Wie bakt ur now nog rechthookugge knieperties ?

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 30 december 1886 verscheen het volgende berichtje over de oeroude traditie van ut knieperties bakk’n teeg’n ut olde joar.

De laatste dagen van het jaar leveren in de Drentsche dorpen in den regel een eigenaardige drukte op door het nieuwjaarskoeken bakken. Stapels dezer koeken worden in de meeste gezinnen gebakken en wel van roggen- of gerstenmeel.
Dagen te voren zijn de nieuwjaarskoeken-ijzers ter leen gevraagd door diegenen, die deze voorwerpen niet bezitten, en hen, die twee of drie ijzers tegelijk willen gebruiken en er slechts één bezitten. Het bij de dorpelingen veelal in toepassing gebrachte “dienst om wederdienst” doet zich vooral bij dit gebruik voor.
De nieuwjaarskoeken-ijzers zijn meestal zeer oud. Onze voorouders bakten geen ronde, doch langwerpig vierkante koeken. Hunne bakijzers zijn meestal zoodanig veranderd, dat men er thans ronde koeken in bakt. Dit soort ijzers zijn de oudste. Zij zijn voor het merendeel van het begin dezer eeuw, blijkens de daarin staande jaartallen, die men op de gebakken koeken terugvindt, gelijk ook de namen der toenmalige eigenaren.
Het eten van nieuwjaarskoeken is dus een goede gelegenheid om het aandenken aan het voorgeslacht te verlevendigen. de oorsprong van het nieuwjaarskoeken bakken verliest zich in het grijze verleden. De overlevering weet daarvan niets meede te deelen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie kwam in het berichtje wel de term ‘langwerpig vierkante koeken’ tegen; de schrijver van het bericht zal bedoeld hebben ‘langwerpige rechthoekige koeken’.  

De redactie herinnert zich zeer goed dat zijn moeder aan de keukentafel voor al haar kinderen grote hoeveelheden knieperties bakte, niet in een smeedijzeren knijpijzer, maar met een elektrisch rond bakijzer. De knieperties werden na het afkoelen bewaard in grote luchtdicht afsluitbare blikken, dan werden ze niet slof. Ze bakte van het beslag platte ronde knieperties. Een deel van de platte ronde knieperties rolde ze direct na het bakken op met behulp van een stukje pijp van plastic.Die opgerolde knieperties noemden we rülegies.
De redactie weet niet of in de verwesterende en verdrentenierende gemiente Deever de oeroude traditie van ut sölf knieperties bakk’n nog bestaat. De redactie is op zoek naar een echt oud Deevers recept voor het bakken van knieperties. De redactie verneemt het graag van de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief.

This entry was posted in Traditie. Bookmark the permalink.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *