rechtsbuiten.
De redactie is nog niet bekend met zijn geboortedatum en de datum van zijn overlijden.
Hij is een zoon van Roelof Klasen (Roof Boelen, de schoemaeker, hij werd Roof Boelen genoemd, omdat zijn moeder als achternaam Boelen had) (geboren op 5-10-1895, overleden op 12-7-1965) en Aaltje Mulder.
Volgens Lambertus (Bertus) Koning was hij onderwijzer en als hij zich niet vergist, dan is hij ook Inspecteur voor het Onderwijs geweest ergens in het Gooi.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

2.  Jan Mulder (Jan Pikkie)
Hij was de rechtsbinnen.
De redactie is nog niet bekend met zijn geboortedatum en de datum van zijn overlijden.
Hij is een zoon van Jan Mulder (Jan Pikkie, de schoemaeker) (geboren op 31 maart 1893, overleden op 2 april 1974) en Jantje Willems (geboren op 7 december 1891, overleden op 30 november 1977).
Jan Mulder heeft een schoenmakersbedrijf in Dwingel gehad.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

3.  Hendrik Krol Gzn.
Hij was de midvoor.
De redactie is nog niet bekend met zijn geboortedatum en de datum van zijn overlijden.
Hij is een zoon van Gerard Krol (geboren op 26 november 1892 in Wapse, overleden op ) en Anje Kuiper (geboren op 13 december 1893 in Ruinen, dochter van Albert Kuiper, bakker en Anna Wieringa).
Volgens Hendrik Krol Jaczn. (van Joapie) speelde zijn neef Hendrik Krol Gzn. in de middenlinie van de voorhoede.
Hendrik Krol was brood- en banketbakker in de Peperstraat, waar bakkerij August Van Vilsteren nu is gevestigd (Peperstraat 9). Hij was getrouwd met Jacoba (Coba) Hartsuiker. Zijn zoon Gerard heeft ook bij v.v. Diever gevoetbald.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

4.  Willem Krol
Hij was de linksbinnen.
Hij is geboren op 20 oktober 1920 in Deever. De redactie is nog niet bekend met de datum van zijn overlijden. Hij is een zoon van Jan Krol (de jèger) en Vrouwgje (Vrougie) Bakker (geboren op 23 april 1886, overleden op 7 december 1968), die an de Heufdstroate in Deever woonden.
Volgens Hendrik Krol Jaczn. (van Joapie) speelde zijn neef Willem Krol in de voorhoede.
Willem Krol was in zijn werkzame leven boer an de Wittelerweg in Oll’ndeever.
Lambertus (Bertus) Koning kocht zijn eerste paar (gebruikte) voetbalschoenen voor een rijksdaalder van Willem Krol.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

5.  Adolf (Atie) Strik
Hij was de linksbuiten.
Hij is geboren op 1 november 1919. Hij is overleden op 9 mei 2000 in Deever. Hij is een zoon van Albert Strik (geboren op 1 maart 1894 in Buinerveen) en Akke Zoer (geboren op 1 augustus 1894 in Odoorn). Albert Strik had een vrachtwagenbedrijf an de Brinkstroate in Deever.
Volgens Hendrik Krol Jaczn. (van Joapie Krol) speelde Atie Strik in de voorhoede.
Adolf (Atie) Strik was vrachtrijder in Deever. Hij was een broer van Berend Strik.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

6.  Hendrik Krol Jacz.
Hij was de rechtshalf.
De redactie is nog niet bekend met zijn geboortedatum en de datum van zijn overlijden.
Hij is een zoon van Jacob Krol (geboren op 1 augustus 1889, overleden op 4 november 1948) en Aaltje Odie (de mutsenstijfster) (geboren op 28 maart 1891, overleden op 24 december 1959). Hij was getrouwd met Jantje Boverhof.
Hij was in zijn werkzame leven boer (melkbusnummer 37). Hij is altijd woonachtig geweest in de boerderij met het adres Hoofdstraat 19 in Diever, naast de woning van de hoofdmeester van de Gereformeerde School.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

7.  Luite (Lu) Wolter Broer
Hij was de stopperspil.
Hij is geboren op 2 november 1918. De redactie is niet bekend met de datum en plaats van zijn overlijden.
Hij is een zoon van Willem Broer en wijkverpleegster Elje Doodhagen (zuster Broer) (geboren op 29 augustus 1894, overleden op 26 januari 1985).
Hendrik Krol Jaczn. (van Joapie Krol) wist zich te herinneren dat Lu Broer de stopperspil van het middenveld was.
Lu Broer heeft zijn hele leven in Deever gewoond. Laatstelijk an de Kloasterstroate. Lu Broer was getrouwd met schooljuffrouw Engel van Delden.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

8.  Johannes (Hans, Hansie) Mulder
Hij was de linkshalf.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.
Volgens Lambertus (Bertus) Koning uit Delden is dit Egbert Mulder. Hendrik Krol Jaczn. (van Joapie Krol) weet echter zeker dat deze voetballer niet Egbert Mulder is, die is nooit bij de voetbal geweest, maar zijn broer Johannes (Hans, Hansie) Mulder.
Johannes (Hans) Mulder is een zoon van Teunis Mulder (Teunis Kuper) en Maria Houwer van ut Kastiel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

9.  Berend Strik
Hij was de rechtsachterspeler (rechtsback).
De redactie is nog niet bekend met zijn geboortedatum en de datum van zijn overlijden.
Hij is een zoon van Albert Strik en Akke Zoer. Hij is een broer van Adolf (Atie) Strik.
Berend Strik was vrachtrijder in Diever. Zijn zoon Albert heeft ook bij v.v. Diever gevoetbald.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

