In ut café van Jan Pot an ut Wittelerschut

Op 10 december 1868 verscheen in de Drentsche en Asser Courant het navolgende korte bericht over de verkoop van hout op stam ten huize van Jan Pot an ’t Wittelterschut.

De notaris mr. W.O. Servatius te Dwingelo zal, op vrijdag den 18 december 1868, des morgens om elf uren, ten huize van Jan Pot, aan het Wittelterschut publiek verkoopen: Eenige perceelen schel- en weekhout en dennen, op stam staande te Wittelte, in de gemeente Diever, en toebehoorende aan de markegenooten van Wittelte en aan B.H. Barelds te Dwingelo, kunnende van die perceelen aanwijzing worden bekomen bij H.L. Barelds te Wittelte.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In dit bericht wordt Dwingel geschreven, zoals het in het Nederlands met één o behoort te worden geschreven: Dwingelo.
In 1868 bestond ut Wittelerschut in de Dreinse Heufdvoat nog. Dit overbodige en te smal geworden schut werd tussen 1 juli 1880 en 15 augustus 1880 afgebroken.
Ten huize van Jan Pot was ten huize van de schutmeester Jan Pot van ut Wittelerschut. Jan Pot zal in één van de voorkamers (de voorkamer aan de kant van de Wittelterbrug) van de schutmeesterswoning (de sluiswachterswoning) een café hebben gehad, waar de publiek verkoop van hout op stam plaats moet hebben gevonden. Jan Pot was naast schutmeester (sluiswachter) ook landbouwer.

Jan Pot werd op 22 juli 1835 geboren in Wittelte, als zoon van Jan Pot en Aaltje Jans Duiker. Hij overleed op 21 januari 1920 in Wittelte. Hij was getrouwd met Christina Henderika Leonora Bakker. 
De schutmeesterswoning, die eigendom was van het Rijk, werd in 1905 op een openbare veiling verkocht.
Het pand heeft tegenwoordig als adres: Rijksweg 74, Wittelte. In het pand was jarenlang het Old Timer Museum van Gerard de Boer gevestigd.
H.L. Barelds was Hendrik Lefferts Barelds (geboren op 1 april 1834, overleden op 11 mei 1895).
Met weekhout wordt bedoeld hout van de populier. Dat hout was geschikt voor het maken van klompen.

abracadabra-146

Posted in de Voat, Witteler skut, Wittelte | Leave a comment

Wat is now ut adres van Wittelte 38 en Diever 73 ?

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 8 mei 2018 de volgende reactie van de heer Johannes Wilhelmus.Franciscus Spitzen.

De grootouders van mijn moeder waren Kornelis Veen en Grietje Dol. Zij zijn volgens het gedigitaliseerde bevolkingsregister uit de periode 1860-1930 op 26 november 1914 ingeschreven in de gemeente Diever op het adres Wittelte 38. Het boerderijtje met dit adres stond op ’t Moer.
Zij zijn op 18 mei 1917 uitgeschreven naar De Wijk (Drenthe), maar zijn op 30 augustus 1918 weer in de gemeente Diever ingeschreven op het adres Wittelte 38. In de gemeente Diever zijn ze later verhuisd naar het adres Diever 73.
Zij zijn op 30 april 1919 uitgeschreven naar Zuidwolde (Drenthe).
Mijn grootmoeder was Jentje Veen. Haar ouders waren Kornelis Veen en Grietje Dol.
Kunt U mij iets vertellen over waar zij destijds precies hebben gewoond?
Is het adres Wittelte 38 op ’t Moer nog te achterhalen ?
Is het adres Diever 73 in Diever nog te achterhalen ?
Bestaan de panden misschien nog?
Ik hoop dat U mij iets meer kunt vertellen.
Alvast bedankt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Kornelis Veen is geboren op 24 januari 1891 in Dwingel. Hij is overleden op 25 maart 1955.
Grietje Dol is geboren op 15 januari 1890 in Oldemarkt. Zij is overleden op 7 april 1965.
Kornelis Veen en Grietje Dol trouwden op 30 september 1914 in Vledder.
Kornelis Veen en Grietje Dol zijn begraven op de begraafplaats IJpenhof in Eesveen.
Jentje Veen is geboren op 17 september 1914. Zij is niet geboren op ’t Moer, maar in Vledder. Zij trouwde met Willem Akkerman.
Hun dochter Martha Akkerman is geboren in 1937 en is overleden in 2011.
Martha Akkerman trouwde op 13 september 1958 in Steenwijk met Gerhardus (Ger) Franciscus Marie Spitzen.
De redactie zal uitzoeken in welk adres het oude adres Wittelte 38 op ut Moer en het oude adres Diever 73 in de loop van de tijd zijn gewijzigd, zo dat nog te achterhalen is in het oude archief van de gemiente Deever.
Wie van de bezoekers van ut Deevers Archief heeft een antwoord op de vragen van de heer J.W.F. Spitzen ?

Posted in ut Moer | Leave a comment

Oprigting van un tabakskaarvereeje op Zorgvliet ?

Op 1 september 1896 verscheen in de krant Het Nieuws van den Dag het volgende bericht over de tabaksindustrie op Zorgvlied.

Te Zorgvlied (Dr.), alwaar de tabaksbouw voortdurend gunstige uitkomsten oplevert, zal naast de sigarenfabriek ook eene tabakskerverij worden opgericht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Mr. Lodewijk Guillaume Verwer begon met de verbouw van tabak an de aandere kaante van de Deeverse bos op Woater’n en Zorgvliet. De verbouwde tabak werd verwerkt tot sigaren, maar tabak kon ook worden gekerft, dat wil zeggen fijn worden gesneden voor rook- of pruimtabak. Of de tabakskerverij ooit op Zorgvliet is opgericht, dat is nog een onderwerp van onderzoek van de redactie. Maar dit onderzoekje zou ook door de deskundigen van de heemkundige werkgroep Zorgvliet-Wateren-Oude-Willem kunnen worden uitgevoerd.

Posted in Sigarenfabriek, Tabak, Zorgvliet | Leave a comment

Wee wilt de toal van oense mow bliem’m proat’n

Ik was aangenaam verrast toen ik – al weer heel wat jaren geleden – bij een transactie met Roelof Boer, garagehouder aan het Moleneinde (Katteneinde) in Deever, de fraaie bundel ‘Wat was en was is’, geschreven door zijn vader Harm Boer, cadeau kreeg.
Deze bundel met nagelaten werk van schrijver en dichter Harm Boer is samengesteld door Meine Hoekstra in samenwerking met de kinderen van Harm Boer en werd in oktober 1999 uitgegeven door Reclamebureau Drokwark uut Dwingel.
De bundel ‘Wat was en wat is’ is verschenen na het overlijden van schrijver en dichter Harm Boer op 1 april 1995.
Ik publiceer hier – met toestemming van de familie Boer – het gedicht ‘Dialect’, waarin Harm Boer op prachtige zacht humoristische wijze beschrijft hoe hij het dialect van Lhee met name van zijn moeder (mow’s toal) leerde en hoe gehecht hij was aan het Dreins.
De tekst van het gedicht heb ik letterlijk overgenomen uit de bundel, aan de spelling van de woorden heb ik niet getornd en daarom heb ik geen ‘verbeteringen’ in de spelling aangebracht.
Ik stel de organisatoren van de activiteit ‘Verdieverderen um de stamtoafel’ ten stelligste voor in een mogelijk volgende bijeenkomst aandacht te besteden aan het Dreinse en zo mogelijk ook Deeverse gedicht.
Wellicht is in Deever of in een omliggend dorp een huiseigenaar te vinden die op een kale en saaie muur het fraaie gedicht Dialect wil laten schilderen. Wat te denken van het benutten van het grijze muurvlak links naast de ingang van het voormalige kantoorgebouw van de cultuurstimulerende Rabobank an de Peperstroate in Deever ? Zie de bijgevoegde kleurenfoto, die de redactie van ut Deevers Archief op 26 april 2018 heeft gemaakt. De voorbijganger kan dan na het lezen van het gedicht van Harm Boer niet meer even op het roodgeverfde Rabobankbankje gaan zitten en dan rustig zijn gedachten laten gaan over het nut van het behoud van ut Deeverse dialect. Hoe het was, hoe het is en hoe het zal zijn.

Dialect
’t Hung in de ruumte
waor ik lag
vanof de eerste dag.
Bij alles wat ik
heb edrunken
hebt lieve woordties
klunken
en elke luier
voel of nat
gung zachies praotend
van mien gat.
Toen ik kreup
kreup ik te wied
en toen ik leup
hetzelfde lied.
Uut angst dat ik verzeup
was het moeder
die mij reup
maor ieder woord
dat spreuken weur
had in zien spraok
dezelde kleur
herkenbaor veur het volk
en veur de streek
gienien die
daorvan week.
En daorum onder het proaten
onder het schrieven
hol ik vaaste:
Oens Dreins gepraot
dat lang nog
hier zal blieven.

Abracadabra-1497

Posted in Aarfgood, Cultuur, Deevers, Dorpskracht | Leave a comment

Nee fotobookie over ut vuleen’n van Deever

In het najaar van 1999 (de precieze datum heeft de redactie van ut Deevers Archief niet geregistreerd) is in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) (Meppeler Courant) het volgende merkwaardige artikeltje gepubliceerd over het verschijnen van het fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’, de eerste publicatie van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar heemkundige vereniging uut Deever, sinds haar oprichting in 1994.

Nieuw boek over geschiedenis Diever
Diever –
De historische vereniging Diever presenteerde gisteren haar vierde pennenvrucht.
Onder de titel ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ laat het boekje foto’s zien die zijn genomen tussen 1880 en 1940.
Eerder verschenen al ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’, ‘Diever in oude ansichten’ en ‘Kent u ze nog ,,,, die van Diever’.
Omdat er voor de drie voorgaande boekjes grote belangstelling bestaat heeft de historische vereniging de stap gewaagd naar een vierde boek.
De foto’s zijn door verschillende inwoners en oud-inwoners van Diever beschikbaar gesteld. Omdat niet iedereen wist wie op welke foto staat heeft de historische vereniging zich ingespannen op bij elke foto de juiste namen te zetten. Hierbij is vaak de hulp van oude mensen ingeroepen.
Het boek dat gisteren is gepresenteerd laat foto’s zien uit alle delen van de voormalige gemeente Diever. Sommige laten de bedrijvigheid zien zoals die omstreeks de eeuwwisseling op het platteland plaats had. Ook andere beelden zoals kerken, bijzondere huizen, scholen en waterwegen zijn in ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ te zien.
Het boek ligt vanaf vandaag bij de VVV-Diever in de verkoop.
Er zijn vijfhonderd exemplaren gedrukt, waarvan er tweehonderd zijn overgenomen door de Europese Bibliotheek in Zaltbommel.
Een werkgroep van zes mensen komt in november dit jaar met het eerste lustrumboek van de historische vereniging. In dit boek zijn alle monumenten opgenomen uit de voormalige gemeente Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De eerste zin van het berichtje in de Meppeler Courant is niet juist. Dit is onjuiste berichtgeving. Het betreft niet haar vierde pennenvrucht, maar haar eerste.
In het verlengde van de eerste zin wekt de derde zin van het artikel ‘Eerder verschenen al …..’ de suggestie dat de drie genoemde publicaties via de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, tot stand zijn gekomen. Dit is onjuiste berichtgeving.
Het boekje ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder is al in januari 1975 voor eigen rekening en risico uitgegeven door Boekhandel Roelof van Goor aan de Kruisstraat in Deever. De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, bestond toen nog niet. Het boekje van Arend Mulder is niet meer in de boekhandel te koop, echter is via het internet wel bij handelaren in tweedehands boeken te koop.
Het boekje ‘Diever in oude ansichten’ van Albertus Andree (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd) is vóór 1981 voor eigen rekening en risico uitgegeven door de Europese Uitgeverij in Zaltbommel. De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, bestond toen nog niet. Een print-on-demand exemplaar van het boekje was tot 1 november 2022 nog steeds voor veel geld verkrijgbaar bij de uitgever.
Het boekje ‘Kent u ze nog… die van Diever’ van de hiervoor genoemde Albertus Andree (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd) is in 1987 voor eigen rekening en risico uitgegeven door de Europese Uitgeverij in Zaltbommel. De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, bestond toen nog niet. Een print-on-demand exemplaar van het boekje was tot 1 november 2022 nog steeds voor veel geld verkrijgbaar bij de uitgever.
De vierde zin ‘Omdat er voor ….’ is daarom ook niet juist. Het betreft het eerste boekje.
De zin vóór de laatste zin ‘Er zijn vijfhonderd …..’ is niet juist. Deze moet luiden ‘De uitgever heeft vijfhonderd exemplaren gedrukt, waarvan de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, voor eigen rekening en risico slechts driehonderd exemplaren heeft afgenomen.’
Een print-on-demand exemplaar van het boekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’  was tot 1 november 2022 nog steeds voor veel geld verkrijgbaar bij de uitgever. Gelukkig wordt in de webstee van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, haar eerste uitgave volledig genegeerd.
De laatste zin van het berichtje hoort niet thuis in het berichtje, deze zin heeft betrekking op een ander onderwerp. Overigens is dit zo genoemde eerste lustrumboek nooit verschenen.

Abracadabra-1511

Posted in Cultuur, Diever, ie bint 't wel ..., Publicatie | Leave a comment

Ut looppad an de Dorpsstroate bee Obadja

Deze zwart-wit ansichtkaart ‘Groeten uit Zorgvlied’ is vóór 28 december 1929 verstuurd.
Aan de linkerkant is de nog niet verlengde Obadja-kapel van de Nederlands hervormde gemeente aan de Dorpsstraat op Zorgvliet te zien.
Op het zandpad naast de weg -blijkbaar liet de begaanbaarheid van de klinkerweg voor voetgangers nogal te wensen over- staat of loopt een vrouw met twee emmers.
De verstuurders van deze kaart waren de familie Sjouke Benthem, Gerrit en Boukje (Baukje ?).
De kaart is verstuurd naar Jan Benthem, Tweede Oostwijkstraat 2 in Steenwijk.
Jan Benthem is de eerste zoon van Wolter Benthem (geboren op 11 juli 1850 op Woater’n, overleden op 1 juli 1925 op Woater’n) en Baukje Stelma (geboren op 16 juni 1854 in Makkinga, overleden op 28 december 1929 op Woater’n). Jan Benthem is geboren op 22 mei 1878 op Woater’n. Hij werkte -toen hij de kaart ontving- in Steenwijk bij de N.V. Stoomtabak- en Sigarenfabriek ‘de Tabaksplant’.
Sjouke Benthem is de jongste broer van Jan Benthem. Sjouke Benthem is geboren op 23 december 1891 en is op 2 oktober 1976 overleden in Meppel.
Baukje is de hiervoor genoemde Baukje Stelma, de moeder van Jan en Sjouke Benthem
De redactie moet nog uitzoeken wie de mede-afzender Gerrit is. Gerrit Benthem ?
De uitgever van de kaart is volgens het logo v.d.L te D. De redactie moet nog uitzoeken wie achter dit logo schuil gaat.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 198 een afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Posted in Ansigtkoate, Dorpsstroate, Obadja, Topstuk, Zorgvliet | Leave a comment

Buut’ncentrum De Jonge Wacht aagter ut Witte Huus

De Katholieke Jeugdbeweging De Jonge Wacht voor jongens in de leeftijd van 12 tot 17 jaren had in de tweede helft van de dertiger jaren van de vorige eeuw een zo genoemd ‘buitencentrum’ op Zorgvliet. Dit aspect van het rijke roomsche leven op Zorgvliet moet zeker aan de orde komen in een eventueel aanstaand populair wetenschappelijk geschiedenisboek over Zorgvliet, Wateren en Oude-Willem.
Het was geen vast buitencentrum met barakken voor de jongens, een barak voor de leiders, een sanitaire barak, een keukenbarak, een kapelbarak, maar het was meer een tijdelijk kampeercentrum voor in de zomer, bij de pastorie met de naam Het Witte Huis, naast de rooms-katholiek kerk.
Als de jongens op kamp gingen, dan droegen ze frisse en fruitige groene uniformhemden. Waarschijnlijk waren het een soort van Katholieke Verkenners.
De jongens sliepen in tenten achter Het Witte Huis, ze maakten gebruik van de sanitaire voorzieningen in Het Witte Huis. De leiders sliepen in Het Witte Huis. Ongetwijfeld zal ook gebruik zijn gemaakt van de keuken in Het Witte Huis. Voor het deelnemen aan de mis hoefden de jongens niet ver te lopen.
Volgens dorpsfiguur wijlen Gerard Goettsch waren het buut’nlaanders, waren het jong’n uut de grote stad.
De vraag is of Het Witte Huis in de tweede helft van de dertiger jaren van de vorige eeuw leeg stond of dat het nog werd bewoond door een pastoor ?
De bijgaand afgebeelde voorkant van een in 1938 verstuurde -nu zeldzame- ansichtkaart -je kunt zo’n prachtig exemplaar toch maar beter wel in jouw verzameling hebben- toont de achtertuin en de achterkant van Het Witte Huis. Let daarbij ook op de twee masten waaraan een vlag is bevestigd, te denken valt aan de vlag van Nederland en de vlag van de Katholieke Jeugdbeweging of de Katholieke Verkenners.

Abracadabra-1607

Posted in Ansigtkoate, De aandere kaante van de Deeverse bos, Kattelieke Kaarke, Witte Huis, Zorgvliet | Leave a comment

Un olde boer’nkarre bee un olde skure op ut Kastiel

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van boerdereej’n, ut boer’nlee’m, ut boer’nwaark en de bau in de gemiente Deever, zoals hij dat in zijn jeugd gelukkig nog heel goed heeft gekend. De redactie heeft al aardig wat afbeeldingen van boerdereej’n, ut boer’nlee’m, ut boer’nwaark en de bau in de gemiente Deever in ut Deevers Archief.
Maar hoe meer afbeeldingen van boerdereej’n, ut boer’nlee’m, ut boer’nwaark en de bau in de gemiente Deever hij kan tonen, hoe liever het hem is. En dan vooral afbeeldingen waarop bijvoorbeeld ook boer’ngerak is te zien. En op de hier afgebeelde foto is nota bene aan de rechterkant een melkbus te zien
In de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum en aanwezig in het Drents Archief in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit foto (nummer DM3202501) van een dorpsbeeld op ut Kastiel in Deever aanwezig. De naam van de maker van de hier afgebeelde foto is helaas niet bekend.
De redactie heeft nogal moeite met de datering van de hier afgebeelde foto, beter gezegd het lukt hem niet deze foto te dateren. De hier afgebeelde foto is in elk geval wel gemaakt in de tijd dat de elektrische energie in Deever nog via bovengrondse leidingen werd getransporteerd. In de gegevens bij de foto in het Drents Archief is te lezen dat de foto is gemaakt bij een boerderij met adres Burgemeester va Oslaan 26. Derhalve moet de hier afgebeelde foto ná 1939, dus na de pensionering van burgemeester Hendrik Gerard van Os, zijn gemaakt. De redactie gokt dat de foto in de eerste jaren ná de Tweede Wereldoorlog is gemaakt. De weg over ut Kastiel heeft tot 30 september 1976 helaas de naam Burgemeester van Oslaan gehad. Tegenwoordig heet de weg over ut Kastiel gelukkig ut Kastiel. De redactie moet nog uitzoeken wat  het tegenwoordige adres is van de boerderij met adres Burgemeester van Oslaan 26.
De redactie heeft zich bij de hier afgebeelde foto, zoals aanwezig in het Drents Archief, zie afbeelding 1, suf gepiekerd over de locatie van wat zichtbaar is op de foto. Maar kan het zijn dat de afbeelding moet worden gespiegeld ? Zie afbeelding 2. Want dan zou de schuur en de boerenkar en de melkbus kunnen staan bij het boerderijtje, dat nu als adres Kastiel 8 heeft. En dat wordt met name ingegeven door wat achter de boerenkar is te zien: dat kan het zandpad met aan weerskanten eikebomen tussen het huidige Kastiel 1 en Kastiel 3 zijn. In het boerderijtje met adres Kastiel 8 woonde in de jaren na de Tweede Wereldoorlog het echtpaar Harm Kloosterman en Jantje Klaster, Op hun melkbussen stond na de hernummering van de melkleveranciers van de zuivelfabriek aan het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw het nummer 4.
De redactie hoopt ten zeerste dat iemand onder de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief bruikbare gegevens bij afbeeldingen 1 en 2 kan aanleveren.

Posted in Boer'nlee'm, Boer'nwaark, Boerdereeje, ut Kastiel | Leave a comment

De ièste stee van de greinspoal’n 41 tot en mit 77

De redactie van ut Deevers Archief ontving van de heer Jan Lautenbach van de provincie Fryslân op 3 mei 2023 een lijst met de coördinaten van de oorspronkelijke plaats van de greinspoal’n 41 tot en met 77 op de grens van de gemiente Deever en de provincie Fryslân. Zie de in dit bericht weergegeven lijst. De redactie is de heer Jan Lautenbach bijzonderlijk erkentelijk voor het verstrekken van deze waardevolle historische gegevens.
De coördinaten in die lijst zijn RD-coördinaten, dat wil zeggen Rijksdriehoekscoördinaten, dat wil zeggen coördinaten in het stelsel van de Rijksdriehoeksmeting.
De redactie heeft voor de zeer gewaardeerde hedendaagse moderne bezoeker van ut Deevers Archief, die in het bezit is van zo’n slimme telefoon met GPS-systeem, de RD-coördinaten in de lijst van de provincie Fryslân omgerekend naar GPS-coördinaten (graden-notatie). Zie de in dit bericht weergegeven lijst met GPS-coördinaten.
De redactie heeft als voorbeeld met behulp van de GPS-coördinaten van greinspoal 47 op de Friese landweer achter de vakantiebungalow van de heer Hans Salverda op Zorgvliet de oorspronkelijke plaats van greinspoal 47 in de bijgaande afbeelding weergegeven. Niets staat de peetvader en beschermheer en beheerder van greinspoal 47 in de weg met behulp van de GPS-coördinaten en zijn slimme telefoon met GPS-systeem de vervanger van de oorspronkelijke greinspoal 47 van zijn huidige standplaats te verhuizen naar zijn oorspronkelijke standplaats. Moar wè ee’m un skuppe mitneem’m.

Lijst van RD-coördinaten en GPS-coördinaten van de oorspronkelijke plaats van de greinspoal’n 41 tot en met 77. 

Greinspoal 41 – RD: 212473.461, 548225.506 = GPS: 52.91806, 6.24170;
Greinspoal 42 – RD: 212554.422, 548292.789 = GPS: 52.91865, 6.24292;
Greinspoal 43 – RD: 212681.798, 548398.645 = GPS: 52.91959, 6.24483;
Greinspoal 44 – RD: 212699.497, 548542.481 = GPS: 52.92088, 6.24512;
Greinspoal 45 – RD: 212762.995, 548667.086 = GPS: 52.92199, 6.24609;
Greinspoal 46 – RD: 212859.514, 548857.571 = GPS: 52.92369, 6.24756;
Greinspoal 47 – RD: 213160.183, 549081.436 = GPS: 52.92567, 6.25207;
Greinspoal 48 – RD: 213462.155, 549304.340 = GPS: 52.92764, 6.25660;
Greinspoal 49 – RD: 213612.180, 549292.388 = GPS: 52.92752, 6.25882;
Greinspoal 50 – RD: 213872.674, 549271.634 = GPS: 52.92730, 6.26269;
Greinspoal 51 – RD: 214271.411, 549239.867 = GPS: 52.92698, 6.26862;
Greinspoal 52 – RD: 214655.195, 549209.290 = GPS: 52.92666, 6.27432;
Greinspoal 53 – RD: 215043.963, 549178.317 = GPS: 52.92634, 6.28009;
Greinspoal 54 – RD: 215185.754, 549167.021 = GPS: 52.92622, 6.28220;
Greinspoal 55 – RD: 215247.558, 549162.097 = GPS: 52.92617, 6.28312;
Greinspoal 56 – RD: 215335.659, 549155.078 = GPS: 52.92610, 6.28443;
Greinspoal 57 – RD: 215388.292, 549150.885 = GPS: 52.92605, 6.28521;
Greinspoal 58 – RD: 215662.084, 549129.071 = GPS: 52.92583, 6.28927;
Greinspoal 59 – RD: 215952.514, 549105.933 = GPS: 52.92559, 6.29359;
Greinspoal 60 – RD: 216194.019, 549086.692 = GPS: 52.92538, 6.29718;
Greinspoal 61 – RD: 216277.454, 549080.045 = GPS: 52.92532, 6.29841;
Greinspoal 62 – RD: 216362.505, 549073.269 = GPS: 52.92525, 6.29968;
Greinspoal 63 – RD: 216573.616, 549056.450 = GPS: 52.92507, 6.30281;
Greinspoal 64 – RD: 216815.226, 548817.233 = GPS: 52.92289, 6.30636;
Greinspoal 65 – RD: 217046.886, 548587.866 = GPS: 52.92081, 6.30976;
Greinspoal 66 – RD: 217255.808, 548381.013 = GPS: 52.91892, 6.31283;
Greinspoal 67 – RD: 217433.462, 548205.118 = GPS: 52.91732, 6.31544;
Greinspoal 68 – RD: 217641.673, 547998.970 = GPS: 52.91545, 6.31849;
Greinspoal 69 – RD: 217764.943, 547876.920 = GPS: 52.91433, 6.32030;
Greinspoal 70 – RD: 217917.129, 547726.241 = GPS: 52.91296, 6.32253;
Greinspoal 71 – RD: 218155.185, 547490.542 = GPS: 52.91082, 6.32603;
Greinspoal 72 – RD: 218393.242, 547254.843 = GPS: 52.90867, 6.32952;
Greinspoal 73 – RD: 218649.881, 547000.745 = GPS: 52.90636, 6.33328;
Greinspoal 74 – RD: 218728.938, 547025.581 = GPS: 52.90657, 6.33446;
Greinspoal 75 – RD: 219041.260, 547262.377 = GPS: 52.90866, 6.33915;
Greinspoal 76 – RD: 219360.004, 547504.042 = GPS: 52.91080, 6.34394;
Greinspoal 77 – RD: 219678.748, 547745.708 = GPS: 52.91293, 6.34872.

Posted in Greinse, Greinspoal, Zorgvliet | Leave a comment

Fumilie Aubut Strik felisitièt Garriet Zoer van hatte

De familie Albert Strik heeft de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart in 1948 verstuurd naar de jarige Gerrit Zoer, die in Bij Odoorn woonde. De tekst op de voor- en achterkant van de ansichtkaart is door een kind geschreven.
Albert Strik is geboren op 1 maart 1894 in Buinerveen. Hij is getrouwd  op 12 februari 1915 in Odoorn met Akke Zoer. Akke Zoer is geboren op 1 augustus 1894 in Odoornerveen.
De jarige Gerrit Zoer is geboren op 26 mei 1894 in Odoornerveen. Dat ligt bij Odoorn. Hij is een jongere broer van Akke Zoer. Dus de hier afgebeelde ansichtkaart moet op 24 of 25 mei 1948 ter gelegenheid van de vierenvijftigste verjaardag van Gerrit Zoer naar Bij Odoorn zijn verstuurd. Wellicht woonde Gerrit Zoer nog steeds in Odoornerveen.
De familie Albert Strik woonde in 1948 niet meer in de Olde Willem, maar op het adres Brinkstraat 9, later Brinkstraat 20 in Deever.
Albert Strik en zijn zonen Adolf en Berend waren na de Tweede Wereldoorlog wegtransporteur. Dagelijks reden ze vanuit Deever naar Groningen, Assen, Meppel en Steenwijk. De redactie verwijst daartoe naar het bericht Twee vragtwaèg’ns mit ut D-nummer van Aubut Strik. De firma Albert Strik en Zonen en Kleinzoon hield eind 1990 op te bestaan. Kleinzoon Albert Strik, zoon van Berend Strik, ging begin 1991 bij een pakketbezorger werken.
De hier afgebeelde ansichtkaart is eveneens te zien in het bericht Onder de lien’n in de Kruusstroate in Deever. Bij dat bericht staat ook een beschrijving van wat is te zien op deze ansichtkaart.


Posted in Ansigtkoate, Kruusstroate, Topstuk | Leave a comment

Ut Holocaust Naèm’m Monement in Amsterdam

De redactie van ut Deevers Archief heeft in ut Deevers Archief in verschillende berichten aandacht besteed aan de Joodse familie Zaligman, die vòòr de Tweede Wereldoorlog in Deever woonde.

Philippus (Flip) Zaligman is geboren op 21 september 1893 in Dwingel. Hij was manufacturier.
Heintje (Hennie) Wilda is geboren op 10 mei 1894 in Coevorden.
Philippus (Flip) Zaligman en Heintje (Hennie) Wilda trouwden op 31 maart 1920 in Coevorden.
Zij verhuisden op 20 mei 1920 van Dwingel hen ut adres Deever 189.
Martha Hendrika Zaligman is op 8 december 1920 in Deever geboren.
Levie (Loekie) Salomon Zaligman is op 21 december 1921 in Deever geboren.
Hendrika (Rika) Henriëtte is op 26 oktober 1925 in Deever geboren.
De drie kinderen Zaligman staan op een in 1931 gemaakte Deeverse schoolfoto; zie het bericht De dree kiender van Flip Zaligman en Hennie Wilda .
De familie Zaligman verhuisde op 7 juni 1936 naar het adres Eerste Hoofdstraat 34 in Meppel.
De familie Zaligman verhuisde op 28 april 1939 weer naar het adres Deever 189.
De manufacturenwinkel van Philippus (Flip) Zaligman an de Heufdstroate in Deever brandde op 20 februari 1940 af.
De familie Zaligman verhuisde op 26 april 1940 naar het adres Noordeinde 7 in Meppel.
Philippus (Flip) Zaligman is gestorven op 28 februari 1944 in het concentratiekamp Auschwitz in Polen.
Heintje (Hennie) Wilda is gestorven op 8 oktober 1942 in het concentratiekamp Auschwitz in Polen.
Martha Hendrika Zaligman overleefde de Tweede Wereldoorlog. Zij is overleden op 19 mei 1977 in Haarlem.
Levie (Loek) Salomon Zaligman is gestorven op 28 februari 1943 in het concentratiekamp Schöppenitz. Hij was manufacturier.
Hendrika (Rikie of Riekje) Henriëtte Zaligman is gestorven op 8 oktober 1942 in het concentratiekamp Auschwitz in Polen.

Het Digitaal Monument Joodse Gemeenschap (www.joodsmonument.nl) gedenkt de meer dan 104.000 personen die in Nederland als joden werden vervolgd en de Holocaust niet overleefden.
De namen van Philippus (Flip) Zaligman, Heintje (Hennie) Wilda, Levie (Loek) Salomon Zaligman en Hendrika (Rikie of Riekje) Zaligman staan op het Holocaust Namenmonument (www.holocaustnamenmonument.nl) in Amsterdam. De redactie van ut Deevers Archief heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 25 april 2023.
Het zou zeker van respect getuigen als in het trottoir voor de drogisterij op het adres Hoofdstraat 51 in Deever (zeg mor veur de olde boer’nlienbaank) vier zo genoemde stolpersteine (straampelstien’n) zouden worden aangebracht, waarbij in elke steen de naam van een vermoord lid van de familie Philippus (Flip) Zaligman is gegraveerd. Opdat wee ut neet vurgeet !



Posted in Familie Zaligman, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De Chevy Stylemaster van dokter Broekema

De provinciale griffie van Drente gaf het kentekenbewijs D-16196 op 28 januari 1947 af aan de Deeverse dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema. Het kentekenbewijs was bestemd voor zijn automobiel van het merk Chevrolet. De redactie van ut Deevers Archief weet niet of dokter Broekema de op de hier afgebeelde foto zichtbare Chevrolet nieuw of tweedehands heeft gekocht.
De dorpsdokter woonde in 1947 in de gemeentelijke dokterswoning an de Heufdstroate in Deever, adres Hoofdstraat 6.
De redactie heeft het zeer sterke vermoeden dat de hier afgebeelde foto niet gemaakt is in de gemiente Deever, maar bij zandduinen op één van de waddeneilanden. De familie Broekema had een vakantiehuis op een waddeneiland. De grote vraag is natuurlijk: op welk waddeneiland ?
De autopoetsende man aan de rechterkant van de hier afgebeelde foto is dokter Ludolf Dirk Broekema. De redactie weet helaas niet wie de man aan de linkerkant is.
De redactie verwijst voor een uitgebreid overzicht van eigenaren van een motorvoertuig met een D-nummer in de gemiente Deever naar het bericht Kentiek’nplaèt’n mit ut D-nummer in Deever.

De redactie ontving op 28 april 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Jan Oudenboon:
Het waddeneiland was Terschelling. De foto is genomen aan de westkant van de boerderij van dokter Broekema bij het dorp Hoorn.

Posted in D-nummer, Olde auto | Leave a comment

Poasvuur slepers op de brink bee ut gemientehuus

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van olde tradisies in de gemiente Deever. En tot die oude tradities hoort zeker ut poasvuur sleep’m in Deever en in de buitendorpen van de gemiente Deever.
Bij de redactie zijn erg weinig afbeeldingen van ut poasvuur sleep’m in de gemiente Deever bekend. Dus hoe meer zeldzaam mooie zeldzame afbeeldingen hij van ut poasvuur sleep’m kan tonen, hoe liever het hem is. En daar hoort de hier afgebeelde zwart-wit foto zeker bij..
Bijgaand afgebeelde zwart-wit foto is aanwezig in de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum. Deze collectie is aanwezig in het Drents Archief in Assen. Deze zwart-wit foto heeft als kenmerk nummer DM3202474. De naam van de maker van de hier afgebeelde zwart-wit foto is helaas niet bekend. De foto is gemaakt in 1948.
De enige jongen die op de foto is herkend is Jan Kuiper. Hij is de jongen die met de handen in de broekzak naast de boerenkar loopt.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent andere jongens op de foto ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft ook een afbeelding van ut poasvuur sleep’m in zijn oude fotoalbums ?
In 1948 viel tweede paasdag op 29 maart. De weken voor 29 maart waren eigenlijk nog te koud voor de korte broek, maar toch liep een aantal jongens al met de korte broek. De meeste jongens lopen op klompen, sommigen lopen op schoenen. De jongens moesten de boerenkar zelf trekken met behulp van een lang touw. De redactie weet niet waarom op de bult takkenbossen op de boerenkar een jongen zat. De jongens zijn (met een omweg ?) onderweg naar de plek van de poasbulte. De redactie weet niet of de poasbulte in 1948 nog aan de Bosweg werd gebouwd of toen al bij de vuilnisbelt an de Grönnegerweg ?
Het gebouw op de achtergrond is het oude gemeentehuis aan de brink van Deever. In het bovenlicht van de hoofdingang stonden de woorden Distributie kantoor. Zelfs in 1948, drie jaren na het einde van de Tweede Wereldoorlog, waren bepaalde goederen nog op de bon. Rechts naast het oude gemeentehuis staat de boerderij van Cornelis Seinen. Het lijkt op de foto dat het gemeentehuis zo vlak naast de boerderij van Cornelis Seinen staat, dat er geen ruimte is voor ut pothokke, maar toch staat ut pothokke wel degelijk naast de boerderij.
Gelukkig bestonden in de gemiente Deever in 1948 nog geen betuttelregeltjes voor het poasvuur sleep’m en verbranden van de poasbulte. Dat is toch wel een postuum compliment waard voor burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en zijn consorten. Geen zaken regelen die geen regeling behoeven. Elke regelneef of regelnicht in dienst van de gemeente is één te veel.
De grote vraag is natuurlijk de volgende. Waarom heet de oude traditie poasvuur sleep’m en waarom niet poasbulte sleep’m ? De in Deever wonende Drentenierder, veelal rijke gepensioneerde import uit het westen des lands, die het juiste antwoord geeft, die zal worden beloond met een echte originele Deeverse vetleren medaille.

Posted in Gemientehuus, Poasvuur sleep'm, Topstuk, Traditie | Leave a comment

De Galama State an de Hünderweg op Woater’n

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van oude huizen en boerderijen op Zorgvliet, op Woater’n en in de Olde Willem (an de aandere kaante van de bos). In het bijzonder afbeeldingen van afgebroken oude huizen en boerderijen. Hoe meer afbeeldingen van afgebroken oude huizen en boerderijen op Zorgvliet, op Woater’n en in de Olde Willem (an de aandere kaante van de bos) de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Dienst Landelijk Gebied’ van het Drents Archief in Assen is bijgaand afgebeelde en in 1967 gemaakte zwart-wit foto (nummer LG0366901) van de boerderij met de naam Galama State aan de Huenderweg op Woater’n aanwezig.
De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten kocht de boerderij op 27 mei 1970, met als doel deze met geschwinde spoed en in gestrekte draf af te breken, teneinde in dat gebied cultuurnatuur te kunnen fabriceren. En dat is schitterend gelukt. De redactie heeft in enige berichten aandacht besteed aan de boerderij met de naam Galama State. Zie bijvoorbeeld het bericht Un olde foto van de Galama State an de Hünderweg. Of was de naam van de boerderij Galema State ?

Posted in Boerdereeje, Verdwenen object, Woater’n | Leave a comment

Sicht op de diek rond ut swömbad Deeversaand

De besloten vennootschap Berkenheuvel van de zeer vele erfgenamen/nazaten van mr. Albertus Christiaan van Daalen, de grondlegger van het landgoed Berkenheuvel, heeft in het begin van 2018 een perceel bos aan de weg naar het Monument op Berkenheuvel geoogst. Hadden de zeer vele erfgenamen/nazaten van mr. A.C. een voorraadje hout nodig voor de open haard in hun drukbezette landhuis Berkenheuvel aan de Noorderesch van Deever ?
Een gelukkige bijkomstigheid van deze kaalslag is het ontstane zicht op een deel van de dijk rond het voormalige zwembad Dieverzand aan de Bosweg. De achterkant van deze dijk is op de tweede afgebeelde kleurenfoto aan de linkerkant te zien. De dijk bestaat uit grond die vrijkwam bij het graven van het zwembad Dieverzand an de Bosweg in Deever. De resten van het voormalige zwembad Dieverzand zijn te beschouwen als een gemeentelijk archeologisch post-bellum monument van de eerste categorie. Ech wè.
De voorkant van dit deel van de dijk is op de hier afgebeelde zwart-wit foto te zien achter het publiek aan de kant van het zwembad. De zwart-wit foto is gemaakt in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Op de spriet (de stam van een denneboom) boven het water balanceert mejuffrouw Sina Smit; zij is verkleed als verpleegster.
De redactie ut Deevers Archief heeft de twee afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 26 april 2018.

Posted in Aarfgood, Bosweg, Cultuurhistorie, Swömbad Deeverse Saand | Leave a comment

See hept de uutbau van villa Zonsopgang wegeknooit

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van oude huizen en boerderijen op Zorgvliet, op Woater’n en in de Olde Willem (an de aandere kaante van de bos). Hoe meer afbeeldingen van oude huizen en boerderijen op Zorgvliet, op Woater’n en in de Olde Willem (an de aandere kaante van de bos) de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Collectie Provinciale Monumentenzorg’ van het Drents Archief in Assen is bijgaand afgebeelde en op 7 februari 1987 gemaakte zwart-wit foto (nummer MZ10708010602) van Villa Zonsopgang aan de Dorpsstraat op Zorgvliet aanwezig. In 1987 was de uitbouw aan Villa Zonsopgang nog aanwezig. De grote vragen zijn dan natuurlijk de volgende. Wanneer is deze uitbouw gemaakt ? Is dat gebeurd toen het hoofdkantoor van de N.V. Noordelijke Hypotheekbank nog in de villa was gevestigd ? Waarom was deze uitbouw noodzakelijk ?
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van Villa Zonsopgang gemaakt op zaterdag 17 december 2022. De huidige eigenaren van Villa Zonsopgang hebben de uitbouw na aankoop van de woning gesloopt. De grote vragen zijn natuurlijk de volgende. Wanneer is de uitbouw gesloopt ? Waarom is de uitbouw gesloopt ? Waren in de uitbouw nog overblijfselen van de N.V. Noordelijke Hypotheekbank aanwezig ?
De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kunnen enige afbeeldingen van kleurenfoto’s van Villa Zonsopgang zonder uitbouw vinden in ut Deevers Archief. Bijvoorbeeld deze afbeelding.

Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, Villa Aurora, Zorgvliet | Leave a comment

Ut Meul’nende in Deever in 1958 en in 2012

De redactie van ut Deevers Archief toont in de serie ‘toen en nu’ graag afbeeldingen van dorpsbeelden op oude ansichtkaarten uut de gemiente Deever, vergezeld van een afbeelding van een niet zo’n oude kleurenfoto. In dit bericht betreft het een afbeelding van een ansichtkaart van ut Meul’nende in Deever. De redactie moet nog uitzoeken in welke maand van het jaar 1958 deze kaart is uitgegeven. De redactie moet nog vermelden wanneer hij de hier afgebeelde kleurenfoto heeft gemaakt.

Posted in Ansigtkoate, Deever, Meul’nende | Leave a comment

Olde spull’n van Migieltie op Zorgvliet

In het Leidsch Dagblad van 9 januari 1913 verscheen het volgende verrassende bericht over de nazaten van admiraal Michiel Adriaenszoon de Ruijter.

Mr. A. de Ruijter de Wildt
Naar aanleiding van het bericht van overlijden van mr. A. de Ruijter de Wildt, mag in herinnering worden gebracht, dat deze een van de nakomelingen was van den grooten zeeheld.
In een levensbeschrijving van De Ruijter werd in ‘Levensberichten van Zeeuwen’ medegedeeld, dat op de tentoonstelling in 1870 te Middelburg aanwezig waren tal van voorwerpen van De Ruijter afkomstig, berustende bij den heer Jacobus Franciscus de Ruijter de Wildt, te Diever, afstammeling van Alida, de oudste dochter van den admiraal, eerst in kinderloozen echt gehuwd met Johan Schorer en daarna met den predikant Thomas Potts, aan welke nakomelingen bij koninklijk besluit van februari 1817, vergunning werd verleend, om den naam en het wapen van De Ruijter aan te nemen.
Onder de voorwerpen bij die familie bewaard, werd ook in eere gehouden een met edele stenen bezette koammando-staf van schildpad door den Koning van Spanje aan den admiraal geschonken; een kostbaar rapier met gevest van bloedkoraal; een scheepshouwer met zilver handvat door De Ruijter gewoonlijk gedragen, en een Turksche sabel in 1655 verkregen na een gevecht met een roover bij Salee.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Dus eigenlijk had de op de kerkhof van Buil begraven ex-koloniaal Jacobus Franciscus de Ruijter de Wildt (hij was employé bij het agentschap van de factorij te Semarang van de Nederlandse Handelsmaatschappij in Nederlands Indië) gewoon de achternaam Potts of Pietersen of Jansen moeten hebben, maar mochten de nazaten van de admiraal zich na februari 1817 legaal De Ruijter noemen. De contacten van de nazaten van de admiraal in het ambtelijke en politieke Haagse circuit moeten wel erg goed zijn geweest om zo’n privilege voor elkaar te krijgen. Is er dan nog een koninklijk besluit aan te pas gekomen om ook de tweede achternaam De Wildt (of was het De Wild ?) blijvend aan de eerste nep-achternaam te mogen plakken ? Of was dat op eigen initiatief van de familie ? Klinkt erg voornaam en heldhaftig: de Ruijter de Wildt.
De voorkant van het gelijk an de aandere kaante van de bos vond die ‘ij’ (ij met puntjes) niet voornaam genoeg, want gaf een laan op Zorgvlied de naam ‘de Ruyter de Wildtlaan’, dus met ‘y’ (y zonder puntjes).
Het moet de leden van de historische werkgroep ‘Oude-Willem-Groot-en-Klein-Wateren-Zorgvlied’ wel een kick geven dat in het landhuis Zorgvlied ooit zeker meer dan 50 voorwerpen van admiraal Michiel Adriaenszoon de Ruijter aanwezig zijn geweest. Dat kan bij een historische wandeling bij de standplaats van het landhuis mooi als ‘annekkedote’ worden verteld.
Wellicht zijn deze voorwerpen ter plekke nooit aan de nederige hardwerkende bescheiden bevolking van Groot- en Klein Wateren getoond.
De zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief kunnen de voorwerpen gelukkig wel zien. En wel in de zalen 0.7, 0.9, 0.12 en 0.123 van het Rijksmuseum in Amsterdam.

Abracadabra-1591

Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, de Ruiter de Wildt, Zorgvliet | Leave a comment

Twee boerdereegies op de Baarg op ut Kastiel

Op de Baarg op ut Kastiel in Deever is links het keuterboerderijtje van de weduwe Evertje Davids-Vierhoven en rechts het keuterboerderijtje van de weduwe Elsje (Elle) Smit-Oost te zien in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw.
Tussen de twee boerderijtjes staat een grote vlierboom; van de bessen van deze boom werd in het najaar lekkere jam gemaakt.
Evertje Vierhoven werd op 29 juli 1896 in Deever geboren als dochter van Albert Vierhoven en Trijntje Andree (Andrea of Andreae ?). Zij trouwde op 27 juni 1925 met Albert Davids, beroep arbeider, zoon van Hendrik Davids en Magrieta Sidonia Wibier. Albert Davids werd op 26 oktober 1881 geboren in Deever en overleed op 20 juni 1955 in Deever. Evertje Vierhoven overleed op 21 april 1972 in Deever.
Elsje (Elle) Oost werd op 20 maart 1893 in Deever geboren als dochter van Helprig Oost en Hilligje Prikken. Zij trouwde op 31 augustus 1912 met Hilbert Smit, beroep arbeider, zoon van Jan Smit en Margje Hilberts de Wit. Zij overleed op 4 oktober 1985.
Hilbert Smit werd op 18 september 1888 geboren in het Leggelerveld (gemiente Dwingel), hij overleed op jonge leeftijd op 5 juli 1931 in Deever, hij was toen landbouwer.
Het echtpaar is begraven op de kaarkhof an ut begun van de Grönnegerweg bee Deever, zie afbeelding 2.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de foto van de opvallen goed geconserveerd gebleven rustplaats van Hilbert Smit en Elsje Oost, zie afbeelding 2, gemaakt op vrijdag 3 mei 2018. De familie Smit heeft zich niet gek laten en vermelde gelukkig niet de onjuiste naam Dwingeloo, maar wel de juiste naam Dwingelo (Dwingel) als geboorteplaats van Hilbert Smit.

Aanvulling van mevrouw Sina Raadgever-Smit uit Amsterdam
In de zestiger jaren van de vorige eeuw woonde Elsje Smit-Oost, mijn opoe, niet meer op de Baarg. Het moet ongeveer 1955 zijn geweest dat wij, Helprig Smit en Wietske Smit-van Leeuwen, Sina, Elly, Hilbert en Jochem, daar gingen wonen. Er werd het een en ander verbouwd om het huis geschikt te maken voor ons gezin. Mijn moeder was de eerste die van de vlierbessen jam maakte, want voorheen deed niemand dat, de bessen zouden wel eens giftig kunnen zijn !

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Boerdereeje, Deever, Kaarkhof an de Grönnegerweg, Keutereegie, ut Kastiel | Leave a comment

Dütse piloot stotte in 1944 nièr in de Olde Willem

Een tamelijk warrig bericht over een Duits jachtvliegtuig dat op 15 augustus 1944 neerstortte tussen Bosoord en Wateren is te vinden in de webstee backtonormandy.org. Voor de volledigheid, voor het leesgemak en voor het geven van commentaar op dit bericht is hier de tekst opgenomen. Sommige gegevens staan twee keer opgenomen in het bericht.

Bf 109-6 lost at Diever (between Rosoord and Wateren) on 15-08-1944 (SGLO ref: T3939)
At the date of 15-08-1944, time: 1300, the aircraft type Bf 109 has been lost.
The location of the plane was found at: Diever (between Rosoord and Wateren).
The unit of crew and plane is: II/JG 53. First flyer rank: Ofhr., name: H. Starzinski.
The plane belonged to the German forces.
13:00 – Diever (“Oude Willem”) – Bf-109G-6 – 166043 – II/JG53 – Ofhr. Horst Starzinski – Age 20 – KIA Człopa (in German Schloppe) (nowadays Poland ) – initial buried in Groningen.
Born 09 Nov 1923, Schloppe, Oberfähnrich – II./JG 53 – Grave in Ysselsteyn – Block AX Reihe 9 Grab 218

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 15 augustus 1944 werd boven Drenthe een luchtslag uitgevochten tussen de Geallieerden en de Duitsers. Bij deze slag werden ook Duitse jachtvliegtuigen neergehaald. Zo ook het jachtvliegtuig met piloot Horst Starzinski. Piloot Horst Starzinski probeerde te landen op het vliegveld van Havelte (Diwa-vliegveld), maar zijn vliegtuig werd neergehaald door een Mustang P-51. In de database van de Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945 is het Duitse jachtvliegtuig geregistreerd op verlieskaart T3939. Rosoord is natuurlijk Bosoord.
Het Duitse vliegtuig stortte neer bij Bosoord in de gemiente Vledder.
 Wat zouden de coördinaten van het neerstortpunt zijn ? Het Duitse jachtvliegtuig was een Messerschmitt van het model Bf-109-G6.
De piloot van het vliegtuig was de 20-jarige oppervaandrig Horst Starzinski uit Czlopa (Schloppe). Hij kon zich met zijn schietstoel uit het neerstortende vliegtuig redden, maar kwam om, omdat zijn parachute niet open ging. Hij stortte neer bij de boerderij Hoeve aan den Weg in de Olde Willem. De redactie weet niet waar hij precies neerstortte.
De afkorting KIA betekent: killed in action (gedood in de strijd).
Horst Starzinski werd op 18 augustus 1944 begraven op de begraafplaats Esserveld in Groningen en werd later (wanneer ?) herbegraven op de Duitse Oorlogsbegraafplaats in Ysselstein in Limburg. Hij ligt begraven in blok AX, rij 9, graf 218.

Posted in Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Kiender bee de legere skoele 4.0 an de Heufdstroate

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’  is als afbeelding 65 een afbeelding van een schoolfoto met kinderen van de lagere school an de Heufdstroate in Deever opgenomen. De afgebeelde foto is gemaakt op 18 juni 1934. In de tekst bij de afgebeelde foto is de naam van alle op de foto aanwezige kinderen vermeld. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

65 – Diever – Openbare Lagere School – 18 juni 1934
Het schooljaar 1933-1934 van de O.L.S. aan de Hoofdstraat loopt ten einde en het is tijd voor een foto op het plein achter de school. Hier zijn alleen de leerlingen van groep III te zien. Deze groep wordt gevormd door kinderen met een achternaam, die begint met de letter K, L, M, N of O. In die tijd was er weinig geld voor het kopen van schoolfoto’s, en op die manier stonden alle schoolgaande kinderen uit één gezin op één foto.
Op de achterste rij staan van links naar rechts: Reinder Mones, Klaas Oostra, Hendrik Oostra, Jan Monsieur, Jan Mulder Ezn., Jan Mulder Jzn. en Jan Mones.
Op de rij daar beneden zijn van links naar rechts te zien: Juffrouw Johanna Philippina Hatzmann en de jongens Harm Kuiper, Jacob (Japie) Monsieur, Bertus Ofrein, Willem Oostra (Willem Suker), Egbert Mulder (Eppie Bas), Johannes Mones, Johannes Kuiper en Gerrit Kuiper.
Op de derde rij staan van links naar rechts: Eltje Nijboer, Marie Ofrein, Eltje Kuiper, Albertje van der Laan, Klaasje Mulder, Roelofje Oost, Griet de Leeuw (met bril) en Geertje Oost.
Op de rij daar beneden zijn van links naar rechts te zien: Hilligje Oost, Ronkje van Nijen, Femmie Meintjes, meester Hendrikus Andries van Eisden, die van 1 april 1930 tot 1 april 1936 hoofd van deze school was, Lammigje Oostra en Annigje van Nijen.
Op de onderste rij zitten van links naar rechts: Roelof Oostra, Jochem Noorman, Berend Oostra, Hendrikus Ofrein Hzn., Harm Mulder (met bril), Johannes van der Laan en Albert (Appe) Noorman.
Vooraan op de klinkers ligt Hendrikus Ofrein Fzn.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De hier afgebeelde foto is afkomstig uit de verzameling van wijlen Hilligje Oost. Zij staat op deze foto en zij wist de namen van de kinderen op deze foto.
De redactie ontving op 22 april 2023 van de heer Albert Oostra, zoon van Klaas Oostra en Anna Regerdina Groen enige gegevens van de kinderen Oostra  op de hier afgebeelde foto. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze waardevolle bijdrage.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan gegevens van andere kinderen op deze foto ?

Op de achterste rij staan van links naar rechts:

1.  Reinder Monis
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

2.  Klaas Oostra
Hij is geboren op 15 maart 1924 in Deever. Hij is overleden op 31 mei 1999 in Stienwiek. Hij trouwde op 20 mei 1953 in Deever met Anna Regerdina Groen. Hij was een zoon van Albert Oostra en Klaasje Dijkman. Hij is een broer van Hendrik Oostra, Willem Oostra, Lammigje Oostra en Roelof Oostra, die ook op de hier afgebeelde schoolfoto staan.
Zij woonden in een boerderij an de Voat iets ten zuiden van ut Hoarskut. Het adres van de boerderij was Vaart 226 te Geeuwenbrug, Deze boerderij is op zondag 8 april 1945 na een luchtaanval vanuit een geallieerd vliegtuig op een Duitse vrachtwagen met munitie, die verscholen stond onder de bomen voor de boerderij, zwaar beschadigd en afgebrand. De grond, waarop de boerderij stond, is nu in gebruik als weiland.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

3.  Hendrik Oostra
Hij is geboren op 18 maart 1921 in Deever. Hij is overleden op 15 juni 2005 in Havelte. Hij trouwde op 28 januari 1948 in Deever met Hendrikje Rozeboom. Hij is een zoon van Albert Oostra en Klaasje Dijkman. Hij is een broer van Klaas Oostra,  Willem Oostra, Lammigje Oostra en Roelof Oostra, die ook op de hier afgebeelde schoolfoto staan.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

4.  Jan Monsieur
Hij is een broer van Jacob Monsieur, die ook op deze foto staat.
Hij is een zoon van lantaarnopsteker Jan Monsieur en Roelofje Wanningen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

5.  Jan Mulder Ezn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

6.  Jan Mulder Jzn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

7.  Jan Monis
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

Op de rij daar beneden zijn van links naar rechts te zien:

8.  Juffrouw Johanna Philippina Hatzmann
Zij is geboren op 24 mei 1886 in Hoogersmilde.
Zij is overleden op 16 februari 1949 in Dwingel. Zij was toen 62 jaar oud.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

9.  Harm Kuiper
Hij is geboren op 13 januari 1924 in Deever. Hij is overleden op 30 juli 2011 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Sientje Martens.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

10.  Jacob (Jaap, Japie) Monsieur
Hij is geboren op 7 juli 1925 in Deever. Hij is overleden op 17 september 2008 in Beilen. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Roelie Echten. Hij heeft zijn hele leven gewoond an de Aachterstroate in Deever.
Hij is een broer van Jan Monsieur, die ook op de hier afgebeelde schoolfoto staat.
Hij is een zoon van lantaarnopsteker Jan Monsieur en Roelofje Wanningen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

11.  Bertus Ofrein
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

12.  Willem Oostra (Willem Suker)
Hij is geboren op 13 januari 1923 in Deever. Hij is overleden op 2 maart 1983 in Meppel. Hij trouwde op 22 april 1948 in Havelte met Trijntje Oostra. Hij is een zoon van Albert Oostra en Klaasje Dijkman. Hij is een broer van Klaas Oostra, Hendrik Oostra, Lammigje Oostra en Roelof Oostra, die ook op de hier afgebeelde schoolfoto staan.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

13.  Egbert Mulder (Eppie Bas)
Hij is geboren op 14 januari 1913. Hij is overleden op 8 december 1984. Hij is niet getrouwd geweest. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij was postbode. Hij was een van de Deeveses jagers. Hij heeft zijn hele leven an de Aachterstroate in Deever gewoond.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

14.  Johannes Monis
Hij is geboren op 23 oktober 1921 in Uffelte. Hij is overleden op 26 november 2001 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Annigje van Sleen. Hij heeft een groot deel van zijn leven gewoond an de Kloosterstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

15.  Johannes Kuiper
Hij is geboren op 23 oktober 1927 in Deever. Hijn is overleden op 10 januari 1993. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

16.  Gerrit Kuiper
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

Op de derde rij staan van links naar rechts:

17.  Eltje Nijboer
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

18.  Marie Ofrein
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

19.  Eltje Kuiper
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

20.  Albertje van der Laan
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

21.  Klaasje Mulder
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

22.  Roelofje Oost
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

23.  Griet de Leeuw (met bril)
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

24.  Geertje Oost
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

Op de rij daar beneden zijn van links naar rechts te zien:

25.  Hilligje Oost
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

26.  Ronkje van Nijen
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

27.  Femmigje (Femmie) Meintjes
Zij is geboren op 25 augustus 1926 in Deever. Zij is overleden op 22 mei 2013 in Groningen. Zij is een dochter van Jans Meintjes en Trijntje Bruggink. Zij was getrouwd met Arnoldus Dijkhuizen. Zij woonde op de Smilde. Zie de bijgevoegde overlijdensadvertentie in het Dagblad van het Noorden van 23 mei 2013.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

28.  Hendrikus Andries van Eisden
Hij is geboren op 5 mei 1899 in Steenwijkerwold. Hij is overleden op 13 oktober 1987 in Meppel.
Hij was van 1 april 1930 tot 1 april 1936 hoofd van de legere skoele.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem..

29.  Lammigje Oostra
Zij is geboren op 23 augustus 1926 in Deever. Zij is overleden op 14 oktober 1985 in Meppel. Zij trouwde op 8 november 1951 in Deever met Wicher Greving. Zij is een dochter van Albert Oostra en Klaasje Dijkman. Zij is een zuster van Klaas Oostra, Hendrik Oostra, Willem Oostra en Roelof Oostra, die ook op de hier afgebeelde schoolfoto staan.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

30.  Annigje van Nijen
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

Op de onderste rij zitten van links naar rechts:

31.  Roelof Oostra
Hij is geboren op 6 september 1927 in Deever. Hij is overleden op 23 september 2017 in Steenwijk. Hij trouwde op 5 juni 1951 in Deever met Johanna Noorman. Hij is een zoon van Albert Oostra en Klaasje Dijkman. Hij is een broer van Klaas Oostra, Hendrik Oostra, Willem Oostra en Lammigje Oostra, die ook op de hier afgebeelde schoolfoto staan.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

32.  Jochem Noorman
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

33.  Berend Oostra
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

34.  Hendrikus Ofrein Hzn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

35.  Harm Mulder (Harm Pikkie) (met bril)
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

36.  Johannes van der Laan
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

37.  Albert (Appe) Noorman
Hij is geboren op 29 april 1928. Hij is overleden op 13 maart 1989. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Lammegien Vrieling.
Hij is onder meer de melkventer van de zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever geweest.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

Vooraan op de klinkers ligt:

38.  Hendrikus Ofrein Fzn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

Posted in Alle Deeversen, Diever, ie bint 't wel ..., Legere skoele in Deever | Leave a comment

Ut Hoarskut in de Voat bee de Gowe in 1884

In het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in het bericht Ut Hoarschut an de Gowe in 1884 aandacht besteed aan de bouw van de Haarsluis nabij de Geeuwenbrug. In dat bericht is afbeelding 1 opgenomen.
Op afbeelding 1 is de sluisdeur aan de kant van het benedenpand dicht en is de sluisdeur aan de kant van het bovenpand open. In de verte zeilt een vrachtschip in de richting van de sluis.
Fotograaf Johannes Gerhardus Kramer uit Groningen heeft ongeveer op dezelfde plek gelukkig nog een mooie foto gemaakt. Zie afbeelding 2. Op die afbeelding is de sluisdeur aan de kant van het benedenpand open en is de sluisdeur aan de kant van het bovenpand dicht. Blijkbaar is het vrachtzeilschip geschut en in het benedenpand onderweg naar de Dieversluis.
Het is wel een beetje jammer te vinden dat fotograaf Johannes Gerhardus Kramer uit Groningen het vrachtzeilschip niet heeft gefotografeerd tijdens het schutten. Want als je toch bij het schut bent. Het had hem een glasplaat extra gekost, maar dan had hij wel een topfoto met een vrachtzeilschip gemaakt.
Aan de linkerkant van de twee afbeeldingen is de voorgevel van de sluiswachterswoning te zien. De redactie weet niet wie in de boerderij woonde, die aan de rechterkant van de afbeeldingen is te zien. Maar ja, die boerderij staat niet in de gemiente Deever.
De grens tussen de gemiente Deever en de gemiente Dwingel loopt in het midden van de Drentse Hoofdvaart, dus de helft van het vrachtzeilschip dat op de achtergrond in de bocht van de vaart is te zien, vaart ongeveer in de gemiente Deever.
De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met geschwinde spoed en ook niet in gestrekte draf, enige kleurenfoto’s van ut Hoarschut bee de Gowe maken vanuit het standpunt van fotograaf Johannes Gerhardus Kramer uit Groningen.
De redactie is daarnaast ook op zoek naar mooie foto’s, in het bijzonder zwart-wit foto’s, van ut Hoarschut bee de Gowe, die gemaakt zijn door de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.

Afbeelding 1
Fotograaf Johannes Gerhardus Kramer uit Groningen.
Foto is aanwezig in de collectie Rijkswaterstaat van het Drents Archief (kenmerk DA9051019).


Afbeelding 2
Fotograaf Johannes Gerhardus Kramer uit Groningen.
Foto is aanwezig in de collectie Rijkswaterstaat van het Drents Archief (kenmerk DA9051008).

Posted in de Gowe, Hoarsluus | Leave a comment

De rogge steet an de gaaste bee de meule

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van ut boer’nlee’m, ut boer’nwaark en de bau in de gemiente Deever, zoals hij dat in zijn jeugd gelukkig nog heel goed heeft gekend. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van korenmolen De Vlijt in Oll’ndeever opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van deze molen hij kan tonen, hoe liever het hem is. En dan vooral afbeeldingen waarop bijvoorbeeld ook akkers met rogge zijn te zien.
In de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum en aanwezig in het Drents Archief in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit foto (nummer DM3202487) van korenmolen De Vlijt in Oll’ndeever aanwezig. De naam van de maker van de foto is helaas niet bekend.
De redactie heeft nogal moeite met de datering van de hier afgebeelde foto, beter gezegd het lukt hem niet deze foto te dateren. De foto is in elk geval wel gemaakt vóór de grote restauratie van de gemeentelijke toren en het kerkgebouw aan de brink van Deever in de periode 1955-1957, want de op de afgebeelde foto zichtbare wijzerplaat van de torenklok zit boven het galmgat. In 1942 is de stelling van de molen gevallen, die zal daarna zijn gerepareerd ?
De eigenaar van korenmolen De Vlijt in Oll’ndeever Albert (Ab) Jansen is gestopt met de molen in 1954. Hij is met zijn gezin naar Amerika gegaan. Albert (Ab) Jansen heeft in januari 1954 de molen verkocht aan Arend Uiterwijk Winkel.
De redactie heeft slechts het vermoeden, dat de hier afgebeelde foto, mede gelet op de al redelijk hoge bomen langs de Brinkstraat, ná de Tweede Wereldoorlog is gemaakt. Maar wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de hier afgebeelde foto wel juist dateren ?
En van wie was de bouwakker, waarop rogge an de gaaste staat ?
En was Albert (Ab) Jansen de man die bij de molen staat ?

Posted in Boer'nwaark, Landbouw, Meule van Oll’ndeever, Oll'ndeever | Leave a comment

De olde kaarke an de olde brink van Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van de olde kaarke an de brink van Deever, en dan vooral afbeeldingen waarop ook een flink stuk van de brink is te zien, aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. De redactie gebruikt uiterst bewust niet de popiejopie nepnaam Sint Pancratiuskerk. Zelfs in de tijd dat de katholieken hier naar de mis gingen, had de kerk niet de naam Sint Pancratiuskerk, nee de kerk was gewijd aan Sint Pancratius.
De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van de olde kaarke opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van de olde kaarke an de brink de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum en aanwezig in het Drents Archief  in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit foto (nummer DM3202495) van de olde kaarke an de brink van Deever aanwezig. De naam van de maker van de foto is helaas niet bekend.
Op de hier afgebeelde foto is te zien dat de bomen op de brink bee de braandkoele net zijn gesnoeid. Is dat vlak voor Pasen gebeurd ? Mochten de jongens die de Deeverse poasbulte bij elkaar sleepten de takkebossen op de bulte gooien ? Of waren de takkebossen bestemd voor de oven van de bakkerij van Albert Kuiper of van de Coöperatie ?
De redactie heeft enige moeite met de datering van de hier afgebeelde foto. De foto is in elk geval gemaakt vóór de grote restauratie van de olde kaarke in de periode 1955-1957. En wanneer is de bakkerij en kruidenierswinkel van Albert Kuiper verbouwd ? En wanneer is de schuur van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma, die aan de linkerkant van de hier afgebeelde foto is te zien, afgebroken ? In elk geval enige jaren ná de Tweede Wereldoorlog. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan voor de hier afgebeelde foto gegevens aanleveren ?

Posted in Braandkoele, Brink, Kaarke an de brink, Toor'n an de brink | Leave a comment

Twee melkbuss’n van Willem Nijboer op ut rikke

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van oude foto’s van het voorbije boerenleven in de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. De redactie is verwoed verzamelaar van scans van foto’s waarop melkbussen van boeren uut de gemiente Deever zijn te zien. Hoe meer van dit soort afbeeldingen hij kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum en aanwezig in het Drents Archief  in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit foto (nummer DM3202500) van een boerderij in Oll’ndeever aanwezig. De naam van de maker van de foto is helaas niet bekend.
Het betreft de keuterboerderij van Willem Nijboer en zijn vrouw Arentje Kleene. De boerderij had tot en met 30 juni 1941 het adres Oll’ndeever 278, vanaf 1 juli 1941 tot en met 30 september 1976 het adres Oll’ndeever 32 en ná 1 oktober 1976 het adres Oll’ndeever 6. De hier afgebeelde foto is gemaakt in de periode toen de boerderij het adres Oll’ndeever 32 had. Dus de foto is in de periode 1941-1976 gemaakt. Maar in welk jaar ? De redactie heeft het vermoeden dat de hier afgebeelde foto vóór 1965 is gemaakt. De redactie verneemt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag gegevens over de hier afgebeelde foto.
Maar hoe nostalgisch wil jij die oude foto’s van oude boerderijen in de olde gemiente Deever eigenlijk hebben ? De redactie kan zich bijna geen foto’s voorstellen die nostalgischer zijn dan de hier afgebeelde foto. Een oud rietgedekt keuterboerderijtje, een boerenkar met houten wielen, blien’n veur de raèm’m, un waèterpompe, melkbuss’n op ut rikke, erfverharding van veldkeitjes, un deure in ut siedbaandertie. Je zou bijna kunnen denken dat een en ander voor de foto in scène is gezet. Ut pothokke stond aan de andere kant van het boerderijtje. De melkbussen waren voorzien van het leveranciersnummer 212.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 17 december 2022. Het keuterboerderijtje stond ongeveer op de plek waar nu een soort van houten keet (tijdelijke woning ?) staat. Zie de betreffende door Henk Nijboer gemaakte tekening in ut Deevers Archief.

Posted in Baander, Boer'nlee'm, Keutereegie, Melkbusse, Oll'ndeever, Verdwenen object | Leave a comment

De Thijs, Jan en Roelof Eggink stroate in Wapse

In Wapse zijn de Wapser verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog, zijnde Thijs, Jan en Roelof Eggink, geëerd met een straatnaam. Dat is toch wel het minste wat de Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Respect Voor De Verzetsmannen Zetelend In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever konden doen voor deze drie mannen, die in Duitse concentratiekampen stierven voor de vrijheid van ons land.
In Deever is slechts een klein doodlopend straatje op de Westeresch helaas alleen vernoemd naar Geert Gerhardus Koster en niet naar zoon Geert Gerhardus Koster én vader Geert Koster, Deeverse verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog. Dat is toch wel het minste wat de Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Respect Voor De Verzetsmannen Zetelend In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever zouden kunnen doen voor vader en zoon Koster, waarvan zoon Geert Gerhardus Koster overleed in het kamp Paigerhorst te Wöbelin bij Ludwigslust in Duitsland.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op 26 april 2018 gemaakt.

Posted in Alle Deeversen, Stroatnaème, Tweede Wereldoorlog, Verzet | Leave a comment

See gaa’m heursölf un bauvugunning

Bijgaande afbeelding toont het met de hand op 11 januari 1919 ingevulde formulier voor de aanvraag van de vergunning voor het bouwen van een gemeentelijke dokterswoning op de Noorderesch van Deever. De redactie van ut Deevers Archief herkent het handschrift van burgemeester Hendrik Gerardus van Os. Het bijzondere van deze aanvraag is dat de heeren burgemeester en wethouders van de gemiente Deever deze vergunning aanvragen bij de heeren burgemeester en wethouders van de gemiente Deever, dus bij zichzelf. Maar ja, zo werkt de bureaucratie, ook al in die jaren. Het formulier is ondertekend door burgemeester Hendrik Gerard van Os en wethouder Kornelis (Knelus) Offerein. Had de gemiente Deever in die tijd maar één wethouder ? De nazaten van wethouder Kornelis (Knelus) Offerein hebben voor hem ter meerdere eer en glorie geen Wikipedia-bladzijde aangemaakt. Boer Kornelis (Knelus) Offerein is geboren op 11 december 1858 in Deever. Hij is overleden op 14 december 1924 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto van de gemeentelijke dokterswoning gemaakt op 16 februari 2005.


Posted in Dokterswoning, Gemiente Deever | Leave a comment

Pentiekening van hunnebed D52 van Arie Goedhart

Op 11 januari 2019 is bij de Stichting Het Drentse Boek in Beilen het prachtige boek ‘Hunebedden inspireren’ van de kunstenaar Arie Goedhart verschenen. Het boek kost € 27,95 in de boekhandel. In het boek is van elk hunnebed in Drenthe en Groningen een fraaie pentekening van zijn hand te vinden. Zo ook zijn pentekening van hunnebed D52. In bijgaande afbeelding is die pentekening van hunnebed D52 in de Stienakkers op de Heezeresch an de Grönnegerweg bee Deever te zien. Aachter de Dikke Stien’n löp de Grönnegerweg.
Reeds in december 2018 kreeg de redactie van ut Deevers Archief toestemming van de heer Arie Goedhart de pentekening van hunnebed D52 met bronvermelding in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Het was mogelijk bij de heer Arie Goedhart een exemplaar van een beperkt aantal afdrukken van deze pentekening te bestellen, met inbegrip van een dubbele passe partout van aluminium van 50 cm breedte en 30 cm hoogte en ontspiegeld glas voor € 95,-, met uitzondering van de verzendkosten. Maar kunstenaar Arie Goedhart is overleden op zondag 9 augustus 2020.
Als de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wat meer wil weten over het werk van de Hoogeveense kunstenaar Arie Goedhart, dan verwijst de redactie naar deze webstee.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van hunnebed D52 op donderdag 4 april 2013 gemaakt.

Posted in Hunnebedde D52, Kuunst, Stienakkers, Tiekening | Leave a comment

Fraanse para’s laand’n per ongeluk bee Deever

In de nogal onbekende en wellicht al vergeten brochure ‘Sporen uit het verleden. Getuigenissen en routes’ die de niet meer bestaande Stichting Toeristisch Bureau Gemeente Westenveld ter gelegenheid van het herdenken en vieren van 70 jaren bevrijding in 2015 heeft uitgegeven is op de bladzijden 3 en 4 het volgende artikel opgenomen.

Landing van Franse parachutisten bij Diever
In de nacht van zaterdag 7 op zondag 8 april 1945 landde een groep van vijftien Franse parachutisten (para’s) in de bossen bij de Hezenes bij Diever. Volgens plan hadden ze nabij ‘Us Blau Hiem’ in Oude Willem bij Appelscha moeten landen, en dus konden zij zich in eerste instantie niet oriënteren. Zondagochtend kwamen zij in contact met wandelaars en toen werd duidelijk waar zij beland waren.
Zij werden in contact gebracht met de plaatselijke leden van de, toen nog ondergrondse, Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (BS). Hun opdracht was om de Duitse bewegingen te verhinderen of te storen en om bruggen veilig te stellen om zo een vlotte opmars van het oprukkende Canadese leger te bewerkstellingen. De/  mensen van de BS gaven de para’s inlichtingen over de omgeving en de toestand op dat moment.
Ook de Duitsgezinde NSB (Nationaal Socialistische Beweging)-burgemeester was op de hoogte van de aanwezigheid van geallieerde militairen in het bos en trachtte in de vroege maandagochtend versterkingen op te roepen. De postkantoorhouder, lid van het verzet, zorgde toen nog voor het doorschakelen van de nog niet geautomatiseerde telefoonverbindingen. Hij zag kans de gesprekken af te luisteren. De para’s werden direct in kennis gesteld en besloten werd de burgemeester en zijn vazal, caféhouder en kringleider van de plaatselijke NSB-Landwacht, te arresteren om verdere escalatie te voorkomen.
Dit plan werd in de late maandagochtend uitgevoerd. De burgemeester werd gearresteerd, maar de caféhouder wist te ontsnappen. De bevolking van Diever was blij verbaasd om geallieerde militairen in hun dorp te zien en sommigen waanden zich bevrijd.
De para’s richten een kamp in aan de bosrand van de Hezenes, achter de Ossekoele (Groningerweg/Boerweg), waar de gevangenen met behulp van leden van de BS werden bewaakt. Diezelfde maandag de 8e april richtten zij een hinderlaag in langs de Rijksweg en de Drentse Hoofdvaart tussen Dieverbrug en Geeuwenbrug. In de vaart werd een schip met machines en munitie vernietigd. Een sleepboot werd aangevallen, waarbij de Duitse bemanning sneuvelde en waardevolle papieren met inlichtingen werden buitgemaakt. Op de weg werden verschillende motorvoertuigen door de para’s vernield, waarbij dodelijke slachtoffers vielen, onder wie enige stafofficieren.
De verbinding Assen-Meppel over de weg langs en via de Drentse Hoofdvaart was van groot belang voor de Duitse transporten. De geallieerde luchtmacht probeerde het Duitse transport te ontwrichten zonder de wegen of bruggen te vernielen, omdat het oprukkende leger die moest gebruiken. De actie van de para’s was veel effectiever en na deze maandag kon worden vastgesteld dat het verkeer, zowel over de weg als over het water, geheel was lamgelegd.
Op dinsdagochtend 10 april verschenen ruim 150 Duitse militairen vanuit Steenwijk in Diever. Zij splitsten zich in twee groepen. Eén groep hield zich bezig met het arresteren van inwoners van Diever (tien werden die avond standrechtelijk geëxecuteerd), de andere groep zocht de para’s om die uit te schakelen. Ee groepje para’s, onderweg naar Diever om enkele lastige NSB’ers te arresteren, zag een Duitse auto over de weg op het Kasteel en stoppen bij het bosje bij de Kwabbikkenweg. De Duitse militairen sprongen uit de auto en namen positie in het hakhoutbosje. De para’s slopen via droge greppels naderbij. Toen ze het bosje dicht genoeg waren genaderd, gooiden ze plotseling een zware handgranaat in het bosje. Door de ontploffende granaat sneuvelden enkele Duitsers. De para’s trokken zich terug in hun kampement en besloten, vanwege de Duitse overmacht, met medeneming van hun gevangenen en BS-bewakers, te verlaten. Ze trokken door het bos richting Haarsluis en de volgende dag richting Oude Willem. Zij hielden zich schuil tot donderdag 12 april, toen de Canadese troepen arriveerden,

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie moet nog een afbeelding van de voorkant van de hiervoor genoemde brochure ‘Sporen uit het verleden. Getuigenissen en routes’ opnemen. De redactie moet in dit bericht nog verwijzingen naar met dit bericht verband houdende berichten in ut Deevers Archief opnemen.


Posted in Fraanse parachutist, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Tiekening van de Noorderesch van Deever

H6De redactie van ut Deevers Archief vond bijgaande tekening in het in 1959 verschenen programmaboekje met de titel ‘Ga liever naar Diever’ van het openluchtspel dat in 1959 door de Deeverse bevolking werd opgevoerd in het openluchttheater aan de Shakespearebrink aan het Grünedal bee de Heezeresch van Deever.
Op de tekening is aan de linkerkant de Bosweg in de richting van Deever te zien en in het midden de Noorderesch van Deever te zien.
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto van de Noorderesch staande op de zandweg met de naam Noordesch op woensdag 19 september 2018 gemaakt. Het lukte de redactie vanwege de begroeiing helaas niet vanuit het oogpunt van de tekenaar een op de tekening gelijkende foto te nemen. De redactie biedt zijn excuses aan voor dit grote ongemak.
Het zou een stevige stimulans voor de Deeverse cultuur kunnen worden als het hooggeachte cultuurminnende bestuur van het openluchttheater aan Deeverse tekenaars en schilders, leden van de Schilderskring Deever, jaarlijks de opdracht zou geven een nieuw programmaboekje te illustreren met hun eigen werk.

Posted in Bosweg, Cultuur, Eup’mlogtspel, Noorderesch, Tiekening | Leave a comment

Aquarel van de Dikke Stien’n van Marjolein Kruijt

De redactie van ut Deevers Archief toont haar trouwe bezoekers bijzonder graag prachtig getekende en prachtig geschilderde objecten uit de gemeente Diever. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen in ut Deevers Archief afgebeeld kunnen worden, hoe liever het de redactie is.

De redactie vond in de webstee van de Amersfoortse kunstenares Marjolein Kruijt een afbeelding van haar prachtige aquarel van de Dikke Stien’n (hunnebed D52) in de Stienakkers op de Heezeresch an de Grönnegerweg bee Deever.
De kunstenares heeft haar aquarel van 30 cm x 17 cm de titel ‘Hunebed Diever’ gegeven.
Op haar webstee is in de categorie landschappen van haar portofolio een afbeelding van deze aquarel te vinden. Op de pagina even naar beneden scrollen, dan op de tegel met een deel van de aquarel klikken voor het kunnen zien van een volledige afbeelding. Dan wordt ook zichtbaar of deze aquarel te koop of verkocht is.
De kunstenares heeft het aquarel gemaakt kijkend in de richting van ut Kastiel,
De oriëntatie van het hunnebed D52 is ongeveer oost-west. De ingang van het hunnebed lag aan de zuidkant. Werd de urn met de as van een dode om twaalf uur ’s middags bijgezet in de grafkelder ?
De redactie toont deze tekening met toestemming van de kunstenares Marjolein Kruijt. De redactie is haar bijzonder erkentelijk voor deze toestemming
Het is te hopen dat Marjolein Kruijt nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten binnen de grenzen van de gemiente Deever zal maken. Hopelijk kunnen deze dan ook in ut Deevers Archief worden getoond.
Meer gegevens over haar zijn te vinden op haar webstee www.marjoleinkruijt.nl.
De redactie verwijst voor gegevens over en afbeeldingen van het hunnebed D52 onder meer naar de betreffende berichten in ut Deevers Archief, klik daarvoor aan de rechterkant van het scherm op de categorie Hunnebed D52.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van het hunnebed op maandag 3 september 2015 gemaakt.

Abracadabra-1645

Posted in Deever, Hunnebedde D52, Kuunst, Skildereeje | Leave a comment

Tiekening van de boerdereeje van Henduk Mulder Jzn

Op deze pentekening van de heer Johannes Minderaa is de achterkant van de boerderij van Hendrik Mulder Jzn. an de Brink van Deever te zien. De tekening is gemaakt in het jaar 1975.
De pentekening maakt deel uit van een hele serie tekeningen, die als ansichtkaart is uitgegeven door de eigenaren van de winkel met de naam de Boerderij, Brink 2 in Deever. Vrogger was dat de boerderij van Cornelis (Knelus) Seinen.
De redactie van ut Deevers Archief weet nog niet welke foto als voorbeeld is gebruikt en heeft daarom bij gebrek aan vergelijkingsmateriaal bijgaand afgebeelde door de redactie gemaakte kleurenfoto op 21 januari 2016 onder enigszins winterse omstandigheden gemaakt.
Zo te zien heeft tekenaar Johannes Minderaa zich bij het natekenen van zijn voorbeeld redelijk aan de destijdse werkelijkheid gehouden. In 1975 waren de staldeuren in de achtergevel van de boerderij van Hendrik Mulder nog staldeuren (was Hendrik Mulder, zoon van Jan Mulder, die in de volksmond Jan Boatie werd genoemd, toen nog boer ?). Heden ten dage zijn de oude staldeuren wellicht in gebruik om de ramen in de deurkozijnen te luiken.

Abracadabra-1569Abracadabra-1570

Posted in Ansigtkoate, Boerdereeje, Johannes Minderaa, Tiekening | Leave a comment

Un hiele mooie tiekening van ut Kastiel in Deever

In de collectie Groninger Archieven is een prachtige door het Nieuwsblad van het Noorden uitgegeven kalender voor het jaar 1934 aanwezig. Deze kalender is in 1933 vervaardigd. De kalender heeft als identificatienummer: NL-GnGRA-1536-7587.
Het kalenderblad voor de maand augustus is verfraaid met de bijgaand afgebeelde waterverftekening van een dorpsbeeld van Deever. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van de beheerder van de Groninger Archieven deze waterverftekening hier te tonen.
De redactie van ut Deevers Archief weet nog niet wie deze tekening heeft gemaakt. De redactie weet wel dat de tekening niet ter plekke is gemaakt, maar dat voor de tekening -zoveel veelal gebruikelijk bij tekeningen van Deeverse dorpsbeelden- een zwart-wit foto heeft gediend als voorbeeld. Zie de bijgaande afbeelding. Deze foto heeft gestaan bij de fotopagina De gemeente Diever in beeld in het Nieuwsblad van het Noorden van 2 november 1932. De natekenaar van deze zwart-wit foto uit 1932 heeft helaas de bovengrondse elektriciteitsvoorziening niet nagetekend. Dat is door een geschiedkundige bril gezien toch wel een beetje jammer.
De tekening heeft als titel ‘Brink, Diever’, maar de tekening toont in werkelijkheid een deel van ut Kastiel in Deever. De natekenaar zij deze kleine onvolkomenheid in de titel vergeven. Want hij vertolkte in zijn tekening penseelscherp het zeer hoge echt Saksische brinkgehalte van het toen prachtigste deel van het dorp Deever. Echt wel.
De redactie wil daarom voorstellen aan de hoogdoorgeleerde brinkologen, historielogen en histerielogen, die het aangrenzende negentiende-eeuwse marktterrein hebben omgebombardeerd en opgepimpt tot marktbrink, en al die anderen die menen de Deeverse historische waarheid in pacht te hebben, ut Kastiel, dat nu niet meer zo prachtig is, op te fokken en op te pimpen tot kasteelbrink.
In 1933 was de weg over ut Kastiel nog gewoon een zandweg. Let op de vele karresporen op de foto.
In ut Deevers Archief is ook bijgaand afgebeelde en inmiddels al behoorlijk historisch waardevolle 6×6 zwart-wit foto aanwezig. De redactie heeft deze gemaakt op 10 november 1999. Op deze foto is aan de rechterkant nog net te zien de voorkant van het boerderijtje (keuterijtje), waar toen de weduwe Jantje Andreae-Oost en haar ongetrouwde zoon Tinus woonden.
De redactie is de heer Albert Koops, webmaster en systeembeheerder van de Groninger Archieven, bijzonder erkentelijk voor zijn medewerking aan dit bericht.

Posted in Kuunst, Tiekening, ut Kastiel | Leave a comment

Tiekening van de kaarke an de brink van Willem

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is.

De kunstenaar Willem van Spronsen gaf de redactie toestemming zijn bijgaand afgebeelde prachtige tekening van het kerkgebouw in de kaarketuun an de brink van Deever en een stukje bebouwing an de Peperstroate te publiceren in ut Deevers Archief. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.

Zo te zien heeft de tekening als titel: Diever.

Deze tekening heeft in mei 2016 gehangen in een internationale tentoonstelling in het museum Hermitage in Amsterdam.

Aan het tonen van deze tekening in ut Deevers Archief stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding alleen tonen als de website ut Deevers Archief niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt;
b) de afbeelding mag niet worden ingekort;
c) de afbeelding alleen tonen in de website ut Deevers Archief;
d) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto’s gebruik maken.

De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.

De kunstenaar Willem van Spronsen is graag bereid -als men het in Deever een leuk idee vindt- een kleine eenvoudige expositie met een aantal tekeningen en schilderijen met ook werken uut Deever en omgeving te geven, in bijvoorbeeld het gemeentehuis aan de Raadhuislaan in Deever.

abracadabra-492

Posted in Brink, Kaarke an de brink, Kuunst, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Holtskoolsketse van un boerdereegie op ut Kastiel

De redactie van ut Deevers Archief toont graag mooie afbeeldingen van onderwerpen uit de gemiente Deever op tekeningen en schilderijen.

De in Boyl (Buil) geboren Stellingwerfse kunstenaar Johannes Mulders (1899-1989) maakte illustraties voor kinderboeken, ontwierp boekbanden en boekomslagen, maakte illustraties voor rijmprenten, kranten en tijdschriften en maakte houtsneden. Hij was kassier van de Boerenleenbank in Boyl (Buil). Nadat hij in 1964 met pensioen was gegaan, legde hij zich vooral toe op schilderen en tekenen.
Zo maakte hij ook de hier afgebeelde houtskoolschets van een keuterboerderijtje op ut Kastiel in Deever. De redactie weet niet in welk jaar deze fraaie schets is gemaakt.
De vragen zijn wanneer deze schets is gemaakt, om welk boerderijtje het gaat en wie daar woonden…… ?
Is hier soms de achterkant van het boerderijtje van de weduwe Elsje Smit-Oost met de nog steeds bestaande zandweg van ut Kastiel hen de Heezeresch te zien ? Wie het weet, die mag het natuurlijk zeggen.

Mevrouw Gina Raadgever-Smit reageerde op 4 november 2016 als volgt:
Ik denk wel dat dit het huisje van mijn opoe Elsje Smit-Oost is. Al die bomen en het weggetje en aan het eind nog een huis, dat moet dan van Roelof Fledderus zijn. Kan eigenlijk niet missen !

Mevrouw Gina Raadgever-Smit stuurde op 7 november 2016 bijgaande foto van de achterkant van het boerderijtje van haar grootmoeder de weduwe Elsje Smit-Oost. De redactie is haar daarvoor zeer erkentelijk.
De foto is omstreeks 1965 gemaakt. De familie Smit woonde toen al een paar jaar elders. De man die toen in het boerderijtje woonde, onderhield blijkbaar zijn achtertuin niet. De kinderen op de zandweg zijn kinderen uit Capelle aan den IJssel.

Het mag duidelijk zijn dat de kunstenaar Johannes Mulders zijn houtskoolschets van het boerderijtje van de weduwe Elsje Smit-Oost heeft gemaakt. Die kunstenaar werkte wel ter plekke en tekende thuis geen ansichtkaarten of zwart-foto’s over. Hij zal de tekening hebben gemaakt in de tijd vóór 1963, toen de familie Smit nog in het boerderijtje woonde, toen was de achtergevel nog niet ontsierd met die merkwaardige metalen pijp.

De heer Fred van der Zanden meldde op 9 november 2016 het volgende.
Na de familie Smit woonde een zekere Brouwer in het boerderijtje. Hij kwam uit Haren bij Groningen. Ik weet zijn voornaam niet. Hij heeft zeker tot 1970 daar gewoond. Ik weet dit, omdat mijn vriendje ook op ut Kasteel woonde en wij wel bij hem kwamen. Hij leed aan astma. Hij leefde als een kluizenaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Na de heer Brouwer kwam het huis in het bezit van de familie Brakel, die op de plaats van het boerderijtje en nieuw woonhuis heeft laten bouwen.
De redactie heeft de afgebeelde kleurenfoto van de tegenwoordige bebouwing en het zandpad op 2 januari 2017 gemaakt.

Abracadabra-1276 abracadabra-495abracadabra-558

Posted in Boerdereeje, Deever, Keutereegie, Kuunst, Saandweg, Tiekening, ut Kastiel | Leave a comment

Kiender van de Witteler skoele in de zomer van 1949

In de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever was lang geleden een werkgroep van vrijwilligers bezig met het verzamelen en documenteren van schoolfoto’s van alle scholen en voormalige scholen in de gemiente Deever. Is deze werkgroep ter ziele gegaan ? Zijn de werkgroepleden ter ziele gegaan ? Het grootse streven was zoveel mogelijk schoolfoto’s te verzamelen en te documenteren en deze zo mogelijk per school in boekvorm uit te brengen. De redactie van ut Deevers Archief heeft in de periode 1999-2007 actief meegewerkt aan deze werkgroep. De redactie van ut Deevers Archief heeft zich ook ná 2007, na het verlaten van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, bezig gehouden met het verzamelen en documenteren van schoolfoto’s van alle scholen en voormalige scholen in de gemiente Deever ten behoeve van ut Deevers Archief.
Zo nu en dan is in de periode 1999-2007 een schoolfoto met de namen van de gefotografeerde leerlingen in het papieren blad Opraekelen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever geplaatst. Zo is de bijgaand afgebeelde schoolfoto uit 1949 met de namen van de gefotografeerde leerlingen van de Witteler skoele gepubliceerd in Opraekelen 02/3 (september 2003).
De redactie meent te weten dat de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever na 2007 nooit een boekwerkje met schoolfoto’s van een bepaalde school heeft uitgegeven. Maar wat niet is, dan kan natuurlijk nog komen.
Het uitzoeken van namen en het opsporen van de huidige verblijfplaats van kinderen en leerkrachten op een schoolfoto is niet altijd even gemakkelijk. Het zoekwerk voor de hier afgebeelde schoolfoto, die in 1949 is gemaakt, was echter niet zo moeilijk. Een flink aantal kinderen staat ook op de schoolfoto uit 1953. De overige leerlingen op de foto waren voor een deel bekend bij de redactie. De redactie heeft een flink aantal leerlingen ook persoonlijk gekend.
Daarnaast is mevrouw Klaasje Geerts-Rozeboom uit Nijverdal behulpzaam geweest bij het nalopen van de namen van de kinderen. Zij maakte de redactie er op attent dat op de foto in elk geval Klaasje Jentje Berends (geboren 29 september 1936 in Wittelte, overleden op 5 november 2014 in Havelte) ontbreekt. Op basis van de groeiende verzameling gegevens is de conclusie getrokken dat ook Jacob Oostra (geboren 22 oktober 1939), Lammigje (Lammie) Houwer (geboren op 21 februari 1940), Gerda Klok (geboren op 20 juni 1941) en Roelofje (Roelie) Rozeboom (geboren op 5 februari 1942) op de foto hadden kunnen staan.
De leerlingen van het schooljaar 1948-1949 en leerkrachten van de Wittelter skoele zijn in de zomer van 1949 bij de school op het nog onverharde schoolplein op de foto gezet.
De redactie houdt zich beleefd aanbevolen voor verbeteringen en aanvullingen. Zo heeft de redactie niet direct kennis van het overlijden van een leerling op de hier afgebeelde foto. Per slot van rekening zijn alle nog levende leerlingen tussen de tachtig en negentig jaren oud.


De achterste rij leerkrachten en jongens bestaat van links naar rechts uit:

1.  Jantje Koopman
Zij is geboren op 4 januari …., Zij trouwde met Esdert de Glind.
Zij was schooljuffrouw an de Wittelter skoele.

2.  Magda Zijlstra
Haar gegevens zijn nog niet bekend; wie van de lezers kan helpen ?
Zij was schooljuffrouw an de Wittelter skoele

3.  Jannes Siemens
Hij is geboren op 27 augustus 1939. Hij trouwde met Jantje Wolters. Hij woont in Bovensmilde.

4.  Albertus (Bertus) Gerardus Pril
Hij is geboren op 13 juni 1937. Hij woont in Amsterdam.

5.  Teunis Rozeboom
Hij is geboren op 12 oktober 1937. Hij is overleden op …. Hij woonde samen met Rita Kristeerius, Hij woonde op ut Kastiel in Deever. Hij is een broer van Klaasje Rozeboom.

6.  Berend Jonker
Hij is geboren op 11 januari 1936. Hij trouwde met Fennie Bügel. Hij woont in Lhee.

7.  Jantinus (Jannes) Hendrikus Boer
Hij is geboren op 8 november 1935. Hij trouwde met Roelien Huisman. Hij woont in Wassenaar

8.  Albert Wanningen
Hij is geboren op 7 maart 1937. Hij is overleden op 1 december 1964. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

9.  Albert van Zomeren
Hij is geboren op 31 januari 1938. Hij trouwde met Hilligje (Hillie) Oosterhof. Hij woont in Meppel.
Hilligje (Hillie) Oosterhof staat op de hier afgebeelde foto.

10.  Jochem van Leeuwen
Hij is geboren op 11 maart 1938 in Wapse. Hij is overleden op 28 april 2018 in Enschede. Hij trouwde met Willie Schuitert. Hij woonde in Enschede. Hij is een broer van Gezina (Siena) van Leeuwen.

11.  Tiede Oosterhof
Hij is geboren op 17 april 1939. Hij is overleden op 1 juni 1955. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

12.  Hendrik (Henk) Broer
Hij is geboren op 26 augustus 1914. Hij is overleden op .. februari 1996. Hij is begraven op de kaarkhof van Geeter’n. Hij was getrouwd met Geertje Wuite.
Geertje Wuite is geboren op 28 januari 1922 in Geeter’n. Zij is overleden op 25 maart 2020 in de stad Groningen. Ze was toen 98 jaar oud. Zij is begraven op de kaarkhof van Geeter’n.
Hendrik (Henk) Broer was de laatste hoofdmeester van de Witteler skoele. In Wittelte is de weg langs de plaats waar de school stond naar hem vernoemd: Meester Broerweg.
Hij woonde in de schoolmeesterswoning aan de nep-brink van Wittelte en hij woonde na zijn pensionering in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

De bovenste rij meisjes wordt van links naar rechts gevormd door:

13.  Roelina (Roelie) Willemtje Klok
Zij is geboren op 2 juli 1938. Zij trouwde met Gerrit Grit. Zij woont in Hoogeveen.

14.  Willemtje (Willie) Roelina Klok
Zij is geboren op 20 mei 1936. Zij is overleden op ….. Zij trouwde met Hendrikus (Rieks) Bos. Zij woonde in Deever.

15.  Hilligje (Hillie) Oosterhof
Zij is geboren op 13 februari 1938. Zij trouwde met Albert van Zomeren. Zij woont in Meppel.
Albert van Zomeren staat op de hier afgebeelde foto.

16.  Roelina (Roelie) Siemens
Zij is geboren op 21 februari 1938. Zij trouwdw met Jan Lubbinge. Zij woont in Steenwijk.

17.  Jacobje (Cobie) Nijboer
Zij is geboren op 5 april 1937. Zij trouwde met Hendrik Roelof Liezen. Zij woont in Wanneperveen,

18.  Klaasje Rozeboom
Zij is geboren op 25 november 1936. Zij trouwde met Aaltinus Geerts. Zij woont in Nijverdal. Zij is een zuster van Teunis Rozeboom.

19.  Gezina (Sina) van Leeuwen
Zij is geboren op 23 augustus 1936 in Wapse. Zij is overleden op 24 november 2021 in Wilhelminaoord. Zij trouwde met Berend Mos. Zij heeft lange tijd in Dwingel gewoond. Zij is een zuster van Jochem van Leeuwen.

20.  Roelofje (Roelie) Soer
Zij is geboren op 27 juli 1937. Zij trouwde met Jan Kiers. Zij woont in Deever.

21.  Elsje Oost
Zij is geboren op 17 augustus 1939. Zij woont in  Epe.

22.  Christina (Stiena) Wilhelmina Klok
Zij is geboren op 16 februari 1940. Zij trouwde met Johannes van der Weij. Zij woont in Deever.

De twee kleine meisjes onder de rij meisjes zijn van links naar rechts:

23.  Alie Pril
Zij is geboren op 12 juni 1943. Zij trouwde met Rob Pino. Zij woont in Baarn.

24.  Willemina (toen Mina, nu Wilmie) Oost
Zij is geboren op 14 februari 1941. Zij woont in Den Haag.

De vier staande jongens in de rij daar beneden zijn van links naar rechts:

25.  Geert Soer
Hij ia geboren op 30 april 1939 in Wittelte. Hij is overleden op 3 augustus 2022 in Steenwijk.  Hij trouwde met Geesje Vrieling. Hij heeft lange tijd in Steenwijk gewoond.

26.  Jan Willem Echten
Hij is geboren op 24 augustus 1940 in Dwingel. Hij is overleden op 22 januari 2004 in Zwolle. Hij trouwde met Roelie Noorman. Hij woonde lange tijd in Havelte.

27.  Albertus (Bertus) Dijkman
Hij is geboren op 13 juni 1937. Hij is overleden op … Hij trouwde met  Gea Hartkamp.

28.  Roelof Jonker
Hij is geboren op 11 april 1939. Hij trouwde met Dinie Nijstad. Hij woont in Eext.

De rij zittende jongens op de voorgrond wordt van links naar rechts gevormd door:

29.  Reinder van Leeuwen
Hij is geboren op 13 juni 1941. Hij trouwde met Dinie Jansen. Hij woont in Vledder.

30.  Arend van Zomeren
Hij is geboren op 1 mei 1942. Hij is overleden op ….
Hij trouwde met Hannie Annevelink. Hij woonde in Westerbork.
Zie zijn overlijdensbericht.

31.  Aaldert Soer
Hij is geboren op 16 juni 1941. Hij is overleden op … Hij trouwde met Roelie Stoker. Hij woonde in Wittelte.

32.  Jan Barelds
Hij is geboren op 17 februari 1941. Hij trouwde met Jantje Prins. Hij woont in Emmeloord.

33.  Wolter Jonkers
Hij is geboren op 17 februari 1943. Hij trouwde met Ivonne Meier. Hij woont in Voorthuizen.

34.  Jan Klok
Hij is geboren op 3 april 1942. Hij is overleden op 12 november 1992. Hij trouwde met Hennie Meulenbelt. Hij woonde in Wittelte.

35.  Arend (Arie) Oosterhof
Hij is geboren op 4 september 1941. Hij trouwde met Everdina (Dinie) de Vrieze. Hij woont in Meppel.

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

Un gediggie op un W.C.-deure in de oorlog

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassies scannen en vervolgens die papperrassies in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem voor ut Deevers Archief belangwekkend geacht stukje tekst.

In dit geval gaat het om een stukje tekst, beter gezegd een kort vierregelig gedicht, dat de redactie vond in een van de vele brieven over ut olde Deever, die wijlen Roelof Smit aan de redactie schreef. De redactie vond deze brief in iene van de deus’n mit papperassies, die hij had verzameld in de periode 1999-2007, toen hij voor de zeer geachte -toen nog vele- leden van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever het papieren blad Opraekelen samenstelde. De redactie heeft deze brief na het scannen niet bij het oude papier gegooid.

Wijlen Roelof Smit schreef in zijn brief van 10 mei 1999 het volgende:
In de Tweede Wereldoorlog stond op de deur van de W.C. (het watercloset) van de zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever het volgende gedicht:
Ons land is als dit closet,
Eerst was het vrij, thans is het bezet !
Hoe opgeruimd zult gij u voelen.
Als ge het vuil weg ziet spoelen !

Posted in Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De stoomwolspinnereeje wödde in 1912 vukogt

Na de oprichting in 1899 van de coöperatieve zuivelfabriek aan het Katteneinde in Deever kwam de particuliere stoomzuivelfabriek van Jan Frederik Hilkemeijer (geboren op 13 december 1858 te Nijensleek, overleden op 23 juni 1935 te Groningen) an de Deeverbrogge uiteraard zonder voldoende melk te zitten, vandaar dat hij in 1901 dit fabriekje ombouwde tot stoomwolspinnerij.
De stoomzuivelfabriek, later verbouwd tot stoomwolspinnerij, stond an de Deeverbrogge an de weg van de Deeverbrogge hen Deever, in het gebouw is later en is nog steeds de bouwmaterialenhandel van Concordia, tegenwoordig Bouwcenter Concordia, gevestigd.
In ut Deevers Archief is van twee ansichtkaarten, waarop de stoomwolspinnerij is te zien, een afbeelding opgenomen. Het betreft een afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart uit 1906 en een afbeelding van een in 1911 gelopen zwart-ansichtkaart
In de Opregte Steenwijker Courant verscheen op 23 maart 1912 het navolgende bericht over de publieke verkoop van de gebouwen, de directeurswoning, de grond, de inboedel en de voorraden van de stoomwolspinnerij van de weledele heer Jan Frederik Hilkemeijer.

Dieverbrug – Meppel – Steenwijk.
Stoom-wolspinnerij enz.
M.G. Bon, Notaris te Dwingeloo zal op Zaterdag 23 Maart 1912, des namiddags te één ure bij inzet en op Woensdag 27 maart 1912 bij toeslag, des namiddags te 8 ure in het Veerhuis van den heer S. Benthem te Dieverbrug,
publiek verkoopen:
Het kapitale onlangs nieuw gebouwde fabrieksgebouw, annex directeurswoning, machinekamer, werk- en bergplaatsen, groot open terrein en daarnaast gelegen terrein, enzovoort, der stoomwolspinnerij, ververij, wasscherij en machinale handbreierij van den weledele heer J.F. Hilkemeijer, ter grootte van 76 aren en 40 centiaren, staande en gelegen te Dieverbrug, aan de Hoofdvaart Meppel-Assen en de in aanleg zijnde stoomtram, terwijl op woensdag 27 maart 1912, des voormiddags 10½ ure, in bovengenoemd veerhuis zullen worden verkocht: De voor enkele jaren nieuw aangeschafte, in uitstekenden staat verkeerende machinerieën, vaste en losse gereedschappen, enzovoort, waaronder voorkomende horizontale stoommachine van 12 p.k., ketel 11 m² vloeroppervlak, 6 atmosfeer, fabrikaat Sepp & Co., stoom- en andere pompen, drijfwerken en riemen, kapitale spinmachine (Selfactor met 360 spindels), een assortiment krempels, (drie) arbeidsbr. 150 cm, twijnmachine, 30 spindels, haspel, 18 spoelen, slijpmachine, duivel, 1 m, alle van het fabrikaat der Firma Schimmel & Co., Chemnitz, koperen ketels, diverse benoodigdheden, verder 32 machinale handbreimachines, spoelmachines, (6 spindels), spoelen, persen, mangel, hand- en toenaaimachines voor wollen goederen, gereedschappen, enzovoort, alsmede de voorraad kousen, sokken, ondergoederen, enzovoort, en tot amotie vier koobsen.
Hoogingen op gebouwen en terreinen tegen genot van 15% der hoogsommen, kunnen geschieden ten kantore van bovengenoemden notaris te Dwingeloo.
De kavelingen der gebouwen en gronden, zo ook de verschillende combinatiën, met en zonder machinerieën, zullen in den afzonderlijken catalogus der machinerieën vermeld worden, welke intijds verkrijgbaar is.
De gebouwen en terreinen zijn te zien iederen werkdag van 10 tot 4 ure en zondag voor de finale toewijzing, de machinerieën 23, 24, 25 en 26 maart en ’s morgens voor den verkoop.
De spinnerij heeft vele vaste clientele, terwijl door gunstige ligging aan weg en water de fabriek zeer geschikt is exportslachterij of groote ruimte behoevende inrichting.
Nadere inlichtingen verschaft bovengenoemde notaris, alsook Cornelis de Vlaming, beëdigd makelaar in machinerieën en metalen te Amsterdam, Vossiusstraat no. 42, telefoon 690 zuid.
Vertrek van de omnibus op 23, 24, 25 en 26 maart uit hotel De Kroon te Steenwijk half één.
Vertrek van de omnibus uit Dieverbrug vier uur.
Op de 27e half negen uit Steenwijk en 5 uur uit Dieverbrug.

Posted in An de Deeverbrogge, Jan Frederik Hilkemeijer, Stoomspinnereeje, Wolspinnerij | Leave a comment

De massienale wolspinnereeje an de Deeverbrogge

Na de oprichting in 1899 van de coöperatieve zuivelfabriek aan het Katteneinde in Deever kwam de particuliere stoomzuivelfabriek van Jan Frederik Hilkemeijer (geboren op 13 december 1858 te Nijensleek, overleden op 23 juni 1935 te Groningen) an de Deeverbrogge uiteraard zonder voldoende melk te zitten, vandaar dat hij in 1901 dit fabriekje ombouwde tot een stoomspinnerij.
De stoomzuivelfabriek, later stoomwolspinnerij stond an de Deeverbrogge an de weg van de Deeverbrogge hen Deever, in het gebouw is later en is nog steeds de bouwmaterialenhandel van Concordia, tegenwoordig Bouwcenter Concordia, gevestigd.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van de Machinale Wolspinnerij, zeg maar de stoomwolspinnerij, an de Deeverbrogge is in 1911 verstuurd geweest. De kaart is uitgegeven door fotograaf J. Koops in Hoogeveen. De vier mannen op de hier afgebeelde ansichtkaart zijn wellicht arbeiders van de wolspinnerij.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 21 november 2014.

Je kan als fanatieke verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever deze uiterst zeldzame zwart-wit ansichtkaart maar beter wel en snel in jouw verzameling hebben, want de prijzen van zeldzame ansichtkaarten uut de gemiente Deever stijgen snel, verbluffend snel. Er zijn zelfs idiote verzamelaars die bereid zijn wel € 50,25 voor deze kaart te betalen. Maar dan moet de kaart wel verstuurd zijn geweest en moet op de kaart het liefst nog wel de postzegel aanwezig zijn. Dat dan weer wel.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Wolspinnerij | Leave a comment

Un D.A.B.O. bus bee de overstaphalte op de löswal

De redactie van ut Deevers Archief verwijst voor enige gegevens over de Drentsche Autobus Onderneming (D.A.B.O.) naar de betreffende bladzijde in de online encyclopedie Wikipedia.
In de beeldbank van het Drents Archief in Assen is een zwart-wit foto van een autobus van de D.A.B.O. an de Deeverbrogge aanwezig. De maker van de foto is fotograaf  Clewits Jr. De redactie is nog niet bekend met de voornaam van deze fotograaf. Maar wat niet is, dat kan komen. De foto is gemaakt in 1957.
Bij de foto in het Drents Archief zijn enige gegevens vermeld:
Een Scania-Vabis autobus van de D.A.B.O. ( Drentsche Autobus Onderneming te Meppel) met wagenparknummer 145, met een carrosserie van Medema Appingedam, staat bij de halte op de loswal te Dieverbrug. Directeur Van Dijk en controleur Harm Dieters controleren de nieuwe dienstregeling van 1957.
De afkorting D.A.B.O. is op voorkant van de autobus te lezen. De bus heeft als kenteken NB-23-43. De kentekencombinatie XX-99-99 is vanaf begin 1951 afgegeven. De overstaphalte voor de autobussen bevond zich op de löswal naast hotel Blok. De autobus gaat in de richting van Assen rijden.
De redactie heeft nog geen gegevens van directeur van Dijk (de man met de hoed) kunnen vinden. Maar wat niet is, dat kan komen. Wie kan gegevens aanleveren ?
Harm Dieters (de man met de pet) woonde in een dienstwoning van de D.A.B.O. an de Riekseweg an de Deeverbrogge. De redactie heeft nog geen gegevens van Harm Dieters kunnen vinden. Maar wat niet is, dat kan komen. Wie kan gegevens aanleveren ?
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de löswal bij het voormalige hotel Blok vanof de Dwingeler kaante van de voat gemaakt op zondag 18 december 2022.

Posted in An de Deeverbrogge, Verkeer en vervoer | Leave a comment

De narciss’n stoat bee greinspoal 47 mooi in de blui

De heer Hans Salverda vond in 2012 onder een berg puin op het terrein van camping Groot Bartje op Zorgvliet de verloren gewaande Drents-Friese-grenspaal 47 terug. Een mooi voorbeeld van moderne archeologie. Grenspaal 47 stond op de oude landweer op de grens van de provincie Drente en de provincie Fryslân.
Grenspaal 47 is in zijn oude staat gerestaureerd en is eind juli 2012 op juiste wijze herplaatst op de Drents-Friese grens bij de Willingehoek van camping Groot-Bartje, dat wil zeggen dat op de grenspaal het wapen van de provincie Drente an de Dreinse kaante en het wapen van de provincie Fryslân oan de Fryske kant is te zien. De redactie van ut Deevers Archief verwijst eenvoudigheidsgemakshalve voor meer gegevens naar het bericht Greinspoaltie 47 is neet op deselde stee neer eset.
Grenspaal 47 staat op de rand van de achtertuin van de heer Hans Salverda, de terugvinder, de beschermheer en de beheerder van grenspaal 47. Hij is de maker van de bijgaande afgebeelde kleurenfoto’s van zijn troetelgrenspaaltje. Bij grenspaal 47 staan de narcissen mooi in bloei. Beheerder en grenspaalvertroetelaar Hans Salverda heeft de eerste bollen van deze narcissen ongetwijfeld na juli 2012 gepoot. De redactie weet uit eigen wandeltochten langs de Drents-Friese grenspalen op de grens van de gemiente Deever, dat de laatste jaren grenspaal 47 met directe omgeving het best is verzorgd. Eigenlijk zou elke Drents-Friese grenspaal op de grens van de gemiente Deever een beschermheer en beheerder moeten hebben. Daar is een mooie rol weggelegd voor de hielejoardeurvurening Tied Sat uut Zorgvliet.
De oorspronkelijke positie van grenspaal 47 (GP 47) is te zien op bijgaand afgebeeld detail van de topografische kaart uit 1926. Zie afbeelding 4. De nieuwe positie van grenspaal 47 (Gp) is te zien op bijgaand afgebeeld detail van de topografische kaart uit 2016. Zie afbeelding 5. De teruggevonden grenspaal 47 is nogal een stuk naar het noordoosten herplaatst. Maar dat mag de pret van de ware grenspalenliefhebber niet drukken.
Wellicht moet de heer Hans Salverda ook maar eens archeologisch onderzoek doen naar de verdwenen grenspaal 48, die een eindje verderop in een knik van de grens tussen de provincie Drente en de provincie Fryslân stond.
De redactie van ut Deevers Archief mocht bijgaand afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 1) overnemen van de fraaie webstee Verdwaal Niet van de heer Hans Salverda. De redactie is de heer Hans Salverda hiervoor bijzonder erkentelijk. De redactie vraagt zich wel af of hij ook wandeltochten met gids organiseert van grenspaal 41 tot grenspaal 77 , met inbegrip van de doorwading van ut Greinsstuwmeer, en weer terug. Wandelen van grenspaal naar grenspaal, dan verdwaal je zeker niet.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 19 april 2023
De heer Hans Salverda heeft op 19 april 2023 met zijn slimme telefoon de coördinaten van grenspaal 47 opgemeten: 52°55’34.7″ Noorderbreedte en 6°15’11.9″ Oosterlengte.

Afbeelding 1
Grenspaal 47 op de landweer met bloeiende narcissen
Foto Hans Salverda – © 2016-03-21.

Afbeelding 2
Grenspaal 47 op de landweer met bloeiende narcissen.
Foto Hans Salverda – © 2023-03-30.

Afbeelding 3
Grenspaal 47 op de landweer met bloeiende narcissen en blauwe druifjes.
Foto Hans Salverda – © 2023-03-30.

Afbeelding 4
Detail van de topografische kaart uit 1926.


Afbeelding 5
Detail van de topografische kaart uit 2016.

Posted in Greinse, Greinspoal, Zorgvliet | Leave a comment

Veer Stako art deco aarmstool’n ut un kaarke

De vier hier afgebeelde houten armstoelen zijn van het merk Stako. Zie afbeelding. Deze stoelen in art deco stijl zijn in 1950 gemaakt in meubelfabriek De Toekomst an de Deeverbrogge. De stoelen zijn in de originele staat. Op de afgebeelde foto’s is duidelijk te zien dat de stoelen stevig zijn gebruikt, maar nog lang niet zijn versleten. Ze hebben lange tijd dienst gedaan in een kerk. Stako-stoelen zijn uiteraard stapelbaar (afbeelding 3) en koppelbaar (afbeelding 4). De zithoogte van de stoelen is 48 cm. De stoelen hebben een hoogte van 83 cm, een breedte van 54 cm en een diepte van 45 cm. Nog bestaande Stako-stoelen zijn Deevers aafgood. Ech wè.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Afbeelding 6

Posted in Aarfgood, An de Deeverbrogge, Meubelfabriek 'de Toekomst', STAKO-meubel | Leave a comment

De gemaèl’n bee de Deeverse sluus

De maker van de foto voor de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart met witte rand stond voor het maken van de foto beneden de Deeverse sluus an de Dwingeler kaante van de voat. De foto zal in de zomer van 1955 zijn gemaakt, want de kaart is in augustus 1955 uitgegeven. De redactie weet niet wie de uitgever van de hier afgebeelde ansichtkaart is. De redactie heeft het vermoeden dat de kaart in hotel Blok an de Deeverbrogge te koop was. Want wijlen mevrouw Margje Blok-Buiten, de weduwe van hotelhouder Jan Blok, was in het bezit van een exemplaar van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart. Jan Blok is geboren op 8 augustus 1920. Hij is overleden op 18 september 1985. Hij is begraven op de kaarkhof van Neejevene. Margje Buiten is geboren op 11 februari 1921. Zij is overleden op 20 maart 2012. Zij is begraven op de kaarkhof van Neejevene.
Bij de sluis staat het huis van sluiswachter Hendrik Warries. Dat huis is heden ten dage niet meer aanwezig. Boven de sluis is in de verte hotel Blok te zien. In 1955 bevond zich boven het stroomkanaal van de in 1925 gebouwde gemalen nog een loopbruggetje. Dat bruggetje is heden ten dage niet meer aanwezig.
De redactie heeft ter illustratie enige afbeeldingen van recent gemaakte kleurenfoto’s van de gemalen toegevoegd.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Afbeelding 3
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 18 november 2022.

Afbeelding 4
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Posted in An de Deeverbrogge, Deeverse sluus, Verdwenen object | Leave a comment

Ut Witte Huus bee de kattelieke kaarke op Zorgvliet

Bij de redactie van ut Deevers Archief was de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart tot nu toe niet bekend. Bij wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is deze ansichtkaart wel bekend ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft deze zeldzame ansichtkaart wellicht in zijn of haar verzameling ?
Op de ansichtkaart is de rooms-katholieke pastorie naast de rooms-katholieke Sint Andreas kerk op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos) te zien. De woning van de pastoor had de naam Witte Huis.
De redactie heeft in ut Deevers Archief in verschillende berichten aandacht besteed aan het Witte Huis. Deze pastorie was in elk geval in september 1952 nog niet afgebroken. De pastorie was in april 1953 niet meer in gebruik. De redactie zou van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wel graag willen weten wanneer ter plekke de nieuwe rooms-katholieke pastorie is gebouwd. Wie heeft kranteknipsels bewaard ?

Posted in Ansigtkoate, Witte Huis, Zorgvliet | Leave a comment

Wie hef de geetieser’n ouroboros mit eneum’m ?

Aan het begin van perk A op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever ligt op een graf een gietijzeren grafzerk. Zie afbeelding 8. De grafzerk is in 1873 gemaakt door de Asser IJzergieterij. Deze gietijzeren grafzerk met symbolen van leven en dood is Deevers aarfgood. Ech wè. De gietijzeren grafzerk werd onder meer ook versierd met een slang die zijn eigen staart eet. Het is een gietijzeren ouroboros (vertaald uit het Oudgrieks : staart-eter).
De redactie van ut Deevers Archief heeft van deze ouroboros voor het laatst op donderdag 22 april 2021 een kleurenfoto gemaakt; zie afbeelding 4. Daarna heeft de redactie kleurenfoto’s gemaakt van de gietijzeren zerk zonder de gietijzeren ouroboros; zie de afbeeldingen 2 en 1.
De grote vraag is natuurlijk wanneer het graf is geschonden en wie de grafschenner is; wie heeft op baldadige en moedwillige wijze dit graf beschadigd ? De gietijzeren ouroboros is niet zo groot en is ook niet zo zwaar, dus die kan gemakkelijk in de kattebak van een bij de ingang van de kaarkhof geparkeerde auto worden gelegd. De redactie roept de persoon die de gietijzeren ouroboros heeft meegenomen ten zeerste op deze weer op de grafzerk te leggen. Deze gietijzeren grafzerk met inbegrip van de symbolen van leven en dood is Deevers aarfgood. Ech wt 
Het viel de redactie wel op dat op maandag 19 april 2021 de figuur in de vorm van een gietijzeren zandloper ontbrak; zie afbeelding 5. Echter op zaterdag 17 december 2022 (zie afbeelding 2) en dinsdag 14 maart 2023 (zie afbeelding 1) was de gietijzeren zandloper wel weer aanwezig. What the hell is going on ?
Als de grafschenner, die de gietijzeren ouroboros meenam, dezelfde persoon is als de grafschenner die de gietijzeren zandloper meenam en weer teruglegde, dan bestaat de kans dat de gietijzeren ouroboros wordt teruggelegd op de gietijzeren grafzerk. De redactie is de berouwvolle grafschenner bij voorbaat bijzonder erkentelijk voor dit terugleggen. Dan is dit Deevers aarfgood weer volledig.

Afbeelding 1
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.
Afbeelding 2
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 17 december 2022.

Afbeelding 3
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Afbeelding 4
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Afbeelding 5
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op maandag 19 april 2021.

Afbeelding 6
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 28 november 2020.
Afbeelding 7
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op woensdag 11 december 2019.

Afbeelding 8
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 16 juni 2018.

Posted in Aarfgood, Kaarkhof an de Grönnegerweg | Leave a comment

De logtkièrl deu in Deever mit an de film Fanfare

In het Drents Letterkundig Tiedschrift Roet verscheen op 14 november 1991 de hier opgenomen kolom ‘Viefentwintig jaor’ van alleskunner Klaas Kleine uut Deever. Roet is een uitgave van de stichting Het Drentse Boek. In de kolom ‘Viefentwintig jaor’ haalt Klaas Kleine enige herinneringen op over zijn eerste vijfentwintig jaren an de Peperstroate in Deever. De kolom ‘Viefentwintig jaor’ is in het najaar van 2002 ook opgenomen in het Roet-themanummer ‘Klaas Kleine: Wij weegt niks, ’t is de eerde die oens trekt’.

Viefentwintig jaor
Ik heb wat te vieren volk. Ofgeleupen oktobermaond was het viefentwintig jaor eleden dat ik in Diever naor een verkoping van huusraod taogde. In de Peperstraote huusde op nummer 7 tot het begun van 1966 Aoltie Keuning. In een alderbarstens noodweer had het dak van heur huusie zó griezelig elekt en had het zó eweid dat heur femilie het niet langer good duchtte dat ze der bleef wonen. Een old meinse allent is onder zukke umstandigheden een bron van zorgen, dat opoe Keuning trök bij heur kienders in. Het huusie zul verkocht worden, mar eerst mussen het kammenet, een taofel, wat stoelen en een bulte aander gerei verkocht worden. Der kwaamp een advertentie in een plaatselijk bladtie en daor gung ik dus op of.
De verkoping was op een zaoterdagmiddag en der was niet veule van mien gading. Of feitelijk niks want ik kwame meer uut neisgierigheid. Wat mij en mien kameraod nog wel bekoren kon, dat was het Drentse kammenet, maor daor wördde zoveule veur evraogd dat het oens mitiene aover was. De kamer zal vol mit alderhaande volk. Kopers en kiekers dus. De kamer was klein, einglijk was alles klein. Mar teglieke was het huusie veur mij een misterie umdat het al een aanderhalfhonderd jaor terogge bouwd was. En de sporen van die aanderhalve eeuw koj der an alle kaanten an óf zien. Een bulte meinzen zeden dat het een weerdeloze olde kowe was. Ikke, eigenwies mar zat, krege visoenen van eindelijk ies een keer op mijzölf wonen. Bij moeders pappot vandaon en mien leven inrichten zoas mij dat goed duchtte. Links en rechts mar ies vraogen bij al dat onbekende volk of het huus niet te koop was. ‘Die keerl daor, mit die krullen en een brille, vraog die maor ies.’ Zij wezen naor een man die ik eerder zage in de film ‘Fanfare’ van Haanstra. Bertus Keuning, ambtenaor van het electriciteitsbedrief of, zoas ze in Diever zeden: ‘de lochtkerel’. Een goeie weke later had ik al een akkoord mit hum en de aandre eigenaars.
‘Wat kostte nou ‘die olde kowe ?’ Zeker nao viefentwintig jaor is het antwoord op die vraoge interessant. Mien va en moe wolden het toendertied ook weten vanzölf, dat ik kwame der mit veur de draod. Zeker ook al umdat mien Zilvervloot te weinig ruumte gaf veur zukke strapatsen. Een paar duzend gulden kwaam ik tekorte. ‘Dan muj hen Lucas Muggen’, zeden ze in Diever. Goed, ikke hen Lukas. Dat was toendertied hetzölfde as de Baank. Ik kun die tweiduzend gulden kriegen van Lukas, mar dan mus ik een börg hebben. Zodoende kwaam ik bij mien olden telaande, dat begriep ie. Mien va was börg en zo taogden wij op Dwingel an.
‘Heden verschenen voor mij, Dirk Botje, notaris ter standplaats Dwingeloo, in tegenwoordigheid van na te noemen getuigen… enz.’ Aj Botje zagen, dan zaag ie ook een sigare. En onder het veurlezen van de akte, dat in een griezelig tempo verdan gunk, gierde hum en de ‘comparanten’ de rook deur de hals.
Het is een belevenis aj een deur van ’t slot dreit en ie stapt veur de eerste maol oen eigen huus in. En dat is nou krek viefentwintig jaor eleden. En wat was dat een nuver dorp, dat Deever. Waorumme as het toen nog veule mooier was as nou, daor koom ik later wel ies een maol op terogge. Partie lu zit het verhuzen in het bloed. Die kunt wel um de vief jaor of nog vaker verkassen. Ik bin zitten blieven in dit dorp daor altmit alles kan en daor altmit niks schient te kunnen. In die viefentwintig jaor heb ik van alles en iederiene zien veraandern. Zes auto’s he’k in die tied versleten en twee börgemeisters. Ook twei zwembaden en vief domeneers, een blikken vuilnisummer en een beerputte heb ik aoverleefd. Een dokter en een baankdirecteur bint mij ontkomen en dreimaol een buurman. Veer gemientearchitecten en drei gemientesikretaorissen he’k der deur edreid en alle jaoren zes kiepen en een hane. De boeren mit peerd en wagen gungen veurbij en toen kwamen de boeren op heur trekkers deur de straoten te lawaaien, mar dat gunk ook feitelijk al veurbij, want de boeren in Diever kuj op de vingers van iene haand tellen, die in het dorp dan.
Hiete en natte zomers, strenge en kwakkelwinters heb ik in Diever had en minne jaoren en goeie jaoren. Vrenden had ik en ik reuke ze kwiet, mar de besten bleven. Eem tamme kreie had ik, drei honden, vief katten, vief knienen, veer goldvissen en dartien witte moezen. Een peerd, twei varkens, een koe en twintig geiten hebt mij ook nog gezelschop hulden al die jaoren. Ik krege een kale kop en veer dochters. Of was het aansumme ? Ik krege spit en ischias en een bulte peerden te beslaon. Dát was zéker aansumme.
Mit de miest uutiendlopende soorten van meinzen heb ik van doen had. Mit partie heb ik slaonde ruzie had, mar mit de miesten akkedeerde het butengewoon. En dat allemaole binnen de Drentse provinciegreinzen die zoveule meinzen te enge bint. Viefentwintig jaor Diever, da’s niet niks. De vrouwe hef gebak in huus haald en wij viert het vanaovend. ‘Onder oens.’

In de Drentse tekst van de verbale alleskunner Klaas Kleine uut de Peperstraote in Deever komen hier en daar enige verdwaalde Nederlandse woorden voor. De redactie heeft de navolgende zo goed en zo kwaad mogelijke poging gedaan het verhaal van Klaas Kleine in ut Deevers over te zetten. 

Vie’mtwintig joar
Ik heb wat te vieren volk. Offeloop’m oktober was ut vie’mtwintig joar elee’n dat ik in Deever hen un vukoping van huusroad toogde. In de Peperstroate huusde op nummer 7 tot het begun van 1966 Oaltie Keuning. In un alderbarstens noodweer haar de doake van heur hüsie so greeselug elekt en haar ut so eweit dat heur fumilie ut neet langer good dunkte dat see doar bleef woon’n. Un old meinse allent is onder sukke umstaandigheed’n un bron van sörg’n, dus opoe Keuning trök bij heur kiender in. Ut huusie sol vukogt wödd’n, moar ièst muss’n ut kammenet, un toafel, wat stool’n en un bulte aander gerak vukogt wödd’n. Der kwaamp un adverteinsie in een plaèseluk blattie en doar gung ik dus op of.
De vukoping was op un soaterdagnoamedag en der was neet veule van mien gading. Of feitelijk niks, want ik kwame mìèr uut neisgierigheid. Wat mee en mien kameroad nog wel bekoren kön, dat was ut Dreinse kammenet, moar doar wödde soveule veur evroagt dat ut oens mitien over was. De kaèmer saat vol mit alderhaande volluk. Kopers en kiekers dus. De kaèmer was klein, eigluk was alles klein. Moar tuggelieke was ut hüsie veur mee un misterie, umdat ut al een aanderhalfhonderd joar elee’n ebouwt was. En de spoor’n van die aanderhalve eeuw kö’j der an alle kaant’n an of seen. Un bulte meins’n seed’n dat ut un wièdelose olde kouwe was. Ikke, eigenwies sat, krege visoen’n van eindeluk ies un kièr op meesölf woon’n. Bee moeders pappot weg en mien lee’m inrichten soas mee dat goed duchtte. Links en rechts moar ies vroag’n bee al dat onbekende volk of ut huus neet te koop was. ‘Die kièrl doar, mit die krull’n en un brille, vroag die moar ies.’ See wees’n noar un man die ik ièder sage in de film ‘Fanfare’ van Haanstra. Bertus Keuning, ambtenaar van ut electriciteitsbedrief of, soas see in Deever seed’n, ‘de logtkièrl’. Un goeie weke laèter haar ik al un akkoord mit hum en de aandre eigenaars.
‘Wat kostte now ‘die olde kouwe ?’ Seker noa vie’mtwintig joar is ut antwoord op die vroage interessant. Mien vaè en mow woll’n ut toendertied ok weet’n vansölf, dat ik kwame ur mit veur de droad. Seker ok al umdat mien Zilvervloot te weinig ruumte gaf veur sukke strapats’n. Un paèr düsend gull’n kwaam ik tekötte. ‘Dan mö’j hen Lucas Muggen’, seed’n see in Deever. Good, ikke hen Lukas. Dat was toendertied utsölfde as de Baank. Ik kön die tweidüsend gull’n krieg’n van Lukas, moar dan mus ik un börg hem’m. Sodoonde kwaam ik bee mien olden telaande, dat begriep ie. Mien vaè was börg en so toagd’n wee op Dwingel an.
‘Heden verschenen voor mij, Dirk Botje, notaris ter standplaats Dwingeloo, in tegenwoordigheid van na te noemen getuigen… enzovoort. Ai’j Botje saag’n, dan saag ie ok un segare. En onder ut veurlees’n van de akte, dat in un greeselug tempo verder gunk, gierde hum en de ‘comparanten’ de rook deur de hals.
Ut is un belevenis ai’j un deure van ut slot dreit en ie stapt veur de eerste kiér oen eigen huus in. En dat is now krek vie’mtwintig joar elee’n. En wat was dat een nuver dorp, dat Diever. Woarumme as ut toen nog veule mooier was as now, doar koom ik laèter wel ies een kièr op terogge. Partie lu sit ut vurhuus’n in ut blood. Die kunt wel um de vief joar of nog vaèker vurkass’n. Ik bin sitt’n eblee’m in dit dörp, doar amit alles kan en doar amit niks skient te kunn’n. In die vie’mtwintig joar heb ik van alles en iederiene sien vuraandern. Ses auto’s he’k in die tied vursleet’n en twei börgemeisters. Ook twei swembaèd’n en vief domeneers, un blikk’n vuilnisummer en un bièrputte heb ik overleeft. Un dokter en un baankdirecteur bint mee ontkoo’m en dreimoal un buurman. Veer gemientearchitect’n en drei gemientesikretoariss’n he’k der deur edreit en alle joar’n ses kiep’m en un haène. De boer’n mit pièrd en waèg’n gung’n vubee en toen kwaa’m de boer’n op heur trekkers deur de stroat’n te lawaai’n, moar dat gunk ook feiteluk al veurbij, want de boer’n in Deever kö’j op de vingers van iene haand tell’n, die in ut dörp dan.
Hiete en natte somers, strenge en kwakkelwinters heb ik in Deever ehad en minne joar’n en goeie joar’n. Vriend’n haar ik en ik reuke see kwiet, moar de best’n blee’m. Un tamme kreie haar ik, drei hond’n, vief katt’n, vief knien’n, veer goldviss’n en dartien witte moos’n. Un pièd, twei vaark’ns, un koe en twintig geit’n hebt mee ok nog geselschop holl’n n al die joar’n. Ik krege un kaèle kop en veer dochters. Of was ut aansumme ? Ik krege spit en ischias en un bulte pièd’n te besloan. Dát was séker aansumme.
Mit de miest uutienloop’mde soort’n van meins’n heb ik van doon ehad. Mit partie heb ik sloande ruusie ehad, moar mit de miest’n akkedièrde ut büt’ngewoon. En dat allemoale binn’n de Dreinse provinciegreins’n, die soveule meins’n te enge bint. Vie’mtwintig joar Deever, da’s neet niks. De vrouwe hef gebak in huus eheul’n en wee viert ut vanoam’d. Onder oens.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Sommige door wijlen Klaas Kleine gebruikte (modernere) Nederlandse woorden bestaan (nog) niet in ut Deevers, dat is wel jammer. De redactie beseft dat zijn min of meer fonetische vertaling (vanuit zijn eigen geheugen) niet volmaakt is en hij ontvangt graag van de écht Deevers denkende en sprekende en schrijvende bezoekers van ut Deevers Archief bij voorbaat zeer gewaardeerde verbeteringen. Een mens is nooit te oud om te leren.
De redactie had zijn tekst graag voorgelegd aan wijlen Jantje Oost of wijlen Anne Mulder of wijlen Arend Bult of wijlen Griet Grit of wijlen Hendrik Wilting of wijlen Jans Roelof Tabak of wijlen al die vele anderen, die uit de tijd zijn geraakt, die alleen maar in ut Deevers dachten en spraken en niet schreven. Of kan de redactie de tekst gewoon voorleggen aan Gea Tiemes-Hummel (iene van Molle Hummel uut de Olde Willem), die de hoogdeskundige Deeverse ambassadrice is in ut Ministerie van de Dreinse Toal ?
Klaas Kleine beschrijft in zijn verhaal Lambertus (Bertus) Koning, zoon van Aaltje Koning: ‘Die kièrl doar, mit die krull’n en un brille, vroag die moar ies. See wees’n noar un man die ik ièder sage in de film ‘Fanfare’ van Haanstra. Bertus Keuning, ambtenaar van ut electriciteitsbedrief of, soas see in Deever seed’n, ‘de lochtkièrl’.’
Lambertus (Bertus) Koning was de meteropnemer van het electriciteitsbedrijf. De redactie weet helaas niet welk bedrijf. Hij was aanwezig in het figurantenpubliek dat tijdens de Deeverse opnamen van de film Fanfare in 1958 naar het concours zat te kijken. Dat was bij de opnamen in Deever uiteraard typisch een shakespeariaans existentieel ‘zijn of niet zijn’ gevalletje van ‘is het Deeverse publiek toeschouwer of is het Deeverse publiek acteur ?’ of ‘is het Deeverse publiek én toeschouwer én acteur ?’ of ‘is het Deeverse publiek nóch toeschouwer nóch acteur ?’
Van Bertus Keuning (wel met krullen, maar zonder leeesbril) is een scan van een tijdens de Fanfare-opnamen an de Kloosterstroate in Deever gemaakte foto bewaard gebleven. Zie de bijgaande afbeelding. De redactie wil bij deze afbeelding bijzonder graag de naam van de fotograaf vermelden. Was deze foto aanwezig in de verloren geraakte verzameling van alles-van-Deever-weter en allesverzamelaar Jans Roelof Tabak ?
Bertus Keuning en zijn echtgenote Deeltje van der Helm zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hun gezicht is gegraveerd in de grafsteen op hun graf. Zie de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de grafsteen. Is dat het werk van hun zoon Jacob (Jaap, Japie) Koning ? De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.
De in Deever drentenierende Westerling die de beste Nederlandse vertaling van het verhaal van Klaas Kleine doet toekomen aan de redactie zal worden beloond met een echte vetleren medaille.

Posted in Deevers, Fanfare, Klaas Kleine | Leave a comment

Ur stoat wat melkbuss’n mit nummer 97 an de weg

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van oude foto’s van het voorbije boerenleven in de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. De redactie is verwoed verzamelaar van scans van foto’s waarop melkbussen van boeren uut de gemiente Deever zijn te zien. Hoe meer van dit soort afbeeldingen hij kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Collectie Provinciale Fotodienst’ in de beeldbank van het Drents Archief in Assen is bijgaande afgebeelde foto (nummer DA93700003540) van een boerderij an de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) in Deever aanwezig.
Het betreft de boerderij van Jan Tabak en Grietje Bennen. In mei 1951 verhuisden zij van de Deeverbrogge hen de Aachterstroate in Deever, naar de boerderij die deels op bijgaand afgebeelde zwart-wit foto is te zien, toen adres Achterstraat 8, nu Achterstraat 10. De aan de weg staande melkbussen van Jan Tabak en Grietje Bennen waren voorzien van het nummer 97. Dat nummer hadden zij overgenomen van de ongetrouwde Geert Bennen; hij is geboren op 7 juli 1911 en hij is overleden op 13 oktober 1958.
De afgebeelde foto is gemaakt op 13 maart 1975. De redactie vermoedt dat wijlen Jans Roelof Tabak, de zoon van Jan Tabak en Grietje Bennen, toen al bezig was de boerderij van zijn ouders over te nemen of al had overgenomen.
De redactie heeft toch nog wel een gedachte bij de datum van 13 maart 1975. Haalde de D.O.M.O. melkfabriek in Beilen toen nog steeds de melk in melkbussen op of moesten de boeren toen al hun melk tijdelijk opslaan in een dure koeltank ?

De redactie ontving op 6 april 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Meulbak
De melkbussen werden toen nog gehaald, de melktank kwam pas later.

Posted in Aagterstroate, Boer'nlee'm, Jans Roelof Tabak, Melkbusse | Leave a comment

Ut stuwgie van ut Olde-Willem-nepstuwmièr

Enige jaren geleden heeft nepnatuurcultuurfabrikant Staatboschbeheer het Oude Willemsveld na honderd jaar opnieuw in cultuur gebracht. Daar zullen flinke hoeveelheden waterdoorlatend zand met bulldozers zijn verschoven, teneinde een nepbeek te componeren. Zie de blauwe o zo idyllisch kronkelde lijn rechtsboven in afbeelding 1. Een deel van de Olde Willem in de Deeverse bos is op een detail van een in 2022 gemaakte luchtfoto te zien. Zie afbeelding 1. De weg, die op afbeelding 1 van midden onder naar links boven loopt, is de Woaterseweg. Rechts op afbeelding 1 is de camping met de naam ’t Oude Willemsveldt te zien. De drie donkere rechthoekige vlakken vormen samen het Olde-Willem-nepstuwmeer. Dit nepstuwmeer ligt binnen kunstmatig aangelegde stuwdijken en omsluit nagenoeg recreatiecentrum De Goede Weide. De nepcultuurnatuurfabrikant Staatboschbeheer heeft het nepstuwmeer ongetwijfeld op een tekentafel in het hoofdkantoor in het verre Amersfoort gecomponeerd. De redactie van ut Deevers Archief  heeft het vermoeden dat nepnatuurcultuurfabrikant Staatboschbeheer het liefst ook recreatiecentrum De Goede Weide onder water wil zetten.
Voor het opstuwen en zoveel mogelijk tegenhouden van regenwater in het Olde-Willem-nepstuwmeer is bij de Woaterseweg een merkwaardig ontworpen stuw gebouwd. Zie afbeelding 2 en afbeelding 3. Op afbeelding 2 is wel te zien dat het water op 14 maart 2023 in het nepstuwmeer was opgestuwd tot een hoogte van 8.37 m boven N.A.P.. Maar het regenwater uit het Olde Willemsveld kan nog wel 30 centimeters hoger worden opgestuwd. Maar dan krijgen ze bij recreatiecentrum De Goede Weide natte voeten. Het overtollige regenwater stroomt over de stuw en komt terecht in het o zo idyllisch kronkelend aangelegde en o zo schilderachtige nepbeekje aan de andere kant van de Waterseweg.
Is het nepstuwmeer en de stuw in beheer bij het waterschap Drents-Overijsselse Delta ? Of speelt nepcultuurnatuurfabrikant Staatsboschbeheer eigen waterschapje ? Maar zonder vergunning van het waterschap Drents-Overijsselse Delta is ontwatering met drainagemiddelen, zoals de op afbeelding 2 zichtbare stuw, in het Oude Willemsveld verboden.
De stuw, die op de afbeeldingen 2 en 3 is te zien. ligt achter een ogenschijnlijk probleemwolfbestendige schrikdraadversperring. De helaas uitheemse runderen binnen de schrikdraadversperring kunnen ogenschijnlijk zo niet worden aangevallen door een uitheems roedeltje moordlustige probleemwolven. Dat soort schrikdraadwolvenversperringen zijn voor gewone hardwerkende schapen- en koeienboeren uiteraard niet te betalen.
De redactie heeft de kleurenfoto’s voor afbeeldingen 2, 3 en 4 gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in de Olde Willem, Staatsbosbeheer, Wolf | Leave a comment

Un ansichtkoate van ut Monement an de Hoarweg

Van ut Monument aan de Haarweg op het landgoed Berkenheuvel van mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom waren bij Deeverse middenstanders verschillende zwart-wit ansichtkaarten te koop, zo ook de bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart (afbeelding 1).
De redactie van ut Deevers Archief schat in dat deze zwart-wit ansichtkaart in de vijftiger jaren van de vorige eeuw is uitgegeven. In die jaren waren de ansichtkaarten nog voorzien van een mooie witte rand. De redactie heeft geen flauw idee wie de uitgever van deze ansichtkaart was.
Ut Monement is in 1925 opgericht door mr. Albertus Christiaan van Daalen en onthuld door de eerste kleinzoon met zijn voornamen: Albertus (Bert) Christiaan Doorman. Hij plaatste het monument ter gelegenheid van de voleindiging van de ontwikkeling van het landgoed Berkenheuvel. De redactie heeft in verschillende berichten aandacht besteed aan het Landgoed Berkenheuvel en ut Monement.
Op één van de vier zijkanten van het gedenkteken (zie afbeelding 2) staat een voor de gelegenheid aangepast deel uit de elfde strofe van het gedicht Aan een heereboer van Petrus Augustus de Génestet (1829-1861):
Daar rijz’,
Uit stuivend zand en ledige aard,
Een lachend paradijs.
Het betreffende deel van de elfde strofe van het gedicht Aan een heereboer luidt als volgt:
Daar, o Verhoorder ! rijz’,
Uit stuivend zand en ledige aard,
Een lachend Paradijs !
De redactie heeft de bedoeling van alle ooit uitgegeven zwart-wit ansichtkaarten, waarop ut Monement is te zien, een afbeelding in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie weet niet of ut Monement ook op kleuren ansichtkaarten is te zien. In elk geval wel op kleurenfoto’s. De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op woensdag 22 mei 2022.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Ansigtkoate, Landgoed Berkenheuvel, Monement op Baark'nheuvel | Leave a comment

Legere skoele 1.0 en legere skoele 2.0

Op bijgaande afbeelding staat links onder de volgende tekst.
Deze kaart is gemaakt door A.J. van Dam, schoolmeester en voorzanger te Diever in het jaar 1826.
Het origineel berust ter gemeentesecretarie te Diever, overgenomen door J. Westra van Holthe, Februari 1932.
In October 1954 is door hem een exemplaar gemaakt voor het Rijksarchief te Assen.

Op bijgaande afbeelding staat links boven de volgende door J. Westra van Holthe geschreven tekst.
De kerkvoogd van Diever vertelde mij dat de personen die zettingen hadden in de kerk, een aantal daar naar kregen op de nieuw aangelegde begraafplaats aldaar. Wellicht is de kaart gemaakt om te zien wie gerechtigd waren. 

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Als in Deever een boerenfamilie zichzelf vroeger nogal belangrijk en vooraanstaand vond en zich van de rest wilde onderscheiden, dan kocht de familie ‘zettingen’ – een soort van familiegraf – in het kerkgebouw an de brink van Deever. Daar konden familieleden worden begraven. Op een gegeven moment was in het kerkgebouw an de brink van Deever natuurlijk geen ruimte meer om overleden mensen te begraven. En ook in de kerkhof -dat wil zeggen in de hof om het kerkgebouw aan de brink van Deever- was op een gegeven moment te weinig ruimte om doden te begraven. De nieuwe kerkhof is aangelegd an de Grönnegerweg bee Deever. Het is de redactie niet bekend of de begraven personen in de kerk zijn verplaatst naar de nieuwe kerkhof. In 1832 gingen de mensen uut Leegel en Eemster nog in Deever ter kerke, dus werden toen ook in Deever begraven.
Op de hier afgebeelde tekening is in de rechter benedenhoek de ‘oude school’ getekend, dat was de eerste openbare lagere school in Deever, zeg maar Legere Skoele 1.0. Was het een winterschool ? Op de hier afgebeelde tekening is in de rechter bovenhoek te lezen ‘hier is getimmerd de nieuwe school’, zeg maar Legere Skoele 2.0. Deze school is in 1819 getimmerd. Zie het bericht Un neeje skoele tummer’n in de kaarke van Deever.
In ut Deevers Archief zijn wel afbeeldingen van het oude gemeentehuis aan de brink, waarin daarvoor Legere Skoele 3.0 was gevestigd, te vinden. Zie bijvoorbeeld de volgende afbeelding. De redactie verwijst ook naar het bericht De legere skoele wödde vurbaut tot gemientehuus.
In ut Deevers Archief is wel een afbeelding van Legere Skoele 4.0 an de Heufdstroate in Deever te vinden. Zie de volgende afbeelding.
In ut Deevers Archief is wel een afbeelding van Legere Skoele 5.0 an de Tusschendarp in Deever te vinden. Zie de volgende afbeelding.
De redactie moet met het schaamrood op de kaken melden dat in ut Deevers Archief nog geen afbeelding van Legere Skoele 6.0 is te vinden. Dat is de openbare lagere school De Singelier op de Westeresch van Deever. Op de webstee van deze school is te lezen dat De Singelier in Deever en de Ten Darperskoele in Wapse een onderwijsteam vormen, dat wil zeggen dat de twee scholen zo fusierijp worden gemaakt of al fusierijp zijn en op termijn op zullen gaan in één brede school voor alle lagere-school-leerlingen binnen de grenzen van de gemiente Deever. Het gebouw voor Legere Skoele 7.0 staat al op de Westeresch van Deever. Dat is het schoolgebouw, waarin het krimpfiliaaltje van scholengigant Stad en Es uit Meppel is gevestigd. Voor zolang het nog duurt.

Posted in Kaarke an de brink, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Ut nep-Deceauville-lorregie is neet vot

Ten behoeve van de uiterst nuttige ontginning van ut Olde Willemsveld in de twintiger jaren van de vorige eeuw werd een kaarsrechte zogenaamde Deceauvillebaan door ut Olde Willemsveld aangelegd. Na de voltooiing van deze uiterst nuttige ontginning werden de rails van de baan verwijderd en werd ter plekke van de opgebroken baan de openbare weg door de Olde Willem aangelegd. Deze weg is op bijgaand afgebeelde kleurenfoto aan de linkerkant te zien. Voor hoe lang nog ?
De redactie van ut Deevers Archief waardeert het bijzonder dat de eigenaren van Camping Ut Olde Willemsveldt de herinnering aan het trotse landbouwverleden van dit gebied levend willen houden in de vorm van een eenvoudig lorrietje op een railsje met drie bielsjes bij de t-splitsing van de Woaterseweg en de weg door ut Olde Willemsveld.
De redactie heeft de woensdag 11 mei 2022 een kleurenfoto van het lorrietje op een railsje met drie bielsjes gemaakt..
Het (speciaal voor de gelegenheid gemaakte ?) lorrietje is nogal afwijkend van de echte Deceauville lorrie, maar dat mag de goedbedoelde en zeer te waarderen pret in ut Olde Willemsveld uiteraard niet drukken. Het is zoals Sjakie uut Spier al een paar honderd jaren geleden rijmelde: Want nooit is iets verkeerd of ongepastwat eenvoud in oprechte ijver biedt. De redactie verwijst ook naar een foto van de ontginning in ut Olde Willemsveld, waarop de echte Deceauville lorrie is te zien.
Echter tot zijn grote ontzetting moest de redactie in het voorbijgaan vaststellen dat het lorrietje op het railsje met de drie bielsjes is verdwenen. De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.
Wat zou toch de reden van deze verdwijning zijn ? Hadden de eigenaren van camping Ut Olde Willemsveldt geen vergunning voor het plaatsen van dit (reclame)object op een mooie zichtplek en hebben daarom de nijvere en noeste en streberige met peperduur belastinggeld betaalde regelneven en regelnichten in het peperdure Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever de eigenaren van camping Ut Olde Willemsveldt onder dreiging van toepassing van hun hel- en verdoemenisregeltjes gedwongen het eenvoudige doch fraaie kunstzinnige (reclame)object te verwijderen ?
Niets van dat sombere alles, want op 23 maart 2023 schreef de heer Marcel Jansen van camping Ut Olde Willemsveldt de volgende zeer gewaardeerde reactie:De lorrie hebben wij even binnen gehaald voor onderhoud aan het bord, maar van de week gaat deze zeker weer worden teruggeplaatst. Wat leuk dat het niet aanwezig zijn van de lorrie en het bord is opgevallen en dat hieraan aandacht is besteed.
De heer Marcel Jansen stuurde ter illustratie van zijn reactie de bijgaand afgebeelde door hem op 27 maart 2023 gemaakte kleurenfoto van de mooi onderhouden lorrie met het reclamebord op een stukje rails op drie bielsjes bee un poase krooie in een schuur van camping Ut Olde Willemsveldt.

Posted in de Olde Willem | Leave a comment

Ut kantoorpasseneel veur ut olde gemientehuus

De redactie heeft het vermoeden dat de hier afgebeelde foto in het begin van 1953 is gemaakt. Het enige vrouwelijke gemeentelijke kantoorpersoneelslid staat samen met de mannelijke gemeentelijke kantoorpersoneelsleden met verkreukeld colbertje, met witte-boord, met stropdas en met pullover bij de hoofdingang van het oude gemeentehuis an de brink van Deever. Op de hier afgebeelde foto is uitsluitend het selecte groepje kantoorpersoneel en helaas niet de noeste arbeiders in de buitendienst van de gemiente Deever te zien. Wellicht is de foto voor het selecte groepje kantoorpersoneel gemaakt voor het hebben van een soort van herinnering aan het aanstaande afscheid van het zeer zeker door de sloopgrage burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) onbruikbaar verklaarde gebouw. Het moet voor burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) in de jaren van voorbereiding van de bouw van het nieuwe gemeentehuis in 1955 een euforische tijd zijn geweest in de wetenschap dat in Deever alweer een kostbaar restaureerbaar historisch erfgoedpand in elkaar ging worden gemept.

Op de hier afgebeelde zwart-wit foto zijn van links naar rechts de volgende personen te zien.

1.  Hendrikje (Hennie) Hulshof
Zij is een dochter van Jacob (Joop) Hulshof en Margje Smit. Zij is geboren op 12 september 1934 in Deever (Wapse ?). Zij trouwde op 14 augustus 1957 met bakker Klaas Echten uit Wittelte.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

2.  Jan Bellijn
Hij vertrok na zijn Deeverse periode naar Abcoude in de provincie Utrecht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

3.  Jan Cornelis Meiboom
De redactie verwijst vooralsnog gemakshalve naar enige informatie op het internet.
Hij werd in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd.
Hij woonde in de gemeentelijke burgemeesterswoning an de Heufdstroate in Deever.

4.  Arend Lefferts
Hij is geboren op 3 december 1921 (Uffelte ? Havelte ? Nijeveen ?). Hij is overleden op 12 april 2005. Hij is begraven op de kaarkhof van Neejevene.
Hij werd op 15 januari 1952 als vierde ambtenaar ter gemeente-secretarie in vaste dienst van de gemiente Deever benoemd. Hij werd op 1 juli 1953 van derde ambtenaar ter gemeente-secretarie bevorderd tot tweede ambtenaar ter gemeente-secretarie. Hij heeft de Deeverse gemeentedienst op 18 april 1955 verlaten. Hij speelde in zijn jonge jaren in het eerste elftal van de Darper voetbalvereniging. De redactie weet niet of hij in de gemiente Deever heeft gewoond en zo ja waar hij heeft gewoond.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

5.  Jelle G…. Bakker
Hij werd in maart 1951 benoemd tot gemeente-architect van de gemiente Deever. Hij was afkomstig uit Zierikzee. Hij volgde daarmee de naar de gemeente Opsterland vertrekkende gemeente-architect Albert Wiglema op. Hij woonde in de gemeentelijke huurwoning met adres Veentjesweg 1 in Deever, waarmee hij als dure zogenoemde gemeente-architect een goedkope huurwoning voor een Deevers arbeidersgezin bezet hield. Deze woning an de Veentiesweg bestaat nog steeds. Hij nam per 1 januari 1955 ontslag uit de gemeentelijke dienst. Hij associeerde zich met een particulier architect in Zierikzee.
Jelle Bakker, zijn vrouw en zoon Hansie zijn te zien op een afgebeelde foto in ut Deevers Archief.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

6.  Anne Mulder
Anne Mulder is geboren en getogen aan de Achterstrtaat. Hij verhuisde in de tweede helft van de vijftiger jaren naar een inmiddels al afgebroken gemeentelijke huurwoning an de Kloosterstroate in Deever. Hij vertrok na zijn Deeverse periode naar Gasselte, waar hij ambtenaar van de gemeente Gasselte werd.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

7.  Jan Kannegieter
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

8.  Marcus Bosma
Hij was opzichter-tekenaar bij gemeentewerken. Hij werd op 1 maart 1953 in gelijke functie benoemd bij gemeentewerken Texel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

9.  Jan Boesjes
Hij is geboren op 31 mei 1904 in Gees. Hij trouwde op 28 september 1927 in Diever met Trijntje de Jong. Hij is een zoon van Jan Boesjes en Aaltje Lunsing.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers varn ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

10.  Otte Franke van Elselo
Hij is geboren op 3 april 1908 in Hindeloopen. Hij is overleden op 11 september 1987 in Bergum. Hij trouwde op 14 december 1935 in Hindeloopen met Trijntje Graansma.
Hij woonde met zijn gezin eerst an de Veentiesweg in Deever. Hij liet aan het einde van de vijftiger jaren een huis bouwen op de hoek van de Kloosterstraat en de Vlasstraat. Hij speelde al in 1950 mee in het openluchtspel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verstrekken ?

In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk 2 – Het bestuur op bladzijde 81 ten zeerste een afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde zwart-wit foto te bewonderen.

Posted in Gemiente Deever, Gemientehuus | Leave a comment

Ut huus van veearts Boerhave an de Deeverbrogge

Op de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is de man met bolhoed en bolle buik veearts Boerhave. Frederik Boerhave studeerde in 1888 af als veearts. Hij trouwde op 12 juni 1890 in Zuidbroek met Regina Wichers. Hij was eerst veearts in Oosterwolde, maar vertrok in 1895 naar Staphorst en vandaar hen Dwingel en vestigde zich rond de eeuwwisseling an de Deeverbrogge in de gemiente Deever. Van veearts Frederik Boerhave is bekend dat hij graag een borreltje dronk in het café van Hendrik Benthem en later van zijn zoon Sjoert Benthem. Frederik Boerhave overleed op 14 juli 1913 op 47-jarige leeftijd an de Deeverbrogge, in het huis dat is te zien op de hier afgebeelde ansichtkaart. Zijn vrouw Regina Wichers is op 20 april 1956 overleden in Veendam.
De redactie van ut Deevers Archief moet nog precies uitzoeken wanneer het huis is gebouwd en wie er na het vertrek successievelijk hebben gewoond. Heeft veearts Boerhave het huis laten bouwen ?
Om de weg van Diever naar de Dieverbrug recht tegenover de later verplaatste brug aan te kunnen sluiten moest het huis op de hier afgebeelde ansichtkaart worden afgebroken. De redactie moet nog uitzoeken wanneer dit is gebeurd.
Elizabeth (Liesje) Gerritdina Boerhave is geboren op 30 november 1905 an de Deeverbrogge, in het huis dat is te zien op de hier afgebeelde ansichtkaart. Zij is de dochter en enig kind van veearts Frederik Boerhave en zijn vrouw Regina Wichers. Liesje trouwde op 10 juli 1928 in Winschoten met verfhandelaar Cornelis Hendrik Voorthuis. Zij overleed op 21 juli 1929 op 23-jarige leeftijd in Winschoten.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart is te zien dat moeder Regina Wichers haar dochtertje Liesje op de arm heeft. De redactie schat in dat de foto voor deze ansichtkaart in 1906 zal zijn gemaakt.
Het andere bijzondere op de hier afgebeelde ansichtkaart is te zien aan de linkerkant. Voor zover de redactie van ut Deevers Archief het kan overzien is dit de enige oude afbeelding uut de gemiente Deever waarop een hondekar met trekhond is te zien. De redactie houdt zich bijzonder aanbevolen voor een scan van andere foto’s van hondekarren met trekhonden uut de gemiente Deever !
Wat ook opvalt is dat voor de voordeur van het huis op de hier afgebeelde ansichtkaart een bruggetje ligt. Blijkbaar stond het huis dicht bij een sloot. En werd het stuk gras aan de rechterkant gebruikt als blieke voor het drogen van de witte was ?
Wat ook opvalt is dat links naast het huis van de familie Boerhave een stukje van de met stoomkracht aangedreven wolspinnerij van Jan Frederik Hilkemeijer (geboren op 13 december 1858 te Nijensleek, overleden op 23 juni 1935 te Groningen) is te zien.
De redactie schat in dat de hier afgebeelde ansichtkaart in 1906 is uitgegeven. Drukker-uitgever Gosen Riezebos uit Ede is de uitgever van deze ansichtkaart. De kaart was te koop in het cafe-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge.
Van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart zijn bij de redactie slechts drie exemplaren bekend. Je kan dus maar beter zorgen deze kaart zo gauw mogelijk in jouw verzameling te hebben, want de prijs van dit soort zeldzame ansichtkaarten stijgt explosief ! Eén van die bekende exemplaren is een exemplaar, waarvan de postzegel op 24 juli 1911 is gestempeld. Blijkbaar heeft Sjoert Benthem deze ansichtkaart lange tijd verkocht.
In de beeldbank van het Drents Archief in Assen is in de Collectie Provinciale Monumentenzorg een zwart-wit foto van de weg van de Deeverbrogge hen Deever aanwezig. Deze foto heeft als kenmerk kenmerk MZ10702000108. De foto is gemaakt op 9 april 1976. Zie afbeelding 2.

In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk 8 – Dieverbrug op bladzijde 312 wel een, maar nogal bijgesneden, afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart opgenomen. De redactie merkt wel op dat de onvolprezen vormgever van het genoemde Magnum Opus heel veel afbeeldingen van foto’s, ansichtkaarten en zo voort nodeloos heeft bijgesneden. De lezer van dit boek is op die manier wel veel kijkplezier onthouden. Zo is van de afbeelding op bladzijde 312 van het Magnum Opus aan de linkerkant de hondekarre mit de trekhond weggesneden. Uhh ? Heè ? Wattt ? Is de onvolprezen vormgever van het Magnum Opus een goozebrook ?

Afbeelding 1
De weg van de Deeverbrogge hen Deever in 1906.


Afbeelding 2
De weg van de Deeverbrogge hen Deever in 1976.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate | Leave a comment

Op Zorgvliet wödd’n ok klomp’m emeuk’n

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassies scannen en vervolgens die papperrassies in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geachte afbeelding. In dit geval gaat het om het hier afgebeelde voorblad van het niet meer bestaande maandblad Oeze Volk, nummer 9, jaargang 15, september 1970. Wim Hiddingh uit Gasselte is de maker van de zwart-wit foto voor bijgaand afgebeeld voorblad. De redactie heeft dit voorblad na het scannen niet bij het oude papier gegooid.

In 2016 is na ruim zestig jaren helaas een einde gekomen aan het mooie Drentstalige maandblad Oeze Volk. Het Drentstalige tijdschrift Zinnig is met ingang van 1 januari 2017 de opvolger van Oeze Volk. Het Huus van de Toal is de uitgever van het tijdschrift Zinnig.

De redactie heeft toestemming van de redactie van het tijdschrift Zinnig het mooie voorblad van Oeze Volk, nummer 9, jaargang 15, september 1970 in ut Deevers Archief te tonen. De redactie van ut Deevers Archief is de redactie van Zinnig bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

Op het hier afgebeelde voorblad is klompenmaker J. van der Leij te zien. Hij had een klompenmakerij en loonzagerij op Zorgvlied naast de vijf huisjes van het Sint Anthony Gasthuis, die naast de rooms katholieke kerk stonden. Blijkbaar maakte hij in 1970 nog klompen. De redactie wil bijzonder graag wat meer gegevens van klompenmaker J. van der Leij is dit bericht opnemen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan gegevens, bijvoorbeeld scans van foto’s of krantenartikelen.

Posted in Ambacht, Zorgvliet | Leave a comment

Ut Baargie van Japie Snuuk’n op un foto uut 1975

In de collectie met de naam ‘Collectie Provinciale Fotodienst’ in de beeldbank van het Drents Archief is bijgaande afgebeelde foto (nummer DA93700037284) van de Witteler baarg aanwezig. De resten van de in de Middeleeuwen aangelegde berg zand bestaan nog steeds dank zij de inspanningen van wijlen Jacob (Jaap, Japie) Snoeken (de Snuuke). Daarvoor alsnog postuum driewerf hulde: hulde, hulde, hulde.
Zie ter illustratie van de afgebeelde foto ook het bijgaand afgebeelde bijzonder fantasierijke bericht ‘Witto’s Veurhof’ over wijlen geschiedenisuitvinder, geschiedenisbedenker en geschiedenisfantaseerder Jacob (Jaap, Japie) Snoeken (de Snuuke), dat op 3 december 1994 in het Nieuwblad van het Noorden is gepubliceerd. 

Witto’s Veurhof
Jacob (50) en Mina (52) Snoeken uit Wittelte hebben hun boerderij een mooie historische naam gegeven: Witto’s Veurhof. De vondst in van de landbouwer zelve en is de vrucht van een lange en vermoeiende speurtocht in de archieven. Hierbij werd een stukje Drentse geschiedenis aan de vergetelheid ontrukt.
Witto was een invloedrijke edelman uit de 11de eeuw. Samen met zijn broers Uffo en Peelo controleerde hij grote delen van het graafschap Drente. Tot hun machtsgebied behoorden ook Groningen en aanpalende delen van de Ommelanden. De familienaam van de adellijke broeders is niet achterhaald; hun voornamen leven echter tot op de huidige dag voort in de plaatsnamen Wittelte en Uffelte in Zuidwest-Drente en Peelo, tegenwoordig een wijk van Assen.
Witto bezat bij Wittelte een burcht. Het was een zogeheten motte, bestaande uit een kunstmatig opgeworpen ronde heuvel met daar bovenop een uit palisaden opgetrokken sterkte. Het geheel was omringd door een gracht. De heuvel bestaat nog steeds; zij het in afgeslankte vorm. De volksmond spreekt van ‘de berg’. Duidelijk is in het omringende groenland nog de loop van de gedempte gracht te volgen. En aan het geaccidenteerde terrein ervoor is ook nog te zien waar eens het voorgebouw stond; de entree zeg maar – ofwel de voorhof. ‘Veurhof’ op zijn Drents. Zo kwam Jacob Snoeken aan de naam op zijn boerderij: Witto’s Veurhof.
De hoeve grenst direct aan het voormalige kasteelterrein. De ‘berg’, officieel Wittesheuvel, ligt op zijn land en is zijn eigendom. Al vanaf de late 18e eeuw is het familiebezit. In die periode liet een voorvader-in-de-vrouwelijke-lijn de boerderij bouwen. Dat was een Berend Roelofs van de Berg, die zichzelf had vernoemd naar ‘de berg’. Nadien heeft de hoeve een aantal ingrijpende veranderingen ondergaan. Het oude gebinte echter stamt waarschijnlijk nog goeddeels uit de 18de eeuw.
‘Al heel lang was ik op zoek naar een mooie naam voor de boerderij,’ zegt Snoeken, ‘ik vond wel wat, maar ’t zinde me niet. Totdat ik in de archieven opeens op de ridderfiguur Witto stuitte !’ Hij vond een oorkonde uit 1040. Daaruit viel meteen op te maken dat het met de broers Witto, Uffo en Peelo slecht was afgelopen. Zij hadden zich de toorn op de hals gehaald van hun leenheer, de Duitse keizer Hendrik III, die hof hield in Goslar. De monarch betichtte het trio van ‘schandelijke lichtzinnigheid’. De broers kwamen vervolgens op nooit opgehelderde wijze om het leven. Vermoedelijk zijn ze vermoord; op bevel van de keizer wellicht ? Hendrik III schonk blijkens de oorkonde uit 1040 al hun bezittingen aan de bisschop van Utrecht.
Maar Jacob Snoeken wekte Witto weer tot leven. Niet alleen in de naamgeving van zijn boerderij, maar ook in de vorm van een standbeeld. In 1987 plaatste hij op de kasteelheuvel een zelf vervaardigd beeld van de ridder, opgetrokken uit ijzer en beton. Uit archeologische hoek werd dat maar zo-zo gevonden.
Want werd daar niet een waardevol monument uit het verleden aangetast ? Snoeken hield echter voet bij stuk. ‘Ze hoeven echt niet bang te zijn hoor,’ zegt hij nog maar eens, ‘de heuvel wordt aan alle kanten beschermd. Namelijk door mijzelf.’
Opgravingen zijn er overigens nooit gedaan bij de restanten van Witto’s motte. Het enige dat er ooit werd gevonden is een aarden kruikje.
Uit de wederwaardigheden van Witto en z’n broers leerde Jacob Snoeken ook, dat het dorp in 1990 precies 950 jaar bestond; net zoals de stad Groningen. Ze hebben toen in Wittelte een geweldig herdenkingsfeest gevierd. Sindsdien is in het dorp een nieuw gevoel van saamhorigheid ontstaan. Dat bleek al in de aanloop naar de feestelijkheden, toen de familie Snoeken aan alle kanten door hun dorpsgenoten werd geholpen.
Op het brinkje van Wittelte staat tegenwoordig een groot informatiepaneel, omringd door enorme veldkeien. Deze dragen de namen van de broers Witto, Uffo en Peelo. Onder de hoofdsteen begroef Snoeken in een fles een lijst met namen van allen die eraan meegewerkt hebben. En volgend jaar 27 en 27 mei wordt in het dorp wederom een grote feesttent opgesteld. Dan wordt het eerste Witto-lustrum gevierd. ‘Eerlijk is eerlijk: we hebben met z’n allen veel aan Witto te danken,’ stelt Jacob Snoeken vast.

Posted in de Witteler Baarg, Wittelte | Leave a comment

An de Deeverbrogge stön’n iens stoplocht’n

Stoplogt’n ? Deurrielogt’n ? See hept iens un posie an de Deeverbrogge estoan ! Ja, echt ! Echt woar !

De redactie van ut Deevers Archief is al lange tijd op zoek naar foto’s van het kruispunt an de Deeverbrogge, waarbij het kruispunt vanwege de verkeersveiligheid is voorzien van een verkeersregelinstallatie, in de volksmond veelal stoplogt’n genoemd. Op bijgaande foto uit de tachtiger jaren van de vorige eeuw is aan de linkerkant van de foto één van de vier stoplogt’n te zien.
De vier stoplogt’n hebben niet zoveel jaren dienst gedaan. Na de grote opkomst van de rotonde in Nederland is ook het kruispunt an de Deeverbrogge ongebouwd tot een rotonde.
De redactie heeft de zwart-wit-foto van de rotonde gemaakt op 8 februari 2000.
Het is de redactie niet bekend wanneer de stoplogt’n in gebruik zijn genomen en wanneer de rotonde in gebruik is genomen. Wie kan de redactie hierover informeren ?
De redactie van ut Deevers Archief is op zoek naar goede scherpe scans van andere foto’s waarop de stoplocht’n op dit kruispunt zijn te zien. Wie kan de redactie aan deze scans helpen ?

Posted in An de Deeverbrogge | Leave a comment

Die mooie ieser’n Deeverse dreejbrogge over de voat

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 18 een zwart-wit ansichtkaart van de ijzeren Deeverse draaibrug over de Drentse Hoofdvaart opgenomen. Deze zwart-wit ansichtkaart is in 1909 verstuurd. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is enige aandacht besteed aan de nieuwbouw van deze ijzeren geschiedenis van het soldatenkamp. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

18 – Dieverbrug – Draaibrug – 1909
Op 6 april 1880 om 12 uur ’s middags werd het bouwen van een ijzeren draaibrug over de Drentsche Hoofdvaart ter vervanging der Oude Dieverbrug, gemeente Diever in het gebouw van het Provinciaal Bestuur te Assen aanbesteed. Het werk werd voor 5077 gulden gegund aan aannemer Roelof Hunse Jr. uit Assen.
Het werk bestond uit het maken, onderhouden en afbreken van een hulpbrug, het slopen van de oude draaibrug, het bouwen van twee landhoofden, het maken van een draaipijler, het bouwen van een draaibrug, het plaatsen van een remmingwerk, het maken van een loopbrugje, grond-, straat-, teer- en voegwerk en het bouwen van een dagverblijf.
De draaibrug was 13,60 m lang en 3,60 m breed. De doorvaartwijdte tussen het landhoofd en het remmingwerk was 6,00 m. De gesmede afgedraaide ijzeren draaispil woog 110 kg, vier geslagen en getrokken ijzeren liggers wogen 3130 kg en de gegoten ijzeren broekbalk woog 1600 kg. De ballastbak onder de brug was gevuld met 1100 kg ruwijzer. Het onderdek van de brug was gemaakt van eikehout. Het bovendek bestond uit Dantzichs grenehout.
Op de brug zijn de gegoten ijzeren spanstijlen, de koppelstangen en de smeedijzeren leuningen te zien. De brug werd met de hand bewogen met behulp van een Engelse schroefsleutel met verstaalde bek.
De aannemer moest zorgen voor een veilig verkeer over en een onbelemmerde doorgang door de hulpbrug. Aan beide zijden van de hulpbrug moest van zonsondergang tot zonsopgang een helder lichtgevende lantaarn branden.
Hij kreeg een boete van drie gulden voor elk uur tussen zonsondergang en zonsopgang dat een lantaarn niet helder lichtgevend was!
Achter de brug is het café-logement van Sjoert Benthem en Grietje Merk te zien. Links naast de witte schuur is de woning van de brugwachter te zien. Aan de rechterkant is het dagverblijf van de brugwachter te zien.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Café-Logement Sjoert Benthem, de Voat, Diever, ie bint 't wel ... | Leave a comment

Skoft van de törfstikkers in ut Bakkersveentie

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 48 een in de zomer van 1926 gemaakte zwart-wit foto van turfstekers in het Baakersveentje in Wapse opgenomen. De zwart-wit foto voor deze ansichtkaart was aanwezig in de verzameling van wijlen Hennie Nijzingh, een echte Wapser. In de tekst bij de afgebeelde foto is met name aandacht besteed aan de mensen op de foto. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

48 – Wapse – In ’t Bakkersveentie – Zomer 1926
Voor de Tweede Wereldoorlog werden voor gebruik als brandstof in diverse veentjes in de gemeente Diever törf en zödden gestoken. Dat was ook zo het geval in het Bakkersveentie. Dit veentje lag in de Aarlanden op de plaats waar zich nu het gelijknamige dierenparkje in de Haarsmastraat bevindt. Het veentje werd Bakkersveentie genoemd, omdat dit het eigendom was van bakker Marinus Dijkstra.
Het is blijkbaar schoft in het veen. De turfstekers rusten even uit, want de drie vrouwen hebben zo te zien net een pul met verse koffie gebracht. Dit was voor de fotograaf een prachtig moment voor het maken van deze sfeervolle opname.
Aan de linkerkant zit Lambert Dijkstra, een zoon van de op 30 september 1920 overleden bakker Marinus Dijkstra en Geertje Wouwenaar. Lambert Dijkstra heeft na de dood van zijn vader nog een tijdje de bakkerij voortgezet.
Zijn zwager Hendrik Trompetter zit naast hem. Naast Hendrik Trompetter zit zijn vrouw Trijntje Dijkstra, de zuster van Lambert Dijkstra. Toen Lambert op Kalteren woonde, heeft Trijntje het winkeltje van haar ouders voortgezet. Achter haar staat Janna Trompetter, de zuster van Hendrik Trompetter. Zij was getrouwd met boer en timmerman Hendrik Houwer uit Diever. Naast Trijntje Dijkstra zit Margje Houwer, dochter van timmerman Hendrik Houwer en Janna Trompetter. Margje Houwer was getrouwd met Johannes Nijzingh. Ze heeft haar pasgeboren en zo te zien goed ingepakte, naar haar grootmoeder vernoemde, dochter Janna op schoot. Rechts staat Jan van der Weij (Jan Kanon). Hij was geen familie van de genoemde mensen.
Ook op andere plaatsen in de gemeente werd turf gewonnen. Jan en Harm Hessels staken turf uit een veentje aan de Geeuwenbrug. Wittelter boeren wonnen turf uit het Holleveen en de Zandlotten. Ook langs de Vledder Aa werd turf gestoken. Rensje Donker herinnerde zich dat ze vaak turven moest keren in een veentje bij Wateren. Ook bij het Adderveen en in de Hertenkamp werd lange tijd turf gestoken.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van het dierenparkje met de naam Bakkersveentie aan de Haarsmastraat in Wapse op 26 april 2018 gemaakt.
Op het internet is het dierenparkje aan de Haarsmastraat in Wapse ook te vinden. Let op de afbeelding van het dierenparkje vooral op het erg zeldzame zitbankje.
Marinus Dijkstra is geboren op 24 augustus 1854 in Doldersum en is overleden op 30 september 1920 in Wapse.
Geertje Wouwenaar is geboren op 9 maart 1859 op Berkenheuvel en is overleden op 3 mei 1945 in Wapse.
Marinus Dijkstra trouwde op 25 december 1883 met Geertje Wouwenaar.
Lambert Dijkstra is geboren op 28 augustus 1898 in Wapse en is overleden op 10 december 1975 in Wapse. Lambert Dijkstra was getrouwd met Jantina van Zomeren.
Hendrik Trompetter is geboren op 24 maart 1892 in Wapse en is overleden op 16 december 1985 in Wapse. Hendrik Trompetter was getrouwd met Trijntje Dijkstra.
Trijntje Dijkstra is geboren op 1 juni 1891 in Wapse en is overleden op 27 oktober 1957 in Wapse.
Janna Trompetter is geboren op 3 september 1881 in Wapse en is overleden op 8 november 1973 in Deever.
Hendrik Houwer is geboren op 19 mei 1880 in Deever en is overleden op 20 februari 1970 in Deever.
Margje Houwer is geboren op 21 augustus 1905 in Deever. Ze trouwde op 15 mei 1926 op twintigjarige leeftijd met Johannes Nijzingh. Zij is in 1987 op 77-jarige leeftijd overleden.
Johannes Nijzingh is geboren op 19 mei 1904 in Deever en is overleden op …… in …..
De gegevens van ut poppie Janna Nijzingh ontbreken nog. Ze moet al kort na het huwelijk van Johannes Nijzingh en Margje Houwer zijn geboren. Het zou kunnen zijn dat Janna Nijzingh nog leeft.
De gegevens van Jan van der Weij ontbreken nog.
De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden vriendelijk verzocht ontbrekende, aanvullende of verbeterende gegevens van de personen op de foto bij de redactie te melden, in het bijzonder van Janna Nijzingh.

Posted in Alle Deeversen, Diever, ie bint 't wel ..., Topstuk, Wapse | Leave a comment

Grof- en hoefsmit Abel Offerein an ut Brinkie

De redactie van ut Deevers Archief toont de zeer gewaardeerde bezoekers van zijn webstee graag mooie afbeeldingen van Deeverse dorpsgezichten.
Bijgaande ansichtkaart, waarop ut Brinkie in Deever is te zien, is op 10 juli 1908 door mejuffrouw E.J. Schoemaker uut Deever verstuurd aan mejuffrouw H. Krol p/a B. Krol, Herbergier te Noordwolde.
E.J. Schoemaker is Elisabeth Johanna Schoemaker, geboren op 14 oktober 1895. Zij was een dochter van Jan Schoemaker, van beroep brievengaarder en Jantien Trompetter. Zij trouwde met Lambert Rolden. Elisabeth Johanna Schoemaker is op 2 februari 1958 in Deever overleden. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Arend Mulder schreef in het tekst- en fotoboekje ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ de volgende tekst bij dit dorpsgezicht:
Het eerste huis (rechts) is van Abel Offerein, smid en bijker. Hij leefde de laatste jaren samen met zijn zuster Luutien. Harm Bennen is daar grootgebracht. Het tweede huis (links) is van kleermaker en scheerbaas Frederik Westerhof. Hier hing destijds een uithangbord aan de gevel, waarop was geschilderd: Eerst werkte ik om de kunst, nu werk ik om de gunst.   
In het huis (adres Diever 12) aan de linkerkant woonde en werkte kleermaker en scheerbaas Fredrik Westerhof. Hij was getrouwd met Christina Houwer. In de voorgevel bevonden zich destijds nog twee ramen die de vorm hadden van de grote ramen in de Hervormde Kerk.
Fredrik Westerhof werd geboren op 23 september 1866 op Kalteren, hij overleed op 28 november 1934 in Deever.
Hij was eerst getrouwd met Margje Houwer, later met Christina Houwer.
In het huis (adres Diever 13) aan de rechterkant woonden Abel Offerein en zijn zuster Lutina. Abel Offerein was grof- en smid (zie de tekst op het bord boven het linker raam) en bijker. Frederik Offerein, die ook aan ut Brinkie woonde, was een neef van hen.
Abel Offerein werd geboren op 31 mei 1859 en overleed op 26 november 1921. Zijn vader Fredrik Jacobs Offerein was ook smid. Luitje (Lutina) Offerein werd op 17 januari 1861 geboren en overleed op 24 januari 1936.
Frederik Offerein werd in de volksmond Grote Frièrik genoemd. Frederik Offerein werd geboren op 28 januari 1887 en overleed op 3 september 1967. Frederik Offerein was getrouwd met Anna Barelds. Zij werd geboren op 11 april 1888 in Wapse en overleed op 22 mei 1979 in Deever.

Abracadabra-1508

Posted in Ansigtkoate, Deever, Kleine Brink, Topstuk | Leave a comment

De kaarke an de brink van Deever in 1936

Met de naamgeving van het kerkgebouw aan de brink van Deever is iets merkwaardigs aan de hand. In de webstee van Wikipedia is te lezen dat de Sint Pancratiuskerk een Nederlands hervormde kerk is. Dit is een contradictio in terminis, een tegenstrijdigheid in de gebruikte woorden.
Tot 1598 was het kerkgebouw in gebruik bij de rooms-katholieke geloofsgemeente, het gebouw was gewijd aan de heilige Pancratius. In de periode van de beeldenstorm is het kerkgebouw gestript van alles wat met heiligen had te maken. Het kerkgebouw was daarom niet meer gewijd aan de heilige Pancratius. Toen was het afgelopen met die naam. Echt wel. Vanaf 1598 was het niet meer dan een veel te groot en veel te duur kerkgebouw aan de brink, nu het kerkgebouw aan de brink dat in gebruik is bij de erg kleine hervormde geloofsgemeente.
De zwart-wit-foto is gemaakt in 1936, toen het kerkgebouw gelukkig nog niet tot Sint Pancratiuskerk was gebombardeerd. De vrienden van het kerkgebouw aan de brink van Deeve gebruiken de naam Oude Kerk, een enigszins beter passende naam.
Let op het hekwerk om de hof van de kerk. In die jaren werden op de kerkhof al geen doden meer begraven, stonden op de kerkhof geen grafstenen meer, maar was de hof bij de kerk nog niet geruimd, dat gebeurde pas bij de Zeer Grote Grondige Restauratie van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren in de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Posted in Brink, Deever, Kaarke an de brink, Toor'n an de brink | Leave a comment

De lege legere skoele an de Tusschendarp in Deever

De redactie van ut Deevers Archief heeft deze kleurenfoto van de leegstaande Openbare Lagere School an de Tusschendarp in Deever op 2 maart 1996 gemaakt.
De twee lokalen aan de rechterkant van de school zijn later gebouwd, de bouw wijkt af van de bouw van het oude gebouw. Het nieuwe deel met twee lokalen is -voor zover de redactie dit na kan gaan- in 1961 in gebruik genomen. De redactie herinnert zich dat hij in de zesde klas, in het schooljaar 1961-1962, in het linker lokaal van het nieuwe gedeelte zat bij meester Andree (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd) zat. Het rechter lokaal was bedoeld als een soort van handenarbeidlokaal. De U.L.O.-school gebruikte het lokaal ook als bij een leeg tussenuur leerlingen moesten worden bezig gehouden.
De redactie weet tot op de dag van vandaag niet waarom tot 1961 de leerlingen van de zes klassen in de vier lokalen van de oudbouw zaten. Besparing op onderwijzers ? Besparing op stookkosten ? Zaten de leerlingen van de eerste en de tweede klas in één lokaal ? Zaten de leerlingen van de tweede en de derde klas in één lokaal ?
De redactie weet tot op de dag van vandaag niet waarom vanaf het schooljaar 1961-1962 de leerlingen van de zes klassen in de vier lokalen van de oudbouw en in één lokaal van de nieuwbouw zaten. Konden de leerlingen van twee klassen nog steeds gecombineerd worden. Zaten de leerlingen van de eerste en de tweede klas in één lokaal ? De leerlingen van de tweede tot en met de zesde klas moeten dan in een apart lokaal hebben gezeten. Wie verschaft de redactie hierover gegevens ?

Posted in Legere skoele in Deever, Tusschendarp, Verdwenen object | Leave a comment

Sukersakkie van Hotel Blok an de Deeverbrogge

In de vijftiger jaren van de vorige eeuw lag Hotel Blok an de Deeverbrogge aan de doorgaande drukke Riekseweg. De autosnelweg A28 van Meppel via Hoogeveen en Beilen naar Assen bestond nog niet. Het was toen een druk beklant hotel-restaurant.
Het hotel-restaurant had net zoals zoveel andere hotels, cafés en restaurants ‘eigen’ sukersakkies. Eén van die sukersakkies – aanwezig in de verzameling van ut Deevers Archief – is hier afgebeeld.
De maker van de tekening op het sukersakkie heeft zijn tekening niet zelf bedacht, maar min of meer (meer min dan meer) overgetekend van een mooie zwart-wit ansichtkaart uit het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw.
De D.A.B.O.-bus bee’j de brogge heeft de overtekenaar voor het gemak maar weggelaten. Ook de boerderij van Hendrik Warries heeft hij niet overgetekend. Wie kan de redactie informeren over de bewoners van deze boerderij ?
De luchtfoto is gemaakt door het bedrijf Lucht Foto Nederland (L.F.N.). Dit bedrijf was vooral in het noorden van Nederland bezig. L.F.N. heeft in die jaren in de gemiente Deever van bijna alle boerderijen (en dat waren er toen nogal wat) een luchtfoto gemaakt. De redactie zou graag L.F.N.-luchtfoto’s van boerderijen in de gemiente Deever willen tonen in ut Deevers Archief. Wie stuurt een mooie scan van een L.F.N.-foto van een boerderij ?
Rechts naast het rechthoekige stenen electriciteitsgebouwtje naast het brugwachtershuisje ligt een stuk grond waar in de periode 1919-1933 een emplacement van de stoomtram van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij (N.T.M.) was ingericht. Heden ten dage is op dat stuk grond Shell Benzinestation Blok V.O.F. gevestigd.

abracadabra-494

abracadabra-493

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Boerdereeje, Hotel Blok, L.F.N.-logtfoto, Logtfoto, Sukersakkie, Tiekening | Leave a comment

Tekening van de Aachterstroate van Jan Planting

Het Museum van Smallingerland in Drachten heeft een grote verzameling tekeningen van de kunstenaar Jan Planting, waaronder een fraaie tekening van de Aachterstroate in Deever. Zie de bijgaande afbeelding. Jan Planting heeft deze tekening in augustus 1948 gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief heeft lang gezocht naar een goed gelijkende foto van dit getekende dorpsbeeld, maar heeft deze niet kunnen vinden. De redactie is vooralsnog van mening dat de kunstenaar de tekening ter plekke heeft gemaakt en dat daardoor aan deze tekening een zekere documentaire waarde moet worden toegevoegd. Het dorpsbeeld op de afgebeelde kleurenfoto wordt op de voorgrond ontsierd door gemeentelijke betuttelpaaltjes en bij het huis aan de linkerkant van de afbeelding staat een overbodig gemeentelijk metalen voorwerp waarin buurtbewoners opgeveegde boombladeren kunnen gooien.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op 4 november 2017 gemaakt. De redactie stond bij het maken van deze kleurenfoto niet helemaal op dezelfde plek als de maker van de tekening in 1948. De redactie zal te gelegener tijd bij een nieuwe fotoronde deur de gemiente Deever een foto vanuit een positie in de buurt van de wit geverfde zwerfsteen maken. De redactie biedt de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief zijn excuses aan voor dit ongemak.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt tevens verwezen naar het bericht Beeld van de Aachterstroate in 1906.


Posted in Aagterstroate, Kuunst, Tiekening | Leave a comment

De saandweg deur ut Grünedal

De redactie van ut Deevers Archief laat van het goeie oude Deever graag mooie beelden uit haar archief zien. Een van de meest fotogenieke plaatsen in de gemiente Deever is de slingerende zandweg door ut Grünedal, gezien vanaf de Bosweg.
De eerste afbeelding van ut Grünedal is van een ansichtkaart, die in 1953 is uitgegeven door Roelof van Goor, Kantoorboekhandeld an de Kruusstroate in Deever. Hij was ook de uitgever van ut Deeverse Blattie. In die tijd werd op de nes nog rogge verbouwd.
In het eerste huis woonde het echtpaar Jitse Betten en Eltje Oost.
De tweede afbeelding van ut Grünedal is van een ansichtkaart die in juli 1953 is uitgegeven door Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond Henduk Moessie of Moessie Peep werd genoemd), Drogisterij ‘de Gaper’, Deever.
Wijlen mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom, de grondlegger van het landgoed Berkenheuvel, wist al direct bij zijn aankomst in Deever in 1891 dat de veldnaam van de akkers aan de rechterkant van de eerst afgebeelde ansichtkaart Grünedal was.
Toch gaf de Voorkant Van Het Gelijk Gevestigd In Het Gemeentehuis Aan De Brink Van Deever – al dan niet gehinderd door enige historische kennis van de gemiente Deever – de weg door het Grünedal volkomen onterecht de naam Heezenesch.
In de zestiger (?) of zeventiger jaren (?) van de vorige eeuw werd het fraaie karakter van ut Grünedal door burgemeester Jan Cornelis Meiboom en de zijnen verpest, vernield en opgeofferd aan de discutabele belangen van het Openluchtspel: de fraaie bochtige zandweg werd omgebouwd tot een rechte asfaltweg.
De redactie van ut Deevers Archief zal te gelegener tijd een actuele foto van de toestand ter plekke bij dit bericht opnemen.

Abracadabra-1551

Abracadabra-1550

Posted in Alle Deeversen, Ansigtkoate, Grünedal, Saandweg, Veldnème | Leave a comment

De breurs Haarm en Jaap Mulder weet ur alles van

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papier scannen en vervolgens in de oud-papier-container gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever zo nu en dan een  voor hem belangwekkend bericht. De redactie wil zo één bericht natuurlijk niet onthouden aan de trouwe bezoeker van het Deevers Archief. In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) van 10 februari 1967 verscheen op de volledige bladzijde 15 het volgende artikel over de Deeverse dorpsfiguren de gebroeders Harm en Jaap Mulder, die an de Heufdstroate tegenover de smederij van ‘de Kloeze’ woonden.

De gebroeders Mulder weten er alles van
Het spinmoal en de snikke
“De ruimtevaart ? Je moet even aan het idee wennen. Als je vijftig jaar geleden zou zeggen dat er nog eens een tijd zou komen, dat je in één nacht van Nederland naar Canada zou kunnen vliegen, verklaarden de mensen je voor gek, maar het is tegenwoordig de gewoonste zaak van de wereld en niemand kijkt er meer van op.” Deze woorden worden gesproken door Harm Mulder uit Diever, die ondanks het feit dat hij al 84 jaar oud is, deze wereld van automatisering beslist niet verafschuwt en in al zijn weloverwogen zinnen overduidelijk naar voren laat komen dat hij het oog houdt voor de reusachtige ontwikkelingen, die zich in de afgelopen decennia hebben voltrokken en zich in de toekomst nog voltrekken zullen. “Vroeger ? O, ja, het leven was veel gemoedelijker. Nu schijnt iedereen zich te moeten haasten, maar of het vroeger beter was … Sociale voorzieningen waren er bijna niet. De mensen leefden vaak in bittere armoede. Landarbeiders, die soms met grote gezinnen in krotten hokten, hadden midden in de winter geen aardappel meer in huis en hun bestaan hing af van de liefdadigheid van anderen. Het laatste toevluchtsoord was vaak het armenhuis. Meneer, de mensen leven nu in welvaart, maar ze beseffen het niet altijd. Ze zijn nog ontevreden; is het niet droevig ?”

Harm Mulder woont met zijn 80-jarige broer Jaap in een keuterboerderijtje aan de Hoofdstraat in Diever. Aan die straat wonen de Mulders hun lange leven al. Tot 1915 woonden ze met hun ouders in een boerderij een eindje verderop, maar in dat jaar ging deze boerderij in vlammen op en al het vee en huisraad verbrandde. De inboedel, die in die jaren al antiek was, vertegenwoordigde een kapitaal. Harm Mulder wijst op een paar grote koperen ketels, die in de hoek van de kamer staan. “Dat soort spullen bedoel ik nou.” Dan neemt hij ons mee naar buiten en wijst naar een manufacturenwinkel. “Daar woonden we vroeger, samen met de familie Boelens.”
Als Harm en Jaap Mulder op de praatstoel zitten komen ze er niet zo gemakkelijk af. Het zijn gezellige vertellers, die vaak herinneringen uit het oude Diever ophalen en het is dan ook niet verwonderlijk dat er voortdurend oudere inwoners even bij hen komen aanwippen, om ’t laatste dorpsnieuws te horen of om ‘zomaar’ een praatje te maken. Harm en Jaap Mulder zijn uit Diever even moeilijk weg te denken als de oude hervormde kerk, die vanaf de Brink het dorpsbeeld beheerst.
De Mulders gingen vroeger, evenals hun leeftijdgenoten, op school bij meester Kuper, die lange tijd de scepter zwaaide in het gebouw, waar nu het gymnastieklokaal is.
De onderwijsmethoden verschilden heel wat met die van nu en het was helemaal geen uitzondering als de leerlingen ‘lijfstraffen’ kregen. “De lineaal kwam er wel eens aan te pas als het niet helemaal naar de zin van de meester ging”, zegt Harm nu, lachend als hij aan die tijd terugdenkt. “Het leerlingental was erg onregelmatig. Leerplicht was er niet en de arbeiderskinderen zag je ’s zomers niet komen. Die moesten op hun broertjes en zusjes passen als de ouders aan het werk waren of ze liepen met de schapen langs de weg. Tegen de winter kwamen ze weer op school. ‘Winterkraaien’, noemde meester Kuper die kinderen.”
Harm en Jaap hebben hun leven doorgebracht met werken in de landbouw, als houthakker of ze groeven waterputten voor de boeren in de omtrek. Jaap weet nog dat hij als houthakker twee gulden per dag verdiende, wat een hoog loon was. Harm: “Een daggelder in de landbouw verdiende maar een gulden.” Jaap verbetert: “Nee, zo was het niet, zestig cent en ’s winters veertig cent. ”
Als de 71-jarige oud PTT-besteller Arend Trompetter binnenkomt, vindt hij het gezellig als hij hoort dat er over oud-Diever wordt gepraat. Hij gaat zitten en vertelt dat er in Diever vroeger een grote paardenmarkt was, die bekend was in het gehele noorden en waar kooplui uit het buitenland soms honderd paarden tegelijk kochten. Ook was er een schapen- en een geitenmarkt, die op de Brink werd gehouden. Trompetter: “Deze markten waren altijd hele feestdagen voor het dorp. Bij de kerk stond een draaimolen en een Kop van Jut. Maar het was allemaal geen pais en vree, want dit waren juist de dagen dat de onderlinge vetes tussen jongelui uit Diever en die uit de naburige dorpen werden uitgevochten, waarbij dikwijls het mes werd getrokken. Als een jongen uit een ander dorp met een Dieverse uit wilde, kostte hem dat een kruik jenever van tachtig cent. Het ‘glaasje op, laat je rijden’ was er niet bij, want iedereen moest lopen.”
De gebroeders Mulder gingen vroeger met de trekschuit naar de Meppeler markt. Om vijf uur vertrok de boot, de zogenaamde snikke vanuit Dieverbrug. In het vooronder liepen de varkens, die in Meppel van eigenaar zouden veranderen, in het ruim krioelden de biggen en in de bedompte kajuit zaten de passagiers, die tegen elkaar hele verhalen afstaken, die wel leuk waren om te horen, maar die vaak niet geheel op waarheid berustten. “Dat waren de snikkepraatjes”, zegt Harm, die nog best weet dat de schippers van de trekschuit, de ‘snikkevaarders’, Klasens en Warries heetten. “De vrouwen moesten wel eens in de lijn lopen en dan zei de schipper: “Je moet de vrouwen altijd in de gaten houden.””
In de jaren 1915-1916 ging de tram van Dieverbrug naar Meppel rijden en toen werd het vervoer wat gemakkelijker. Harm weet niet hoe lang een dergelijke reis duurde, maar als hij in Meppel een sigaar opstak en langzaam rookte kon hij tot Dieverbrug met de sigaar doen.
Harm en Jaap Mulder waren trouwe bezoekers van de catechisatie van de gereformeerde kerk, die werd gegeven door de oude dominee Dijkstra, die in Diever zijn veertigjarig ambtsjubileum vierde. Zo’n zestig jaar geleden was dominee Van Dalsem voorganger in de Hervormde Kerk. “Op één van deze catechisaties miste dominee Dijkstra een jongen, die niet was gekomen. Wij vertelden de dominee, dat de jongen naar Hijken was, naar een meisje waarop de dominee vermanend zei: “Hijken, Hijken, het land van wellust en vermakelijkheid, Hijken het oude spinnehuis.””, zegt Harm, die ondeugend begint te lachen als het gesprek op de liefde komt. “Ja”, zegt Trompetter, “vroeger kwamen de jongens ook wel aan de meisjes.”
Als Jaap zich even in de keuken heeft teruggetrokken om een kopje koffie te zetten, beginnen Harm en Trompetter te praten over de toenaderingen tot het vrouwelijk geslacht, en vooral over de spinmoalen die na Nieuwjaarsdag plaatsvonden. “De huwbare dochters zaten dan in het achterhuis aan het spinnewiel te wachten op de komst van de jongelieden, die hun hoofd voorzichtig om de deur staken. Als de meisjes dan begonnen te zingen: “Snor, snor, snor, wat zijn de jongens dor.”, dan was dit een stille wenk dat de jongelieden wel binnen mochten komen. Er zijn wel huwelijken uit dit soort bijeenkomsten voortgekomen.”
Trompetter vertelt dat er vroeger in het café van zijn ouders ook wel eens dansavonden werden gehouden, die alleen toegankelijk waren voor paren. Vrijgezellen werden angstvallig geweerd en als ze toch naar binnen wilden, werden ze zonder pardon van de trap gegooid.
Deze dansavonden, de bijeenkomsten die door de kerk waren georganiseerd en de jaarmarkten, waren eigenlijk de enige vorm van ontspanning, die de mensen in Diever kenden en daarom vormden ook de bezoeker van een zekere Slieker een welkome afwisseling, vooral voor de schooljeugd. Slieker kwam in Diever met een voorloper van de moderne projector, de cinematograaf, die hij voor café Brinkzicht, in die dagen geëxploiteerd door kastelein Hummel, liet afdraaien. Hij maakte dan gebruik van de volgende slagzin: “Hij komt, wie komt, Slieker komt met zijn cinematograaf of levende beelden.”
Een jaar of tien later, het zal in de twintiger jaren zijn geweest, zo vertelt Harm Mulder, ontstond er op warme zomeravonden voor de winkel van manufacturier Zaligman, een oploop als die grammofoonplaten draaide op zijn piepende patofoon. Het waren de dagen van de uitvindingen, die ook Diever bereikten. Zo herinnert Mulder zich nog dat de eerste automobiel, piepend en knallend door het centrum van het dorp reed, gevolgd door de schooljeugd, die het vehikel gemakkelijk bij kon houden. En verder het verhaal van de landbouwer Jan Haveman Mzn. uit Wapse, die zestig jaar geleden de eerste hulpmeststoffen in ’t nachtelijke duister op zijn akkers strooide, omdat hij bang was dat de bevolking anders zou zeggen dat hij niet goed wijs was door de toepassing van de nieuwe bemestingsstoffen.
De klederdrachten hebben zich in Diever niet kunnen handhaven; alleen bij bijzondere gebeurtenissen komen de Drentse kostuums nog uit de kast. Harm: “Vroeger droegen de mannen een duffelse jas, die wel een leven lang meeging als hij een keer gekeerd werd. De vrouwen kregen oorijzers als ze zestien of zeventien jaar werden en het haar mochten opsteken. Aan deze oorijzers kon je zien uit welk milieu de vrouwen kwamen. Arbeidersvrouwen hadden een zilveren oorijzer, de andere vrouwen een gouden en de ‘upper ten’ had nog een gouden plaat op het oorijzer.
Aan de klederdrachten kon je ook zien of iemand in de rouw was, want in die dagen werd bij het overlijden van een familielid een jaar lang diepe rouw betracht.”, zegt Harm. “Ja,”, vult Jaap aan, die inmiddels weer in de kamer is gekomen en een kopje koffie met een Drents koekje presenteert, “de vrouwen die in de rouw waren droegen een dichte muts over het oorijzer. In de periode na de diepe rouw droeg de vrouw weer een andere muts.
Trompetter is blij dat de tijden veranderd zijn. “Er was vroeger bittere armoede. De arbeider had een achttienurige werkdag en als hij zes gulden in de week verdiende had hij een reuzeloon. In de wintermaanden als er voor hen geen werk was, werd er door de kerken brood uitgereikt en als er een noodslachting was, werd het vlees verdeeld onder de armen. Nu is er welvaart.”
Terwijl Harm Mulder met zijn hand langs de kin strijkt, komt zijn gesprek nog even op barbier Vierhoven, die de inwoners op de deel van de baard bevrijdde. Het kostte drie cent en dan kreeg je koffie toe.
Als we Harm en Jaap Mulder en Arend Trompetter vragen wat ze van het Diever anno 1967 denken, een Diever dat zich steeds meer gaat toeleggen op de recreatie, zeggen ze: “De boeren houden niet van de recreatie. Je moet eens zien wat de stadse bevolking in de zomermaanden vernield. Maar ja, de middenstand heeft in de zomermaanden belang bij recreatie en daar moet je ook naar kijken. De tijden zijn nu eenmaal veranderd.”

De tekst bij de afbeelding van ansichtkaart van de Kleine Peperstraat luidt als volgt:
Een dorpsbeeld van Diever, dat op deze foto doet denken aan een Zwitsers bergdorp. De foto, die dateert uit 1910, is genomen vanaf de Pepersteeg.

De tekst bij de afbeelding van de ansichtkaart van café Brinkzicht luidt als volgt:
Café Brinkzicht in vroeger dagen (1910).

De tekst bij de afbeelding van Arend Trompetter luidt als volgt:
… vroeger kwamen de jongens ook wel aan de meisjes …

De tekst bij de afbeelding van Jaap Mulder luidt als volgt:
… kopje koffie met Drentse koek …

De tekst bij de afbeelding van Harm Mulder luidt als volgt:
… er is nu welvaart …

De tekst bij de afbeelding van de ansichtkaart van de löswal an de Deeverbrogge luidt als volgt:
Boven: De Drentse Hoofdvaart bij de Dieverbrug, een oud vrachtschip wordt geladen (1910).

De tekst bij de afbeelding van de ansichtkaart van de plaggenhut luidt als volgt:
Links: Een plaggenhut in Wapse (1910).

De tekst bij de afbeelding van de ansichtkaart van de Kruusstroate in Deever luidt als volgt:
Onder: De schooljeugd van Diever kwam in 1910 op de foto.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het interview met Harm Mulder, Jaap Mulder en Arend Trompetter werd gehouden in het huis met adres Hoofdstraat 60 in Deever. Dit huis is te zien op bijgaande kleurenfoto. De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto op 20 november 2005 gemaakt.
De redactie wil graag zo snel mogelijk van alle vijf in het artikel ‘Het spinmoal en de snikke’ getoonde afbeeldingen van oude ansichtkaarten een afbeelding in ut Deevers Archief tonen. De redactie wil ook graag een afbeelding van Harm Mulder, Jaap Mulder en Arend Trompetter bij dit bericht in ut Deevers Archief tonen.
De afbeelding van de ansichtkaart van de löswal an de Deeverbrogge is al opgenomen in het bericht Waterverfschilderij ‘An de Deeverbrogge’. Deze ansichtkaart is niet in 1910, maar in 1905 uitgegeven. 

Posted in Deever, Dorpsfiguur, Heufdstroate, Snikke | Leave a comment

Ansichtkoate van de Deeverbrogge uut 1964

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief graag meegenieten van mooie ansichtkaarten van objecten in de gemiente Deever.
Bijgaand afgebeelde ansichtkaart is in 1954 uitgegeven door Fa. Kuiper, Levensmiddelenbedrijf in Deever. De firma Kuiper had ook een winkel an de Deeverbrogge bee de Sluus. Wellicht is deze kaart in de winkel an de Sluus verkocht. De kaart is an de Deeverbrogge gepost en gestempeld.
Grietje van Wijk stuurde deze kaart in december 1964 naar haar buurjongen Roelie Grit, die een paar huizen verderop woonde.
Roelie Grit was weer eens opgenomen in de Christelijke Kindervleugel van de Afdeling Professor Eerland van het Academisch Ziekenhuis in Groningen.
Roelie had bij de fubriek (de zuivelfabriek) aan het Moleneinde natronloog gedronken uit een fles die ongewoon open en bloot tegen een muur buiten de fubriek stond. Roelie had dorst en dacht dat in de fles gewoon water zat. Het natronloog verbrandde zijn slokdarm en zijn maag. Zijn lichaam is nooit volledig hersteld van dit afschuwelijke ongeluk. Roelie is niet oud geworden. Zie het bijgaande overlijdensbericht dat op 21 februari 2010 in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) stond.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijden 297 van het boek Fragmenten uit het verleden van de vroegere gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat kilo’s zware papieren boekwerk zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.


 

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Overlijdensbericht, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

Voetbalclub SHELL – Sport Houdt Elk Lichaam Lenig

Bijgaand afgebeelde foto uit de jaren 1935/1936 is afkomstig uit de verzameling van Jochem Smit uit het verre Steenbergen in Noord-Brabant. Hij kreeg deze foto van zijn vader Helprig Smit, die op deze foto staat.
De foto van het elftal van voetbalclub SHELL (Sport Houdt Elk Lichaam Lenig) is gemaakt op het weiland van boer Roelof Bisschop an de Aachterstroate in Deever, het weiland naast het vroegere restaurant The Shakespeare, nu naast het huidige Landhuis Noordes. Achter de jongens op de afgebeelde foto is een akker met rogge op de Noorderesch te zien. Aan de rechterkant van de afgebeelde foto zijn eikebomen aan de Bosweg te zien.
De jongens staan in de klassieke drie-twee-vijf elftalformatie opgesteld. In het midden vooraan zit de keeper met de voetbal, geflankeerd door de twee backs, de drie spelers in het midden zijn de linkshalf, de stopperspil en de rechtshalf. Achteraan staan de linksbuiten, de linksbinnen, de midvoor, de rechtsbinnen en de rechtsbuiten.

1.  Jan Mulder Tzn.
Hij was de linksback.
Hij is geboren op 18 april 1910 in Deever als zoon van Teunis Mulder en Maria Houwer.
Zijn dochter Monique Mulder vulde deze gegevens op 29 oktober 2016 als volgt aan.
Hij is geboren op ’t Kasteel in Deever. Hij is in 1947 getrouwd met Pietertje de Jong. Zij is geboren op 8 september 1915 in Bleskensgraaf. Jan Mulder is overleden op 14 mei 1988 in Apeldoorn. Zijn beroep was timmerman.

2.  Jacob (Jaap) Kannegieter
Hij was de keeper.
Hij is geboren op 18 februari 1913 en is overleden op 26 mei 1974.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

3.  Albert Vos
Hij was de rechtsback
Hij is geboren op 10 augustus 1915 an de Bosweg in Deever. Hij was een zoon van postbode Roelof Vos (bode Vossie) en Jansje ter Heide van de Bosweg. Hij is op 26 januari 2005 overleden. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

4.  Albert Geerts
Hij was de linkshalf.
Hij is op 25 juni 1912 geboren in Eursinge (bij Havelte) als zoon van Klaas Geerts en Femmigje van de Pol.
Hij trouwde met Grietje Ofrein
Hij is geëmigreerd naar Zuid-Afrika.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

5.  Jan Oostenbrink
Hij was de stopperspil.
Hij is geboren op 5 februari 1913 an de Deeverbrogge. Hij is overleden op 11 september 1979 in Deever. Hij was timmerman.
Hij trouwde met Aaltje van der Helm. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

6.  Johannes Mulder Tzn.
Hij was de rechtshalf .
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

7.  Helprig Smit
Hij was de linksbuiten. Was hij linksbenig ?.
Zijn dochter mevrouw Sina Raadgever-Smit (woonachtig in Amsterdam) stuurde op 3 november 2016 de volgende zeer gewaardeerde gegevens.
Hij is op 14 mei 1916 in Deever geboren. Hij was een zoon van Hilbert Smit en Elsje Oost. Hij is op 25 oktober 2003 overleden in Capelle aan den IJssel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?


8.  Jacob Hulshof
Hij was de linksbinnen. Was hij linksbenig ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

9.  Hendrik Punt
Hij was de midvoor.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

10.  Geert Andree (Andrea ? Andreae ?)
Hij was de rechtsbinnen.
Hij is geboren op 30 oktober 1913 n Deever als zoon van Cornelis Andree (Andrea ? Andreae ?) en Jantje Schoenmaker. Hij is overleden in Groningen op 1 februari 1968, hij was toen 54 jaar oud.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

11.  Arend de Groot
Hij was de rechtsbuiten.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar aanvullende gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens verstrekken ?

Op 3 november 1932 verscheen in het Nieuwsblad van het Noorden het volgende bericht:
Diever, 2 november. De voetbalclub SHELL alhier is toegetreden tot den Drentsche Voetbal Bond. Een onmiddelijk gevolg hiervan was dat een nieuw terrein gehuurd moest worden, aangezien het oude niet aan de eischen voldeed. Het bestuur is er in geslaagd een stuk weiland te vinden en heeft nu het terrein meteen in het dorp liggen, hetgeen aan het bezoek zeker ten goede zal komen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
SHELL speelde in de dertiger jaren eerst op het Mastenveldje bij de Studentenkamp aan de Bosweg.
In het jubileumboekje Geschiedenis van de voetbalvereniging Diever,
dat ter gelegenheid van het 65-jarig bestaan van de voetbalvereniging Diever is uitgegeven, is bijgaande foto helaas niet opgenomen, is bijgaand artikeltje helaas niet opgenomen en is helaas maar heel beperkt dus veel te weinig aandacht besteed aan de voorlopers van de voetbalvereniging Diever.
Bijgaand afgebeelde  foto is ook gepubliceerd in nummer 10/2 van het blad Opraekelen, het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever.

Abracadabra-1521Abracadabra-1528

Posted in Deever, Opraekelen, Topstuk, Voetbal | Leave a comment

Ut vennegie de Koekoeksviever op Baark’nheuvel

De Koekoeksvijver op het landgoed Berkenheuvel is op een aantal zwart-wit ansichtkaarten afgebeeld, Wat de redactie van ut Deevers Archief dateert de mooiste afbeelding, zie bijgaande afbeelding, uit het einde de zestiger jaren van de vorige eeuw.
Bij nadere beschouwing is aan de linker boom op de voorgrond een bordje met daarop de naam Koekoeksvijver bevestigd.
De huidige eigenaar van dit deel van het landgoed Berkenheuvel doet niet meer aan onderhoud van aan bomen gespijkerde bordjes van mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom en ook niet meer aan het plaatsen en onderhouden van zitbankjes en het onderhouden van wegen.
De bezoeker van Berkenheuvel wordt van de Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland geacht bij de Koekoeksvijver vooral door te lopen, fietsen is daar nog nauwelijks mogelijk, een zitbankje is niet meer aanwezig, een wit naambordje is ook niet meer aanwezig, dus snel weg te wezen, dus op te rotten. Sterker nog: wel contributie aan de vereniging te betalen, maar vooral niet meer te komen. En nog sterker: vooral helemaal niet meer te komen, nu de Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland een eigen verwend roedeltje allochtone moordzuchtige probleemwolven in de Deeverse bos heeft, dat bljjkbaar een permantent bewoond nest heeft in de buurt van het Onderduikershol. En de aanwezigheid van zo’n roedeltje allochtone moordzuchtige probleemwolven is een mooie stok om de trouwe bezoeker van de Deeverse bos definitief de bos uit te meppen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van het toevallig met een laagje ijs bedekte vennetje met de naam Koekoeksvijver gemaakt op 21 januari 2016.
Wie herinnert zich nog die echte koude winters in de zestiger jaren van de vorige eeuw, toen de Deeverse jeugd deze vijver gebruikte als schaats- en ijshockeybaan ?

