De redactie van ut Deevers Archief heeft in het verleden veel gecorrespondeerd met wijlen Roelof Jannes Smit. Nadat hij de redactie de tekst voor het bericht Monsters neem’m veur de melkfubriek van Deever had toegestuurd, stuurde hij een kopie van het door de Duitse bezetter in maart 1945 afgegeven bewijs (zie afbeelding 1), waarop stond dat zijn fiets niet in beslag mocht worden genomen. Want hij was vergeten die kopie mee te sturen met de tekst voor het genoemde bericht. Want in het genoemde bericht beschreef hij dat hij dat bewijs een keer aan een Duitse soldaat moest laten zien.

Afbeelding 1 – Bewijs van vrijwaring van inbeslagname fiets

Op de document staat het volgende.

Der Beauftragte des Reichskommissars für die Provinz Drenthe
Der Leiter Ernährung und Landwirtschaft
Bescheinigung
Das Fahrrad von
Name: R.J. Smit
Wohnung: Dieverbrug 2
Geburtsdatum: 8 . 4 . 1931
Personalausweis: —————
wird zu Durchführung von Arbeiten der Ernährungssicherung dringend benötigt.
Es darf daher von keiner Wehrmacht, S.S. onder sonstigen Dienststelle beschlagnahmt werden.
Assen, den 10 Marz 1945.

Op de Bescheinigung stond het stempel van Der Reichscommissar für die besetzten Niederländische Gebiete.

De vertaling van dit document luidt min of meer als volgt.

De commissaris, direct geplaatst onder de rijkscommissaris, in de provincie Drente
Het hoofd voeding en landbouw
Bewijs
De fiets van
Naam: R.J. Smit
Woning: Dieverbrug 2
Geboortedatum: 8  april 1931
Identiteitsbewijs: ————–
is dringend nodig om werk voor voedselzekerheid uit te voeren.
En mag daarom niet door de Wehrmacht, de S.S. of een andere instantie in beslag worden genomen.
Assen, 10 maart 1945.

De redactie van ut Deevers Archief citeert hier een stukje tekst uit het bericht Monsters neem’m veur de melkfubriek van Deever.

Monsters nemen in de Tweede Wereldoorlog
In de winter van 1944-1945 moest ik op een morgen naar Klaas Hofstee (Klaas van Sieger) in Oll’ndeever. Die was altijd vroeg met het melken. Ik was net na spertijd in het donker van huis gegaan. Bij de melkfabriek werd ‘halt’ geroepen. Ik was toen dertien jaar. Daar stond een gewapende Duitse militair. Ik moest hem uitleggen wat ik wilde gaan doen. Ik moest ook het kistje van de fiets halen. Hij controleerde de inhoud van het kistje en bekeek het monsterboekje.
Ik toonde hem mijn Bescheinigung, dat was het papier, waaruit moest blijken dat hij mijn fiets niet mocht afpakken. Een Bescheinigung werd verstrekt aan mensen die werkzaam waren in de voedselvoorziening.
In het laatste jaar van de oorlog respecteerden de Duitsers deze vrijstelling niet meer zo nauwkeurig. Zo kon het gebeuren dat je toch de fiets kwijtraakte. Ik mocht echter doorrijden.
Het was erg koud en ik was blij dat ik bij Klaas van Sieger in de warme stal kwam.