10.  Hendrik Jan (Henneman) Rolden
Hij was de doelman (keeper).
Hij is geboren op 10 maart 1921 in Deever. De redactie is nog niet bekend met zijn datum van overlijden.
Hij is een zoon van Lambert Rolden (geboren op 15 maart 1891, overleden op 2 februari 1958 in Deever) en Elisabeth (Lize) Johanna Schoemaker (geboren op 14 oktober 1895, overleden op 13 januari 1989 in Deever).
Hendrik Jan Rolden had een rijwiel- en garagebedrijf an de Heufdstroate in Deever, op de plek waar nu de enige zelfbedieningswinkel van Deever is gevestigd. Hendrik Jan Rolden was getrouwd met Zijntje (Sina) Bel uut de Peperstroate. Zij is geboren op 14 september 1922 in Deever en is overleden op 8 februari 2014 in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

11.  Anne Vierhoven
Hij was de linksachterspeler (linksback).
Hij is geboren op 22 oktober 1918. Hij overleed op zondagmiddag 10 november 1963 tijdens het kijken naar een wedstrijd van het eerste elftal van v.v. Diever op het oude voetbalveld aan de Tusschendarp in Deever. Zijn zonen Albert en Grietinus hebben ook bij v.v. Diever gevoetbald.
Hij was venter bij de Coöperatie (bakkerij en kruidenierswaren) an de Heufdstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verneemt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag ontbrekende en aanvullende gegevens van de elf voetballers. Zo mogelijk ook andere sportfoto’s.
Hendrik Krol Gzn. (zoon van Gerard Krol), Willem Krol (zoon van Jan Krol) en Hendrik Krol Jaczn. (zoon van Jacob (Joapie) Krol) waren neven.
Het ligt voor de hand dat de groep jonge mannen van voor in de twintig in de voor die tijd alom toegepaste 1-2-3-5 opstelling op de foto is gezet: op de voorgrond de keeper (met de handen aan de bal), met de links- en de rechtsback, dan de
stopperspil met de links- en de rechtshalf, daarachter de voorhoede, met de midvoor, de twee binnenspelers en de twee buitenspelers. Maar wie zijn dan toch de spelers aan de linkerkant van het elftal ? Zijn dat de spelers die op de foto aan de linkerkant of aan de rechterkant zijn te zien ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 2-14 van het in 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Geschiedenis Voetbalvereniging Diever, dat is samengesteld door vrijwilligers van de v.v. Diever en de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 2 van nr. 07/2 (juni 2007) van het papieren blad Opraekelen, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren blaadje of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Alle Deeversen, Sport, Topstuk, Voetbal | Leave a comment

De lèèste melkritt’n hen de botterfubriek

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van woensdag 25 februari 1970 verscheen het volgende helaas korte bericht over de sluiting van de coöperatieve zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever.  Op een grauwe winterse zaterdagochtend 21 februari 1970 -in de nacht daarvoor was tot zo’n 10 à 15 cm sneeuw gevallen- brachten de melkrijders van de coöperatieve zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever voor de laatste keer de bussen met melk van de bij de coöperatie aangesloten boeren naar de fubriek, veelal de botterfubriek genoemd. Dat is nu al weer meer dan vijftig jaren geleden.
|
In Diever nog geen bestemming voor zuivelfabriek
Diever- Zaterdag is voor het laatst melk in de zuivelfabiek in Diever verwerkt. Het personeel heeft werk kunnen vinden bij andere zuivelfabrieken of heeft het gezocht in een andere branche. De D.O.M.O. zoekt naarstig naar een koper voor de gebouwen. Geïnteresseerden hebben zich nog niet gemeld, zodat de D.O.M.O. nog niets kon zeggen over de bestemming van de oude zuivelfabriek.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste bewonderen als afbeelding 18 van het in 1981 uitgegeven papieren boekwerkje Diever in oude ansichten, dat is samengesteld door de gepensioneerde schoolmeester Albertus Andree (Andrea ?, Andreae ?) (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd, omdat zijn vader petroleumventer was) uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Bij afbeelding 18 in het vermelde papieren boekwerkje van Bart Eulie is enige tekst (citaat) vermeld:
Hier een foto die nog vrij recent is. Waarom plaatsen wij deze hier toch ? U allen zult zeker hier de kantoren en het laboratorium met de melkontvangst herkennen van de coöperatieve zuivelfabriek te Diever, nu omgebouwd tot garage van de gebroeders Boer. Het is kennelijk nog winter, want de wielen van de wagens zijn besneeuwd; trouwens het hele landschap is wit. De zuivelfabriek is nu al enige jaren geleden opgeheven en de D.O.M.O. te Beilen heeft hier, zoals bijna overal, alles overgenomen. Deze foto kunnen we toch uniek noemen, omdat hier voor de allerlaatste keer de melk aan de fabriek werd afgeleverd. Binnen luttele jaren zal deze foto van grote historische waarde zijn.

De redactie is het deze keer (vooruit voor deze ene keer dan) roerend eens met Bart Eulie, dat deze foto van geschiedkundige betekenis is. Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels is de maker van deze zwart-wit foto. Harm (Haarm) Hessels is de maker van wel meer foto’s, die nu geschiedkundige waarde hebben.

De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op donderdag 4 oktober 2017. De oude kaasmakerij van de botterfubriek, waarin het garagebedrijf van Roelof Boer (een van de twee gebroeders Boer), nu van Harm Jan Boer was gevestigd, is enige jaren afgebroken en vervangen door een nieuwe werkplaats.

Posted in Melkbusse, Süvelfubriek Deever, Winter | Leave a comment

Ik bin beekaans un joar in Klondike ewest

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 20 januari 2014 het volgende bericht van de heer B.J. Blom.

Ik ben in de jaren 1956-1957 in kamp Geeuwenbrug geweest. Toen was de naam van de commandant meneer Frens, die is naderhand naar Appelscha gegaan. Er was ook een sportleider. Er was een toneelzaal. En we deden ook bosspelen.
Ik persoonlijk heb er de mooiste tijd van mijn leven gehad. Ik heb ongeveer een jaar in Klondike vertoefd.
Ik kan mij ook nog de namen Eddie Langerijs, Dirk Vonk en Jan Pommerel voor de geest halen.
In elk groepsverblijf zaten 21 jongens, die zeker niet een slechte inborst hadden, maar het was het gevolg van de oorlog.
Ik hoop dat U deze reactie de moeite waard vindt. En heel misschien zeggen deze drie letters V.B.S. u wel iets, die moesten wij in ons kleding naaien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wie kan dit korte verhaal van de heer B.J. Blom aanvullen ?
Waar zijn Eddie Langerijs, Dirk Vonk en Jan Pommerel gebleven ?
En waar zijn al die andere jongens, die in de barak Klondike verbleven, gebleven ?
Het jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe (aan de Geeuwenbrug) was een kamp voor sociale jeugdzorg van de afdeling Vorming Buiten Schoolverband (V.B.S.) van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Met ‘het gevolg van de oorlog’ zal de heer Blom bedoelen dat de zware oorlogsjaren hem als jongen diep hebben geschokt.

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

Un tiekening van de kaarke en de toor’n an de brink

De redactie van ut Deevers Archief is een fervent verzamelaar van afbeeldingen van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever. De redactie zou graag een scan willen hebben van de foto die als voorbeeld heeft gediend voor de maker van deze tekening. De redactie weet niet wie de hier afgebeelde tekening heeft gemaakt.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wil een goede scan van zijn eigen afbeeldingen van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever delen met de redactie ?
De hier getoonde tekening dateert uit 1961 en is gepubliceerd in de reclamefolder van ut eup’mlogtspel van dat jaar.
De redactie heeft de hier getoonde kleurenfoto van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever gemaakt op 13 november 2008.

Posted in Eup’mlogtspel, Kaarke an de brink, Kuunst, Tiekening, Toor'n an de brink | Leave a comment

Ut woap’m van de gemiente Deever

De volgende verklaring bij het wapen van de gemiente Deever is overgenomen uit de gegevens in de webstee ngw.nl van Heraldry of the World.

I : 3 september 1946 ” In hermelijn een paal, gedwarsbalkt van keel en zilver van 16 stukken, rechts boven vergezeld van een kraaghalskruikje van hunebedaardewerk en links onder van een eschdoornblad, beide van keel. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 paarlen.”

Bij het ontwerp had de gemeente een aantal mogelijke motieven aangedragen:
Allereerst de aanwezigheid van hunebedden in de gemeente. Niet alleen de hunebedden, maar ook het daarin gevonden aardewerk zijn uniek in Drenthe. Verder een herinnering aan de kerk van Deever, een van de oudste van Drenthe, het wapen van de familie Ketel, die in de 16e-18e eeuw diverse schouten heeft geleverd. Tevens was een mogelijkheid de afwijkende lengtemaat in Deever te tonen. In geheel Drenthe bestond de roede uit 14 voeten, behalve in Deever waar de roede 16 voet lang was. Tenslotte wilde de gemeente nog een herinnering aan de bevrijding door de Canadezen. Hoewel dat laatste niet specifiek voor Deever is, werd er toch veel belang aan gehecht. In de nadagen van de oorlog werden er in en rond Deever felle gevechten geleverd tussen de Duitsers en Fransen/Canadezen. De Duitsers dreigden in Deever de orde goed te gaan herstellen en executeerden 11 willekeurige burgers. Om een verder bloedbad te voorkomen grepen de Canadezen in en bevrijdden Deever.
In het wapen wordt de afwijkende roede gesymboliseerd door de paal, het kraaghalsflesje geeft het unieke aardewerk aan, de Canadese Maple Leaf spreekt voor zich, terwijl het hermelijn, als kleine kruisjes, de oude kerk symboliseert.
De gemeente diende drie voorstellen in, allereerst het huidige wapen, met als uitzondering dat de paal golvend gedwarsbalkt was. De Hoge Raad van Adel ging er echter vanuit dat een lengtemaat recht is en niet golvend. Het tweede voorstel was identiek, alleen de Maple Leaf was weggelaten. Het derde ontwerp tenslotte toonde het kraaghalsflesje in de rechterbovenhoek van het wapen Ketel, in zilver een dwarsbalk van azuur.
Literatuur:  Bontekoe, 1947, Oorsprong/verklaring

Posted in Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

De Toekomst meuk dit tiedskriftbeesettoafeltie

Ontwerpstudio Groep & (Wim den Boon, Hein Stolle en Pierre Kleykamp) was de ontwerper van het hier afgebeelde tijdschriftbijzettafeltje. Het meubelstukje is omstreeks 1947 ontworpen. Het is gemaakt van beuken multiplex. De afmetingen van het meubelstukje zijn 49.5 cm (hoogte), 65 cm (breedte) en 56 cm (lengte). Meubelfabriek De Toekomst an de Deeverbrogge produceerde dit tijdschriftbijzettafeltje. Op veilingen brengt een exemplaar van dit apart vormgegeven meubelstukje tegenwoordig zo’n € 600 à € 700 op. De redactie van ut Deevers Archief verwijst de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die is geïnteresseerd in zogenaamde vintage-meubelstukken, naar het digitale tijdschrift Wonderwood.
Het meubelstukje is eigenlijk best wel een beetje als industrieel aarfgood uut de gemiente Deever te beschouwen.