In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is bijgaand afgebeelde zwart-wit ansicht van het vennetje met de naam Koekoeksvijver opgenomen op bladzijde 112.


Posted in Ansigtkoate, Bosgesigte, Koekoeksviever, Landgoed Berkenheuvel, Wolf | Leave a comment

Plèties in heufdstok 2 van de Magnum Opus

Vrijdag 9 juli 2021 was een zeer heuglijke en gedenkwaardige en historische dag, want op die dag reikte de heer Homme Geertsma, toen nog steeds voorzitter van het hoofdbestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, het eerste exemplaar van de in eigen beheer uitgegeven maar vet gesponsorde fotobijbel Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever uit aan zijn vroegere collega de heer doctorandus Hendrikus (Rikus) Jager, voorzitter van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Westenveld. De uitreiking vond plaats in het krimpfiliaaltje van scholenmoloch Stad en Es uut Möppel op de Westeresch van Deever.
De redactie van ut Deevers Archief beschouwt dit prachtige bijna 600 bladzijden tellende standaardwerk, let op, nota bene, mind you, toch echt wel als het Magnum Opus van de veteranen onder de vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.
De redactie betreurt het toch wel enigszins dat in het paar kilo zware boek geen overzicht van de opgenomen illustraties met bronvermelding is opgenomen. Teneinde deze omissie in enige mate te compenseren is in dit bericht het overzicht van de illustraties in hoofdstuk 2 opgenomen. Als een bepaalde illustratie aanwezig is in ut Deevers Archief, dan is een link naar deze illustratie aangebracht. De redactie moet helaas erkennen dan bij lange na nog niet alle illustraties in hoofdstuk 2 van de Magnum Opus zijn opgenomen in ut Deevers Archief. Maar wat niet is, dat zal zeker komen !

2. Het bestuur
074 – Bladzijde 43 – Ansichtkaart van het Schultehuis.
075 – Bladzijde 44 – Foto van de Hoofdstraat in 1891, foto gemaakt door mr. A.C. van Daalen.
076 – Bladzijde 45 – Foto van de braandkoele met de naam Doolhof met op de achtergrond de Kruusstroate.
077 – Bladzijde 46 – Afbeelding van een aquarel van Pieter Serwouters, gemaakt in september 1643.
078 – Bladzijde 46 – Kaart van de gemiente Deever uit 1865.
079 – Bladzijde 48 – Kaartje van Dieverder en Leggeler-Smildervenen, gemaakt door Pieter Serwouters in 1643.
080 – Bladzijde 49 – Afbeelding van Dieveren in Drenthe, aquarel van Pieter Serwouters, september 1643.
081 – Bladzijde 50 – Tekening Gezicht op dorp Diever in 1732, gemaakt door Cornelis Pronk.
082 – Bladzijde 51 – Kaart van de Deeverse Dingspil.
083 – Bladzijde 52 – Gezicht op Diever, tekening van J.F. Obbes, gemaakt in …..
084 – Bladzijde 53 – Tekening van Dieveren, 3 julij 1735, gemaakt door Cornelis Pronk.
085 – Bladzijde 54 – Foto van ut skulteveurhuus en de skulteboerdereeje.
086 – Bladzijde 55 – Foto van het schultehuis (jaar ?)
087 – Bladzijde 58 – Ansichtkaart van de pastorie en het oude gemeentehuis aan de brink van Deever.
088 – Bladzijde 59 – Tekening van Deever in 1754, gemaakt door landmeter Meier Witholt.
089 – Bladzijde 60 – Tekening van de situatie van het schultehuis vlak vóór het begin van de restauratie in 1935.
090 – Bladzijde 61 – Ansichtkaart van omstreeks 1930 van het schultehuis en de aangrenzende panden.
091 – Bladzijde 61 – Uitvergroot detail van luchtfoto uit 1930, zichtbaar zijn Huygenstede en het schultehuis.
092 – Bladzijde 62 – Kadastrale kaart uit 1832 met daarop de panden om de brink en om de kerk.
093 – Bladzijde 64 – Ansichtkaart van de kerk en de toren aan de brink van Deever, omstreeks 1955
094 – Bladzijde 65 – Afbeelding van een brief uit 1542 van Egbert van Deveren aan Johan van Ewsum.
095 – Bladzijde 66 – Afbeelding van de kaart van Pijnacker uit 1634.
096 – Bladzijde 68 – Afbeelding van de wapensteen boven de deur van het schultehuis.
097 – Bladzijde 69 – Afbeelding van het wapen van Oosterwolt.
098 – Bladzijde 69 – Afbeelding van het wapen van Ketel.
099 – Bladzijde 69 – Foto van de familie Krol, die van 1914 tot ongeveer 1950 in het Schultehuis woonde.
100 – Bladzijde 70 – Foto van het schultehuis en het aanliggende pand vóór de restauratie.
101 – Bladzijde 70 – Ansichtkaart van het schultehuis ná de restauratie.
102 – Bladzijde 71 – Foto van het schultehuis ingericht na de restauratie.
103 – Bladzijde 72 – Foto van een detail van de paardenkop op het sleutelstuk aan een moerbalk.
104 – Bladzijde 73 – Foto van het muuranker als huismerk in de vorm van een gespiegelde 4.
105 – Bladzijde 74 – Foto van het tegelplateau in de schouw.
106 – Bladzijde 74 – Foto van een detail van de vier oudste tegels met onder andere ‘de toren van Babel’.
107 – Bladzijde 75 – Foto van een bijbelse voorstelling.
108 – Bladzijde 75 – Foto van een bijbelse voorstelling.
109 – Bladzijde 75 – Foto van een tegeltableau.
110 – Bladzijde 75 – Foto van een tegeltableau.
111 – Bladzijde 76 – Foto inzake tegels voor het schultehuis.
112 – Bladzijde 76 – Foto inzake tegels voor het schultehuis.
113 – Bladzijde 77 – Foto van de ingang naar de kelder onder het schultehuis.
114 – Bladzijde 78 – Foto van de graven van de tien gefusilleerde mannen op de kaarkhof an de Grönnegerweg.
115 – Bladzijde 79 – Ansichtkaart uit 1915 van logement Roelof Seinen met paard en koets.
116 – Bladzijde 80 – Ansichtkaart van ut olde gemientehuus an de brink van Deever.
117 – Bladzijde 80 – Plattegrond uit 1876 van het gemeentehuis met woonruimte voor de burgemeester
118 – Bladzijde 81 – Foto van het kantoorpersoneel van de gemiente Deever omstreeks 1955.
119 – Bladzijde 81 – Schets uit 1953 van de eerste versie van het nieuwe gemeentehuis an de brink van Deever.
120 – Bladzijde 82 – Foto van de verhuizing van de inboedel naar het noodgemeentehuis op ut Bultie.
121 – Bladzijde 82 – Foto van de verhuizing van de inboedel naar het noodgemeentehuis op ut Bultie.
122 – Bladzijde 83 – Foto van de verhuizing van de inboedel naar het noodgemeentehuis op ut Bultie.
123 – Bladzijde 83 – Plattegrond van het nieuwe gebouwde gemeentehuis an de brink van Deever.
124 – Bladzijde 83 – Foto van het met sneeuw bedekte nieuwe gemeentehuis in de winter van 1957/1958.
125 – Bladzijde 84 – Foto van het beeldje ‘het Leven’ an de brink van Deever tijdens de onthulling.
126 – Bladzijde 84 – Foto van het beeldje ‘het Leven’ an de brink van Deever in 2021.
127 – Bladzijde 85 – Detail van een luchtfoto van 1983 met gemeentehuis en gemeentewerf.
128 – Bladzijde 85 – Foto van het personeel van gemeentewerken omstreeks 1965.
129 – Bladzijde 86 – Foto van het personeel van de secretarie omstreeks 1975
130 – Bladzijde 86 – Foto van het raadhuis van de gemeente Westenveld.
131 – Bladzijde 86 – Wapen van de gemeente Deever.
132 – Bladzijde 87 – Tekening van de drie ontwerpen van het wapen van Deever.
133 – Bladzijde 88 – Schilderij van burgemeester S.J. van Royen.
134 – Bladzijde 89 – Schilderij van burgemeester S. van Royen.
135 – Bladzijde 90 – Foto van burgemeester J. Pottinga.
136 – Bladzijde 90 – Foto van burgemeester L.W. van Os.
137 – Bladzijde 90 – Foto van burgemeester H.G. van Os.
138 – Bladzijde 91 – Foto van bugemeester J.C. Meiboom.
139 – Bladzijde 91 – Foto van N.S.B.-burgemeester P.O. Posthumus.
140 – Bladzijde 92 – Foto van burgemeester H.G. Overweg.
141 – Bladzijde 92 – Foto van burgemeester J.H. van der Laan.
142 – Bladzijde 92 – Foto van burgemeester G.J.M. Cox.
143 – Bladzijde 93 – Foto van burgemeester R.J. Schaeffer.
144 – Bladzijde 93 – Foto van het tolhuis aan de Wittelterweg in Wittelte.
145 – Bladzijde 94 – Tekening met een overzicht van de tolhuizen in de gemiente Deever.
146 – Bladzijde 95 – Foto van het vroegere tolhuis aan de Bosweg 2 in Deever.
147 – Bladzijde 96 – Advertentie van de verkoop van de tolhuizen op Kalteren en in Wapse.
148 – Bladzijde 96 – Foto met het tolhuis aan de linkerkant met mensen bij het tolhuis.
149 – Bladzijde 97 – Bouwtekening van het tolhuis in Wittelte.
150 – Bladzijde 98 – Foto van het tolhuis op Zorgvlied.
151 – Bladzijde 98 – Foto met twee mensen voor het tolhuis op het voorste Kalteren.
152 – Bladzijde 99 – Foto van het vroegere tolhuis aan de Ten Darperweg 4.
153 – Bladzijde 99 – Bericht in de …….. over de verdwijning van de tollen.
154 – Bladzijde 99 – Foto van het tolhuis met tolhek an de Deeverbrogge omstreeks 1900.
155 – Bladzijde 99 – Foto van het vroegere tolhuis an de Deeverbrogge.
156 – Bladzijde 100 – Foto 1 van het vroegere tolhuis in Wapse, Ten Darperweg 122.
157 – Bladzijde 100 – Foto 1 van het vroegere tolhuis in Wapse, Ten Darperweg 122.
158 – Bladzijde 100 – Foto van het vroegere tolhuis in Wittelte.

Posted in Magnum Opus, Publicatie | Leave a comment

De melkbusse mit nummer 130 van Oarn’d Saan’n

De redactie van ut Deevers Archief is een verwoed verzamelaar van jaarverslagen van de voormalige Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmaalderij ‘Diever’ an ut Meul’nende in Deever. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan exemplaren van deze historische waardevolle documenten ?
In die jaarverslagen zijn per melkbusnummer (elk lid van de coöperatie had zijn eigen melkbusnummer) wel de resultaten van de kwaliteitscontroles van de geleverde melk vermeld, maar om voor de hand liggende privacy-redenen niet de bij een lidnummer behorende naam. Maar elke boer wist natuurlijk van heel veel andere boeren uit de buurt het melkbusnummer.
En gelukkig wist Jannes Smit -voormalig werknemer van de botterfubriek an ut Meul’nende in Deever– wel van alle naoorlogse melkbusnummers de bijbehorende naam en stelde met zijn kennis zo een waardevolle lijst op. In jaarverslag 51 (boekjaar 1949/1950) van juni 1950 worden de melkleveranciers voor het eerst met hun nieuwe melkbusnummer vermeld. Daar was slechts door vergelijking met jaarverslag 50 achter te komen, want jaarverslag 51 maakt geen melding van deze toch niet onbelangrijke hernummering van de melkleveranciers.

In de nieuwe lijst van 1950-1953 staat melkbusnummer 130 vermeld als reservenummer. Echter dit melkbusnummer is later toegekend aan Arend Zantinge Fzn. Arend Zantinge Fzn. is een zoon van Fokke Zantinge (Fokke Deken) en Jacobje Klaassen. Arend Zantinge Fzn. trouwde met Hindrika de Weerd uit Eemster. Zij namen in 1953 de boerderij met adres Noordswegje 9 over van zijn ouders Fokke Zantinge en Jacobje Klaassen.
De redactie citeert onder dankzegging het volgende stukje tekst uit het bijzonder interessante boekwerkje ‘Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden’ van wijlen Klaas de Boer:
Evenals bij andere veeboeren hielden Arend en Rika ook steeds meer koeien. In 1974 liepen er totaal 100 koeien, pinken en kalveren op de boerderij. Maar toen heeft Arend het roer omgegooid. Alle rundvee werd verkocht. De stallen werden grondig schoongemaakt en heringericht. Arend werd ‘antiekhandelaar’. Alle ruimten in deze voormalige boerderij werden gevuld met oude gebruiksvoorwerpen en veel duurzame meubelen, uurwerken, porselein en dergelijke. Heel veel materiaal waarmee in het verleden de mooiste kamers versierd werden. Arend was met hart en ziek ‘antiekhandelaar’. Hij heeft zijn koeien nooit meer terug verlangd. Rika Zantinge-de Weerd is in 2010 overleden. En nu, januari 2017, woont hier nog steeds Arend Zantinge, met zijn 86 jaren een eenheid met zijn mooie duurzame koopwaar.

Op een grauwe winterse zaterdagochtend 21 februari 1970 -in de nacht daarvoor was tot zo’n 10 à 15 cm sneeuw gevallen- brachten de melkrijders van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmaalderij ‘Diever’ an ut Meul’nende in Deever voor de laatste keer de bussen met melk van de bij de coöperatie aangesloten boeren naar de fubriek, veelal de botterfubriek genoemd. Daarna werd de melk van de Deeverse en Witteler boeren eerst naar de melkfabriek in Dwingel gebracht en later naar de D.O.M.O. in Beilen gebracht. Zo ook tot in 1974 de melk van de koeien van Arend Zantinge Fzn. en Hindrika de Weerd. Na het sluiten van de Deeverse melkfabriek in 1970 werd vóór de Deeverse en Witteler melkbusnummers een 1 geplaatst. Melkbusnummer 130 werd zo melkbusnummer 1130.

De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto, waarop een melkbus met nummer 1130 is te zien, toevallig in het voorbijgaan gemaakt op zaterdag 17 december 2022. De melkbus staat rechts bij de ingang naar de ruimten in het krimpfiliaaltje van de Möppeler scholenmoloch Stad en Es op de Westeresch in Deever, waar inwoners van Deever en omgeving een drankje mogen kopen en een sport-, vergader- of theaterzaaltje mogen huren.
De grote vraag is natuurlijk wat ‘antiekhandelaar’ Arend Zantinge Fzn. heeft bewogen één van zijn melkbussen af te staan aan het krimpfiliaaltje van de Möppeler scholenmoloch Stad en Es op de Westeresch in Deever. Of heeft scholenmoloch Stad en Es de roesterige antiekerige nostalgerige melkbus gekocht van ‘antiekhandelaar’ Arend Zantinge ? Leeft Arend Zantinge Fzn. nog ?

Posted in Melkbusse, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

Titania smokt de wever Spoel met de eselskop

In de kaarkhof (ook wel kaarketuun genoemd) bij de brink van Deever staat een suggestief beeld van de elfenkoningin Titania met de wever Spoel met de ezelskop. Dit beeld stelt een scène uit William Shakespeare’s komedie ‘Een midzomernachtsdroom’ voor.
De elfenkoning Oberon is jaloers op zijn vrouw de elfenkoningin Titania, omdat zij zo’n aantrekkelijke dienstknaap heeft en die niet aan hem wil afstaan. Zijn wraaklust zorgt voor grote verwarring in het bos. Zo laat Oberon zijn dienaar Puck toversap halen en druppelt dat in de ogen van zijn sla­pende vrouw Titania. Hierdoor zal ze verliefd worden op het eerste levende wezen dat ze ziet. Na haar ontwaken ziet ze als eerste een handwerksman, de wever Spoel, die tot overmaat van ramp door Puck tijdelijk met een ezelskop is uitgerust. Titania zegt na haar ontwaken in haar mooiste Oud-Engels tegen Spoel met de ezelskop:
I pray thee, gentle mortal, sing again:
Mine ear is much enamour’d of thy note;
So is mine eye enthralled to thy shape;
And thy fair virtue’s force perforce doth move me
On the first view to say, to swear, I love thee.
De verliefde elfenkoningin Titania smokt vervolgens de wever Spoel met de ezelskop. Het beeld in de kaarkhof bij de brink van Deever is geplaatst ter gelegenheid van het vijfentwintig-jarig bestaan van het openluchttheater. Sinds 1946 wordt elke zomer in het openluchttheater aan het Groenendal een toneelstuk van William Shakespeare opgevoerd, met de gelukkige uitzondering in het jaar 1949, toen werd het prachtige stuk Peer Gynt van Hendrik Ibsen opgevoerd (werd de jongste zoon Peer van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (ome Kees) en Nelly Veltmann (tante Nel) vernoemd naar Peer Gynt ?).
De linker afbeelding van de wever Spoel met de ezelskop is opgenomen in het programmaboekje van het in 1955 opgevoerde openluchtspel. De redactie van ut Deevers Archief heeft de foto van het beeld van de elfenkoningin Titania en de wever Spoel met de ezelskop in de kaarkhof bij brink van Deever in de avond van 23 december 2015 gemaakt.

Abracadabra-1502Abracadabra-1501Abracadabra-1504

Posted in Ansigtkoate, Beeld, Brink, Deever, Eup’mlogtspel, Grünedal, William Shakespeare | Leave a comment

Ansichtkoate – Viefloek – Groet’n uut Deever

Het bijzonder aardige van deze zo genoemde vijfluiks-ansichtkaart is dat de vijf getoonde beelden ook op een aparte zwart-wit ansichtkaart zijn uitgegeven. Je zal die vijf afzonderlijke ansichtkaarten maar wel in jouw chique verzameling hebben.
De hier getoonde vijfluiks-ansichtkaart is in november 1953 uitgegeven.

Burgemeester van Osbank
Deze ter meerdere eer en glorie van burgemeester Hendrik Gerard van Os aan elkaar gemetselde berg zwerfkeien staat niet meer op zijn oorspronkelijke plek, die plek is wel op de afbeelding te zien. Op de afbeelding is aan de rechterkant de Hoofdstraat te zien.
Bij het marktterrein
Het marktterrein aan het begin van de Bosweg is eigenlijk een complex van vier niet-origineel-Saksische brinken. Het terrein om de koele, die tegenwoordig Eendenvijver wordt genoemd, is de Doolhofbrink. Kijkend in de richting van het tolhuisje ligt aan de linkerkant van de Bosweg de Paaskermisbrink. Sommige mensen noemen deze brink ook wel de Lijkwagenschuurtjebrink. Aan de rechterkant van de Bosweg ligt de Kaarkhofbrink. Daar is ook het 4 mei 1945 brinkje te vinden.
Peperstraat
Op de afbeelding is de Kleine Peperstraat te zien.
In het huis aan de linkerkant woonde de familie Roelof Hunneman. Roelof Hunneman is op 10 april 1945 op het marktterrein door de Duitse S.S.’er Fritz Habener vermoord.
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) had, nadat hij na de oorlog, uit een door nota bene het Deeverse verzet afgedwongen onderduiking, helaas terug was gekomen als burgemeester van de gemiente Deever, zeer grote haast alle oude kostbare erfgoedpanden in het centrum van Deever onbewoonbaar te verklaren en vervolgens zo snel mogelijk te laten slopen. Dat gebeurde ook met het erfgoedpand van de familie Roelof Hunneman op de hoek van de Kleine Peperstroate en de Aachterstroate.
Burgemeester van Oslaan
Het Kasteel is een tijdlang door de Voorkant Van Het Gelijk Van De Gemiente Deever volledig onterecht Burgemeester van Oslaan genoemd. In de volksmond bleef de weg over ut Kastiel gelukkig altijd gewoon Kastiel heten.
Aan de rechterkant loopt de weg over ut Kastiel. Aan de linkerkant is de zandweg met de naam Grönnegerweg te zien.
Uitkijktoren
In het Deevers Archief is in een aantal berichten aandacht besteed aan de uitkijktoren tegenover paviljoen Berkenheuvel.

Posted in Ansigtkoate, Braandkoele, Braandtoor’n, Burgemeister Van Osbank, Jan Cornelis Meiboom, Maarktturrein, Peperstroate, ut Kastiel, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Wat over is van de braandpoal bee de Juniperusweg

Op het landgoed Berkenheuvel werd voor het uitkijken over de bos ook gebruik gemaakt van een brandpaal. Dit was een lange houten paal die was voorzien van klimijzers en was geplaatst in een zware sokkel van veldkeien en tras. Zie de bijgevoegde foto’s.
Deze werd op 14 juni 1931 centraal opgesteld op een hoge heuvel aan de Middenlaan (elke bosweg op Berkenheuvel heeft een naam), tegenover de Juniperusweg (elke bosweg op Berkenheuvel heeft een naam).
Het was bij zegsman Albertus (Bert) Christiaan Doorman (de kleinzoon van mr. Albertus Christiaan van Daalen) niet bekend tot wanneer deze brandpaal dienst heeft gedaan.
Heb als klant van de huidige eigenaar van Berkenheuvel vooral niet de illusie de plek aan de Middenlaan (elke bosweg op Berkenheuvel heeft een naam) tegenover de Juniperusweg (elke bosweg op Berkenheuvel heeft een naam) heden ten dage zo maar te kunnen vinden. De huidige eigenaar doet niet aan bomen vastgespijkerde naambordjes, hij is systematisch bezig de oorspronkelijke boswegen (elke bosweg op Berkenheuvel heeft een naam) van mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom te doen verdwijnen of te blokkeren. Zijn de klanten van de huidige eigenaar wel welkom op Berkenheuvel ? Het heeft er alle schijn van dat dat niet het geval is.
Maar hoe moet het dan als de huidige eigenaar de inkomsten uit bosbouw in zijn verdienmodel gaat opnemen ? Dan moet bosbouwmaterieel over de boswegen kunnen rijden. Worden dan de oude boswegen (elke bosweg op Berkenheuvel heeft een naam) weer in ere hersteld ?
De vraag is wel hoe zo’n brandwacht bij de brandpaal verliep. Een dorpskracht van de vrijwillige brandweer kwam op de fiets naar de brandpaal. Was het zijn eigen fiets, was de fiets van de brandweer of had de gulle mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom uit eigen belang een fiets ter beschikking gesteld ? De dorpskracht van de vrijwillige brandweer zat wellicht op een stoeltje onder aan de paal een boek te lezen of te keuvelen met zijn vriendinnetje. Wellicht moest de brandwacht om het kwartier, om het halfuur of om het uur, afhankelijk van de droogte in de bos, in de paal klimmen voor het doen van een waarneming. De brandwacht zal daarvoor in het bezit moeten zijn geweest van een horloge. En als hij een brand waarnam, wat deed hij dan ? Bellen via de slimme telefoon was er toen nog niet bij. Een vuurpijl afschieten ? Of op de fiets gesprongen en naar de dichtsbijzijnde telefoon gesjeesd ? Was in het landhuis Berkenheuvel een telefoon geïnstalleerd ? Of moest de arme dorpskracht helemaal naar Deever racen om alarm te slaan ?
De redactie van ut Deevers Archief heeft de vier bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 21 januari 2016 onder enigszins winterse omstandigheden.

OLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERA

Posted in Braandwièr, Landgoed Berkenheuvel | Leave a comment

V.C.S.B.-kaamp’m an de Bosweg in 1922

In de krant Het Vaderland (staat- en letterkundig nieuwblad) van 20 februari 1922 verscheen het navolgende bericht over het kampterrein van de op 8 december 1915 opgerichte Vrijzinnig Christelijke Studenten Bond (V.C.S.B.) in de buurt van het Mastenveldje aan de Bosweg tussen Diever en Wateren.

Evenals vorige jaren zal de V.C.S.B. dezen zomer op haar kampterreinen te Diever en te Sleen in Drente jongens- en meisjeskampen houden, in totaal vijf, waarvan drie voor jongens, alle 10 dagen durende. Uitnemende instelling! H.B.S.’ers, Gymnasiasten en dat soort volkje worden zoo geleidelijk aan voorbereid om later den V.C.S.B. of C.J.B. te beschouwen als hun geestelijk huis. Vooral de zoogenaamde novietenkampen voor jongens en voor meisjes afzonderlijk, zijn van groot belang. Uit elke academiestad zijn daar studenten, die aan de nieuwelingen alle mogelijke inlichtingen verstrekken. Men verwacht van deze kampen, welke buiten het kader der gewone studentenconferenties worden gehouden, door meer sport en eenvoudiger besprekingen, veel vrucht.
En voor de studenten die deze kampen leiden heeft de omgang met de jongeren groote bekoring en groot nut. Te midden van de vele gevaren die het geestelijk en zedelijk leven bedreigen zijn deze kampen een prachtige tegenweer. Juist ook door hun vroolijkheid en sportieven geest. Voetbal, korfbal, hockey, zwemmen, hardloopen, fietsen, naast het zingen van een ernstig lied, zijn aan de orde van de dag. De jongens worden door de kampboekjes al ingelicht dat hun leiders, ook de predikanten en professoren, uitstekende sportlui zijn.
De kampboekjes ! Wat zien ze er, met hun leuke kiekjes, aantrekkelijk uit ! En wat is de uitnoodiging prettig en hartelijk !
Ouders en voogden, als ge uw kinderen een heerlijken, naar lichaam en ziel gezonden en stralenden tijd wilt gunnen, gedurende de lange vacantie, stuur ze dan naar een V.C.S.B.-kamp. Vraagt een kampboekje aan voor uw jongens of meisjes bij het secretariaat van den V.C.S.B., Nutsgebouw, Langebrug te Leiden. Maar: ge moet u haasten. Ik weet zeker dat volgend jaar de grootste wensch van uw kind voor de zomervacantie zal zijn: naar het kamp te Diever of te Sleen. En wij zelf? Als onze kinderen met opgetogen verhalen thuiskomen, zouden we, alleen voor zoo’n kamp nog eens 15 jaar willen worden!
J.J.M.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Vrijzinnig Christelijke Studenten Bond wilde de vereniging zijn voor alle vrijzinnige universitaire studenten in Nederland. Deze bond was ontstaan uit de vrijzinnig christelijke studenten verenigingen te Utrecht, Leiden en Groningen. De bond trachtte in studentensteden waar deze nog niet bestond ook een plaatselijke vereniging op te richten.
De hier afgebeelde foto op de ansichtkaart uit 1920 toont het zogenoemde ‘professorenhuis’. In dit houten gebouwtje had de dokter een ruimte en in een ander deel van dit gebouwtje sliep de leiding van het kamp.
Na de Tweede Wereldoorlog vorderde de gemeente gedurende een aantal jaren het pand, vanwege de toen heersende woningnood en vestigde daar toen pas getrouwden in, totdat deze konden verhuizen naar een woning in de eerste naoorlogse nieuwbouw. De stapel zwerfstenen is ter plekke nog steeds aanwezig.

Posted in Ansigtkoate, Bosweg, Student’nkaamp, Verdwenen object | Leave a comment

Kiender van groep II van de legere skoele in 1914

De dochter van alles-van-Deever-weter en alles-van-Deever-verzamelaar wijlen Jans Roelof Tabak heeft vanwege de door haar gewenste verkoop in 2020 het door wijlen Jans Roelof Tabak bewoonde voorhuis van zijn boerderij an de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) in Deever helemaal leeg geruimd en heeft daarbij zonder om te kijken en zonder enig historisch besef heel veel Deeverse spullen, heel veel Deeverse paperassen, heel veel Deevers geschiedkundig waardevol materiaal, heel veel Deeverse foto’s, enzovoort, enzovoort, enzovoort in de afvalcontainer gegooid. Wijlen Jans Roelof Tabak was een soort van éénmans historische vereniging van Deever. Ech wè. Wellicht is daarbij ook een exemplaar van de hier afgebeelde schoolfoto in de afvalcontainer beland. Dat is dan toch wel jammer voor de dochter van wijlen Jans Roelof Tabak, want haar grootmoeder Grietje (Griet) Bennen staat ook op de foto. En ook nog enige andere familieleden met de achternaam Bennen.
Maar niet getreurd, want de redactie van ut Deevers Archief mocht al bijna 20 jaar jaren geleden van Jans Roelof Tabak enige oude exemplaren uit zijn verzameling Deeverse schoolfoto’s scannen. Waaronder het hier afgebeelde exemplaar. En het mooie was dat bij deze schoolfoto ook een -helaas niet helemaal compleet- lijstje met namen van de leerlingen op de hier afgebeelde foto aanwezig was. Zie het hier afgebeelde lijstje. Wellicht heeft Grietje (Griet) Bennen, de moeder van Jans Roelof Tabak, het lijstje opgesteld.
De redactie is nog bezig met het uitzoeken van zoveel mogelijk gegevens van de leerlingen op de hier afgebeelde skoelfoto. De leerlingen zijn geboren in de periode 1901-1909. De redactie schat in dat gelet op de geboortedatum van de leerlingen en gelet op het feit dat meester Pieter Riewert Buitenwerf op 21 september 1914 werd benoemd als hoofd van de openbare lagere school in Oudeschip en gelet op het feit dat Arentdina Johanna Seinen is overleden op 16 januari 1915, dat de hier afgebeelde skoelfoto in 1914 is gemaakt.
Op de lei, die door Roelof Offerein wordt vastgehouden, staat O.L.S. Diever II. Het is toch wel een beetje jammer dat de fotograaf -zoals veelal gebruikelijk- niet het jaartal op de lei heeft geschreven. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief mag niet denken dat het gaat om leerlingen uit de tweede klas of groep 2. Nee, de groep bestaat zoveel mogelijk uit groepjes kinderen uit eenzelfde gezin. Vaak staan of zitten kinderen uit eenzelfde gezin ook bij elkaar.

Afbeelding 1

Op de bovenste rij zijn van links naar rechts staan de volgende leerlingen.

1.  Jan Krol
Hij is geboren op 25 november 1901 in Deever. Hij is een zoon van boer Gerard Krol en Deeltje Bos.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

2.  Jan Koning
Hij is geboren op 19 mei 1901 in Deever. Hij is een zoon van arbeider Hendrik Koning en Aaltje Haveman.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

3.  Naam onbekend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

4.  Frens Folkerts
Hij is geboren op 4 maart 1903 in Deever. Hij is een zoon van timmerman Hilbert Folkerts en Jantje Eggink.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

5.  Johannes Nijzingh
Hij is geboren op 19 mei 1904 in Deever. Hij is een zoon van arbeider Anne Nijzingh en Janna Houwer. Hij trouwde op 25 mei 1926 in Deever met Margje Houwer. Het echtpaar kreeg twee kinderen: Janna en Hendrik.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

6.  Hendrik Nijzingh
Hij is geboren op 18 juli 1901 in Deever. Hij is overleden op 12 mei 1969 in Deever. Hij is een zoon van arbeider Anne Nijzingh en Janna Houwer.
Hendrik Nijzingh trouwde op 4 mei 1929 in Deever met Jentje Boelens. Het echtpaar kreeg 5 kinderen: Janna (geboren op 6 februari 1930), Geesje (geboren op 5 maart 1931), Anne (geboren op 26 augustus 1932), Hendrikje (geboren op 3 oktober 1933) en Mans (geboren op 17 februari1940).
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

7.  Roelof Bennen
Hij is geboren op 13 november 1901 in Deever. Hij is een zoon van boer Klaas Bennen en Hendrikje Bolding
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

8.  Wolter Folkerts
Hij is geboren op 29 augustus 1901 in Deever. Hij is een zoon van timmerman Hilbert Folkerts en Jantje Eggink.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

Op de rij onder de bovenste rij zijn van links naar rechts te zien de volgende leerlingen.

9.  Tijme (Tieme) Bakker
Hij is geboren op 9 december 1902 in Deever. Hij is overleden op 3 april 1987. Hij is een zoon van boer Willem Bakker en Grietje Mulder. Hij trouwde met Aaltje Bennen. Zij staat ook op de hier afgebeelde foto. Tijme Bakker en Aaltje Bennen zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie afbeelding 3.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

10.  Koendert Krol
Hij is geboren op 23 februari 1904 in Deever. Hij is een zoon van boer Gerard Krol en Deeltje Bos.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

11.  Jan van Nijen
Hij is geboren op 4 februari 1904 in Deever. Hij is een zoon van arbeider Lambert van Nijen en Annigje Benthem
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

12.  Michiel Koning
Hij is geboren op 1 april 1905 in Deever. Hij is een zoon van arbeider Hendrik Koning en Aaltje Haveman.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

13.  Naam onbekend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

14.  Harman Jan Bennen
Hij is geboren op 3 mei 1904 in Deever. Hij is een zoon van molenaar-boer Egbert (Eppe) Bennen en Jantien Zoer.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

15.  Jan Roelof (Jan Roesie) Bennen
Hij is geboren op 30 oktober 1905 in Deever. Hij is een zoon van molenaar-boer Egbert (Eppe) Bennen en Jantien Zoer. Hij trouwde met Reina Slagter. Zij is een dochter van Berend Slagter en Femmigje Mulder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

16.  Grietje (Griet) Bennen
Zij is geboren op 18 augustus 1903 in Deever. Zij is een dochter van boer Klaas Bennen en Hendrikje Bolding.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

17.  Aaltje Bennen
Zij is geboren op 21 januari 1906 in Deever. Zij is overleden op 18 maart 1999. Zij is een dochter van boer Klaas Bennen en Hendrikje Bolding. Zij trouwde met Tijme Bakker. Hij staat ook op de hier afgebeelde foto. Aaltje Bennen en Tijme Bakker zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie afbeelding 3.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

18.  Grietje (Griet) Santing
Zij is geboren op 10 januari 1903 in Deever. Zij is een dochter van timmerman Roelof Santing en Janna Bolding.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

Op de rij boven de onderste rij zijn van links naar rechts te zien de volgende leerlingen.

19.  Annigje van Nijen
Zij is geboren op 22 september 1899 in Deever. Zij is een dochter van Roelof van Nijen en Geertje Westerhof.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar haar gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

20.  Annigje (Anje) Westerhof
Zij is geboren op 21 augustus 1902 in Deever. Zij is een dochter van arbeider Geert Westerhof en Ronkje van Nijen,
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

21.  Jantje Oosting
Zij is geboren op 15 januari 1905 op Kalter’n. Zij is een dochter van arbeider Klaas Oosting en Klaasje Soer.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

22.  Naam onbekend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

23.  Stina Koning
Zij is geboren op 16 februari 1903 in Deever. Zij is overleden op 16 september 1952 op 49-jarige leeftijd in Wittelte. Zij trouwde met boer Lubbert Meekhof. Zij is een dochter van arbeider Hendrik Koning en Aaltje Haveman.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar haar gegevens. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

24.  Willem Egbert Mulder
Hij is geboren op 30 maart 1904 in Deever. Hij is een zoon van boer Jan Mulder en Roelofje Tissingh. Hij was boer in Giethoorn. Hij trouwde op 15 juni 1934 in Giethoorn met Trijntje Steenbeek. Hij is overleden op 30 december 1965 in Giethoorn. Hij is begraven op de kaarkhof van Geeter’n.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

25.  Anna Catrina Mulder
Zij is geboren op 9 mei 1908 in Deever. Zij is een dochter van boer Jan Mulder en Roelofje Tissingh. Zij is overleden op 14 januari 2004. Zij trouwde met dominee Johannes Luchies. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

26.  Arend Mulder
Hij is geboren op 25 april 1906 in Deever. Hij is een zoon van Jan Mulder en Roelofje Tissingh.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

27.  Pieter Folkerts
Hij is geboren op 22 maart 1907 in Deever. Hij is een zoon van timmerman Hilbert Folkerts en Jantje Eggink.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

28.  Hendrik Seinen
Hij is geboren op 14 juli 1907 in Deever. Hij is een zoon van boer Jan Seinen en Hilligje Hessels.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

29.  Arentdina (Dina) Jantina Seinen
Zij is geboren op 13 mei 1905 in Deever. Zij is op 16 januari 1915 op negenjarige leeftijd in Deever overleden. Zij is een dochter van boer Jan Seinen en Hilligje Hessels.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

Op de onderste rij zijn van links naar rechts te zien de volgende jongste leerlingen.

30.  Albert Krol
Hij is geboren op 24 juli 1906 in Deever. Hij is een zoon van boer Gerard Krol en Deeltje Bos.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

31.  Johannes Krol
Hij is geboren op 4 januari 1903 in Deever. Hij is een zoon van boer Gerard Krol en Deeltje Bos.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

32.  Hendrik Krol
Hij is geboren op 7 juni 1908 op Kalter’n. Hij is een zoon van boer Gerard Krol en Deeltje Bos.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

33.  Elizabeth (Liesje) Gerritdina Boerhave
Zij is geboren op 30 november 1905 an de Deeverbrogge. Zij is een dochter van veearts Frederik Boerhave en Regina Wichers. Zij trouwde op 10 juli 1928 in Winschoten met verfhandelaar Cornelis Hendrik Voorthuis. Zij overleed op 21 juli 1929 op 23-jarige leeftijd in Winschoten.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

34.  Naam onbekend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

35.  Naam onbekend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

36.  Frederik Koning
Hij is geboren op 27 januari 1907 in Deever. Hij is een zoon van Hendrik Koning en Aaltje Haveman. Hij is overleden op 17 juli 1968. Hij trouwde met Cornelia Kleene.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

37.  Roelof Offerein
Hij is geboren op 28 mei 1905 in Deever. Hij is een zoon van boer Kornelis Offerein en Janna Jonkers.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

38.  Lammigje Seinen
Zij is geboren op 29 april 1909 in Deever. Zij is een dochter van boer Jan Seinen en Hilligje Hessels.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

39.  Albert Mulder
Hij is geboren op 23 juli 1907 in Deever. Hij is een zoon van boer Willem Mulder en Jantje Koning.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

40.  Reinder Hummelen
Hij is geboren op 26 juni 1907 an de Peperstroate in Deever. Hij is een zoon van boer Harm Pieter Hummelen en Anna List. Harm Pieter Hummelen verkocht in 1906 zijn boerderij annex café an de brink van Deever aan Jan Barelds, waarna hij en zijn gezin naar de Peperstraat verhuisden.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

41.  Pieter Hendrikus Hummelen
Hij is geboren op 29 januari 1905 an de brink van Deever. Hij is een zoon van boer-kastelein Harm Pieter Hummelen en Anna List. Hij trouwde met Jantje Wesseling. Harm Pieter Hummelen verkocht in 1906 zijn boerderij annex café an de brink van Deever aan Jan Barelds, waarna hij en zijn gezin naar de Peperstraat verhuisden.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem aanleveren ?

Op de foto zijn twee meesters en twee juffrouwen te zien.

42.  Pieter Riewert Buitenwerf
Hij staat aan de linkerkant van de hier afgebeelde foto.
Hij is in 1912 benoemd tot onderwijzer aan de openbare lagere school.
Hij slaagde op 18 juli 1914 voor de hoofdakte, hij was toen nog onderwijzer in Diever.
Hij werd op 21 september 1914 benoemd tot hoofd van de openbare lagere school in Oudeschip.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van deze leerling aanleveren ?

43.  Johannes Kuiper
Hij staat aan de rechterkant van de hier afgebeelde foto.
Hij is geboren op 20 maart 1851 op de Smilde. Hij was vóór zijn komst naar Deever onderwijzer in Beilen. Hij werd op 7 maart 1892 benoemd tot hoofd der school te Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van hem leerling aanleveren ?

44.  Hilligje Hoogenkamp
Zij zit aan de linkerkant van de hier afgebeelde foto.
Zij is geboren op 30 oktober 1875 in Deever. Zij is overleden op 30 april 1963. Zij is een dochter van hoofdonderwijzer Roelof Hoogenkamp en Jantje Schipper. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

45.  Tjitske Dragstra
Zij is op 18 mei 1910 benoemd tot onderwijzeres aan de openbare lagere school.
Zij kreeg met ingang van 1 mei 1916 eervol ontslag als onderwijzeres aan de openbare lagere school.
Zij zit aan de rechterkant van de hier afgebeelde foto.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens van haar aanleveren ?

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Posted in Jans Roelof Tabak, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Date et dabitur vobis. Geeft en u zal gegeven worden.