Posted in Aarfgood, Meubelfabriek 'de Toekomst' | Leave a comment

De dree kalkoo’ms waarkt’n an ien stuk deur

De enigzins kegelvormige onderbouw van de ovens heeft op de begane grond een doorsnede van 5,25 meter, de hoogte hiervan is 4,50 meter. De muur van de met kalk bestoven onderbouw is zo gemetseld, dat deze intern de vorm van een omgekeerde kegel heeft. In de onderste rand zijn 8 afvoerpoorten aangebracht, waardoor de verbrande schelpen naar buiten worden geperst. De kegelvormige bovenbouw van de ovens heeft op de voet een doorsnede van 4,70 meter en is eveneens 4,50 meter hoog. In de bovenkant van de bovenbouw zijn vulpoorten aangebracht. De schoorsteen van de ovens, die versterkt is met 9 ijzeren ringen, heeft op de voet uitwendig een doorsnede van 2,30 meter en heeft aan de top uitwendig een doorsnede van 1,40 meter. Een schoorsteen is 11 meter hoog. De totale hoogte van de ovens boven de begane grond is derhalve 20 meter.
De ovens waren van het voortdurend werkende type. De ovens konden via de centraal opgestelde elektrische transporteur voortdurend met schelpen en brandstof worden bijgevuld, wat in vergelijking met periodiek werkende ovens een aanzienlijke besparing op brandstoffen opleverde, terwijl de verbrande kalk voortdurend aan de onderzijde kon worden verwijderd.
De hier afgebeelde foto van de aftakelende kalkovens is gemaakt in 1955, toen was het industrietje al een paar jaren ter ziele. Een van de drie kalkovens was toen al afgebroken.

Posted in de Kalkoo’ms | Leave a comment

De Wapser skoele mit ut huus van de boo’mmeester

Afbeeldingen van vér voor de Tweede Wereldoorlog, waarop de openbare lagere school aan de Ten Darperweg in Wapse in zijn geheel is te zien, zijn zeldzaam. Zeker als op zo’n foto ook de gemeentelijke woning van de bovenmeester is te zien.
In 1910 is de Wapser skoele verbouwd tot een school met twee lokalen. De tweeklassige Wapser skoele lijkt verdacht veel op de tweeklassige Witteler skoele. De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet de gelegenheid gehad uit te zoeken of voor beide tweeklassige openbare lagere scholen dezelfde bouwtekeningen zijn gebruikt.
In de loop van de twintiger jaren van de vorige eeuw was de Wapser skoele weer te klein geworden. In het najaar van 1929 werd begonnen aan de uitbreiding van school met een derde lokaal. Zo ontstond het schoolgebouw, zoals dat voor een belangrijk deel nu nog bestaat.
De hier getoonde bijna honderd jaar oude foto is gemaakt in de twintiger jaren van de vorige eeuw. Deze foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Hendrik (Henk) Onstee, die de enige zoon was van wijlen Hendrik (Henk) Onstee, die in de twintiger jaren van de vorige eeuw meester was aan de Wapser skoele.
Rechts op de zwart-wit foto is de gemeentelijke woning van de bovenmeester te zien. Let vooral op het houten achterhuis van de woning van de bovenmeester, dat oorspronkelijk was bedoeld voor het stallen van enige dieren.
Let vooral ook op de waterpomp met houten mantel bij de heg tussen het schoolplein en het erf van de woning van de bovenmeester. Voor de Tweede Wereldoorlog was in Wapse nog geen waterleiding; drinkwater werd deep uut de welle (uit de grond) opgepompt.
Bij de voorgevel van de school, die toen nog twee lokalen had, staan de bovenmeester (met herdershond) en de andere leerkrachten (wie zijn de personen op de foto ?).
Coen Broekema heeft de twee hier afgebeelde kleurenfoto van de Wapser skoele gemaakt op 1 december 2005.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto (dus geen ansichtkaart) van de Wapser skoele ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 49 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto van de Wapser skoele ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 20 van nr. 05/4 (december 2005) van het papieren blad Opraekelen, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren blaadje of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Wapser skoele | Leave a comment

Braand in de kappe van de postkarre

SOp 13 september 1851 verscheen in de Provinciale Drentsche en Asser Courant een uiterst merkwaardig bericht over een brand in een postkar in de buurt van de Deeverbrogge.

Den 8 dezer is de postkar van Meppel op Assen korten tijd na het verlaten van de Dieverbrug in brand geraakt; de kap was nedergeslagen, en hierin schijnt eene vonk van een sigaar, welke door een op de postkar zittenden passagier gerookt werd, te zijn geraakt en waarschijnlijk door den togt te zijn aangewakkerd, de pakketten van Havelte en Dieverbrug had de postillon gemakshalve in de kap gelegd en deze zijn gedeeltelijk verbrand, benevens de hoed van den passagier, enzovoort. Het is te wenschen, dat dergelijke ongelukken zoveel mogelijk worden voorgekomen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heemkunduge vurening uut Deever heeft in 2014 haar 20-jarige bestaan opgeleukt met een zo genoemd jubileumboek, waarin ongetwijfeld onderwerpen aan de orde zijn gekomen, zoals scheepvaart, kalkovens, recreatie-centrum Ellert- en Brammert, de noodslachtplaats, de bedrijvigheid an de löswal, de törfschippers, de bedrijven an de Deeverbrogge, de tramlijn, het tramemplacement, de buslijnen, de bushaltes, de Deeverse sluus, de Deeverbrogge, de transportondernemingen, het boerenleven, logementen, cafés, hotel Blok, bouwmaterialenhandel Concordia, meubelfabriek De Toekomst, het postkantoor, de postkar, de postillon, het postpakket, de steenfabriek van Bolt, de winning van ijzeroer, het arrestantenlokaal achter hotel Blok, kermissen, markten, culturele voorstellingen, filmvoorstellingen en dansavonden. 
De redactie publiceerde de eerste versie van dit bericht op 23 oktober 2013, teneinde het de dorpskrachten van de heemkundige vereniging uut Deever, die met het zogenaamde jubileumboek bezig zijn geweest, wat gemakkelijker te maken bij het zoeken naar gegevens over het posthuis van kastelein Wind, later het logement van De Vroome, an de Deeverbrogge.
Het bericht geeft een indruk hoe in 1851 post werd vervoerd langs de Drentsche Hoofdvaart. Aardig is te weten dat de postkar ook passagiers vervoerde. Of het logement, annex bier- en koffiehuis an de Deeverbrogge, toen ook nog posthuis was, dat is bij de redactie niet bekend. En of het logement toen al eigendom was van Roelof de Vroome is ook niet bekend bij de redactie.
Dit is een mooie uitzoekklus voor de dorpskrachten van de heemkunduge vurening uut Deever. 

Posted in An de Deeverbrogge | Leave a comment

Harry Dolph en Ernst Scheufele geeft mekaèr de haand

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 23 augustus 1989 het navolgende bericht over de Amerikaanse boordschutter Harry Arthur Dolph, die in de Tweede Wereldoorlog werd neergeschoten boven Zuidwest-Drenthe en enige tijd in het Onderduikershol op het landgoed Berkenheuvel bij Diever heeft gezeten.

Luchtgevecht boven Zuidwest-Drenthe in 1944
Oorlogsvijanden sluiten nu vrede
Van een onzer verslaggeefsters. Meppel.
‘Dit is een grote dag. Ik ben blij dat ik dit nog mag meemaken.’ Ernst Scheufele (66) uit het Westduitse Beinsheim kon zijn emoties gistermiddag in Meppel nauwelijks onderdrukken. En ook de 71-jarige Harry A. Dolph uit de Amerikaanse staat Texas was zichtbaar ontroerd. Het was voor beide heren dan ook een bijzondere dag. Voor het eerst na 45 jaar konden ‘de vijand’ en de ‘held’ elkaar als vrienden in de armen sluiten.
Op 15 augustus waren Scheufele en Dolph betrokken bij een luchtgevecht boven Zuidwest-Drenthe. Tijdens dat gevecht kwamen negentien Amerikanen en vier Duitsers om het leven. Maar luitenant Scheufele landde met zijn kist, een Messerschmidt 109, veilig op de luchthaven in Havelte. En Dolph, die als schutter aan boord was gegaan van de bommenwerper B24 True Love, kon zichzelf met zijn parachute in veiligheid brengen.
Verstopt
‘Ik verstopte me in de bossen bij Havelte’, herinnert Dolph zich. ‘Ik had namelijk vernomen dat de Duitsers de jacht hadden geopend op Amerikaanse parachutisten. Drie dagen later kwam ik in contact met Peter van den Hurk. Hij verklaarde dat hij van de Verzetsgroep Meppel was en dat hij me ergens zou laten onderduiken.’
Van den Hurk, die gisteren als gastheer van Scheufele en Dolph optrad, zegt dat het op dat moment het belangrijkste was Dolph zo snel mogelijk in veiligheid te brengen. ‘Ik bracht hem naar weduwe De Groot in Meppel, die wel vaker Amerikaanse piloten verborgen hield. Na twee weken werd Dolph overgeplaatst naar het onderduikershol in Diever. Daar heeft hij zich zeker acht maanden schuil gehouden. Uiteindelijk werd hij op 15 april 1945 in Dokkum door de Royal Canadian Dragoons bevrijd’, aldus Van den Hurk.
Ooggetuige
Het was de Groninger Jan Mulder, op 14-jarige leeftijd in Ruinen ooggetuige van het luchtgevecht, die na jarenlang speuren  een ontmoeting tussen Scheufele, Dolph en Van den Hurk wist te bewerkstelliggen. En gisteren was het dus zover. ‘We waren natuurlijk erg nerveus. Maar toen we elkaar eenmaal de hand hadden gedrukt, was het ijs gebroken’, zegt Van den Hurk. ‘In kleine kring hebben we de strijders die tijdens het gevecht waren gedood, herdacht.’
Dolph kijkt nog eens naar zijn voormalige vijand. ‘In 1944 waren we nog jong, en deden we wat ons werd opgedragen. Maar Scheufele is een beste man. Ik wil hem zeker nog eens ontmoeten.’