Op 9 oktober 1923 kreeg het bestuur van de Sint Andreas parochie op Zorgvliet van de aartsbisschop van Utrecht toestemming voor het bouwen van een nieuw kerkgebouw voor de rooms katholieke geloofsgemeente. Het inzamelen van het benodigde geld voor de bouw verliep voorspoedig, zodat al op 27 november 1923 de eerste steen kon worden gelegd. Op 15 juli 1924 werd de kerk op plechtige wijze ingewijd.
Bij het inzamelen van het benodigde geld kreeg een donateur als dank bijgaande kaart met daarop de tekst:
Date et dabitur vobbis. Geeft en u zal gegeven worden.
De tekst is afkomstig uit de Bijbel:
Lucas 6:38.
In het Latijn luidt de tekst van Lucas 6:38 als volgt:
Date dabitur vobis mensuram bonam confersam et coagitatam et supereffluentem dabunt in sinum vestrum eadem quippe mensura qua mensi fueritis remetietur vobis.
In het Nederlands luidt de tekst van Lucas 6:38 als volgt:
Geeft, en u zal gegeven worden: eene goede, neergedrukte en geschudde overlopende maat zal men in uwen schoot geven; want met dezelfde maat waarmede gijlieden meet, zal ulieden wedergemeten worden.
De tekst uit de Bijbel zal wel niet letterlijk en niet materieel, naar overdrachtelijk en spiritueel bedoeld zijn geweest.
Blijkbaar waren na de geldinzamelingsactie nog wat kaartjes overgebleven, want meneer pastoor M.D.N.J. Epping verzond bijgaand exemplaar in 1926 aan den Weledele Heer C. Willemse, Strijbeek 359, te Ginneken. Ginneken ligt bij Breda in Noord-Brabant. Kwam meneer pastoor M.D.N.J. Epping uit Ginneken ?
De redactie van ut Deevers Archief raadt de maker van het beoogde populair-wetenschappelijke geschiedenisboek over Zorgvliet-Woater’n-Olde Willem aan bijgaande prachtige afbeelding op te nemen in zijn boek.
Het voordeel van het onderhouden van een webstee, zoals die van ut Deevers Archief, boven een boek (een boek ? ik heb al een boek), is dat niet veel teksten over de Sint Andreas kerk hoeven te worden overgeschreven, linken naar van belang zijnde gegevens in andere webstees volstaat, bijvoorbeeld naar de betreffende pagina in de webstee van het Monumentenregister.

Voor het overschrijven van teksten is gebruikt gemaakt van de Bijbel, dat is de gansche heilige schrift, bevattende alle de canonieke boeken boeken des ouden en nieuwen testaments; de gebruikte uitgave is op last van de hoogmogende heeren Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden en volgens het besluit van de nationale synode gehouden te Dordrecht in de jaren MDCXVIII en MDCXIX, uit de oorspronkelijke talen in onze Nederlandsche getrouwelijk overgezet en in 1902 uitgegeven door het Nederlands bijbelgenootschap, Herengracht 366, Amsterdam.

Abracadabra-1517Abracadabra-1518

Posted in Ansigtkoate, De aandere kaante van de Deeverse bos, Kattelieke Kaarke, Zorgvliet | Leave a comment

De kaarke an de brink was un ruïne ewödd’n

De redactie van ut Deevers Archief kwam bij het digitaliseren van zijn papieren archief weer het artikel ‘Er staat een kerk op instorten’ van de journalist P.W. Russel tegen. Dit artikel is gepubliceerd op de bladzijden 26 en 27 van het protestants-gristelijke -met foto’s en advertenties verluchtigde- weekblad De Spiegel van 23 juli 1955. De redactie moest na het scannen van de twee bijna A3-formaat bladzijden op zijn A4-scanner even knutselen om de afbeeldingen 1 en 2 te verkrijgen.
De redactie heeft de overgetikte tekst van het artikel en de foto’s in het artikel in een groter formaat weergegeven in een apart bericht in ut Deevers Archief.

Afbeelding 1
Bladzijde 26 van De Spiegel van 23 juli 1955
Afbeelding 2
Bladzijde 27 van De Spiegel van 23 juli 1955

Posted in Aarfgood, Kaarke an de brink, Toor'n an de brink | Leave a comment

Bottermaèker Hans Neeboer van de Deeverse fubriek

In het tijdschrift Waardeel van de ‘Vereniging voor geschiedenis en genealogie van de Drentse historie’ verscheen in nummer 1 in het eerste kwartaal van 1995 van de jaargang 15 het artikel ‘Gedane zaken – De botermaker’ over de Deeverse botermaker Johannes (Hans) Nijboer van de zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever.  De schrijver van het artikel is José Martin. De redactie heeft toestemming van het bestuur van de ‘Vereniging voor geschiedenis en genealogie van de Drentse historie’ het artikel op te nemen in ut Deevers Archief. De redactie is het bestuur van deze vereniging bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Zo heeft de redactie weer een fragmentje uit het verleden van de gemiente Deever toegevoegd aan ut Deevers Archief.

Gedane zaken – De botermaker
Meer dan driekwart eeuw had Diever een eigen zuivelfabriek. Het bedrijf werd aan het einde van de negentiende eeuw opgericht als coöperatieve stoomzuivelfabriek en was daarmee één van de 43 die Drente in 1903 telde, naast 59 door handkracht gedreven fabriekjes. Ze waren alle in slechts enkele decennia gebouwd, met de bedoeling om de concurrentiepositie te verbeteren door het leveren van een betere kwaliteit boter. Nan een aantal jaren verdwenen de handkrachtfabriekjes; ze konden de melk niet pasteuriseren en leverden daardoor een slechter product.
Johannes Nijboer (91) uit Diever werkte vanaf zijn zeventiende vijfendertig jaar in de plaatselijke zuivelfabriek. Hij begon bij de melkontvangst, maar kreeg uiteindelijk de verantwoordelijkheid voor de boterbereiding .
Nadat Johannes een aantal jaren bij een boer had gewerkt, kwam hij begin jaren twintig aan het werk in de Dieverder stoomzuivelfabriek. Zijn vader, de plaatselijke rietdekker, had hem een baantje bezorgd door een gesprek met de directeur te regelen. Zijn eerste werk werd het ontvangen en afwegen van de melk. Als spoedig lonkte de botermakerij en ging Johannes af en toe even bij de karn kijken. “Maar de directeur werkte niet mee. Als hij mij daar zag, stuurde hij mij terug naar de melkontvangst.”, zo weet hij nog. Maar dat verminderde zijn belangstelling voor de botermakerij niet. “Want”, zo legt Nijboer uit, “als je er belang bij hebt, leg je je er ook op toe.” Zijn kans kwam, toen de oude directeur vertrok en werd opgevolgd door de toenmalige botermaker. Het schuiven met functies leverde Johannes uiteindelijk de felbegeerde plek bij de karn op, een plek die hij tientallen jaren niet meer zou verlaten. In 1934 haalde hij met twee zevens en een acht zijn diploma botermaker bij de Algemene Nederlandse Zuivelbond.
Dat boter maken was heel precies werk. Na de ontvangst werd de melk gewogen en via leidingen naar een centrifuge gevoerd, waar de ondermelk werd gescheiden van de room. De room werd gepasteuriseerd en daarna afgekoeld. Vervolgens werd er een cultuur van melkzuurbacteriën aan toegevoegd. Op die bacteriecultuur was Nijboer heel zuinig. “Ik maakte me altijd veel zorgen en had er een hekel aan als iemand mij moest vervangen. Die was niet zindelijk genoeg, ik was daar heel krek op. Eén verkeerde bacterie erbij en het was mis, dan moest je een nieuwe cultuur bestellen. Van verschillende fabrieken kwamen ze met een pulletje bij mij om bacteriën te halen. Zelf kon ik jarenlang met een cultuur doen”, aldus Nijboer.
Na een dag was de room geschikt voor de karn. Via een kijkglas kon Nijboer de inhoud van de draaiende karn in de gaten houden. Als er korrels ter grootte van een rijstkorrel in de massa dreven, konden karnemelk en boter worden afgetapt. De boterkorrels werden gewassen en gingen daarna terug in de karn. Dan was het tijd om te kijken of de boter droog genoeg was. Daarvoor werd een monster van tien gram op een bascule gelegd, met als tegengewicht ook tien gram. De boter werd met een spiritusvlam verhit en opnieuw gewogen met kleine gewichtjes van één gram. Zo kon precies het vochtgehalte worden bepaald. “Zat je boven de zestien procent vocht, dan was er een flinke boete voor de directeur. Kreeg hij drie bekeuringen, dan lag de directeur eruit”, zo schetst hij zijn verantwoordelijkheid.
Kwaliteit stond hoog in Nijboers vaandel. Nog steeds heeft hij vele diploma’s, die hem werden uitgereikt door de Drentse Boter- en Kaaskeuringsvereniging en de Bond van Coöperatieve Zuivelfabrieken in Drenthe. “Niet alleen de Rijkscontroleur nam monsters, er ging iedere week ook een pakje boter naar de Drentse Zuivelbond en een vaatje naar de NCZ in Amsterdam. Het laboratorium in Assen liet de boter een week staan, waarna gekeurd werd op smaak, geur en constitutie. Het zuren van de room geeft de boter het aroma, dus daar moest je het meest op letten. Met behulp van de gegevens uit Assen werd er uitbetaald. Bij de NCZ werd alleen gekeurd, maar als je altijd eerste klas boter leverde, kreeg je aan het eind van het jaar een diploma.” Die van Johannes Nijboer vermeldden hoge cijfers en werden hem tijdens plechtige bijeenkomsten op de fabriek overhandigd.
Het waren lange werkdagen. Om zes uur was Nijboer al in de fabriek te vinden. “Voordat de melk er was, moest de room al in de karn. En dan had ik tot aan de middag geen pauze. ik had er namelijk veel werk bij. Ik hield het winkeltje ook nog bij voor de melkrijders. Die namen kaas mee en de boter, in ponden of halve ponden.” Tussen de middag ging Johannes dan even naar huis. Hij had vlakbij de fabriek voor zijn gezin een huisje laten bouwen. Dat was gemakkelijk, want dan kon hij thuis eten en een uurtje rusten. Daarna ging hij weer terug naar de fabriek, tot een uur of vijf. Ook in het weekeinde werd gewerkt. Zaterdagavond deed Nijboer de melkontvangst en zondagmorgen werd er gekarnd. ’s Avonds moest hij dan nog weer even kijken hoe ver de zuring was. Twintig jaar werkte Johannes zo door, zonder vakantie. ‘Dat kon wel, maar dan moest je heel beleefd met de pet in de hand naar kantoor. En dan wilde de directeur wel even weten waar je naar toe ging.”
Nijboer herinnert zich niet in welk jaar de stoommachine verdween en alle machines werden voorzien van een eigen elektromotor. Wel kan hij beeldend beschrijven, hoe alle aandrijfbanden uit de fabriek verdwenen en daarmee een groot deel van het lawaai. Of dat ze in het begin met een man of acht in de fabriek werkten en later met ruim dertig. Ook staat hem nog levendig voor de geest hoe de oorlogsjaren van invloed waren op het werken in de fabriek. “Er moest toen iemand lid worden van de Duitse bond. We wilden er geen NSB’er bij, dus vroeg het bestuur of ik lid wilde worden. Ik heb toen gezegd, als ik er later maar geen gedonder mee krijg. Maar ik heb het toch maar gedaan. Je moest dan bijeenkomsten doen en dergelijk, daarover kwam steeds gezeur. Ik leuterde dan maar wat. Last heb ik er later trouwens nooit mee gekregen.” De oorlog was verder van weinig invloed op de produktie van de fabriek. Maar Nijboer ziet de mensen die op hongertocht vanuit het zuiden door Diever kwamen nog voor het raam van de botermakerij staan. Die lag namelijk langs de weg; mensen drukten hun neuzen plat tegen het raam om zo beter al die heerlijke boter te kunnen zien.
Na vijfendertig jaar hard werken kwam er een einde aan de carrière van botermaker Nijboer. Het harde geklepper en het lawaai in de fabriek eiste zijn tol. Steeds vaker moest hij zijn werk onderbreken als gevolg van evenwichtsstoornissen. “Ik had altijd duizeligheidsaanvallen en dan zag ik niks meer. Ze brachten me dan naar huis, naar bed. Ik lag dan een paar uur op bed en dan kon ik weer een beetje zien. Daar heb ik heel lang mee rondgelopen.” Een tijdje zat hij nog op kantoor, om de boekhouder te helpen. Maar dat wilde de directeur niet: Nijboer was te duur. Nog steeds klinkt zijn stem wat verbitterd als de oud-botermaker vertelt hoe hij moest plaatsmaken voor een broekie, net van school, die veel goedkoper was. En daarom werd Nijboer afgekeurd. In welk jaar dat gebeurde, weet hij niet precies uit zijn geheugen te halen.
Stilzitten kon Nijboer echter niet. Na zijn afkeuring heeft hij nog verschillende baantjes gehad. Elf jaar bestelde hij telegrammen en zorgde hij voor het nabezorgen van de post. Ook was hij nog torenwachter in het bos en stelde hij tentoonstellingen samen. Met name de eerste tijd na zijn afkeuring was moeilijk. “Ik durfde eerst niet langs de fabriek, bang dat ze zouden zeggen, daar heb je hem weer.” Nijboer heeft zijn zuivelfabriek overleefd. Door schaalvergroting moesten veel Drentse zuivelfabrieken al in de jaren zestig sluiten. In Diever was het pas op 24 december 1979 zover. De DOMO, die het bedrijf inmiddels had overgenomen, verplaatste toen de produktie naar Beilen. Veel van de markante fabriekspanden hebben inmiddels het veld moeten ruimen, sommige kregen een andere bestemming. In de voormalige zuivelfabriek van Diever is tegenwoordig een garage gevestigd. Van de oude inventaris heeft Nijboer alleen de boterstamper weten te redden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Johannes (Hans) Nijboer is geboren op 1 juli 1903 in Deever. Hij is overleden op 10 december 1997. Hij is een zoon van rietdekker Mannes Nijboer en Eltje Kuiper. Hij trouwde op 15 juni 1929 in Deever met Harmpje Grit. Zijn beroep was toen melkmeter. Harmpje Grit is een dochter van arbeider Arend Grit en Geertje Kloosterman. Harmpje Grit is geboren op 21 december 1908 op Kalter’n. Zij is overleden op 9 januari 1995. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de bijgaand afgebeelde kleurenfoto, die de redactie op woensdag 17 mei 2023 heeft gemaakt.
In ut Deevers Archief is wel een afbeelding van de vrachtauto geladen met vaten boter aanwezig. Johannes (Hans) Nijboer zit bij de botervaten op de vrachtwagen. De redactie zou bijzonder graag een scherpe scan van de twee andere in het artikel ‘Gedane zaken – De botermaker’ afgebeelde foto’s aan dit bericht willen toevoegen. Wellicht hebben de kinderen van Johannes (Hans) Nijboer en Harmpje Grit deze foto’s bewaard. De grote vraag is of deze kinderen nog in leven zijn. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie hierover gegevens verschaffen ?
Johannes (Hans) Nijboer is ook te zien op de galafoto, die is gemaakt ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Deeverse zuivelfabriek. Hij is de man met de witte overall met zwarte plaquette vooraan in het midden.
Aan de Kastanjelaan in Deever naast de ijsbaan staat het huisje van Johannes (Hans) Nijboer en Harmpje Grit.

Posted in Alle Deeversen, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

Ome Kees hef Peperstroate 6 lilluk weg eknooit

Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen hadden al in 1953 hun meedogenloze begerige slopersogen laten vallen op de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 in Deever. Dat was het noordelijke deel van de dubbele woning op de hoek van de Peperstraat en de Kleine Peperstraat. Zie afbeelding 2. De woning met adres Peperstraat 6 was eigendom van bakker B. Jonkman, die an de Gowe woonde. De woning met adres Peperstraat 6 werd in 1953 bewoond door de familie Hendrik Baaiman.
De ijverige loyale ambtenaartjes van de dienst Gemeentewerken Diever maakten van de twee Deeverse erfgoedpanden maar wat graag voor het destructieve sloopplan van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen een tekening in het kader van de zo nodig zo genoemde ‘krotopruiming’. De redactie toont hier in de afbeeldingen 1, 2, 3 en 4 respectievelijk de zuidgevel, de westgevel, de noordgevel en de oostgevel van de genoemde krotopruiming-tekening.
Het is burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen helaas inderdaad wel gelukt de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 te slopen. De redactie van ut Deevers Archief weet helaas niet in welk jaar dat is gebeurd (1955-1960 ?). Dat slopen kon pas gebeuren, nadat de familie Hendrik Baaiman van de Peperstraat in Deever was verbannen naar de Wapserveenseweg in Wittelte. Zo sloeg ome Kees twee vliegen in één klap. De te slopen tot zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ gebombardeerde woning met adres Peperstraat 6 kwam leeg te staan en dankzij het zeer kinderrijke gezin Baaiman-Veldhuizen werd de Witteler skoele weer een tijdje van de onvermijdelijke ondergang gered.
De lege ruimte na de destructie van de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 is te zien in een in ut Deevers Archief getoonde afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart.
Een stukje van de zuidgevel van de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 is ook te zien op een afbeelding van een in 1955 gemaakte foto in ut Deevers Archief.
De woning met adres Peperstraat 6 is bijvoorbeeld ook te zien op een sepiakleurige afbeelding van de Kleine Peperstraat.

Afbeelding 1

Afbeelding 2


Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Aarfgood, Peperstroate | Leave a comment

Vukoop van Klein en Groot Woater’n en Zorgvliet

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 16 september 1871 het volgende bericht over de verkoping van het  landgoed Klein- en Groot Wateren en het landgoed Zorgvlied. 

Westhoek van Drenthe, 15 september
Die dagbladen leest en de advertenties niet onopgemerkt voorbijgaat, zal misschien wel de aandacht gevestigd hebben op de belangrijke verkoopingen van gronden, die in de laatste weken geannonceerd zijn.
Tot de meest uitgebreide verkoopingen behoorde voorzeker die van Klein- en Groot Wateren en Zorgvlied, respectievelijk in eigendom behorende aan de h.h. van Gelder van Delft en wijlen de Ruijter de Wildt, wiens familie het landgoed nog bewoont.
Deze goederen zijn te zamen ongeveer 1400 hectaren groot en grootendeels gelegen onder de gemeente Diever.
Vóór 1859 behoorden zij in eigendom aan de Maatschappij van Weldadigheid en was er het opvoedings-instituut gevestigd van een 70tal jonge lieden uit de koloniën dier Maatschappij, welke daar een meer speciaal onderwijs ontvingen in den landbouw en aanverwante vakken.
Sedert die 12 jaren hebben er veranderingen en verbeteringen plaats gevonden, waardoor het oude instituut te Wateren en annexen bijna niet te herkennen is.
Vele gebouwen, waaronder een fraai heerenhuis, boerenwoningen en schapenstallen zijn er gebouwd, wegen en bosschen aangelegd, bouw- en weiland aangemaakt, ’t geen niet weinig tot de welvaart der arbeidende klasse in deze streken bijgedragen heeft.
De heer Enger van Arnhem was kooper van Groot- en Klein Wateren; het verheugt ons te kunnen melden dat ook Zorgvlied thans zijn eigendom is.
Hebben de h.h. de Ruijter de Wildt en van Gelder veel bijgedragen om de arbeidende klasse in den winter werk te verschaffen, er bestaat hoop dat ook de heer Enger dit voetspoor zal volgen.
Onze Drentsche heidestreken zijn helaas nog maar te onbekend en wachten slechts op kapitaal, maar ook op kennis om voordeelig geëxploiteerd te worden. Veel mislukkingen zijn te wijten aan het ontbreken van een of beide dier factoren. Dat het den heer Enger gegeven zij door de vereeniging van beiden een goed geheel te vormen, wordt in deze streken hartelijk gewenscht.
De koopsom van Klein- en Groot Wateren bedroeg plusminus f. 100.000, die van Zorgvlied (met inbegrip van het kapbare houtgewas) is ongeveer f. 73.000.

Posted in de Ruiter de Wildt, Huize Zorgvliet, Landgoed Groot en Klein Wateren, Landgoed Zorgvliet, Maatschappij van Weldadigheid | Leave a comment

De breurs Zeephat hept de stien’n van de meule ebilt

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante), jaargang 1963, nummer 118, van 4 oktober 1963 verscheen het volgende bericht over het slijpen van de stenen van korenmolen ‘de Vlijt’ in Oll’ndeever. De redactie van ut Deevers Archief vond dit artikel bij het digitaliseren van zijn papieren archief in een van de vele dozen met krantenknipsels.

Molen staat sinds 1858
Er zijn in Nederland nog maar weinig molens, die gebruikt worden voor het malen van graan tot meel. Dit aantal wordt bovendien doorlopend kleiner, want wanneer de molensteen éénmaal stomp is geworden, is er niemand die de molenstenen opnieuw kan scherpen. Dit is een oude kunst, die de rasechte molenaars verstonden. Met het verdwijnen van dit ambacht zijn degenen die deze bijzondere werkzaamheden kunnen verrichten, nagenoeg geheel verdwenen.
Sinds 1958 staat in Diever (Oldendiever) de molen ‘de Vlijt’ bij de bevolking beter bekend als de Dieverse molen, In 1958 onderging deze molen een grondige restauratie, die twintigduizend gulden kostte. Rijk, gemeente, provincie en de vereniging ‘de Hollandse Molen’ brachten dit omvangrijke bedrag bij elkaar.
Nu in 1963 zijn de molenstenen stomp geworden en het zou bijzonder jammer zijn, indien ook deze molen non-actief zou worden. Niet omdat de molenaar dan niet meer zijn brood kan verdienen, want het molenaarsvak levert geen ‘zout op de aardappels’ op. De eigenaar van de Dieverse molen, de heer A. Uiterwijk Winkel, gebruikt de molen zo nu en dan, terwijl nu zijn hoofdberoep meelhandelaar is. Een stukje folklore zou echter verloren gaan en juist dat zou zo bijzonder jammer zijn.

Op zoek
De vereniging ‘de Hollandse Molen’ ging op zoek naar een molenaar, die de stenen zou kunnen slijpen. Om een dergelijk persoon te vinden, moest zij bij de oudere generatie zijn. Zelfs bij de heel oudere, want dan had men nog een kans. Men kwam tenslotte terecht bij de heer W. Zeephat uit Makkinga en hem werd gevraagd dit zaakje even op te knappen. ‘Natuurlijk’, zei de heer Zeephat en hij nam zijn broer mee.
Jong zijn de gebroeders Zeephat geenszins, doch voor een dergelijk karweitje deinzen zij niet terug. Wijert Zeephat is negentig jaar oud en beslist de oudste molewaar van ons land. Nog altijd woont hij in een molen en nog steeds maalt hij, zij het dan slechts zo nu en dan. Vanaf zijn achttiende jaar is de heer Zeephat al in het vak, hetgeen dus betekent dat hij nu al 72 jaar lang molenaar is.
Wijert en Roelof, die 77 jaar oud is, hebben de molenstenen snel en goed geslepen. Dat deden zij in ongeveer vijf uur. Dat is snel en toen de gebroeders Zeephat daarover gecomplimenteerd werden, antwoorden zij: ‘Och, wee bint jonge kièrels’.
Dank zij deze ‘jonge kerels’ kan de molen in Oldendiever nu weer dienst doen en is een stukje folklore behouden.

Tekst bij de foto van de molen
Al sinds 1858 siert de molen ‘de Vlijt’ het Dieverse landschap. De molen kan nu weer dienst doen, nu de stenen zijn gescherpt.

Tekst bij de foto van de stenenslijpers
De oudste molenaar van ons land Wijert Zeephat uit Makkinga (rechts) die 90 jaar is, is hier met zijn 77-jarige broer Roelof, ook molenaar van beroep, in actie met het scherpen van de stenen van de molen in Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het scherp maken van molenstenen wordt ‘billen’ genoemd. De schrijver van dit artikel overdreef uiteraard wat betreft het verloren gaan van de kennis en de kunde van het scherpen van molenstenen.
Het is daar heden ten dage minder dramatisch mee gesteld, dan het artikel in de Olde Möppeler doet vermoeden. De redactie verwijst hier gemakshalve naar gegevens over molenstenen in de webstee Wikipedia.
Wijert Zeephat is geboren op 15 april 1873 en hij is op 8 mei 1970 op 97-jarige leeftijd overleden in Makkinga.
Roelof Zeephat is geboren op ….. en is overleden op …. Wie weet zijn gegevens ?
De redactie zou wel graag weten welke vrouw op de akker bij de molen bezig is met het rooien van aardappelen ?

Posted in Aarfgood, Meule, Meule van Oll’ndeever, Oll'ndeever | Leave a comment

Un tiekening van de kalkoom’s an de Deeverbrogge

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is. De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief te zeerste uit een goede scan van getekende of geschilderde Deeverse objecten voor opname in ut Deevers Archief ter beschikking te stellen.

In een van zijn schetsboeken heeft de kunstenaar Jan Thijs Boekholt op 28 september 2005 verdeeld over twee bladzijden – vandaar die vouw in het midden – een tekening – hij noemt het een reisschets – van de kalkovens bij de Drentse Hoofdvaart an de Deeverbrogge gemaakt. Zie afbeelding 1. De redactie heeft van Jan Thijs Boekholt toestemming deze fraaie tekening in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

In 2014 heeft de kunstenaar Jan Thijs Boekholt op basis van de tekening in zijn schetsboek een fraaie aquarel gemaakt. Zie afbeelding 2.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in An de Deeverbrogge, de Kalkoo’ms, Kuunst | Leave a comment

Tillefoons an de aandere kaante van de bos in 1955

Vanwege de vele hedendaagse mogelijkheden om zich via een draad of draadloos met elkaar in verbinding te stellen is het wel aardig om te zien dat op 21 maart 1955 op Zorgvliet, op Woater’n en in de Olde Willem slechts enige huizen waren aangesloten op het openbare telefoonnet. Het kengetal van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willen was 05212.

De aangeslotenen waren:
Telefoonnummer 1
Gerrit Hielkema, Textielhandel en luxe autoverhuur, Zorgvlied 29.
Telefoonnummer  2
Meinte Jan Boersma, Landbouw- en veeteeltbedrijf, Wateren 3.
Telefoonnummer 3
Thijs Oenema, Landbouw- en veeteeltbedrijf, Wateren 4.
Telefoonnummer 4
J…. R…. Doornbos, Landbouwer, Wateren 39.
Telefoonnummer 6
Rijkspolitie, Post Zorgvlied van de groep Diever, woonhuis postcommandant, Zorgvlied 24a.
Telefoonnummer 7
Weduwe A. Bigot, Landbouwonderneming ‘Het Oude Willemsveld’, Hoeve De Goede Weide
Telefoonnummer 8
I. Hunse, Brood- en banketbakker, kruidenier, Zorgvlied 37.
Telefoonnummer 9
H. Kooistra, Nederlands Hervormde Pastorie.
Telefoonnummer 10
J. van der Leij, Klompenfabriek en loonzagerij, Zorgvlied 12.
Telefoonnummer 13
Willem Zwiers, Rijwiel-, motoren- en bandenhandel, Zorgvlied 24b.
Telefoonnummer 14
Hendrik Onstee, Hoofdonderwijzer, Wateren 16 a.
Telefoonnummer 15
Rooms Katholieke pastorie, Zorgvlied 9.
Telefoonnummer 18
Franke Tjassing, Zorgvlied 13.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De lijst van aangeslotenen geeft een mooi beeld van de aanwezige en in opkomst zijnde ondernemers. Zo had bijvoorbeeld boer Jan Krans van Villa Nova in 1955 nog geen telefoon. In de zeer vele advertenties van Pension Villa Nova is pas op 15 april 1961 in de Leeuwarder Courant het telefoonnummer te lezen: 05212-467. Ergens tussen 1955 en 1961 is de telefoonmaatschappij door het toenemende aantal telefoonaansluitingen overgegaan op driecijferige abonneenummers.

Telefoonnummer 1
Gerrit Hielkema is geboren op 25 april 1928 en hij is overleden op 22 november 1987. Het is begraven op de kaarkhof bee de kapelle van Obadja.
Telefoonnummer 2
Meinte Jan Boersma is geboren op 31 mei 1862 en hij is overleden op 20 juli 1954 op Zorgvliet. Hij is begraven op de kaarkhof bee de kapelle van Obadja. Hij was getrouwd met Marianne Terwisscha van Scheltinga.
Telefoonnummer 7
Hoeve De Goede Weide is tegenwoordig Minikampeerterrein De Goede Weide in de Olde Willem, Oude Willemsweg 1, de Olde Willem, telefoon 0521-388494.
Telefoonnummer 8
De redactie van ut Deevers Archief probeert al lange tijd gegevens van bakker Hunse te achterhalen, wie kan helpen met informatie ? Bakker Hunse ventte in de zestiger jaren van de vorige eeuw ook met een Citroën bestelwagentje. Hij kwam ook wel in Diever te venten.
Telefoonnummer 10
Zie de navolgende advertentie uit de krant De Heerenveensche koerier (onafhankelijk dagblad voor Midden-Zuid-Oost-Friesland en Noord-Overijssel) van 11 maart 1952, waarin het nummer van de telefoon en het bedrijfje van J. van der Leij wordt bevestigd. Het bedrijfje was gevestigd op de plaats van het voormalige ‘koetshuis’ van de villa Castra Vetera (was het pand in 1952 al vernieuwd ?).
Telefoonnummer 13
Willem Zwiers vertrok later naar Meppel, waar hij een autobedrijf begon. Dit bedrijf bestaat nog steeds.
Telefoonnummer 18
Franke Tjassing was boer op de boerderij met de naam Castra Vetera. Deze boerderij (nu woonboerderij) bestaat nog steeds.
Hij is geboren op 30 augustus 1909 en hij is overleden op 28 januari 1990 op Zorgvliet. Hij is begraven op de kaarkhof bee de kapelle van Obadja.

  

Posted in Bedrief, Communicatie, De aandere kaante van de Deeverse bos, de Olde Willem, Woater’n, Zorgvliet | Leave a comment

Ut spotturrein van kaamp De Eikenhorst an de Gowe

De jongens in het Kamp voor Sociale Jeugdzorg De Eikenhorst an de Gowe (aan de Geeuwenbrug) hoefden voor het kopen van een ansichtkaartje, om deze te versturen naar familie, vrienden of kennissen, in de vijftiger jaren van de vorige eeuw niet naar een neringdoende an de Gowe of in Deever, want konden deze gewoon in het jongenskamp verkrijgen.
Bijgaand afgebeelde zeldzame zwart-wit ansichtkaart van het sportterrein van het jongenskamp is in oktober 1957 heruitgegeven en in 1958 verstuurd naar mejuffrouw Elza Blok, Zaagmolendrift 53 in Rotterdam.
De ansichtkaart van het sportterrein is voor het eerst uitgegeven in november 1954. Een exemplaar van deze kaart is in 1955 door Johan Drost verstuurd aan de familie A. Drost, Lonnekerweg 37 in Glanerbrug.
Het jongenskamp was in de beginjaren gevestigd in de barakken van het werkkamp van de Nationale Arbeidsdienst (N.A.D.) uit de Tweede Wereldoorlog. Het sportterrein van het N.A.D.-werkkamp was ook het sportterrein van het jongenskamp.
Het is de redactie van ut Deevers Archief niet gelukt de naam van de afzender van de afgebeelde ansichtkaart te ontcijferen. Wie van de bezoekers van de webstee kan dit wel ? De redactie wil graag de naam van de afzender in het bericht vermelden.
De redactie nodigt de voormalige bewoners van het jongenskamp uit een en ander over het sportterrein op papier te zetten en dit verhaal naar de redactie te sturen (klik onder aan het bericht op ‘Leave a comment’). Wellicht kan Johan Drost reageren ?

Posted in Ansigtkoate, de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst, N.A.D.-kamp | Leave a comment

Dreinse boboos in ut bestuur van Stichting Old Drente

Het sluimerende snurkende ons-kent-ons upper-class adelachtige bobo-bestuur van de Stichting Oud-Drenthe stuurde in het voorjaar van 1935 plotsklaps een geldbedelbrief over het door de stichting gewenste en mogelijke ‘behoud en herstel’ van het zogenaamde Schultenhuis an de brink van Deever de wereld in. Of de buitenstaande Deeversen en Drenten maar even wilden dokken voor de hobby van het sluimerende snurkende ons-kent-ons upper-class adelachtige bobo-bestuur van de Stichting Oud-Drenthe. Zie de twee bijgevoegde afbeeldingen. 

Stichting Oud-Drenthe te Assen, voorjaar 1935
L.S.
Het bestuur van Oud-Drenthe verzoekt beleefd Uwen aandacht voor het onderstaande.
Wegens het overlijden van de leden van het Bestuur, dat overigens steeds onvolledig is gebleven, wijlen de H.H. Mr. J.T. Linthorst Homan, Dr. H.A. Poelman en Jhr. Mr. A.W. van Holthe tot Echten, heeft dit zich in het voorjaar van 1934 opnieuw geconstitueerd. Daarin hebben thans zitting genomen:
voor de Provincie Drenthe, Mr. Dr. R.H. Baron de Vos van Steenwijk, Voorzitter,
voor het Provinciaal Museum, Mr. Dr. J. Linthorst Homan, Vice-Voorzitter,
voor de Stichters, Frederik Lieftinck, Secretaris te Haren (Gr.),
voor de Drentsche Praehistorische Vereniging, Dr. A.E. van Giffen,
en voorts de Heer Notaris W.L. Tonckens te Assen, die zich met het penningmeesterschap heeft belast.
Het bestuur heeft besloten de zaak van de Stichting zoo krachtig mogelijk ter hand te nemen. Het beoogt daartoe zijne belangstelling vooreerst te bepalen tot enkele objecten, welker behoud naar zijn inzien en tevens naar dat van ter zake in het bijzonder bevoegde autoriteiten, alleszins gerechtvaardigd of noodzakelijk is, en die zonder de opzettelijke bemoeienis zijnerzijds voor altijd dreigen te loor te gaan te gaan of verhaspeld te worden. De werkzaamheid der Stichting is door den ongelukkigen loop der omstandigheden tot nu toe beperkt gebleven tot het beheer der haar bij de oprichting afgestane eigendommen, te weten de Schans te Een, Gemeente Norg en een klein gedeelte van de zogenaamde heidensche legerplaats (Celtic Field) te Zeijen en voorts tot dat van de destijds en sedert ingekomen geldmiddelen.
Nadat nog in 1934 aan het nieuwe Bestuur zijn aangeboden, door Mevr. S.E.G.A. Offerhaus, geboren Westra van Holthe te Dwingeloo het Batinger Schut aldaar en door den Heer J.Th. Hoben te Westerbork de daar gelegen zogenaamde Galgenberg, tezamen met eenigen grond er om heen en een behoorlijken toegangsweg van 3.50 M. breed en circa 425 M. lang, welke laatste schenking inmiddels aanvaard is, heeft het gemeend in de eerste plaats zijn geheelen aandacht te moeten concentreeren op het behoud van het zogenaamde Schultenhuis te Diever.
Dit is een oud gebouw aan den Brink. Sedert 1604, het tijdstip van den bouw, hebben daarin 6 generaties van de familie Ketel gewoond, die achtereenvolgens het Schulteambt te Diever hebben uitgeoefend. Intusschen is het oude huis wel veranderd, doch ook als zoodanig mag, mede en vooral volgens het oordeel van den Directeur van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg, den Heer Dr. J. Kalf, het gebouw in zijn omgeving als een monument beschouwd worden. Aldus is ons inziens het behoud, alsook het hoog noodige herstel in elk opzicht gemotiveerd. Dr. Kalf heeft ons door zijn bureau een plan met kostenbegrooting voor de restauratie doen toekomen, terwijl de tegenwoordige eigenaresse ons het huis, indien het tenminste behouden blijft, inclusief eenigen grond heeft aangeboden voor 2000 gulden. De door het Rijksbureau geraamde kosten van herstel bedragen 3520 gulden, waarin Zijne Excellentie de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, gezien Zijne hoogelijk gewaardeerde toewijzing, bij missive Nr. 6842, d.d. 20 december 1934 van ons daartoe strekkend verzoek van 30 juni d.a.v., behoudens de gebruikelijke voorwaarden , heeft beslist te willen bijdragen met een Rijkssubsidie van 40% tot een maximum van f. 1408,-.
Aangezien ons voor het beoogde doel inmiddels nog buitendien reeds f. 1500,- ter beschikking of in uitzicht zijn gesteld, en ons Bestuur uit eigen kasmiddelen eveneens f. 1500,- voor den aankoop heeft bestemd, is daartoe thans overgegaan. Er ontbreekt derhalve, zal de totstandkoming van het geheel (aankoop en restauratie beide) verzekerd zijn, nog circa f. 1100,-.
Het Bestuur van de Stichting Oud-Drenthe neemt daarom de vrijheid zich langs dezen weg ook tot U te wenden. Daarbij doet het een beleefd beroep ook op Uwe belangstelling en financiële medewerking, in het vertrouwen, dat U zijn streven wel zult willen steunen om het bewuste, niet alleen in zijn naaste omgeving, doch ook in de Provincie Drenthe merkwaardige gebouw door aankoop en restauratie te redden, en het vervolgens als uit een historisch oogpunt belangrijk monument onder ons toezicht tot een levend dorpscentrum voor cultureele doeleinden te bestemmen, zulks onder onmiddelijke leiding van een plaatselijke commissie met als voorzitter den Burgemeester.
Namens het Bestuur van de Stichting Oud-Drenthe te Assen:
Mr. Dr. R.H. Baron De Vos van Steenwijk, voorzitter.
Ferniand Lieftinck, Secretaris.

Posted in Skultehuus | Leave a comment

Holtsnede ‘In ut Deeverse saand’ van Haarm Ellens

In de collectie van het Fries Museum in Leeuwarden is een inktafdruk op papier van de houtsnede ‘In het Dieverzand’ van de kunstenaar Harm Ellens aanwezig. Zie de bijgevoegde afbeelding. De afdruk heeft een breedte van 27,9 cm en een hoogte van 36,6 cm. De redactie van ut Deevers Archief weet niet of de houtsnede zelf bewaard is gebleven en hoeveel gesigneerde afdrukken Harm Ellens van deze houtsnede heeft gemaakt.
Harm Ellens is geboren op 20 augustus 1871 in Groningen. Hij is overleden op 22 september 1939 in Velsen-Zuid. Hij was schilder, aquarellist, reclametekenaar, pastellist, houtsnedenmaker, rietvlechter, sieradenontwerper, graficus, lithograaf, meubelontwerper en sierkunstenaar.
De houtsnede van een zandverstuiving ‘In het Dieverzand’ heeft hij gemaakt in de periode 1908-1920. De redactie van ut Deevers Archief weet helaas nog niet in welk jaar hij het hout voor dit kunstwerk heeft gesneden. In de periode 1908-1920 was hij directeur van de rijksrietvlechtschool in Noordwolde. De redactie weet helaas ook nog niet of Harm Ellens in die periode andere kunstwerken van onderwerpen uit de gemiente Deever heeft gemaakt.
Het is de redactie natuurlijk niet gelukt te achterhalen waar in ut Deeverse saand de kunstenaar zijn inspiratie heeft opgedaan. Om dit enigszins goed te maken toont de redactie hier maar wat graag een afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van de toen nog grote zandverstuiving met de toepasselijke naam de Witte Baarg’n aan de Bosweg uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Posted in de Deeverse bos, Kuunst | Leave a comment

En wièr is ur een sjeikspier-prul de nekke um edreejt

Vóór de uitvoering van het peperdure megalomane over-de-top her- en onderbestratingsproject met de snorkerige naam ‘Diever op Dreef’ van een paar straten in het binnendorp van Deever is de kaarketuun (vrogger de kaarkhof) bij de brink helaas enige jaren vervuild geweest met een shakespeare-prul. Dat prul had de vorm van een agressief-roodkleurig indoctrinatie-bord.
Maar gelukkig is tijdens de uitvoering van het overbodige project ‘Diever op Dreef’ het agressief-rode – niet bij de kaarketuun passende – indoctrinatie-bord op de een of andere manier en om de een of andere reden verdwenen. Dat is dan weer wel een plus-puntje van het trieste project ‘Diever op Drift’. De redactie van ut Deevers Archief hoopt ten zeerste dat de verdwijning van dit shakespeare-prul definitief en dus voorgoed is.
De redactie betreurt ten zeerste dat het beeld van de elfenkoningin Titania met de wever Spoel met de ezelskop in de kaarketuun (vrogger de kaarkhof) nog steeds niet is verplaatst naar de bolderbrink bij het openluchttheater an de Heezeresch of naar de voortuin van de woning van de voorzitter van de bulkend rijke toneelvereniging Diever of naar de rotonde an de Deeverbrogge.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de drie afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 3 september 2018.

Posted in Shakespearitis | Leave a comment

Ik dèènke altiet mit veul plusier aan De Eikenhorst

Fred Pothuizen stuurde op 11 januari 2016 het volgende verhaal over zijn verblijf in 1963 in het jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe.