Het bijschrift van de foto luidt als volgt.
Oorlogsvliegers bijeen met links de Duitse jachtvlieger Ernst Scheufele en rechts de Amerikaan Harry Arthur Dolph. Tussen hen in staat links Jan Mulder en rechts Peter van den Hurk.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Als de Amerikaanse boordschutter Harry Arthur Dolph op 15 augustus 1944 is neergeschoten en de Duitse bezetter het onderduikershol op het landgoed Berkenheuvel op 22 november 1944 overviel en vernielde, dan kan de Amerikaanse boordschutter Harry Arthur Dolph geen acht maanden in het hol ondergedoken hebben gezeten, hooguit drie maanden.
Wellicht was het geheugen van de 71-jarige Amerikaanse boordschutter Harry Arthur Dolph in 1989 – 45 jaren na het gebeurde – wat wokkelig geworden en verdraaide hij acht maanden met acht weken of acht dagen of acht uren.
In de webstee www.backtonormandy.org zijn de namen van de bemanningsleden van de neergestorte Liberator bommenwerper B-24-24H-41-29449-D-True Love  te vinden. Harry Arthur Dolph heette toen nog Harry Arthur (Knobby) Clark. Hij was boordschutter aan de linker kant bij de staart (left waist gunner). Op de afgebeelde foto in bijgaande afbeelding wijst Harry Arthur Dolph zijn plaats in het vliegtuig aan.
Harry Arthur Dolph is geboren op 12 maart 1918 in Kalamazoo, Michigan, U.S.A. en is op 12 juni 1994 overleden in Marietta, Ohio, U.S.A. Harry Arthur Dolph schreef het boek ‘The Evader: An American Airman’s Eight Months with the Dutch Underground’. Zijn boek is op 1 oktober 1990 uitgegeven door Eakin Press.

 

Posted in Onderduikershol, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Juffrouw Ter Horst steet bee de Witteler Skoele

Juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst was van 1 maart 1930 tot 1 maart 1937 werkzaam in de Witteler Skoele. Christina Augusta Johanna ter Horst is op 24 december 1909 in Zwolle geboren. Ze is op 7 april 1930 in het bevolkingsregister van de gemiente Deever ingeschreven op het adres Diever 4. Dat was het adres van Roelof Klasen en Aaltje Mulder in de Heufdstroate, Bij dat echtpaar was ze in de kost. Haar vorige standplaats was Amersfoort. Met ingang van 1 maart 1937 was Harderwijk haar nieuwe standplaats. Wie weet de datum en plaats van overlijden van juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst ? De redactie van ut Deevers Archief is nog steeds op zoek naar gegevens van haar.
In 1966 is juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst nog bij de Witteler Skoele op de foto gezet. Zie de bijgevoegde afbeelding van een kleurenfoto. Was dat tijdens een reünie van oud-leerlingen ? De Witteler Skoele is aan het einde van het schooljaar 1966-1967 gesloten.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de zwart-wit versie van de hier afgebeelde kleurenfoto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 60 van het in 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige Gemeente Diever in oude ansichten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Verdwenen object, Witteler skoele | Leave a comment

In de bouw op de Noorderesch bee Deever

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever het programmaboekje van ut eup’mlochtspel uut 1951. In dit bericht toont de redactie uit dat programmaboekje de bladzijde met toeristische gegevens van de gemiente Deever.

Diever – Toeristische gegevens

Bezienswaardigheden.
Landgoed Berkenheuvel, een aaneengesloten bos-, duin- en heidecomplex, met de omliggende terreinen ongeveer 4000 ha groot: natuurbos, zandduinen, heide en vennen.
Hunebed aan de Groningerweg.
Historisch gebouw ‘Schultehuis’, gebouwd in 1604, gerestaureerd 1938/1941.
De Peperstraat met schoon gezicht op kerk en toren en
‘t Kasteel met zware eikenbeplanting.

Verkeersmiddelen.
Diever is gelegen op een kruispunt van autobuslijnen. Er is een uurdienst naar Assen en Groningen en verder een prima verbinding per bus met Hoogeveen, Meppel en Steenwijk. Het busverkeer wordt verzorgd door de N.V. D.A.B.O. te Meppel.

Toerisme.
De wandelweg van de A.N.W.B. doorkruist de bossen van Berkenheuvel.
Mooie rijwielpaden van de rijwielpadvereniging lopen langs en door Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Heden ten dage is het aantal bezienswaardigheden in de gemiente Deever ten opzichte van 1951 sterk afgenomen. Zo is het historisch gebouw Schultehuis aan de brink van Deever verworden tot een soort van zomerse bezigheidstherapiegelegenheid voor een paar toeristen. De Peperstraat is al lang geen toeristische bezienswaardigheid meer. Enige prachtige oude erfgoedpanden aan de Peperstraat, zie de vele illustraties in de vele berichten in ut Deevers Archief, zijn in de vijftiger en zestiger van de vorige eeuw rücksichtlos en doelbewust om zeep geholpen door burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen. En op de zware eikenbeplanting op ut Kastiel valt heden ten dage ook wel het nodige af te dingen.
Wat de autobuslijnen betreft is in de gemiente Deever sinds 1951 nauwelijks iets veranderd. D.A.B.O. is de afkorting van Drentse Auto Bus Onderneming. De tweede zin van de paragraaf verkeersmiddelen moet luiden: Er is een uurdienst naar Assen en Meppel en verder een prima verbinding per bus met Hoogeveen en Steenwijk.
De Algemene Nederlandsche Wielrijders Bond (A.N.W.B) was blijkbaar in 1951 ook al een bondje dat zich overal tegen aan bemoeide, zelfs met wandelwegen op Berkenheuvel. Maar het wielrijdersclubje bemoeide zich gek genoeg in 1951 niet met de mooie rijwielpaden in de gemiente Deever. Dat deed de Drentse Rijwielpadvereniging.
Het is de redactie in dit bericht natuurlijk te doen om de afbeelding op de hier afgebeelde bladzijde uit het programmaboekje van ut eup’mlochtspel uut 1951. Op deze helaas niet scherpe afbeelding is een bouwakker met geoogste rogge op de Noorderesch bee Deever te zien. De rogge is an de gaaste eset. Op de foto is un riegel gaast’n te seen.
De redactie zou bijzonder graag in het bezit willen komen van een afdruk van het originele negatief of een goede scan van de originele foto.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Noorderesch bee Deever gemaakt op 27 januari 2010.

Posted in Boer'nlee'm, Eup’mlogtspel | Leave a comment

See haar’n ut olde Schultehuus so muut’n loat’n

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever een knipsel uit het tijdschrift Het Noorden in Woord en Beeld, jaargang 10, 1934-1935, nummer 23, 24 augustus 1934 nota bene twee bladzijden met beelden uit Deever en omgeving.
De foto’s op die twee bladzijden zijn het waard vergroot weergegeven te worden. De redactie toont in dit bericht de bovenste foto op de linker bladzijde. Deze foto is gemaakt kort voor het begin van de grote vernieling van het Schultehuis in 1935.
Het bijschrift bij deze afbeelding op de linker bladzijde luidt als volgt:
‘Dit dorp, dat in de Bulle van Paus Pius onder den naam van Dieveren uytgedrukt staat, wordt ook van een Schout bedient, en heeft den naam gegeeven aan ’t gerecht van Dieveren.’, zoo staat het in de oude geschriften. Bij zoo’n waardige uitspraak past het aloude Schultehuis aan de Brink, waarvan de familie Ketel de stichtster is, en dat vermoedelijk door ‘Monumentenzorg’ wordt aangekocht, daar het door een restauratie in zijn typeerende bouw nog versterkt zal kunnen worden en zoo een mooi stukje oudheid bewaard zal kunnen blijven.
De redactie heeft de bijgevoegde bovenste kleurenfoto gemaakt op vrijdag 29 november 2019. De redactie heeft de bijgevoegde onderste kleurenfoto gemaakt op zondag 20 november 2005.

Posted in Skultehuus | Leave a comment

De boerdereeje van Knelis Kassies an de kleine brink

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 47 een foto uit omstreeks 1926 van enige panden aan de kleine brink in Deever opgenomen. In de tekst bij de foto is enige aandacht besteed aan de zichtbare panden en hun bewoners in die tijd.

47 – Diever – Kleine Brink – 1926
In de boerderij (Diever 15) links woonden Roelof Hendrik Wesseling en Annigje Smidt met hun pleegkinderen Klaas Hummelen Smidt en Harm Smidt.
Rechts is alleen het nieuwe deel van de smederij (Diever 46) van Frederik Ofrein te zien. Dit deel is gebouwd op de plaats van de oude noodstal voor de paarden. Uit het oorspronkelijke kadastrale register van 1 oktober 1832 blijkt dat daar toen ook al een smid Ofrein (Jacob) was gevestigd. Ook in het pand dat in 1832 stond op de plaats van de boerderij naast de smederij woonde toen een smid Ofrein (Jan Cornelis).
Frederik Ofrein werd wellicht vanwege zijn grote lengte Grote Frièrik genoemd. Frederik Ofrein was getrouwd met Anna Barelds (Anna van Grote Frièrik). Zij was de dochter van Jan Barelds, die tot zijn dood in 1927 boer en caféhouder aan de Brink was.
Grote Frièrik had voor die tijd een flinke smederij. Hij stookte in zijn beste tijd soms wel drie vuren en had dan ook vaak drie knechten aan het werk. Dat zijn werk goed stond aangeschreven mag blijken uit het feit dat zelfs uit Wateren en Zorgvlied boeren naar deze smederij kwamen om hun paarden te laten beslaan.
In de boerderij met de monumentale voorgevel (Diever 45) woonden Kornelis (Knelis) Kerssies, zijn vrouw Geertje Mulder en hun kinderen Harm en Pietje. In 1912 huurde Kornelis Kerssies deze boerderij van Roelof Bult, om die vervolgens in 1915 van hem te kopen.
In het huisje (Diever 44) achter de boerderij van Kornelis Kerssies woonden postbode Roelof Vos (Bode Vossie) en zijn vrouw
Jansje ter Heide. Naast de boerderij van Roelof Wesseling is een pand zichtbaar dat bestond uit twee woningen. Rechts (Diever
43a) woonde Ofrein Jan Moes. In het linker deel (Diever 43b) woonden Janna Bosscha-Hessels en Annigje van der Bij.
Met de electrificatie van Diever in het begin van de twintiger jaren kwam een einde aan het gebruik van petroleumlantaarns voor de openbare verlichting.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft nog enig uitzoekwerk inzake de in de tekst genoemde namen te doen.
De redactie heeft de bijgevoegde kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021. 


Posted in Boerdereeje, Diever, ie bint 't wel ..., Kleine Brink | Leave a comment

Ut café van Barteld Smit an de Deeverbrogge

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 42 een foto uit 1924 van het café van Barteld Smit an de Deeverbrogge opgenomen. In de tekst bij de foto is enige aandacht besteed aan het verleden van het oude café-logement an de Deeverbrogge, bedrijvigheid an de löswal en enige inwoners van de Deeverbrogge.