Ik heb in 1963 in het kamp ‘de Eikenhorst’ gezeten. Ik was 11 jaar. Ik zal het ook nooit meer vergeten. Het was het jaar dat president John F. Kennedy werd vermoord. Ik zat in de groep Perú. Toen we het hoorden begonnen we allemaal te huilen. We waren bang dat er oorlog zou komen.
Ik kan mij nog herinneren, toen ik daar aankwam, dat ik werd gebracht door mijn ome Cor en mijn ouders. Mijn oom had een auto en bracht mij helemaal uit Rotterdam naar ‘de Eikenhorst’ aan de Geeuwenbrug. Bij het Dalletje stonden twee jongens mij op te wachten, die brachten mij naar de groep. Mijn ouders moesten nog bij de directie (de commandant) komen en ik wilde alleen maar met die jongens mee. Ik moet daar nog een foto van hebben, één van de weinige uit mijn jeugd. Ik liep langs de grote kampkeuken en volgens mij langs twee schoollokalen.
Nu had ik helemaal niks met scholen, daarom moest ik ook naar het kamp toe. Ik heb hier eigenlijk de mooiste tijd van mijn jonge jeugdjaren gehad en ben ervan overtuigd dat als de mogelijkheid er was geweest daar langer te mogen blijven, ik daarna nooit in zoveel andere tehuizen en internaten had gezeten. Ik vond iedereen in het kamp mooi en lief, zowel mijn vriendjes als de leiding,
’s Morgens zongen we het kamplied op school. Ik ken het nog helemaal. In het kamp vond ik de school wel leuk. We werkten ook op de kinderboerderij. Ik mocht ook op de paardenkar rijden, ik heb daar leren mennen, We gingen veel naar het Slangenveen, wat was het daar mooi. We visten in de Drentse Hoofdvaart. We vingen voorntjes en die mochten we bakken in de grote keuken. Ja, ik heb een geweldige tijd in het kamp gehad.
Ik ben nu 64 jaar. Ik ben schilder en 10 jaar schildersleermeester geweest. Ik ben nu afgekeurd en ik heb nu tijd om alle tehuizen en internaten op te zoeken en een stukje te schrijven over mijn verblijf daar. Het zijn er in totaal acht geweest. Alleen aan jongenskamp ‘de Eikenhorst’ denk ik met veel plezier terug.
Ik kwam op mijn negentiende jaar weer bij mijn ouders. Toen ik 21 jaar was, ben ik uit huis gegaan en ben ik gaan samen wonen. We trouwden snel en ik kreeg mijn eerste dochter. Dit was volgens mij een noodweg, want die relatie heeft maar dertien maanden geduurd.
Ik ben snel daarna waarschijnlijk wel iemand tegengekomen met een luisterend oor, want met haar ben ik alweer 38 jaar getrouwd en bij haar heb ik ook een dochter.
Van mijn twee dochters heb ik 6 kleinkinderen. Zo zie je, ik ben toch nog goed terecht gekomen. We hebben het saampjes en met de twee hondjes goed thuis.
Maar ik bedank als enige instelling het jongenskamp ‘de Eikenhorst’. Die is goed geweest voor de kinderen en dus ook voor mij. Bedankt !.

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

De kaarke an de brink was un ruïne ewödd’n

In het protestants-gristelijk georiënteerde weekblad De Spiegel verscheen in het nummer van 23 juli 1955 het volgende artikel Er staat een kerk op instorten ! van de hand van de journalist P.W. Russel over de slechte staat van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren op de brink van Deever. Het artikel is geschreven kort voor aanvang van de grote restauratie van het oude kerkgebouw en de gemeentelijke toren in de jaren 1956/1957. De twee bladzijden van het artikel zijn in een apart bericht in ut Deevers Archief weergegeven. 

Er staat een kerk op instorten !
‘Ja, dit is een ramp’, zei burgemeester J.C. Meyboom van Diever, toen ik hem opbelde om een afspraak te maken. ‘Beslist een ramp, zoals de kerk er nu bij ligt’, herhaalt hij, als wij op het kerkplein in het centrum van zijn dorp staan. Diever, het bijna vijf-en-dertig-honderd zielen tellende dorp tussen Assen en Meppel, kent in deze dagen nog maar één gesprek: de kerk. De bakker en de melkboer, de burgemeester en de jonge dominee Smit. allen zijn er vol van. ‘Er zijn twee mogelijkheden: óf we gaan de kerk het volgend jaar sluiten en schaffen een bordje aan ‘Ruïne te bezichtigen’, óf er wordt gerestaureerd.’ Zo stond het op een folder en het hele dorp is geschrokken.
De hervormde gezinnen in het dorp – het is hun kerk – brachten 22.000 gulden bij elkaar; vlugschriften leverden nog eens tien mille op en een fonds beschikte nog over drieduizend gulden. Vijf-en-dertig-duizend gulden dus. Die zijn er.
‘Maar weet u wat dit gaat kosten ?’ vraagt burgemeester Meyboom, die nu al zestien jaar zijn krachten aan Diever geeft. ‘We hadden een eerste begroting en daar stond als eindbedrag 170.000 gulden op. Daar was niet bij gerekend wat er allemaal in de kerk moet gebeuren, na de restauratie. Ik bedoel zaken zoals meubilair, verwarmingsinstallatie en verlichting.
‘Maar wacht even. Kijk, ziet u die meneer daar uit de kerk komen ? Juist, dat is de heer G.C. Helbers, de directeur van het Provinciaal Museum in Assen. Moet u hem eens vragen, waarom het allemaal zo duur gaat worden.’ ‘Hierom’, zegt de heer Helbers, die breedgeschouderd en goedgehumeurd is, ‘we gaan deze kerk niet repareren, niet herstellen, maar restaureren. En dat betekent, dat we alles zoveel mogelijk in de oude en originele vorm terugbrengen.’
‘Deze kerk staat op instorten’, aldus de directeur van het museum in Assen. ‘Niets meer en niets minder. Alle maatregelen, die nodig waren, zijn genomen. We gaan restaureren, dat is één. We hebben een restauratiecomité, dat is twee. Gedeputeerde Staten zijn helemaal accoord, dat is drie en er is een begroting, nummer vier. We startten dus, twee weken geleden.’
‘Maar wat ontdekken we ? Tien centimeter onder de huidige tegelvloer in de kerk ligt een tweede vloer, van rode plavuizen. Oh, dachten we, de originele staat van de kerk was dus tien centimeter lager. Neen, helemaal niet, want nog eens vijfentwintig centimeter lager vinden we een tweede vloer, van groene en gele tegeltjes. Dat betekent dus, dat we de hele kerk vijf-en-dertig centimeter moeten uitgraven, om de oorspronkelijke diepte terug te krijgen.’
We lopen door de kerk, de burgemeester, de heer Helbers en ik. ‘Ga hier eens in dat gat staan’, zegt de heer Helbers. ‘Ziet u wel, de kerk wordt hoger en imponeert nu veel meer door zijn verhoudingen. We hebben verder inkassingen gevonden, waaruit blijkt, dat het middenschip en het hoogkoor eens overwelfd waren. Overal aan de zijkanten ziet u nog hele of halve colonetten; bij die halve heeft men in vroegere jaren de rest gewoon weggehakt, om ‘ruimte’ te krijgen. En kijkt u eens naar de zoldering. Half verteerde planken uit 1760. Het gewelf zit er onder. De manier, waarop vroeger aan deze kerk is gewerkt, is gewoon in-elkaar-timmeren geweest.’
‘Hoe oud is deze kerk van Diever eigenlijk, burgemeester ?’ vraag ik. ‘De kerk dateert uit 1400 en de toren uit 1100’, is het antwoord. ‘Naar die tijd moeten we met onze restauratie dus terug’, vult de heer Helbers aan. ‘Steeds doen we meer ontdekkingen: dichtgemetselde ramen, die open behoren te zijn; muren in zijbeuken die er maar gewoon tussen gemetseld werden en kostbare zandstenen randen rond pilaren, waar de een of andere optimist rustig overheen kalkte. Maar al die verrassingen doen de begroting van de restauratie angstig naar boven lopen. De tweede (definitieve’?) begroting moet nog komen, maar men vreest dik boven de twee ton te komen.
‘Maar dit kon niet langer’, zegt burgemeester Meyboom, die tegelijk voorzitter van de restauratiecommissie is. ‘Twee tot drie jaar duurt de restauratie, maar we zijn beslist tegenover het nageslacht verplicht een bouwwerk als dit, met zulk een rijkdom aan schoonheid, te bewaren.’ ‘Hier in dit hoekje moet U gaan staan en dan naar boven kijken’, adviseert de heer Helbers. Ik doe het en kijk dwars door het dak heen. Niet door een klein gaatje, maar door een opening, waar met gemak een divan in de breedte doorheen getrokken kan worden. Het dak van nieuwe pannen voorzien, kon ook niet meer, want geen mens durft meer naar boven. ‘Eerst moeten alle rotte balken weggehaald, want een kind zou er door vallen’, zegt de heer Helbers.
Tot 1 juni van dit jaar zijn de kerkdiensten in Diever gewoon doorgegaan. En het is goed, dat de dorpelingen het niet zo precies geweten hebben. Want toen men begon met breekijzers de planken van de zijvloeren los te breken, bleven de planken zitten en vielen de verteerde binten naar beneden. ‘Om niet eens te praten van de kerkbanken zelf’, merkte de burgemeester op. ‘Daar, vóór de kerk ziet u ze liggen: één hoop vermolmd hout. Ze vielen in elkaar toen men ze wilde wegdragen.’

Onderschrift van foto 1 in het artikel
Zo ziet de kerk er nu van binnen uit: de orgelpijpen, tijdig gered uit de ruïne, liggen in het zand; kruiwagens staan in het middenpad; de kansel wordt voorzichtig gesloopt en in de muren van het hoofdkoor ontdekt men steeds meer verborgen nissen.
Onderschrift van foto 2 in het artikel
Dit is de kerk van Diever, die op instorten staat. Aan de dakrand en vlak bij de toren zijn de gaten te zien, terwijl op de voorgrond een dichtgemetseld raam herinnert aan de eerste helft van de 17de eeuw, toen de kerk na een brand werd ‘vertimmerd’.

Onderschrift van foto 3 in het artikel
Oorspronkelijke hoge, smalle ramen in gotische stijl; sinds honderden jaren al dichtgemetseld, met hier en daar een recht raampje. ‘Maar voor we het open maken, moet de kerk eerst gestut’, zei de directeur van het Provinciaal Museum in Assen. ‘Anders valt de hele zaak in.’

Onderschrift van foto 4 in het artikel
Ik ben 79 jaar’, zegt Geert Dekker, ‘en gedurende 45 jaar daarvan heb ik de kerkklok van Diever geluid. Nu moet ik drie jaar wachten, maar ik weet niet wat ik in die tussentijd moet doen.’

Onderschift van foto 5 in het artikel
Niet alleen in de kerk, maar ook in de toren zijn in de loop der eeuwen ramen dichtgemaakt. De steunbeer uit de vijftiende eeuw, vlak naast de ronde deur, kan elk ogenblik omvallen. De stenen, voor zover ze niet afbrokkelden, staan los op elkaar en de specie geeft geen enkel houvast meer.

Onderschrift van foto 6 in het artikel
Met het grootste gemak breekt burgemeester J.C. Meyboom van Diever een plank van een kerkbank door. Tot 1 juni van dit jaar volgden de dorpelingen, gezeten op deze banken, de kerkdiensten.

Onderschrift van foto 7 in het artikel
Als u in een zijbeuk van de Dieverse kerk staat en omhoog kijkt, dan ziet u dit: verteerde balken, gescheurde muren en een kapot dak.

Posted in Aarfgood, Deever, Kaarke an de brink | Leave a comment

Mein’s veur en op de stelling van meule De Vlijt

In bijgaand bericht heeft mevrouw Lammigje van de Zwaag-Kloeze uit Hoogeveen enige herinneringen aan de molen van Oll’ndeever en zijn bewoners weergegeven aan de hand van bijgaand afgebeelde foto uit haar verzameling.

Ik ben geboren op 4 oktober 1933 in het woonhuis bij de smederij aan de Hoofdstraat in Diever. Ik heb geen broers en zusters.
De naam van mijn moeder is Jantje Jansen. Zij is geboren op 16 oktober 1902 in het molenaarshuis bij de molen in Oldendiever. Mijn moeder is overleden op 6 oktober 1963.
De naam van mijn vader is Albert Kloeze. Mijn vader is op 14 april 1901 geboren. Hij is geboren in het oude huis aan de Peperstraat, dat stond schuin tegenover bakkerij Albert Kuiper stond. Mijn vader is overleden op 22 april 1961.
Mijn grootvader was eigenaar van de molen in Oldendiever. Oom Jan Albert Jansen is gestopt met de molen in 1954. Hij is met zijn gezin naar Amerika gegaan. Oom Jan Albert heeft in januari 1954 de molen verkocht aan Arend Uiterwijk Winkel.
Hierbij een foto van de molen in Oldendiever. Op de stelling staat oom Albert Jansen in het midden. Voor de molen staat links mijn grootmoeder Hilligje Jansen-Veenhuis en rechts haar dochter tante Aaltje Jansen. Het huis aan de rechterkant van de foto is van Jacobus Kruid.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Albert Kloeze is een zoon van smid Albert Kloeze en Lammigje Santing.
Albert Kloeze en Jantje Jansen trouwden op 7 mei 1932 in Deever.
Lammigje Kloeze is de dochter van smid Albert Kloeze en Jantje Jansen.
Hendrikus Albertus Jansen is geboren op 10 januari 1860 in Apeldoorn. Hij is overleden op 7 maart 1929 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hilligje Veenhuis is geboren op 10 december 1860 in Wapse. Zij is overleden op 15 april 1952 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hendrikus Albertus Jansen en Hilligje Veenhuis trouwden op 2 februari 1895 in Deever.
Jantje Jansen is een dochter van molenaar Hendrikus Albertus Jansen en Hilligje Veenhuis.
Jan Albert (Ab) Jansen is een zoon van molenaar Hendrikus Albertus Jansen en Hilligje Veenhuis.
Jan Albert (Ab) Jansen is geboren op 18 mei 1905 in de molenaarswoning in Oll’ndeever. De redactie is op zoek naar gegevens van Jan Albert (Ab) Jansen.
Aaltje Jansen is een dochter van molenaar Hendrikus Albertus Jansen en Hilligje Veenhuis. Aaltje Jansen is geboren op 18 december 1903 in de molenaarswoning in Oll’ndeever.
De redactie schat in dat de hier afgebeelde foto in elk geval vóór 15 april 1952 is gemaakt. De foto is waarschijnlijk ook ná 7 maart 1929 gemaakt. Op deze foto is de stelling van de molen nog aanwezig. De foto moet derhalve vóór 24 december 1942 zijn gemaakt, want op die dag stortte de stelling in. Op de hier afgebeelde foto is Aaltje Jansen een volwassen vrouw, de foto zal daarom ná 1930 zijn gemaakt. In september 1932 vernielde een windhoos de oude boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid an ’t Bultie. De in 1932/1934 nieuw gebouwde boerderij is op de hier afgebeelde foto aan de rechterkant te zien. De foto moet derhalve ná 1932 zijn gemaakt. De foto moet op basis van het voorgaande ruim geschat tussen eind 1932 en 24 december 1942 zijn gemaakt.
Het is spijtig dat mevrouw Lammigje van de Zwaag-Kloeze de andere twee mannen op de stelling van de molen niet heeft herkend.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op donderdag 4 november 2017.

Posted in Meule van Oll’ndeever, Oll'ndeever | Leave a comment

De jeneverstüver gung hen en wièr over de Brogge

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) van de 13 december 1978 stond het bericht Dieverbrug van de Dwingeler onderwijzer, schrijver en amateur-historicus Reinder Smit uit Lhee. In het bericht beschrijft hij aan de hand van een ansichtkaart de situatie an de Deeverbrogge in 1905.

Dieverbrug
Gezicht op Dieverbrug kort na 1900
We staan hier met onze rug naar Dwingelo en kijken we uit op de weg naar Diever. Links het wit geschilderde café-logement van Sjoert Benthem, dat als pleisterplaats diende voor de reizigers die met de snikke (trekschuit) reisden. De snikke voer tussen Meppel en Assen: voorts waren er nog de veerschepen, de marktschuiten en de pakschuiten, die een regelmatige dienst onderhielden tussen verschillende plaatsen. Nemen we daarbij nog de turfschepen en de vrachtschepen, dan zal duidelijk zijn, dat er sprake was van een druk scheepvaartverkeer op de Drentsche Hoofdvaart.
Later kwam de snellere tram, die een groot deel van het personenverkeer voor z’n rekening nam. De snikke was door deze vooruitgang gedoemd te verdwijnen.
Omstreeks de eeuwwisseling werden te Dieverbrug regelmatig maandmarkten gehouden, waar voornamelijk biggen werden verhandeld. Midden op de voorgrond zien we de ijzeren draaibrug. Rechts achter (in de gemeente Diever), de woning van de destijds zo bekende veearts Boerhave. Midden achter ligt tussen het geboomte de weg naar Diever verscholen. Geheel rechts is nog juist een hoge ‘vierkante, rechtop geplaatste houten balk te zien, waarvan een zelfde exemplaar zich aan de Dwingeler zijde van de Drentsche Hoofdvaart bevond: de functie van deze palen is ons niet duidelijk.
Tegenover het café-logement van Benthem stond aan de Dwingeler zijde het café van Warries. Van ‘de oude’ Sjoert Benthem en ‘de oude’ Warries is volgens overlevering bekend, dat beiden verzot waren op een borrel, en dat ze ‘de kunst’ verstonden, zich voor slechts één stuiver te bedrinken: zo kon het gebeuren dat op een goede dag Warries de brug overstak om bij Benthem een borrel te komen drinken: Warries betaalde zijn ‘consumptie’ met een stuiver, en keerde weer huiswaarts. Niet lang na zijn thuiskomst verscheen Benthem in de gelagkamer van Warries en bestelde een borrel, die met dezelfde stuiver werd betaald, waarmee Warries Benthem had betaald. Zo reisde de stuiver menigmaal per dag over de brug heen en weer. De geldbuidel bleef op die manier gesloten, maar de fles met jenever minderde wel van inhoud.
Wanneer de vorst inzette verschenen vele jonge lieden aan de kant van de Drentsche Hoofdvaart om te proberen of het ijs al wilde houden. Menigmaal moest een overmoedige waaghals de eerste schreden op het nog dunne ijs bekopen met een nat pak. Wie echter zonder kleerscheuren als eerste de overkant bereikte werd bij Warries ‘op de balk gescheven’: zijn naam werd dan met krijt op één der balken in de gelagkamer geschreven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wijlen collega amateur-historicus Reinder Smit uut Lhee gebruikt in zijn bericht de naam Sjoerd Bentum: dit moet zijn Sjoert Benthem. De grote vraag is of Sjoert Benthem rond 1905 al eigenaar was van het café-logement of dat zijn vader dat nog was.
Reinder Smit zal het ongetwijfeld wel geweten hebben, maar hij vergat te vermelden dat de Drentsche Stoomboot Maatschappij (D.S.M.) in het begin van de twintigste eeuw met stoombootjes een dienst tussen Meppel en Assen onderhield. De redactie heeft in verschillende berichten aandacht besteed aan de D.S.M.
De redactie heeft in verschillende berichten ook aandacht besteed aan de stoomtramlijn van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij (N.T.M.) tussen Meppel en Hijkersmilde langs de Drentse Hoofdvaart. De halte van de stoomtram an de Deeverbrogge was bij het café-logement.
Frederik Boerhave studeerde in 1888 af als veearts. Hij was veearts in Oosterwolde, maar vertrok in 1895 naar Staphorst en vandaar naar Dwingel en vestigde zich rond de eeuwwisseling an de Deeverbrogge in de gemiente Deever. Hij overleed op 14 juli 1913 op 47-jarige leeftijd an de Deeverbrogge.
Helemaal aan de rechterkant van de ansichtkaart is nog net de schoorsteen van de wolspinnerij van ondernemer Jan Frederik Hilkemeijer te zien.
De redactie kan zich niets anders voorstellen, dan dat de vijf kinderen op de brug de drie dochters en de twee zonen van Sjoert Benthem en Grietje Merk zijn.
De redactie is ook in het geheel niet bekend met de functie van de hoge vierkante, rechtop geplaatste houten balk, die aan de rechterkant van de ansichtkaart is te zien. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan hierover enige tekst en uitleg geven ?
De redactie heeft voor alle duidelijkheid een goede scan van een exemplaar van de in het bericht van Reinder Smit afgebeelde ansichtkaart toegevoegd aan dit bericht. 

Posted in An de Deeverbrogge, Café-Logement Sjoert Benthem, Snikke | Leave a comment

Twee vragtwaègn’s mit ut D-nummer van Aubut Strik

De heer Jan Hessels uut de Krussstroate in Deever reageerde in Opraekelen 00/3 (september 2003), het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, als volgt: ‘Ik weet het niet helemaal zeker, maar ik dacht dat Albert Strik toen ook een Amerikaanse legervrachtwagen heeft gekocht, deze moet het kenteken D-14334 hebben gehad.’ Dorpskenner Jan Hessels moet met ’toen’ hebben bedoeld ‘kort na de Tweede Wereldoorlog’.
Mevrouw Janny van Dijk-Strik reageerde op de reactie van Jan Hessels kort daarop als volgt: ‘In Opraekelen 00/3 dacht de heer Jan Hessels dat Albert Strik ook een Amerikaanse legervrachtwagen had gekocht. Dat is juist. Zie de bijgaande foto. Aan de linkerkant staat mijn opa Albert Strik. In het midden staat mijn vader Adolf Strik. Aan de rechterkant staat mijn oom Berend Strik.’
De vrachtwagen met kenteken D-7525 is op de hier afgebeelde foto aan de linkerkant te zien. Het bijbehorende kentekenbewijs is afgegeven op 30 januari 1931 aan Albert Strik. Hij woonde in 1931 nog op het adres Dieverveld 215 in de Olde Willem. Hij was in 1931 expediteur. De Amerikaanse legervrachtwagen met kenteken D-14334 is op de hier afgebeelde foto aan de rechterkant te zien. Dit kentekenbewijs is afgegeven op 19 september 1945 aan Albert Strik. Hij woonde in 1945 op het adres Brinkstraat 9, later Brinkstraat 20.
Hij en zijn twee zonen waren in 1945 wegtransporteur. Dagelijks reden ze vanuit Diever naar Groningen, Assen, Meppel en Steenwijk. De redactie van ut Deevers Archief heeft het vermoeden dat de hier afgebeelde foto in Meppel is gemaakt.
De redactie vraagt zich wel af hoe de oude vrachtwagen met kenteken D-7525 de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd. Is de vrachtwagen door de Duitse bezetter gevorderd geweest ?

Posted in D-nummer, Olde vrachtwèg'n | Leave a comment

De toor’n en de kaarke an de brink in de snee

De redactie is een liefhebber van mooie foto’s uut de gemiente Deever. U.L.O.-leraar Hendrik (Henk) van den Bos heeft in het kleurendia-tijdperk met zijn fototoestel heel wat opnamen van dorpsgezichten in de gemiente Deever gemaakt. Hij heeft bijgaand afgebeelde prachtige maar verkleuringsgevoelige kleurendia van de gemeentelijke toren en het kerkgebouw aan de brink van Deever gemaakt in januari 1963. Op 18 januari 1963 werd de twaalfde Elfstedentocht gehouden.
Kleurendia’s van onderwerpen uit de gemiente Deever verdienen het ten zeerste gered te worden van verkleuring en vervaging en vervuiling en de ondergang. Elk analoog diapositief topstuk moet met geschwinde spoed en in gestrekte draf worden gedigitaliseerd. Dat is wat de redactie van ut Deevers Archief met de hier afgebeelde kleurendia van Henk van den Bos heeft gedaan.

De heer Jannes Smit stuurde op 3 februari 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie naar de redactie van ut Deevers Archief.
Leraar van den Bos was naast zijn fotografische liefhebberij ook een voortreffelijk docent aan de U.L.O. in Diever. Hij kon ook goed voetballen. Hij heeft nog enige tijd in het elftal Diever 1 gespeeld. Maar hij was tevens heel sociaal betrokken in velerlei opzichten. Zelf heb ik het laatste contact met hem gehad ver na mijn schooltijd (1956), toen hij geheel onverwacht en onaangekondigd mij tijdens mijn burgemeesterschap in Oudewater (1982-1987) bezocht. Wij hebben toen heel wat herinneringen opgehaald. Deze man blijft in mijn herinnering ! 

Posted in Kaarke an de brink, Toor'n an de brink, Winter | Leave a comment

Ankomst van ut DSM-stoombotie an de Deeverbrogge

In het boekje An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld, dat de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever heeft uitgegeven ter gelegenheid van haar twintigjarige bestaan, wordt op bladzijde 75 summier aandacht besteed aan de Drentsche Stoomboot Maatschappij (D.S.M.).
De slordige vormgever van dit onvolprezen boekje heeft een grote kans laten liggen bijgaand afgebeelde prachtige zeldzame ansichtkaart van de aankomst van het stoombootje Assen II an de Deeverbrogge uit de richting van de Gowe in 1914 in zijn geheel op te nemen in het genoemde boekje.
An de Deeverbrogge werd aangelegd bij het café-logement van Sjoert Benthem. Hij staat helemaal aan de linker kant op de foto (de man mit ut sikkie). Het stoombootje uit de richting Assen arriveerde om ongeveer elf uur ’s morgens an de Deeverbrogge.
In plaats van de gehele afgebeelde prachtige zeldzame ansichtkaart (bij de verzamelaars zijn maar enige exemplaren bekend) in het boekje op te nemen, gebruikte de slordige vormgever een uitsnede uit deze ansichtkaart voor het vullen van de voorkant van dit boekje. De leden van de krimpende Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, is veel moois onthouden. De redactie van ut Deevers Archief wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief helemaal niets onthouden, integendeel.

Abracadabra-1513Abracadabra-1514Abracadabra-1515

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Café-Logement Sjoert Benthem, D.S.M., Löswal, Snikke, Topstuk, Vervoer | Leave a comment

Kaèle en saaie muur’n eseugt in de gemiente Deever

In de gemiente Deever, met name in het dorp Deever, komt de oplettende, maar ook de niet-oplettende burger steeds meer Shakespeare-gedoe tegen: op tegels die aan muren zijn bevestigd, op tegels in bestratingen, een buitenwijk met de naam Park Midzomernachtsdroom, straatnamen zoals Pucklaan, Oberonlaan, Spoellaan, Helenalaan, Hermialaan en Titanialaan, op nepmunten (het Spoeltje), een niet meer bestaand restaurant met de naam Shakespeare, shakespearegerechten, sukersakkies, bierviltjes, plakplaatjes en wat dies meer zij, een shakespearetheater (eerst openluchtspel genoemd, later openluchttheater). Deever lijdt aan een ernstige vorm van shakespearitis, echt wel
Echter in Deever is nog geen steegje of paadje vernoemd naar William Shakespeare zelf. De redactie van ut Deevers Archief stelt dan ook voor de oprit naar Het Raadhuis, de nu zo genoemde Gemeentehuislaan, te wijzigen in William Shakespeare Avenue.

In ‘Hamlet, Prince of Denmark’ zegt Hamlet in de tweede scene van de tweede acte tegen Polonius, Lord Chamberlain:
Ay, sir; to be honest, as this world goes, is to be one man picked out of ten thousand.
Deze tekst zou in het Nederlands min of meer als volgt kunnen luiden:
Ach, meneer: een eerlijk man te zijn in deze wereld, betekent één uit tienduizend te zijn.
Dit lijkt een vertaling te zijn die de originele Engelse versie redelijk benadert.
Op de tegeldecoratie aan de muur van het voormalige Wiba-dorpswarenhuis an de Heufdstroate in Deever is de originele Engelse tekst echter als volgt vertaalt: Eerlijk zijn in een wereld als de onze wil zeggen: één uit tienduizend zijn. Deze vertaling wijkt nogal behoorlijk van de originele Engelse tekst af.
Als het toch om vrije vertalingen gaat dan lijkt de volgende vertaling waarschijnlijk nog het meest de bedoeling van de oorspronkelijke Engelse tekst te benaderen:
De kans een eerlijk mens te zijn in deze wereld is één op tienduizend.

De redactie van ut Deevers Archief begrijpt niet – als het dan toch zo nodig noodzakelijk wordt geacht – waarom binnen de grenzen van de gemiente Deever geen betere spreuken of teksten uit ‘Hamlet, Prince of Denmark’ aan muren zijn gehangen. Bijvoorbeeld de sterke filosofische tekst: ‘To be or not to be: that is the question’.
In het Nederlands luidt de tekst als volgt: ‘Zijn of niet zijn: dat is de vraag’ of ‘Bestaan of niet bestaan, dat is de vraag’.
Deze spreuk zou zeker niet misstaan op een keramisch tegeltje dat duurzaam is bevestigd naast de dienstingang van het gebouw waarin De Voorkant Van Het Gelijk Van De Gemeente Westeveld aan de Raadhuislaan in Deever..

Andere niet te versmaden spreuken uit ‘Hamlet, Prince of Denmark’ zijn:
Take each man’s censure, but reserve thy judgment.
Luister naar ieders kritiek, maar behoud uw eigen oordeel.
Of:
There is nothing either good or bad, but thinking makes it so.
Er is geen goed of slecht, maar het denken maakt het ervan.
Of:
Brevity is the soul of wit.
Beknoptheid is het kenmerk van verstand.

En ook de volgende Shakespeare-tekst is als tekst op een kale en saaie Deeverse muur zeker ook niet te versmaden:
Wie goede wijn drinkt, slaapt goed.
Wie goed slaapt, zondigt niet.
Wie niet zondigt, wordt heilig.
Wie goede wijn drinkt, wordt heilig.

Bij gebrek aan originaliteit zouden in Deever en omliggende dorpen ook muren kunnen worden volgekalkt met sonnetten van William Shakespeare. Als voorbeeld moge dienen sonnet XXX van William Shakespeare, dat te lezen is op de muur van het studentenhuis aan het Rapenburg 30 in Leiden en constateer tevens hoe moeilijk het is teksten van William Shakespeare te vertalen. Wie van de huizenbezitters in de gemiente Deever stelt een kale en saaie muur ter beschikking ?

De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto’s op 23 december 2015 gemaakt.

Bronvermelding:
In boekvorm: The complete works of William Shakespeare, W.J. Craig (Trinity College, Dublin), London, 1980.
In digitale vorm via de link The complete works of William Shakespeare.

Abracadabra-1498Abracadabra-1499

Posted in Cultuur, Eup’mlogtspel, Shakespearitis, Toevallige waarneming, William Shakespeare | Leave a comment

Fotokaart van de offescheid’n skoele in Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont zijn trouwe bezoekers graag mooie beelden uut de gemiente Deever.
In dit bericht is een zeer zeldzame door fotograaf Sietze Mulder in Appelscha gemaakte foto en daarvan uitgegeven fotokaart van de offescheid’n skoele (griffemiède skoele) an de Heufdstroate in Deever te zien.
De redactie kan niet goed inschatten in welk jaar deze kaart is uitgegeven, wellicht aan het einde van de veertiger jaren van de vorige eeuw. Wie van de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief kan deze schatting verbeteren ?
Op de ansichtkaart is aan de kleur van de dakpannen en de kleur van het metselwerk in de voorgevel te zien dat het derde lokaal aan de rechterkant van de school later is bijgebouwd.
De tweelokalige school is op 31 mei 1904 geopend. De heer R. Offringa te Smilde heeft het bestek en de tekeningen voor de tweelokalige school gemaakt. Aannemer Paul Mos uut Eemster heeft de tweelokalige school voor f. 5.200,- gebouwd.
Op 1 oktober 1929 is het derde lokaal in gebruik genomen. De heer Hoekstra uit Appelscha heeft het bestek en de tekeningen voor de verbouwing van de school tot een drielokalige school gemaakt. Aannemer D. Oort en schilder Geert Koster uut Deever hebben de verbouwing voor f. 8385,95 uitgevoerd.
Op het terrein van deze school staat nu een christelijke lagere school (christelijke school voor primair onderwijs) (christelijke basisschool) (basisschool met den bijbel) met de naam Roosjenschool, adres Heufstroate 23, Deever.

De redactie denkt dat de Roosjenschool nog wel een tijdje zal bestaan, maar dat het in krimpgemeente Westenveld met onder meer steeds minder kinderen en steeds meer drentenierende westerlingen onvermijdelijk is dat de openbare lagere school van Deever, de christelijke lagere school van Deever en de openbare lagere school van Wapse na lang en vergeefs verzet zullen worden samengevoegd tot één brede school, dit naar analogie van de vorming van de brede school in Dwingel.
De redactie denkt dat het op de Westeresch van Deever staande onderbouw-filiaaltje van de Meppeler scholengemeenschap Stad & Esch nog wel een tijdje zal bestaan, maar dat het in krimpgemeente Westenveld met onder meer steeds minder kinderen en steeds meer drentenierende westerlingen het onvermijdelijk is dat dit te dure en te verwende filiaaltje na lang en vergeefs verzet zal worden opgegeven en dat in het dan vrijgekomen grote gebouw de brede school van Deever zal worden ondergebracht.

Posted in Deever, Griffemiède skoele, Heufdstroate, Onderwies, Verdwenen object | Leave a comment

Op ut Deeverse hunnebedde stön un olde skure

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 64 een afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. De foto voor deze ansichtkaart is rond 1933 gemaakt. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is aandacht besteed aan de aankoop van het hunnebed door het rijk en een globale beschrijving van ut hunnebedde door professor doctor Albert Egges van Giffen. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

64 – Heezeresch – Hunebed op de Steenakkers – ± 1933
Op 6 januari 1855 werd ter voldoening aan het Koninklijk Besluit van 28 december 1854 aan het Rijk gemeld dat op de Heezeresch in een akker van Hendrik ter Mast een hunebed lag. Op deze akker stond bij een huisje een schuur, waaronder stenen van het hunebed lagen.
Het Rijk besloot pas op 20 oktober 1871 de akker en het hunebed aan te kopen. Het Rijk verzocht wethouder Klaas Kok om met de eigenaar te onderhandelen over de aankoop en het verplaatsen van de schuur, opdat het hunebed in zijn geheel vrij zou komen.
Hendrik ter Mast was wel bereid de akker met het hunebed te verkopen. Voor de grond vroeg hij 12 gulden. Voor het verplaatsen van zijn schuur vroeg hij 200 gulden. Ook bedong hij dat een op zijn akker aanwezig voetpad over de publieke weg moest gaan lopen. Uiteindelijk ging hij accoord met een vergoeding van 88 gulden voor de schuur. Daarbij stelde het Rijk wel als voorwaarde dat deze niet hoger zou zijn, als de schuur in zo’n slechte staat zou blijken te zijn, dat deze na het afbreken niet meer zou kunnen worden herbouwd. De totale verkoopprijs kwam zo op 100 gulden te liggen. Op 2 november 1871 werd de koop gesloten. Na het afbreken van de schuur konden de daar onder liggende stenen worden blootgelegd.
De archeoloog professor doctor Albert Egges van Giffen beschreef het hunebed later als volgt:
Het hunebed is onregelmatig spits-eivormig. Het heeft een ongeveer noord-oostelijk-zuidwestelijk gerichte lengte-as. De ingang bevindt zich vermoedelijk aan de zuidkant, doch de plaats waar is niet zonder meer vast te stellen. Het steengraf bestaat uit minstens 10 draagstenen en totaal uit 22 stenen. Ze bestaan allen uit graniet. Toen het hnnebed nog geheel ongeschonden was, werd als bijzonderheid aangegeven dat in één der dekstenen een grote mensenhand was gegraveerd of uitgehouwen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De foto voor de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever dateert uit 1933. In de achtergrond van de afbeelding is de bebouwing van de Dwarsdrift en van ut Kastiel te zien.
Had meneer de weledelgestrenge professor doctor in de oudheidkunde Albert Eggen van Giffen het hunnebed maar nooit naar eigen inzichten ‘gerestaureerd’ ! Ut hunnebedde op bijgaande afbeelding oogt veel echter, zo zijn het mooie dikke stien’n in de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever.
Hedendaagse slimme professoren in de oudheidkunde ‘restaureren’ niet zo maar meer een oudheidkundig object, maar proberen dit zo mogelijk zo goed en duurzaam mogelijk te ‘conserveren’, in de (vervallen) staat te houden waarin het zich bevindt, dus wat betreft dit hunnebedde plat en kort door de bocht gezegd: met de fikken er van afblijven en letterlijk saand uut de Stienakkers erover.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op maandag 2 januari 2017. Het had in de nacht van 1 op 2 januari een beetje gesneeuwd. Dat leverde toch wel weer een mooi fragmentje uit het recente verleden van ut hunnebedde op.

Abracadabra-465

Posted in Albert Egges van Giffen, Ansigtkoate, Burgemeisterwoning, Diever, ie bint 't wel ..., Grönnegerweg, Hunnebedde D52, Oudheidkunde, Stienakkers, Winter | Leave a comment

Ut geet lös op de iesbaène van Thialf in Oll’ndeever

Sinds de zestiger jaren van de vorige eeuw ligt de ijsbaan van de Deeverse ijsvereniging Thialf aan de Kastanjelaan. Zie het bijgaand afgebeelde detail van een luchtfoto uit 2022. Het droogliggende ijsbaanterrein is door het kleurverschil met zijn omgeving goed te herkennen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de vijf hier afgebeelde kleurenfoto’s van de Thialf-ijsbaan in Oll’ndeever gemaakt op zaterdag 17 december 2022. In de ochtend van die dag was het eindelijk zover. De Deeversen, vooral de jongere Deeversen, konden weer de al dan niet geslepen ijzers onder binden. Ur kön wièr ies un kièr eskeuvelt wödd’n. Want je weet maar nooit met al die wispelturige klimaatveranderingen wanneer dat weer het geval zal zijn. Die kans wordt veel groter als het wijze toekomstbestendige duurzame bestuur van ijsvereniging Thialf besluit het terrein zo vlak als een biljartlaken te laten maken, opdat na slechts één nacht stevige vorst een laagje van 2 centimeter water zodanig is bevroren dat het de volgende ochtend weer los kan gaan. Ut geet lös.


  

Posted in Vurening | Leave a comment

De Liendert is de iesbaène van iesclub Deever

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 30 november 1937 het volgende berichtje over de jaarvergadering van de IJsclub Diever.

Diever
In het café Slagter vergaderden de leden van de ijsclub Diever, onder presidium van burgemeester Van Os.
De ontvangsten bedroegen f. 314.31 (inclusief het batig saldo van het vorig jaar ad f. 179,87), de uitgaven f. 132.77, batig saldo f. 181.54. Het ledental bedraagt 249.
Bovendien werd een cassagebouwtje voor de club gemaakt, wat een uitgaaf vorderde van f 65.10.
Het aftredend bestuurslid, de heer J. Boesjes, werd herkozen.
De contributie voor het vereenigingsjaar 1937/1938 werd bepaald op f. 0.50 per lid.
De voorzitter deelde mede, dat het bestuur de vorige vergadering is gemachtigd tot het uitvoeren van een verdiepingsplan van de ijsbaan ‘de Leendert’. Dit plan zou van de club f. 240,- vorderen. De uitvoerende maatschappij wilde echter niet toezeggen, dat ‘de Leendert’ dan voor jaren goed en vrij van biezen enzovoort zou blijven. Daarom werd een proef genomen met het afmaaien van de biezen. Blijkt dat dezen winter goed te voldoen, dan wordt van het uitdiepingsplan afgezien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Met café Slagter wordt het café van Berend Slagter, later het café van Klaas Doorten en Alberdine Slagter, an de Kruusstroate in Deever bedoeld.
Het was vóór de Tweede Wereldoorlog gebruikelijk dat de zo genoemde notabelen, de zo genoemde opmerkelijken, de zo genoemde vooraanstaanden in de gemeente in de meeste verenigingsbesturen een functie bekleedden, zo ook bij de ijsclub Diever. De hoogedelachtbare weledelgestrenge heer Hendrik Gerard van Os, burgemeester van de gemeente Deever, was in 1937 voorzitter van de ijsclub. De hoogedelachtbare weledelgestrenge heer Jan Boesjes, secretaris van de gemeente Deever was in 1937 lid van het bestuur van de ijsclub. De weledelgestrenge heer Jan Boesjes was per definitie secretaris van elke, maar dan ook echt van elke vereniging in Deever. Die stön wel hiel aarg as un soort van Frièrik Jacobse mit sien snötkoker veuran.
Vanaf de Wittelterweg liepen de schaatsers over het land van de familie Bult naar het veentje ‘de Liendert’. Zie het bijgevoegde detail van de topografische kaart uit 1925. Het kassagebouwtje zal bij ‘de Liendert’ hebben gestaan, blijkbaar moesten niet-leden bij de kassa toegang tot de ijsbaan betalen.
Wie van de bezoekers van de webstee van ut Deevers Archief heeft verhalen over het schaatsen op ‘de Liendert’ ? Wie heeft foto’s van het schaatsen op ‘de Liendert ? De redactie wil deze graag publiceren.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 4 april 2013. Het veentje ‘de Liendert’ is nu volledig dichtgegroeid.

Posted in Deever, Kruusstroate, Oll'ndeever, Vurening | Leave a comment

De skoapemaarkt in de kaarketuun bee de brink

In het Drents Archief in Assen is een sepiabruinkleurige foto van een schapenmarkt in de kaarketuun bee de brink van Deever bewaard gebleven. Zie bijgaande afbeelding van die foto. De redactie heeft het sepiabruine vermoeden dat burgemeester Hendrik Gerard van Os de maker is van deze foto. Hij heeft wel meer foto’s gemaakt in de gemiente Deever. De redactie weet niet of deze foto is gemaakt tijdens een gewone veemarkt, die bestond uit een koeien- en paardenmarkt op ut maarkturrrein an de Bosweg en een schapenmarkt in de kaarketuun bee de brink van Deever, of tijdens de grote jaarmarkt in oktober. De redactie schat in dat de foto omstreeks 1905 is gemaakt. Aan de rechterkant van de foto staat niet zichtbaar achter de bomen het boerencafé van Jan Barelds. In het midden van de foto is tussen de bomen het bovenste deel van de voorgevel van de boerderij van Jan Seinen en Hilligje Hessels an de brink te zien. De redactie van ut Deevers Archief houdt zich bijzonder aanbevolen voor aanvullingen op dit bericht.

Posted in Veemaarkt | Leave a comment