42 – Dieverbrug- Café Barteld Smit – ± 1924
In het pand achter de keurig geknipte leilinden was van 1 mei 1886 tot 19 april 1906 het café van Hendrik Benthem Szn. gevestigd. De schuur werd gebruikt als opslagplaats, wagenschuur en paardenstal. Zijn zoon Sjoert zette daarna het bedrijf voort. Na het overlijden van Sjoert Benthem op 20 maart 1915 heeft zijn vrouw Griet Merk het café-logement tot 1 mei 1921 voortgezet.
Toen werd het café overgenomen door Barteld Smit. Met ingang van 15 mei 1921 mocht hij sterke drank verkopen in de gelagkamer, in de wachtkamer van de stoomtram en in de keuken.
Het pand werd in januari 1929 gekocht door Johan Blok uit Wapserveen. De drankvergunning van Barteld Smit werd met ingang van 1 februari 1929 op naam van Johan Blok gesteld.
In 1932 liet hij het oude pand na een grote brand afbreken, waarna in 1933 het nieuw gebouwde voor die tijd moderne hotel Blok in gebruik werd genomen.
Links naast de witte schuur is nog net het kruidenierswinkeltje van Olde Aolida te zien.
Bij het café ligt een vrachtschip voor de wal. Schepen werden in die tijd veelal nog door windkracht voortbewogen. In het jaar 1918 waren de turfschippers Lieuwe de Harder en zijn zoon Lieuwe nog inwoners van de gemeente Diever (adres: aan boord). Dit was ook het geval met de turfschippers Johannes Hoogeveen, Thomas Hoogeveen en Jan Hoogeveen (adres: aan boord).
Achter het zeilschip bevindt zich het houten dagverblijf van de brugwachter. Rechts naast dit gebouwtje is de bergplaats op het rangeerterrein van de stoomtram van de Noord-Nederlandse Tram Maatschappij te zien. Aan de rechterkant is de in 1880 gebouwde ijzeren draaibrug te zien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In de tekst bij afbeelding 43 in het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel … staat abusievelijk als trammaatschappij de Noord-Nederlandse Tram Maatschappij genoemd. Dit moet natuurlijk de Nederlandse Tram Maatschappij zijn. De tramlijn Meppel – Hoogersmilde is in 1933 opgeheven.
De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met turbo spoed en ook niet in turbo draf enige foto’s van de huidige situatie ter plekke van café Barteld Smit aan dit bericht toevoegen.


Posted in An de Deeverbrogge, Café Barteld Smit, Diever, ie bint 't wel ..., Verdwenen object | Leave a comment

Sunnepaneel’n bee un boerdereeje in Oll’ndeever

In het gemeenteblad van de gemeente Westenveld, nr. 293162, 30 augustus 2021 verscheen de aankondiging van de aanvraag voor een bouwvergunning voor het plaatsen van vijftig zonnepanelen in veldopstelling in een weiland bij de woonboerderij met adres Holtenweg 2 in Oll’ndeever. Deze boerderij is een rijksmonument. Die vijftig panelen zijn zeker goed voor de produktie van ten minste 15.000.000 wattuurtjes per jaar. Dat moet ook wel, want die slecht geïsoleerde boerderij, waar vroeger Klaas Hofstee boerkte en Peter Sloot en Hans Wiegel woonden, kan in de koude tijd van het jaar wel flink wat eigen energie gebruiken.
De vijftig zonnepanelen zullen ongetwijfeld worden geplaatst in het weiland in de buurt van de boerderij, zie de bijgevoegde luchtfoto. De vijftig zonnepanelen zullen ongetwijfeld worden geplaatst in het weiland in de buurt van de boerderij, zie de twee bijgevoegde kleurenfoto’s van het weiland bij de boerderij, die de redactie van ut Deevers Archief heeft gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
De redactie zal te gelegener tijd, maar niet met turbospoed en ook niet in turbodraf, aan dit bericht een luchtfoto toevoegen. Op deze luchtfoto zullen de vijftig zonnepanelen in veldopstelling zijn te zien.

Posted in Duurzame energie, Oll'ndeever, Sunnepaneel | Leave a comment

Un olde boerdereeje in de Saandhook

De redactie is een groot liefhebber van het tonen van foto’s van boerderijen, al dan wel of niet meer in gebruik als boerderij, in de gemiente Deever. In de beeldbank van het Drentsch Archief in Assen is in de collectie Monumentenzorg de hier afgebeelde zwart-wit foto (registratienummer MZ10701010101) van de boerdereeje mit siedbaander met adres Achterstraat 8 in Deever aanwezig. De Aachterstroate werd vroeger de Saandhook genoemd. De maker van deze foto is niet bekend. De foto is gemaakt op 18 juni 1969. De foto is niet auteursrechtelijk beschermd en mag vrij worden gebruikt, mits de bron wordt vermeld. Bij de boerderij staat een wagen met melkbussen. Blijkbaar was de boerderij toen nog in gebruik als boerderij.
De latere eigenaar van de boerderij heeft de voor- en de zijgevel van de boerderij flink opgepimpt. Zie de afbeeldingen 2 en 3. De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 11 december 2019. Let op het bovenste met hout betimmerde deel van de voorgevel, de blien’n bij de ramen in de voorgevel, de levensboom in het licht boven de deuren in de zijgevel, de schoorsteenkappen, de leilinden aan de verkeerde kant van de boerderij.
De redactie verwijst ook naar een kleurenfoto in het bericht De mooie kaèmer in de boerdereeje van Jans Tabak.
De houten betimmering van het bovenste deel van de voorgevel was vroeger ook aanwezig. Zie de afbeelding in het bericht Bee Kloas Benn’n in de Aachterstroate.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Aagterstroate, Boerdereeje | Leave a comment